استاد خارج حوزه علمیه قم ضمن تاکید بر لزوم تنقیح بیشتر مفهوم «حجیت» و تحلیل دقیق‌تر ماهیت آن در مواجهه با نظام‌های اجتماعی پیچیده امروز، به بحث درباره مفهوم “تلائم” پرداخت و پیشنهاد کرد علاوه بر احکام خمسه همچون واجب، حرام و مستحب و نیز احکام وضعیه، تلائم یا عدم تلائم نظامات مختلف جامعه با کتاب و سنت هم مورد …
Read More »
وحدت رویه در فرآیند استنباط و در مواجهه با روایات در ابواب مختلف خصیصه‌ای است که در این مبنا به چشم می‌خورد چراکه در مبانی دیگر غالباً فقهاء و صاحبان آن مبانی از روش اصولی خود در حجیت ظواهر و مفاهیم و خبر واحد و بحث‌های رجالی در مواجهه با روایات ابواب دیگر مثل روایات اعتقادی و اخلاقی و طبی …
Read More »
شبکه اجتهاد: آیا نظرات آزمایشگاهی مبتنی بر جزم و یقین که از مقدمات حدسیه به دست آمده، حجت است؟ نکته ۱: اگر نظر شخص کارشناس و آزمایشگر از روی ظن و گمان باشد اعتباری نخواهد داشت. نکته ۲: امر حدسی امری است که تشخیص آن بر اساس مقدمات حسّی ممکن نیست و تنها راه تشخیص آن قول اهل خبره است …
Read More »
آیت‌الله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی استاد مدعو یکی دیگر از نشست‌های «گفتمان معرفت» بود. وی بحث خود را با عنوان «بررسی حجیت ظن در موضوعات» ارائه نمود و در آن موارد بسیاری از عمل به ظن در موضوعات را بیان کرد. رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با طرح چهار دلیل از جمله بناء عملی عقلاء، حجیت عمل به ظن …
Read More »
مجری پروژه تحقیقاتی «حجیت و کارآمدی» گفت: کار ما در این پروژه بیشتر ناظر به کارآمدی حکم است، نه ناظر به کار آمدی فقه، که بخواهیم فقهمان را کارآمد کنیم و یا بگوییم فقه ناکارآمد چیست؛ بلکه مقصود ما کارآمدی یک حکم شرعی در یک موضوع است که اگر یک حکم شرعی در یک موضوعی تلقی ناکارآمدی از آن بشود، …
Read More »
مفتی مصر با انتقاد از بدعت نامیدن ترویج مذاهب تاکید کرد که مبنای حجیت نظرات فقیه کاشفیّت آن از حکم شارع مقدس است. به گزارش شبکه اجتهاد، شوقی علام مفتی مصر در برنامه «همراه با مفتی» در پاسخ به شبهه برخی پیرامون لزوم رهایی بشریت از احکام مذاهب فقهی تاکید کرد که فتوای مجتهدان به دلیل کاشفیّت از احکام الهی …
Read More »
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا، مدیر گروه «دانش‌های وابسته به فقه»، در پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی است.
Read More »
فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهش‌های فقهی» (دوره ۱۲، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۵) در جهت انعکاس جدیدترین یافته‌های فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر سید محمود میرخلیلی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «نقدی بر صاحب جواهر پیرامون نحوۀ محاسبه فاضل دیۀ …
Read More »اگر دو بینه در مدلول مطابقی خود، با یکدیگر تعارض کنند، آیا نسبت به مدلول التزامی مشترک‌شان حجیت دارند یا خیر؟؛ یادداشت ذیل به بررسی این موضوع می پردازد. شبکه اجتهاد: اگر دو بینه در مدلول مطابقی خود، با یکدیگر تعارض کنند، آیا نسبت به مدلول التزامی مشترک‌شان حجیت دارند یا خیر؟ مثلا اگر بینه‌ای شهادت داد که زید أعلم …
Read More »
«فقه مطلوب و بالنده» می‌بایست هسته مرکزی «منظومه معرفت بشری» را مستند به کتاب و سنت ارائه دهد و در گام بعد، این معرفت‌های دینی در لایه «علوم و دانش‌ها» امتداد یابد و در حلقه سوم نیز به «مدل‌ها و برنامه‌های اجرایی» در صحنه مدیریت اجتماعی فراوری شوند. شبکه اجتهاد: «ملاک و معیار علم»، محور گفتگوهای دانش «معرفت شناسی» است. …
Read More »
حکومت‌ها همواره مسائل پیشِ روی خود را با اتخاذ خط مشی‌هایی حل می‌کنند که مشخص‌کننده شیوه مورد اعتماد آن نظام سیاسی در مواجهه با مسأله ادراک شده است. انتساب یک حکومت به یک مکتب فکری، در دو عنصر ساختار سیاسی و نظام تصمیم‌گیری آن متجلی خواهد شد. حکومت‌های اسلامی نیز که داعیه انتساب به مبانی دین مبین اسلام را دارند بر همین اساس می‌بایست ساختار سیاسی و نظام تصمیم‌گیری و خط مشی‌گذاری خود را منطبق بر اراده شارع مقدس سامان دهند. پژوهش حاضر، با تمرکز بر مفهوم حجیت خط مشی‌های حکومت، به دنبال پاسخ به این سؤال است که خط مشی‌های حکومت باید حائز چه مؤلفه‌هایی باشند تا بتوان آنها را از نگاه شرع مقدس اسلام و مبانی فقه امامیه حجت دانست. برای رسیدن به این پاسخ، با استفاده از روش مطالعه کتابخانه‌ای در گردآوری اطلاعات و نیز استدلال فقهی و اجتهادی در تحلیل آن، دیدگاه‌های شهید سیدمحمدباقر صدر را مورد واکاوی و تدقیق قرار دادیم. حاصل این پژوهش، دستیابی به سه مؤلفه استناد اجتهادی به دین، انسجام درونی و کارآیی برای تأمین حجیت خط مشی‌های دولت است.
Read More »
شناخت وثاقت یا ضعف راویان حدیث، که از مقدمات لازم در بسیاری از استنباط های فقهی به شمار می رود، بیشتر متکی به اظهارنظرهای عالمان رجالی است. علما برای اعتباربخشی به اظهار نظرهای رجالیان گذشته، راه هایی مطرح کرده اند، مانند حجیت از راه اعتبار خبر واحد یا شهادت یا نظر خبره یا از طریق انسداد راه علم...
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت