شخص قاضی باید هم اخلاق حرفهای را در قضاوت رعایت کند و هم اخلاق اجتماعی. البته در اخلاق اجتماعی اختلاف است، به این معنا که آیا رعایت اخلاق منافی شأن قضاوت درجایی که قضاوت نمیکند لازم است یا نه؟ مثلاینکه آیا قاضی میتواند در خیابان مثل یک جوان، فعل مباحی انجام بدهد که جامعه از یک قاضی انتظار ندارد؟ در …
Read More »Tag Archives: انتخاب سردبیر
انتقاد بیسابقه از روحانی/ شما رئیس جمهوری اسلامی هستید نه رئیس جمهوری دموکراتیک سکولار/ حجاب از مسائل تکلیفی است و چماقی بر سر زنان نیست/ آقایان مسائل شرعی را برای حوزه بگذارند
آیتالله ناصر مکارم شیرازی و آیتالله جعفر سبحانی صبح امروز در درس خارج خود نسبت به اظهارات رییس جمهور درباره حجاب و فضای مجازی واکنش نشان دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی امروز در آغاز درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، از اظهارات رییس جمهور درباه فضای مجازی و مساله حجاب انتقاد کرد و گفت: …
Read More »«دین حداقلی: نقدی بر کتاب جایگاه تشریع، شورا و بیعت در فقه و حقوق اسلامی»، شایسته تقدیر شد
قبول نظریه نویسنده مستلزم عبث بودن دین است؛ زیرا برنامهای برای دنیا و انسان ندارد؛ علاوه بر آنکه در تقابل با نظریه شیعه قرار دارد، چرا که میدانیم که ائمه (ع) به حکومت منصوب شدهاند. با ایرادهای کلی و جزئی که بر نظریه ایشام وارد است، میتوان حکم به سکولار بودن این دیدگاه و مخالفت آن با مقاصد انبیاء و …
Read More »چاپ تقریرات متعدد از یک فقیه، وجهی ندارد/ مقررین مطالب تازه خود را به صورت حاشیه بنویسند نه تقریر دوباره!/ شخصی میگفت: از حاشیه من بر جواهر، فعلا ۴۳ جلد آماده است!
اگر از یک دوره پنج تقریر وجود داشته باشد، شایسته است که یکی از آنها منتشر شود و باقی مقررین در آن کتاب نگاه کنند. اگر مطلب جدیدی دارند یا اشکال مهمی به ذهنشان میرسد، میتوانند، حاشیه و تعلیقه بزنند که با صرف وقت کمتر و صرف هزینه و مواد چاپی کمتر، خواننده را به مقصود خودشان برسانند و لازم …
Read More »در روش پیشرفته تدریس، استاد نباید مطالب را مستقیما آموزش دهد/ خروجی دروس خارج فعلی، کمتر از یک درصد است/ با ۱۳ سال آموزش میتوان نظریهپرداز فقه نظام تربیت کرد
الآن حداکثر کاری که استاد در درس خارج میکند این است که نظریات خودش را مستندا و مستدلاً بیان میکند. این روش، البته باارزش است، اما کاراییاش در تعلیم، به این مقدار است که بعد ۱۵ سال از ۱۰۰۰ نفر که در درس خارج شرکت کردند، تنها ۵، ۶، ۱۰ نفر بهعنوان آدم توانمند بیرون میآید درحالیکه اگر روشمندتر و …
Read More »«فدک در تاریخ» کتابی برای همه مذاهب اسلامی و الگویی پژوهشی درباره مسائل اختلافی/ انقلاب حضرت زهرا(س)، پروژهای برای بازگشتدادن امت به خط صحیح رهبری جامعه اسلامی
«فدک در تاریخ» همچنان که از شور عاطفی برخوردار است اما مراقب است مخاطب به دام احساسات نیفتد و از دل وابستگیها این موضوع را مطرح میکند که حقیقت بالاتر از عواطف است، همچنان که در این اثر تحلیل زبان شناختی جامعی آورده میشود. یافتههای خرد و نظرات خاص در کتاب «فدک در تاریخ» در یک هندسه که همان اقدام …
Read More »خسوف یا ماهگرفتگی جزئی دوشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۷ شمسی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در چهارچوب سنّتهای تکوینیِ جاری به قدرتِ الهی، دوشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۷ شمسی إنشاءالله، ماهگرفتگی(خسوف) جزئی در کشور عراق و بخشی از کشورهای ایران و عربستان، رخ میدهد و «نماز آیات واجب میشود». با چشمپوشی از ثانیهها و گِردکردنِ آنها به دقیقه، ماه در ساعت ۷:۰۴ بامداد دوشنبه ۱ بهمن ۱۳۹۷ به وقت رسمی ایران، وارد بخش …
Read More »قواعد فقهی و کاربردهای آن در مدیریت و سازمان
هدف اصلی این کتاب، بررسی تعامل میان مسائل مدیریت و سازمان با قواعد فقهی است و تلاش میکند آثار و کاربردهای قواعد فقهی در مسائل مختلف مدیریت و سازمان را شناسایی و ارائه نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با توجه به جهانشمول بودن دین مبین اسلام از سویی و پدبد آمدن مسائل مستحدثه در عصر جدید، پرسش این است که …
Read More »مخاطب آیتالله فاضل لنکرانی، فرهنگستان علوم اسلامی بود/ شهید صدر، صراحتاً اقتصاد اسلامی را نفی میکرد/ برخی طرفداران فقه نظام، روش استنباط جواهری را قبول ندارند
آقایان میگویند ما در مواجهه با این علوم و موضوعاتی که زائیده فنّاوری و تمدن جدید است، منفعلانه برخورد میکنیم؛ یعنی مسائل را آنها در چارچوبی که خودشان درست کردهاند، میسازند و ما منفعلانه باید پاسخگوی این مسائل باشیم. ما باید از این انفعال خارج شویم. خودمان مبتنی با نیازهای انسان ایدئال و انسانی که جهات دیگری در آن در …
Read More »به بهانه نقد و بررسی «فدک در تاریخ» تألیف شهید آیتالله سیدمحمدباقر صدر
شهید صدر با رویکردی واقعنگرانه و مبتنی بر اصول اسلامی مورد پذیرش همه مسلمانان، احادیث نقل شده از سوی خلیفه را در بوته نقد گذاشته و معانی قابل برداشت از آن احادیث، نظر خلیفه دربارۀ آنها، صحت آنها و تطابقشان با قرآن کریم را نشان میدهد و در پایان از رهگذر بحثی فقهی، مخالفت رفتار خلیفه را با معیارهای اسلامی، …
Read More »مجموعه هشت جلدی «اصطلاح نامه فقه» منتشر شد
پس از طی مراحل تحقیق که عبارتند از: منبع گزینی، ارزش گذاری و درجه بندی آنها، تحقیق و استخراج اصطلاحات، ایجاد روابط بین اصطلاحات، بازنگری و اصلاحات لازم، بررسی و تصویب نهایی؛ این موارد به دست آمد: تعداد کل واژهها: ۵۱۴۹۵، تعداد واژههای راس: ۱۲، تعداد واژههای مرجح ۴۲۰۳۲، تعداد واژههای نامرجح ۹۳۹۰، تعداد واژههای اعم ۸۲۳۳، تعداد واژههای وابسته …
Read More »نظم کلی و درونی فقه را مدیون محقق حلی هستیم/ محقق حلی اولین کسی بود فقه شیعه را از رسوبات فقه اهلسنت پاکسازی کرد/ حوزه به مسائل تاریخ مصرف گذشته نپردازد و سراغ مسائل جدید برود/ درس متنمحور طلبه را بهجایی نمیرساند
نظم فقه را مدیون مرحوم محقق حلی هستیم و فقهای بعدی همان مسیر محقق را طی کردهاند، دیدهاند مسیر عقلانی است و نظم منطقی دارد و معیار نظم منطقی زایش هر مسئلهای از مسئله گذشته است. الآن یکی از مشکلات ما در اصول، بینظمی و درهمریختگی علم اصول است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از سلسله نشستهای علمی «بررسی …
Read More »نفی تکامل روشمند ادله فقه نظام، منجر به سکولاریسم میشود/ اضافه کردن قواعد استنباط توسط شیخ انصاری را بلااشکال میدانند اما قواعد فقه حکومتی را نفی میکنند!
فرمایشی که برخی فضلا دارند که بین اجتهاد رایج با فقه موجود فرق گذاشتهاند، در یک مرحله حرف درستی است. در گام نخست باید با استفاده از روش فقه گذشته به استنباطات جدیدی نائل شویم؛ کما اینکه درگذشته هم نسبت به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، این مسئله اتفاق افتاده است؛ اما در یک پله بالاتر اگر نسبت به تکامل و …
Read More »«الگوریتم اجتهاد»، مراحل دستیابی و چگونگی فرآیند استنباط؛ در بوته نقد
استاد واسطی معتقد است براساس الگوریتم اجتهاد میتوان عملکرد استنباطی هر فقیه را اعتبار سنجی کرد؛ یعنی اگر اجتهاد به صورت الگوریتمی اکتشاف شود؛ از عملکرد میدانی فقها به اضافه دقیق سازی منطق استنباط در اصول فقه، فقیهیار و ابزاری برای جلوگیری از خطای فقیه حاصل میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «الگوریتم اجتهاد» به همت گروه منطق …
Read More »محقق داماد: دین متکفل سلامت جسمی نیست/ علیدوست: علم و عقل در کنار فقه، استنباط گزارههای طبی را میسر میکند/ سعدی: برخورد سطحی غیرروشمند با طب اسلامی آسیبزا است
عضو پیوسته فرهنگستان علوم با تأکید بر اینکه دین متکفل سلامت جسمی نیست، گفت: روایتی نداریم که ائمه(ع) خودشان به درمان خود میپرداختهاند و اگر مطلب پزشکی هم از ائمه(ع) نقل شده، جنبه رسالت و امامت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی جستاری در روایات طبی در پرتو ملاحظات فقهی ـ اصولی با محوریت موضوع «راهکارهای اصولی در برداشت، …
Read More »باید از ضرورت و اصل نظارت استصوابی دفاع کرد/ دموکراسی ذاتاً محل آفات است/ تمایزات مردمسالاری دینی با لیبرال دموکراسی
یکی از مواردی که برخی جریانها به آن حمله میکنند نظارت استصوابی شورای نگهبان است. الآن که نظارت میشود اینطور اتفاقات میافتد و اگر نشود چطور خواهد شد. نمیخواهم از همه عملکرد شورای نگهبان دفاع کنم ولی از اصلش باید دفاع کرد؛ اصل نظارت استصوابی یک ضرورت است، دموکراسی در ذات خودش محل آفات است و قطعاً نظارت میخواهد. به …
Read More »«حوزه انقلابی» در دومین شماره «فصلنامه تحلیلی- انتقادی حوزه»
شماره دوم از دوره جدید فصلنامه تحلیلی- انتقادی حوزه (پژواک روشنفکری حوزه)، با عنوان «حوزه انقلابی» و با پرونده ویژه «حوزه و سکولاریسم»، به صاحبامتیازی دفتر تبلیغات اسلامی و مدیرمسئولی سید عباس صالحی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین شماره از دوره جدید فصلنامه تحلیلی- انتقادی «حوزه» (بهار ۹۷) با آثار و گفتاری از تقی آزاد ارمکی، علیرضا شجاعی …
Read More »سخنان بیپرده درباره «استقلال حوزه»، «درسها خارج» و «معیشت طلاب»
عضو شورای عالی حوزههای علمیه گفت: وقتی آمدیم قم ۱۰ تا درس خارج در قم دایر بود. در قم تنها یک نفر جوان بود که درس خارج میداد و باقی درسهای خارج مربوط به آیتالله گلپایگانی و آیتالله داماد و دیگران بودند. الآن شنیدم که ۳۰۰ درس خارج در قم دایر است که رشد بسیار مهمی است، ولی این از …
Read More »کسی که میگوید فقه نظام نداریم، شوخی میکند!/ از شهید صدر پرسید: روزی چند ساعت کار میکنید؟ گفت: سوالت اشتباه است/ باید نظام اقتصادی شهید صدر را نقد کرد، نه اینکه فقه نظام را انکار نمود!/ گفتند اگر هاشمی شاهرودی قوانین بگوید، مجتهد است!
اینکه در آیه میفرماید: «لیتفقهوا فی الدین» یعنی فهمی که به عمق مطلب برسد نه اینکه ظاهر عبارت را بگیرید و یک معنای تحتاللفظی بگیرید و بعد بگویید از این ظواهر، نمیتوان به نظام رسید و ما بحثی به نام نظامات نداریم و شما باید به قیاس و استحسان روی بیاورید. البته من این حرفها را حمل بر شوخی علمی …
Read More »چگونه میتوان در یک نظام مذهبی حزب را مطرح کرد؟/ بررسی رابطه حزب با دانشهای فقهی/ انتشار کتاب «فقه و قانون» تا دوماه آینده
احمد نقیبزاده در نشست نقد و بررسی کتاب «فقه و حکمرانی حزبی» گفت: کاری که دکتر فیرحی انجام داد خیلی ارزنده بود البته من انتقاداتی هم نسبت به کتاب دارم. مهمترین کاری که ایشان کردند این بود که رابطه فقه و حکمرانی حزبی را از نظر شرع برای ما روشن کردند که بالاخره چگونه میتوان در یک نظام مذهبی حزب …
Read More »تأملات فقهی در حوزه قانونگذاری
این کتاب دربرگیرنده نظریات، آرا و افکار بزرگان حوزه فقه و قانون است که در یک مقدمه و شش نشست نوشته شده و هر نشست از شناسنامهای برخوردار است که در آن، ارائه دهندگان، ناقدان، دبیر علمی و دبیر اجرایی معرفی شدهاند و در پایان هر نشست، گزارشی تفصیلی از آن ارائه شده و این گزارش شامل سؤال و جواب …
Read More »اگر حوزه، پژوهشگاه نظام است، پس باید بودجهاش را هم نظام تأمین کند/ وابستگی کامل حوزه به مردم، روحانیت را پوپولیست میکند!/ افزایش نقد به حوزه، به جهت عدم پاسخگوئی است
اینکه روحانیت به مردم وابسته باشد خوب است. مرحوم مطهری میفرمودند: خاصیت روحانیت شیعه این است که مردمی است. ولی این تیغ دو لب است چراکه وقتی مردمی شد حالت پوپولیستی ممکن است پیدا کند. به این معنا که آنچه مردم یا بانی دوست دارد را باید بگوید تا دعوت شود. بعد میبینیم طلبه سه نوبتکار میکند تا امورات خود …
Read More »فقه عفاف؛ حلقهای مفقود در تبویب فقه
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم به سه جلد کتاب «فقه عفاف» اشاره کرد و گفت: کتاب فقه عفاف از دو جلد فقه فردی و اجتماعی تشکیل شده است و جلد سوم آن میتواند نتیجه مباحث فقهی در بخشهای قبل باشد و ذیل سیاستگذاری اجتماعی تعریف شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله همایشهای ملی الگوی زندگی عفیفانه …
Read More »یک سفارش بزرگ از یک استاد بزرگ به یک شاگرد بزرگ
شهید صدر بهعنوان یک دِین به نظام اسلامی، بهترین شاگردشان را خرج میکنند؛ اما برخی که از لحاظ نظری یا موارد شخصی با این نظام مشکل دارند میخواهند از لحاظ نظری ارتباط پشتوانه نظام با شهید صدر را قطع کنند و بهترین راه را نیز این دیدند که بگویند این نعم الخلف یا بهترین جایگزین، امتداد استادش نیست؛ در حالی …
Read More »الگووارهای نوین در ساختارشناسی فقه
در این مقاله، ساختار شناسی علم فقه از نگاه نظام سازی اصطلاحات و تاثیر آن در ارائه ساختار منطقی علم فقه، به عنوان راهبردی اساسی، بررسی میشود. همچنین، با مروری بر دسته بندی رایج فقه برای تقسیم بندی آن الگویی پیشنهاد میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و چهارمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۷) به …
Read More »کارآمدی نظام اسلامی در گرو دولتسازی و برطرف کردن خلأهای قانونی است/ تجربه تولید بینش حوزوی و دانش دانشگاهی در نظام اسلامی کارآمد بوده است
حوزه باید علوم راهبردی و بینش تولید کند و دانشگاه وظیفه دارد تولید دانش داشته باشد و کارشناس تربیت کند که الان در حوزه تحولاتی معطوف به حکمت مدنی صورت میگیرد و قم در آینده پیشتاز حکمت سیاسی و اجتماعی خواهد بود؛ همچنین تجربه دانشگاههایی همچون دانشگاه باقرالعلوم(ع) براساس بینش حوزوی و دانش دانشگاهی بسیار کارآمد بوده است؛ تا جایی …
Read More »امکان ندارد کسی فقیه باشد اما ضد ولایتفقیه باشد/ اگر غیرمتخصصان در مورد ولایتفقیه صحبت نمیکردند، امروز اینقدر مشکل نداشتیم/ پیشینه تاریخی ولایتفقیه را مطالعه کنیم
برخی معتقدند امام(ره) ولایت مطلقه را قبل از انقلاب نگفته بود. خیلی بدفهمی داریم ما؛ یعنی در ولایتفقیه اگر کسانی که تخصص نداشتند صحبت نمیکردند، ما امروز اینقدر مشکل نداشتیم. کسانی بدون مطالعه و تحقیق و بررسی آمدهاند و صحبت کردهاند و الآن ما کلی باید وقت صرف کنیم و بگوییم که آنها درست نیست. یکی از بزرگان در یک …
Read More »تولید دانش و مهارت متناسب با جامعه، موجب کارآمدی حوزه علمیه است
شناسایی رشتههای آموزشی در نظام آموزشی حوزه علمیه بسیار اهمیت دارد، اینکه چه رشتههایی را نیاز داریم و به دنبال آن شاهد چه کاستیهایی هستیم که در این راستا میتوانیم از طریق مهندسی معکوس به نتیجه برسیم؛ یعنی نقاط تماس حوزه با محیط بیرون را شناسایی کرده و پاسخگویی داشته باشیم و متناسب با آن دانش و مهارت فراهم کنیم. …
Read More »از نوآوریهای اصولی محقق حلی تا دگرگونی در مفهوم اجتهاد
یکی از مسائل مهمی که محقق حلی در علم اصول مطرح نمود و بعد از ایشان تا زمان ما باقی مانده است، بحث تحول مفهومی اجتهاد است. اجتهاد در عصر روایات و در عصر قدما تا زمان محقق مفهومی مذموم و غیرقابل قبول داشت. مرحوم محقق در مفهوم اجتهاد یک تحولی ایجاد کرد که بر اساس آن تحول، مفهوم اجتهاد …
Read More »مسؤولیتهای اجرایی، باعث رشد علمی آیتالله شاهرودی شد/ محمدصادق صدر شهادت داد که شهید صدر او را بهترین شاگرد خود میدانست/ در انتخاب ابواب فقهی برای تدریس، سنتهای حوزه را رعایت میکرد
مرحوم شهید صدر، خوشبیان بودهاند ولی مطالبش هم در عرصه فقه و هم در عرصه اصول بسیار سنگین بود؛ یعنی شیوه بحث ایشان بسیار آکادمیک ولی مباحث سنگین است. خود درک این مباحث یک استعداد فوق العاده میطلبد. مرحوم آیتالله هاشمی شاهرودی توانست مبانی شهید صدر را خوب دریافت و تبیین کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت رحلت آیتالله سید …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت