اگر جامعه اسلامی نیاز به محصولی دارد که تنها در کشور متخاصم یافت میشود ولو به درجه اختلال نظام نرسیده باشد، خرید و فروش آن تاثیر چندانی در تقویت آن کشور ندارد. چرا که اگر حکومت اسلامی اقدام به خرید نکند، دولت متخاصم، آن محصول را به حکومتهای دیگر میفروشد. موضوع بحث در جایی است که این معامله سبب تقویت و اعتبار بخشی به دولت متخاصم گردد. اما اگر خرید و فروش، جزئی باشد بطوری که اگر دولت اسلامی آن را نخرد، دولتهای دیگر آن را معامله مینمایند، موضوع کاملا منتفی میشود. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد استوار در گفتگویی به …
توضیحات بیشتر »واکاوی ابعاد فقهی «لزوم مداوا» و بررسی «قاعده احسان» در آسیبهای کرونایی
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین حسین بنیادی استاد حوزه علمیه قم و عضو مجمع عمومی جامعه مدرسین در سه جلسه مصاحبه تفصیلی کارگروه «مناط»، با طرح مقدماتی معنا و تعریف موضوع و همچینین ویژگیهای موضوعشناسی در مسائل جدید را مورد بحث قرار میدهد و در ادامه به موضوع بیماری کرونا از منظری کلی میپردازد تا زمینه بررسیهای جزئیتر مسئله تداوی و معامله واکسن با کشورهای خارجی را مهیا سازد. استاد بنیادی در بخش دوم ابتدا به بررسی فقهی لزوم مداوا میپردازد و با طرح عنوان مصالح عامه موضوع مداوا که در ابتدا جنبه فردی آن غالب است را در مقیاس و …
توضیحات بیشتر »الزامات فقهی و اخلاقی در آزمایش بالینی واکسن
شبکه اجتهاد: توجه به تلاشها و یافتههای پژوهشگران مغربزمین در حوزه علوم متناظر با علم فقه مانند حقوق و اخلاق، اگر با زمینه ابتنا بر سنت فقاهی شیعی باشد میتواند نطاق حضور فقه را به عرصه جهانی توسعه دهد. این امر همچنین بخشی از امکانات و استعدادهای نهفته منابع اصلی و نیز آثار فقهای عظام را که به جهت عدم تقاضا پنهان مانده را آشکار کرده و به فعلیت میرساند. این نوشتار پیاده و ویرایش شده مصاحبه «مناط» با حجتالاسلام والمسلمین محسن انبیایی است. این استاد حوزه علمیه موضوع آزمایش و تولید واکسن کرونا و سویههای فقهی آن را مورد …
توضیحات بیشتر »الزامات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم/ محمد باقری شاهرودی
شبکه اجتهاد: بحث در ابعاد مختلف واکسن ویروس کرونا از جنبه فقهی است. بررسی تعیین مورد برای آزمایشات بالینی واکسن کرونا، عوارض آن، تولید، صادرات و واردات این واکسن، در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است. مسأله اول: ابعاد فقهی داوطلبی برای آزمایش بالینی واکسن آیا انسان حق دارد در مرحله مطالعاتی واکسن، به قصد خیر رساندن به جامعه اسلامی، جهت تزریق و امتحان واکسن داوطلب شود و خود را در معرض عوارض جانبی معتنابه آن از جمله مرگ و یا فلج شدن و مانند آن، قرار دهد؟ برای ارائه پاسخی جامع به این پرسش، باید قواعد فقهی مانند قاعده …
توضیحات بیشتر »احکام واردات واکسن خارجی
در صورتی که حفظ جان افراد، متوقف بر دریافت واکسن باشد، خرید واکسن از کشورهای غیرمتخاصم، در کوتاه مدت ضروری است. اگرچه نفس تولید واکسن، به جهات متعدد از قبیل تقویت توان داخلی، استقلال اقتصادی و بهداشتی، عزت بخشی به مومنین و…یک فریضه و تکلیفی بر عهده حکومت اسلامی به شمار میآید. همچنین اگر خرید واکسن خارجی منجر به از بین رفتن کیان نظام اسلامی شود، اگرچه با عدم خرید واکسن، جان افراد جامعه اسلامی در معرض خطر واقع گردد، جلوگیری از وادرات چنین واکسنی ضروری خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، در کنار تراث گرانسنگ فقه شیعه، علما همواره …
توضیحات بیشتر »ممنوعیت واردات واکسن از آمریکا و انگلیس حکم حاکم است/ حاکمیت میتواند برای ایجاد مصونیت جمعی، افراد را به واکسیناسیون اجبار کند
در فقه سلامت، اصل و قاعده احتیاط جاری است. در حوزه واردات واکسن نیز با توجه به سابقهای آمریکا و انگلیس، اگر احتمال خطر داده شود و این احتمال نیز قابل قبول باشد، منع کردن این کالا نه تنها مورد پسند است، بلکه مردم نیز از این تصمیم استقبال میکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، بهمن ۹۸ بود که نخستین بیمار کرونایی در ایران شناسایی شد. از آن تاریخ تاکنون بیش از ۵۶۰ روز میگذرد و متأسفانه طی این مدت بیش از ۱۰۰ هزار نفر از هموطنانمان جان خود را از دست دادهاند. طی این مدت کشورهای متعددی برای ساخت واکسن …
توضیحات بیشتر »پاسخ به برخی شبهات فقهی و کلامی «عزاداری محرم در شرایط کرونا»
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد محمد عندلیب همدانی از شاگردان حضرات آیات میرزاجواد تبریزی، فاضل لنکرانی و وحید خراسانی و عضو سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است. او که اکنون به تدریس خارج فقه اصول و تألیف کتب علمی در حوزه علمیه قم مشغول است در گفتگویی به شبهات فقهی و کلامی در رابطه با موضوع عزاداری در شرایط موجود پاسخ داده است. این استاد حوزه علمیه معتقد است وثاقت علمی کسانی که در ستاد ملی کرونا حضور دارند ثابت هست و همین مقدار برای حجیت قول آنها کفایت میکند و این یک مسئله اجتماعی است، نمیتوان گفت تشخیصش بر …
توضیحات بیشتر »بحران کرونا، حوزه علمیه و کشمکشهای علم و دین
بحث از کرونا و بالا گرفتن مساله طب سنتی و مدرن، دشواریهای فهم علمی در ایران و تأثیرش بر عقب برخی ماندگیها، و همین طور حاشیههایی که برای مبحث علم و دین ایجاد شده، در این گفتگو مورد توجه قرار گرفته است. رسول جعفریان میگوید: ایران امروز ما در برخی زمینهها دوقرن از علم دنیا عقب است. او با طرح موضوعاتی مانند پزشکی اسلامی و طب سنتی، سخت میستیزد و منتقد سرسخت برخی از مدعیان در حوزه علمیه است. شبکه اجتهاد: حجتالاسلام دکتر رسول جعفریان این روزها از تاریخ عبور کرده است و بیشتر به فلسفه علم، توسعه علمی و آینده …
توضیحات بیشتر »برخی تأکید بر برگزاری مراسم مذهبی را نوعی غیرت دینی میدانند!/ به رسمیت نشناختن توصیههای پزشکی، باعث تضعیف حوزه است/ هیچ حکومتی از صداقت متضرر نمیشود
دیدم یکی از افراد به حدیثی استناد کرده بود و گفته بود اصلاً مسئله سرایت و تجاوز بیماری به دیگران، مطرح نیست. اینیک مشکلهای است که برخی در مواجهه با روایات، به یک روایت اخذ میکنند اما در کنار این روایت، روایتهای معارضی وجود دارد که باید باهم جمع شود و مجموع آنچه از همه روایات استفاده میشود، بهعنوان موضع دین عرضه شود. لذا اگر یک روحانی بگوید اصلاً مسئله سرایت بیماری، به دلیل فلان روایت منتفی است. این مسئله باعث تضعیف حوزه و روحانیت میشود و مردم همفکر میکنند همه حوزویان چنین عقیدهای دارند. اگر کسی بهطورکلی مسئله سرایت …
توضیحات بیشتر »مقابله با شایعهسازان و بازیگران سیاسی، ضرورت بیشتری دارد تا تعطیلی اماکن/ کتمان تابع مصالح است اما نباید به افکار عمومی دروغ گفت/ فیلترینگ، مسئله را حل نمیکند
اطلاعرسانی مناسب و آموزشهای لازم، اولین وظیفه حاکمیت است. اعلام تکالیف شرعی مؤمنین هم بسیار اهمیت دارد و میتواند تأثیر بازدارندگی قابلتوجهی داشته باشد. با این دو اقدام لازم و ضروری، بخش قابلتوجهی از مشکل رفع میشود و دیگر نیازی به مداخلات بیشتر نیست؛ بنابراین سخن از تعطیلی اماکن عمومی، تجاری، تفریحی و غیره نباید در زمره اولین اقدامات قرار گیرد. در شرایط فعلی کشور، مقابله با شایعهسازان و بازیگران سیاسی و محتکران اقلام موردنیاز، نسبت به تعطیلی اماکن، از اهمیت و ضرورت بیشتری برخوردار است. اختصاصی شبکه اجتهاد: کرونا هوش و حواس همه را برده است. از رسانه ملی …
توضیحات بیشتر »مصلحتهای اجتماعی برای تعطیلی مناسک دینی/ ارجحیت نظر پزشکان یا فقها در رویدادهایی شبیه شیوع کرونا/ نمونههای دینی مقابله عَقلانی و عُقلائی با بیماریهای واگیر
به باور یک استاد حوزه علمیه قم، فقها برای اعلام نظر تخصصی خود برای تعطیلی موقت برخی از مصادیق عبادات و تعظیم شعائر، ناگزیر به مراجعه به نظرات کارشناسی پزشکان و مبنا قرار دادن آنها هستند و در روزهای گذشته هم تعطیلی درس برخی مراجع مستند به نظر کارشناسی پزشکان بود. به گزارش شبکه اجتهاد، ویروس کرونا مرزهای جغرافیایی را پشت سر گذاشت و با مقداری سهلانگاری وارد ایران شد، زمان زیادی نگذشت که ایران رتبه دوم را در میان کشورهایی که به دلیل این بیماری قربانی میدهند، به دست آورد. در این برهه توجه به اصول بهداشتی بیش از …
توضیحات بیشتر »حضور در مجامع عمومی، مصداق القای نفس در هلاکت است/ امیرالمؤمنین گفت عالم فاسق و طبیب جاهل را حبس کنید/ اگر فضای مجازی باعث التهاب است باید فیلتر شود!
ما باید به این نتیجه برسیم که آیا این بیماری، موجب ضرر قطعی هست یا نه؟ اگر ضرر قطعی باشد، طبیعی است که باید اجتناب صورت بگیرد و راهکارهایی که مسئولین مطرح کردهاند از قبیل تعطیلی برخی از مراکز و ضدعفونی کردن آنها، باید انجام بگیرد. البته منوط بر اینکه قطع پیدا کنیم که ورود در این مکانها موجب میشود که شخص، مبتلا به بیماری شود. اگر قضیه اینگونه شد، مصداق آیه مبارکه است که فرموده: «لاتُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ» در مورد القاء نفس در تهلکه هم تمام فقها فتوا میدهند که اگر موضوع مسلم شد، القاء حرام خواهد بود. …
توضیحات بیشتر »کرونا، هم قوت احتمال دارد و هم قوت محتمل!/ هر کس بهداشت را رعایت نکند، ضامن است/ اگر حکومت اطلاع رسانی شفاف نکند، هم ضامن است و هم مستحق عذاب اخروی
در اینگونه موارد حکومت یک وظیفه شرعی دارد و مردم هم یک وظیفه شرعی دارند. درنتیجه حفظ جان انسانها و نجات مسلمان ازاینگونه خطرها که ممکن است منجر به مرگ انسانها شود، واجب است. بحث مبتنی بر باز بودن مکانهای مذکور نیست؛ بلکه چون این ویروس برای هر شخصی مضرّ است و نسبت به انسانها شدت و ضعف دارد و بعضیها را تا مرز هلاکت پیش میبرد، بر هرکسی و هر مجموعهای که قدرت جلوگیری از آن را دارد، واجب است از آن جلوگیری کند. در این ویروس هم احتمال قوی است و زود سرایت میکند و هم محتمل قوی …
توضیحات بیشتر »حفظ سلامت روانی جامعه، وظیفه حکومت اسلامی است/ باید بین مفسده اضرار به نفس و مفسده تعطیل شعائر مذهبی، اهم و مهم کرد/ اگر اطلاعرسانی باعث اضطراب و تشویش شود، نباید انجام شود!
هر شایعهای که موجب ضرر به جامعه میشود، باید جلوی آن را گرفت. اول باید به شخصی که شایعهپراکنی میکند، باید تذکر داده شود. اگر پذیرفت که هیچ، اما اگر قبول نکرد باید جلوی او را گرفت. چون خیلیها شایعه را میشنوند ولی جواب آن شایعه به آنها نمیرسد. لذا چون حفظ سلامت روانی جامعه، بر عهده حکومت اسلامی است و بر هم زدن این سلامت روانی، باعث اضرار به مردم است، باید جلوی آن گرفته شود؛ چون از مصادیق ضرر معنوی است. البته تشخیص مصادیق معنوی ضرر، کار مشکلی است و فقها هم کمتر وارد این مباحث شدهاند؛ اما …
توضیحات بیشتر »