اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای پایانی اسفند ۹۶ جمعی از پژوهشگران جوان حوزوی و دانشگاهی که در زمینه نسبت علم و دین و مساله علمدینی فعالیت میکردند در نشستی برای هماندیشی گرد هم آمدند. تمامی این جوانان نمایندگانی بودند که از سوی اساتید صاحب ایده و نظریه در زمینه علمدینی معرفی شده بودند و در کنار آنها نیز نمایندگان موسسات پژوهشی، آموزشی و رسانهای که در موضوع علمدینی فعالیت میکردند حضور داشتند. اما دکتر داوری، نمایندهای معرفی نکردند و نامهای برای دبیرخانه هماندیشی ارسال کردند که انتشار عمومی آن باعث بروز حواشی متعددی در طول دو هفته پس از انتشار …
توضیحات بیشتر »سه دیدگاه درباره اسلامی کردن علوم
شبکه اجتهاد: متن زیر تبیین دیدگاه استادان، دکتر رضا داوری، آیتالله جعفر سبحانی و حجتالاسلام رسول جعفریان درباره اسلامی کردن علوم است: ۱- دیدگاه استاد دکتر رضا داوری این بحث چنانکه توجه دارید سی سال است که به نتیجه نرسیده است و به نظر نمیرسد که در آینده نیز به نتیجهای برسد. وقتی مطلب سیاسی با مسئله علمی خلط میشود، هر چه بکوشند به نتیجه نمیرسند. علم ماهیتی متفاوت با دین دارد و به این جهت آن را به صفت دینی نمیتوان متصف کرد. به عبارت دیگر وصف دینی نمیتواند صفت ذاتی علم باشد. البته وجود علوم دینی محرز …
توضیحات بیشتر »داوری اردکانی؛ سروش و شبستری یا میرزای نائینی؟/ عباسعلی مشکانی سبزواری
شبکه اجتهاد: در روزهای اخیر نامهای منتسب به استاد داوری اردکانی در فضای مجازی و رسانهها منتشر گردید که موضوع آن “علم دینی” و”علوم انسانی اسلامی” بود. با توجه به اهمیت موضوع و نسبت بنیادین و وثیق آن با نیازهای امروزین انقلاب اسلامی، برخوردها و برداشتهای متفاوتی پیرامون آن رخ داد. این نامه بهانهای شد تا بار دیگر، مدافعان و مخالفان علم دینی و علوم انسانی اسلامی در مقابل یکدیگر صفآرایی کنند و از طریق فضای مجازی، روزنامهها و حتی رسانه ملی به ردّ و دفاع از محتوای نامه اقدام کنند. جریان مخالف علم دینی که عمدتاً در جبهه اصلاحطلبان …
توضیحات بیشتر »یک یادداشت و غبار و غوغای برخاسته آن/ علیاکبر رشاد
شبکه اجتهاد: آنچه در ذیل میخوانید یادداشتی از آیتالله علیاکبر رشاد درباره امکان و امتناع علم دینی است. این نوشته که در پی انتشار یادداشتی از سوی دکتر رضا داوری اردکانی و عکس العملهای گوناگونی که از سوی اشخاص و جریانها در قبال آن صورت گرفت، رقم خورده است، ضمن اشاره به انواع واکنشهای درست و نادرست، روا و ناروا راجع به مطلب و موضع آقای داوری، در صدد است به برخی از پرسشها و اشکالات مطرح شده درباره «امکان و امتناع علم دینی» پاسخ دهد. متن یادداشت در پی میآید: مسوَّدهی منتشر شده از سوی دوست دیرینم، استاد نام …
توضیحات بیشتر »نفی علوم انسانی اسلامی یا تذکر همدلانه!
شبکه اجتهاد: پس از انتشار یادداشتنامه دکتر داوری درباره علم دینی و علوم انسانی اسلامی در فضای مجازی، حواشی عجیبی شکل گرفت که بخشی از آنها مربوط به نامخاطبان این یادداشت بود. در اینجا تنها چند پرسش از این نامخاطبان مطرح شده است: ۱- دکتر داوری درباره وضعیت توسعهنیافته ما به درستی فرمودهاند «علم و جامعه با هم قوام مییابند. جامعه کنونی ما توسعه نیافته است. این جامعه همه نیازهای آنرا دارد، بیآنکه تواناییهای آنرا برخوردار باشد». آنها که با آراء ایشان آشنایند، میدانند که توسعه ذات جهان مدرن است و از آغاز، در تکوین آن شریک بوده است، اما …
توضیحات بیشتر »تقریر نگرش متفاوت آیتالله سبحانى و دکتر داورى در باب علوم انسانى اسلامى/ محمد محمدرضایی
آیتالله سبحانی در پاسخی به دکتر رضا داوری اردکانی گفت: مقصود مدافعان علوم انسانی اسلامی پالایش علوم انسانی است نه ایجاد علم جدید. علم عوض نمیشود، امّا دگرگونی در آن امکان پذیر است. شبکه اجتهاد: دکتر محمد محمدرضایی، استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی در یادداشتی پاسخ آیتالله شیخ جعفر سبحانی به نامه اخیر دکتر رضا داوری اردکانی درباره علم دینی را تحریر کرده که در ادامه میخوانید. اشاره: محضر استاد محترم و مرجع عالی قدر حضرت آیتالله جعفر سبحانی(دامت برکاته)، طبق معمول مشرف شدم و از نامه …
توضیحات بیشتر »حاشیهای برنوشته داوری اردکانی درباره علوم انسانی اسلامی/ مهدی نصیری
شبکه اجتهاد: اخیراً یادداشتی از استاد ارجمند و متخلق دکتر رضا داوری اردکانی درباره عدم امکان علوم انسانی اسلامی و عدم صلاحیت ورود دین به این عرصه منتشر شد که درباره آن نکاتی را عرضه میدارم: اگر دست دین و وحی را از ارائه و تعلیم علومی که مربوط به ساحت هدایت انسان و مدیریت جامعه انسانی است کوتاه بدانیم دیگر جایی برای حضور و مداخله دین نمیماند. در حالی که منشأ و مولد همه علوم مثبت و مفید ماقبل دوران مدرن، حتی علوم مربوط به ساحت مادی و معیشتی بشر، وحی و تعالیم انبیای الهی بوده است و برخلاف …
توضیحات بیشتر »علم دین و علمِ انسانیِ دینی/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: نامه چالشبرانگیز دکتر رضا داوری مبنی بر نفی امکان تحقق علوم انسانی دینی برداشتهای متفاوتی را از سوی جامعه علمی کشور در پی داشت و زمینه دگراندیشی در باب این موضوع بنیادین را فراهم ساخت. مقوله «علم دینی» از زمره موضوعات بنیادینی است که همگام با شکلگیری انقلاب اسلامی و تأکید رهبران و پیشوایان انقلاب بر اسلامیسازی علوم و پایان بخشیدن به سیطره دانش غربی، وارد گفتمان علمی حوزه و دانشگاه شد و به عنوان یکی از کلیدیترین موضوعات به کانون نقد و بحث اساتید این دو نهاد آموزشی بدل شد. به مدت چهار دهه سیاستهای علمی کشور …
توضیحات بیشتر »