بایگانی برچسب: حضرت زهرا(س)

اختصاصی شبکه اجتهاد: اوامر و نواهی شارع حاکی از محبوبیت و مبغوضیت آن موضوع دارد. محبوبیت علت برای امر و مبغوضیت علت برای نهی شارع است. این کشف لمی است و گاهی کشف انی است که از دستوری که از شرع رسیده است پی به محبوبیت و مبغوضیت آن نزد شارع می‌بریم. بر این اساس اگر صرف محبوبیت و مبغوضیتی به ما برسد بدون امر و نهی می‌توان پی حکم شرعی در این خصوص برد. این نکته در مورد خداوند عزوجل و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله محرز است و نزاع در مشرع بودن اهل بیت علیهم‌السلام است. …

شبکه اجتهاد: چند سالی است در ایام فاطمیه، تلاشهایی در راستای به زیر سوال بردن بزرگداشت این ایام، در قالب تشکیل هیئات عزاداری، مجالس عزا، بیان تاریخ و حوادث مرتبط با این ایام در صدر اسلام، از سوی برخی نهادهای مرتبط با اهل سنت و دیگران صورت می‌پذیرد؛ نمونه اخیر آن را می‌توان مصاحبه آقای سید عقیل هاشمی از شبکه کلمه (مقیم لندن!) با آقای شیخ احمد عابدینی از ایران دانست. در این مصاحبه «شهادت صدیقه طاهره سلام الله علیها یک افسانه انگاشته می‌شود. بزرگداشت فاطمیه، یک انحراف تلقی می‌گردد که در زمان ائمه – علیهم السلام – سابقه ندارد. …

شبکه اجتهاد: اسوه واژه‌ای اصیل عربی است و و برابر نهاد فارسی آن سرمشق و پیشوا است‌. معنای کانونی آن پیروی نمودن از الگو است در آیه «و لقد کان لکم فی رسول الله حسنه» و حدیث «فتاسّ بنبیّک الاطیب الاطهر (صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله) فان فیه اسوه لمن تاسّی» این معنا به کار رفته است‌. برای ریشه واژه اسوه دو معنای پیروی نمودن آگاهانه از سلوک و سیره نخبگان و پیشوایان و مساوات و برابری گفته شده است: «و علموا انّ الناس عندنا فی الحّق اسوه» در این سخن سهل بن حنیف مقصود برابری مردم در حق است و هیچ کسی بر …

شبکه اجتهاد: منظر تمدنی برای سیره‌پژوهی و تاریخ‌پژوهی اهل بیت علیهم‌السلام به مفهوم قرار دادن تاریخ و سیره در تراز گسترده‌ترین و پیچیده‌ترین و بالاترین سطح مناسبات انسانی و فهم و استخراج دلالت‌های آن برای پاسخ به پرسش‌های بشر امروز در چنین افقی است. نگاه تمدنی به تاریخ و سیره حضرت زهرا سلام الله علیها می‌تواند به بازخوانی متون و منابع فاطمی با نگاهی نو و نیازهای نوشونده انسان امروز با تأکید ویژه بر زن و خانواده بیانجامد. بر پایه مقالات ارائه شده در همایش «خوانش تمدنی تاریخ و سیره حضرت زهرا سلام الله علیها»(۱) که در حقیقت تنها به …

شبکه اجتهاد: معمولاً ایام فاطمیه که می‌شود از طرف برخی از آقایان اهل تسنن، مطالبی بیان می‌شود و تقریباً محور همه آنها این است که آنچه که شیعیان در ایام فاطمیه بیان می‏‌کنند و حتی یک روز را تعطیل عمومی اعلام می‌‏کنند و از واژه «شهادت» حضرت زهرا استفاده می‌کنند و بالطبع مطالبی در این زمینه بیان می‌‏شود، اینها درست نیست. از جمله امسال در تاریخ ۲۶ دی ماه ۹۹ (طبق آنچه که در اخبار و خبرگزاری‌ها نقل شده)، امام جمعه خاش مطلبی را در همین زمینه مطرح کرده و بیان می‌کند که: «حضرت زهرا، شش ماه بعد از رحلت …

شبکه اجتهاد: همزمان با سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)، مراسم سوگواری و عزاداری از سوی حضرات آیات عظام خامنه‌ای، وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، شبیری زنجانی، مکارم شیرازی و نوری همدانی با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد و سخنرانان و مداحان به اقامه عزا و مرثیه سرایی پرداختند. همچنین مراسم عزاداری روز گذشته در جلسه درس خارج حضرات آیات سبحانی و جوادی آملی برگزار شد. گفتنی است، هرساله دسته‌های عزاداری در معیت حضرات آیات عظام وحید خراسانی و صافی گلپایگانی جهت عرض تسلیت به حرم مطهر فاطمه معصومه (س) رفته و عزاداری‌ می‌کردند، اما امسال به دلیل شیوع کرونا …

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در ابتدای یکی از جلسات درس خارج فقه خود، به بیان و شرح حدیثی درباره آخرین گفتگوهای پیامبر اعظم صلی‌الله علیه و آله وسلم و حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله علیها پرداختند که khamenei.ir متن و فیلم این شرح حدیث را منتشر کرده است. بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین. عَن عائِشَهَ بِنتِ طَلحَهَ عَن عائِشَهَ قالَت ما رَأَیتُ مِنَ النّاسِ اَحَداً اَشبَهَ کَلاماً وَ حَدیثاً بِرَسولِ اللهِ (صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَ آلِه) مِن فاطِمَهَ. کانَت اِذا دَخَلَت …

سال‌هاست که همچنان مناسبت شهادت بزرگ بانوی اسلام موضوعات مهم تاریخ اسلام و مسائل اختلافی بین شیعه و اهل تسنن را طرح می‌کند. این پرسش مطرح است که آیا حضرت زهرا(س) و سیره آن بزرگوار و اهل بیت عصمت و طهارت می‌تواند مبنای وحدت جامعه اسلامی قرار بگیرد یا محوری برای تفرقه شود؟ شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تأکید دارد حضرت زهرا (س) می‌تواند بستر وحدت در جامعه اسلامی باشد. او بیان دارد: «حضرت فاطمه زهرا(س) در عین این که می‌کوشید امام علی(ع) را به عنوان مبنای حق و امام جامعه …

مگر ما حق داریم از تمسک حضرت زهرا سلام‌الله علیها به قاعده ید سؤال کنیم که صحیح است و یا صحیح نیست؟ بشریت باید به اولیاء الهی در صحت‌وسقم افعالشان و در احکام اسلامی رجوع کنند. آن‌ها به غیر از کلام خداوند، احکام الهی و رضای خدا چیزی نمی‌گویند و کاری نمی‌کنند. هر چه می‌گویند و فعلی را که انجام می‌دهند مورد تائید خداوند کریم است. آن‌وقت سؤال کنیم که تمسک ایشان به قاعده ید صحیح است یا خیر؟ ما در جعل و تشریع این قواعد باید به کلمات معصومین مراجعه کنیم آن‌وقت جایی برای این سؤال باقی نمی‌ماند. اختصاصی …

این یادداشت بخشی از مهم‌ترین اصول سیره‌ی عملی آن بانوی ارجمند را در سه بخش «دوران زندگی با پیامبراکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) و به عنوان فرزند ایشان»، «دوران زندگانی با حضرت علی (علیه‌السّلام) در جایگاه همسر آن امام همام» و «دوران زندگانی با فرزندان‌شان و در مقام یک مادر»، مورد بررسی قرار می‌دهد. شبکه اجتهاد: الگو گرفتن از زندگی ائمه(علیهم‌السلام) جزو تأکیدات اسلامی و در جهت ساختن سبک زندگی مناسب مؤمنان است، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره‌ی الگو گرفتن از زندگی حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) می‌فرمایند: «در زندگی فاطمه‌ی زهرا باید دقیق شد، با نگاهی نو آن زندگی را شناخت، فهمید و به معنای …

متأسفانه در سال‌های اخیر، شبهاتی در فضای مجازی و حقیقی در حال انتشار است که این عزاداری، مربوط به بعد از انقلاب است و در قبل از انقلاب، مستندی مبنی بر این عزاداری توسط علمای شیعه و مردم نداریم و بعد از انقلاب، این امر مستحدث شکل گرفت. حتی برخی تاریخ آن‌ها را به سال‌های بعدی انقلاب و حتی برخی به سال ۱۳۷۸ می‌رسانند که در آن سال، مراجع بزرگوار شیعه در قم؛ یعنی حضرات آیات عظام وحید خراسانی و جواد تبریزی با پای‌برهنه به خیابان آمدند و دسته عزاداری از منزلشان به سمت حرم کریمه اهل‌بیت حضرت معصومه علیها …

علمای بزرگ نجف مانند آخوند خراسانی و شیخ محمدحسن مامقانی و از قدیم صاحب‌جواهر به این‌طرف ایام فاطمیه دوم را در نجف گرامی می‌داشتند و اقامه عزا و تعطیلی می‌کردند؛ و مرحوم حاج شیخ عبدالکریم هم که قم آمدند و حوزه علمیه قم را تأسیس نمودند این فاطمیه دوم را اقامه عزا می‌کردند. اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از برگزاری مراسمات ایام فاطمیه، فرصت مناسبی برای واکاوی وجه برگزاری دهه‌های مختلف عزاداری برای شهادت یگانه دختر پیامبر (ص) پدید آمده است. در رابطه با فاطمیه، دو دهه مشهور برای عزاداری وجود دارد، اما برخی تا چهار دهه نیز بدان اضافه کرده …

حجت‌الاسلام محمدعلی مهدوی‌راد می‌گوید: پیامبر اکرم (ص) یک انقلاب عظیم را ایجاد کردند که این انقلاب عظیم، دارای آثار معرفتی، فکری، سیاسی، علمی و … است و این انقلاب با تحولات سیاسی و فرهنگی کم‌کم در حال دفن‌شدن بود. خطبه حضرت زهرا (س)، عملا این انقلاب را از دفن شدن نجات داد و باورم این است که اگر خلیفه اول، وسط کلام حضرت زهرا (س) نمی‌آمد و حرفی مبنی بر ارث نمی‌زد، شاید حضرت اصلا از فدک سخن به میان نمی‌آورد. به گزارش شبکه اجتهاد، سوم جمادی‌الثانی بنا به قول مشهور شیعه، سالروز شهادت بانوی دو عالم؛ حضرت فاطمه زهرا …

پیروزی مبارزۀ فاطمه از این جهت بود که حقیقت را به نیرویی توانمند مجهز نمود و به توان آن برای جاودانگی در میدان کارزار مکتبی، توانی تازه افزود. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر گفتاری برگزیده از کتاب «فدک در تاریخ» نوشته ‌‌‌آیت‌الله سید محمدباقر صدر است که در ادامه می‌خوانید: نقش فاطمی در این خلاصه می‌شد که صدیقه از خلیفه اول بخواهد تا اموالی را که از از او گرفته بود بازپس دهد و این درخواست را دستاویزی برای مناقشه دربارۀ مسئلۀ بنیادین، یعنی خلافت، قرار دهد و این حقیقت را به مردم بفهماند که آن لحظه که از …

شبکه اجتهاد: همزمان با سالروز شهادت حضرت زهرا(س) مراسم عزاداری ام ابیها با حضور مردم در بیوت مراجع تقلید برگزار شد. مراسمات عزاداری در حسینیه امام خمینی با حضور حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و نیز در دفاتر حضرات آیات وحید خراسانی، صافی گلپایگانی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، علوی گرگانی و مکارم شیرازی برگزار شد. در این مراسم ها سخنرانان به تبیین فضائل و مناقب حضرت زهرا(س) پرداختند و حضرت را بهترین الگوی ولایتمداری و ایستادگی در مسیر الهی دانستند، همچنین مداحان نیز در این مراسم‌ها به روضه خوانی و ذکر مصیبت پرداختند. همچنین طبق سنوات گذشته حضرات آیات صافی گلپایگانی و …

شبکه اجتهاد: مراسم عزاداری سالروز شهادت حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها از سوی شورای عالی و مدیریت حوزه علمیه خراسان، با حضور حضرات آیات، علما، اساتید و روحانیان و با سخنرانی آیت‌الله سید احمد خاتمی در مدرسه علمیه آیت‌الله خویی(ره) مشهد برگزار شد. پس از عزاداری علما و اساتید، روحانیون حوزه علمیه خراسان به همراه اجتماع عزاداران فاطمی برای عرض تسلیت به ساحت حضرت رضا (علیه‌السلام) به سمت حرم مطهر رضوی مشرف شدند.

شبکه اجتهاد: سال ۱۳۷۹ بود که زمزمه سخنرانی مرحوم آیت‌الله سید محمدحسین فضل‌الله در قم غوغایی به‌پا کرد. روحانی برجسته ضداسرائیلی لبنان در خطبه نماز جمعه‌اش در بیروت با لحن طعنه‌آمیزی امکان عقلی «ضرب و جرح» و «شهادت» را درباره حضرت فاطمه زهرا(س) این‌گونه زیر سؤال برده بود: «مردم از شخصیت حضرت زهرا(س) غافل شده و به مسأله شکستن پهلو مشغول شده‌اند. این چیزی است که در عقل ما نمی‌گنجد. برخی از مردم می‌گویند سید به شکسته شدن پهلو ی زهرا اعتقاد ندارد و این از اصول دین است. بیاید کمی فکر کنیم. اگر به حضرت زهرا حمله کردند، نقش …

وقتی جامعه زنان مدینه بعد ازماجرای فدک و غصب خلافت علی (ع) برای عیادت به خانه حضرت زهرا رفتند، حضرت با نگرانی تمام با آنها سخن گفتند و به شدت از مهاجر و انصار گله کردند و حتی به شدت نسبت به افرادی که در مقابل اقدام خلفا و کسانی که مکارانه و شیادانه قدرت الهی و اسلامی را که مختص علی بن ابی طالب بود گرفتند سکوت کردند و حمایت نکردند اظهار ناراحتی کردند و وقتی زنان مهاجر و انصار به مردانشان گفتند که حضرت زهرا از شما ناراحت است و شکایت دارد، وقتی آنها به نزد حضرت رفتند، …

شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد همه اوج حیات معنوی و سیاسی حضرت زهرا در دو کلمه از حضرت کاظم (ع) صادر شده است و آن این است؛ علی بن جعفر از بردارش موسی بن جعفر (ع) نقل می‌کند که امام فرمود: «ان فاطمه علیهاالسلام صدیقه شهیده – همانا حضرت فاطمه صدیقه‌‌‌ای بود که به مقام شهادت رسید».[کافی۳۸۱/۱] نام ‌‌‌”الصدیقه‌‌‌” صدّیق مبلغه در صدق است که ناظر به همه کمالات الهیه و معنویه است. و کسی که به چنین مرتبه برسد از آفات و آلودگی‌هائی نظیر گناه مصون خواهد بود و در شخصیت او زشتی و حلاف و و حتا اشتباه …

امام جمعه موقت تهران با نقل قول از رهبر انقلاب گفت امروز دیگر در شیعه بودن تقیه نداریم. شما بنویسید و اثبات کنید ما غدیری هستیم و با کسی تعارف نداریم. با همان ملاکی که فاطمه(س) از علی(ع) دفاع کرد، ما باید از کیان نظام اسلامی دفاع کنیم؛ اگر که می خواهیم پرچم اسلام و شیعه در اهتزاز بماند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌‌‌آیت‌الله سیداحمد خاتمی، در مراسم سالروز شهادت حضرت صدیقه طاهره(س) در مدرسه علمیه ‌‌‌آیت‌الله خویی(ره) مشهد، در جمع علما، اساتید و طلاب، با اشاره به اینکه روحانیت به دفاع از مکتب فاطمه(س) می‌پردازد، فاخرترین و کیفی‌ترین مجلس …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در ایام عزاداری معصومین (ع) به‌خصوص فاطمیه، یکی از دغدغه‌های کارشناسان دینی، نقل‌های نادرستی است که در روضه‌خوانی‌ها از آن‌ها استفاده می‌شود. در این میان برخی مداحان، با ابداع واژه‌ای به نام زبان حال، به‌صراحت، مطالبی که در مقاتل نقل نشده است را نیز به‌عنوان روضه و ذکر مصیبت مطرح می‌کنند. در رابطه با اعتبار کتب مقاتل و چگونگی احراز درستی استناد روضه‌ها به منابع معتبر حدیثی و تاریخی، با حجت‌الاسلام امیر بنی‌عصّار، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و کارشناس مقاتل معصومین (ع)، گفتگو کردیم. استاد مدرسه عالی فقه و اصول قم معتقد است زبان حال …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از شبهاتی که وهابیت در سال‌های اخیر در رابطه با شهادت حضرت زهرا سلام‌الله علیها مطرح می‌کنند، این است که عزاداری برای حضرت زهرا سلام‌الله علیها مختص به چند سال اخیر بوده و سابقه‌ای از عزاداری ایشان در قرون گذشته یافت نمی‌شود. بااینکه این شبهه از اساس، غلط است و در طول تاریخ، شواهد زیادی از عزاداری اهل‌بیت و علمای شیعه برای شهادت صدیقه کبری سلام‌الله علیها داریم، این مسئله واضح است که به علت تقیه شدید شیعه در زمینه فاطمیه و خلفا، این عزاداری به اندازه عزاداری محرم بزرگ و علنی نبوده است و شدت …

در میان فضائل حضرت زهرا(س) خطبه فدک بسیار مهم است. در این خطبه مسائل زیادی مطرح شده است. فصیح ترین و بلیغ ترین عبارات ایشان بکار برده و این خطبه بسیار پربرکت است. اگر شرح‌های متعددی در مورد این نوشته شود، بسیار بجا است. در طول تاریخ این خطبه بود که اسلام را حفظ کرد. در بخشی از خطبه فلسفه احکام است. ما احکام را تابع مصالح و مفسده می‌دانیم و این فرق بین دو مذهب شیعه و اهل سنت است. غالب اهل تسنن اعتقادی به مصالح و مفسده نمی‌دادند و محال است، خدا بدون مصالح و مفاسد احکامی را …

‌‌‌آیت‌الله جوادی آملی گفت: شایسته است خطبه نورانی فدک در حوزه‌ها و دانشگاه‌ها واحد درسی قرار بگیرد تا روی آن کار و تحقیق صورت بگیرد و نخبگان در این زمینه آرا و نظرات خود را ارائه کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در جلسه درس اخلاق خود در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بیان داشت: وجود مبارک حضرت زهرا(س) بعد از غصب فدک وقتی وارد مسجد شدند این خطبه نورانی را ارائه کردند؛ این خطبه یک بخش علمی عمیق دارد که آن چند سطر اوّل است؛ …

حجت‌‌الاسلام احمد عابدی گفت: وهابیت برای اینکه دین خود را قوام ببخشند حاضرند احادیث را مخدوش کنند تا وهابیت سرپا بماند. یکی از این موارد بحث حدیث «فاطمه بضعه منی» است. شبکه اجتهاد: وهابیان برای اثبات حقانیت خود در طول تاریخ دست به جعل احادیثی زده‌‌اند که به راحتی با بررسی فقهی و عقلی و حدیثی قابل نقد و رد است. یکی از این احادیث ماجرای خواستگاری امیرالمومنین از دختر ابوجهل است که به این واسطه می‌خواهند امیرالمومنین را عامل اذیت فاطمه(س) معرفی کنند تا دیگران را تطهیر کنند. در این مجال مهر در گفتگو با حجت‌‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی …

کتاب «خطبه فدکیه؛ مبانی معرفتی و زمینه‌های تاریخی» نوشتۀ حجت‌الاسلام میرباقری کتابی است که از طریق تفسیر آیات متذکر شأن و مقام ولایی حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها) شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیرامون خطبه فدکیه حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) شروح و تعلیقات متعددی نگاشته شده است. عموم شروح موجود به شرح جمله به جمله و لفظ به لفظ خطبه و یا به زمینه‌های تاریخی ایراد خطبه پرداخته‌اند. علاوه بر زمینه تاریخی که به درستی مقدمه لازمی است برای فهم مفاد خطبه حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) فهم مقام نوری و شأن ولایی ایشان، به عنوان ام‌الائمه و ریشه …

شبکه اجتهاد: اولین بحث در ارتباط با شهادت آن حضرت یا مرگ طبیعی ایشان است… منابع اهل تسنن عنوان می‌کنند که حضرت زهرا سلام الله علیها به مرگ طبیعی از دنیا رفته است، حال آنکه جای سوال است که چگونه یادگار رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که در زمان حیات پدر در اوج نشاط و شادابی و جوانی بوده است، به یکباره دچار ضعف و بیماری گردد و در عنفوان جوانی از دنیا برود. در نقل‌هایی از ائمه اطهار علیهم‌السلام و در زیارت وجود مقدس حضرت زهرا علیهاالسلام به شهادت آن وجود مقدس اذعان شده است …

سخن درباره سطح برداشت از زندگی و سیره زهرای مرضیه (س) است. آورده‌های آن چه امروزه در مجالس مربوط به حضرت زهرا (س) می‌گذرد چقدر است؟ آیا اینها همه آن چیزی است که می‌توان از سیره این صاحب سرّ مستودع الهی برداشت کرد؟ آیا با این سطح از مطالب می‎توان با اسم حضرت زهرا (س) نقش تمدنی برای همه جهانیان داشت؟ آیا این سطح مطالب پیامی برای همه بشر امروز دارد؟ یا می‎تواند گره از مشکلات همه مسلمانان باز کند؟ یا پاسخگوی همه نیازهای فکری شیعیان با تنوع مذهبی زیدی و اسماعیلی و بُهره‌ای در برابر غیرشیعیان باشد؟ یا سامان‌دهنده …

شبکه اجتهاد: راشل کنتز فیدر، پژوهشگر بنیاد پژوهشی موشه دایان (وابسته به دانشگاه تل‌آویو) [yon.ir/rachelb] در طرح‌نامه دکترای خود که آن را در مجله مطالعات خاورمیانه بریتانیا منتشر کرده است، می‌نویسد: «تألیف این کتاب از سال۱۹۴۶ آغاز شده است؛ سالی که صدر از کاظمین به نجف مهاجرت کرد تا تربیت دینی‌اش را آغاز کند. او علی‌رغم سن کم، بلوغ فکری‌اش را ثابت کرده بود؛ زیرا پیشتر در اوان نوجوانی در مباحث فلسفی و حقوقی تسلط پیدا کرده بود… گفتاری تاریخ‌نگارانه و محققانه درباره اختلاف نظر بر سر فدک، بخش اصلی این کتاب است؛ زیرا تا کنون تحقیقی نقادانه و جدی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در رابطه با فاطمیه و زمان دقیق شهادت حضرت زهرا (س)، اختلافات زیادی وجود دارد، تا آنجا که برخی شش دهه را به عنوان فاطمیه برگزار می‌کنند. اختلاف در تاریخ موالید و وفیات معصومین (ع) اما چند علت دارد. یک علت این است که اصولاً در آن زمان توجه به تاریخ شهادت و امثال آن نبوده است. البته نه اینکه شخصیت‌ها برایشان مهم نباشد. اما این فرهنگ که اگر شخص مهمی از دنیا رفت ما حتما تاریخ فوت او را بدانیم وجود نداشته است. امروزه برای ما این مسائل مهم است و آن را ثبت می‌کنیم، حتی …