به نظر میرسد که مورد قاعده عدل و انصاف در حوزه دادرسی و مورد دعوا و اختلاف باشد. گرچه در ابواب مختلف نیز این قاعده جاری میشود ولی عمدتاً مورد قاعده، طرفینی است نسبت به یک حقی، نزاع میکنند. در مورد این سؤال باید گفت آن مالی که پیدا میشود چگونه است؟ آیا محل نزاع است یا نه؟ اگر محل نزاع باشد که نسبت به یک وسیله، دو نفر مدعی هستند، در اینجا گاهی خود آن مال، قابلیت تبعض دارد که میتوان از قاعده عدل و انصاف استفاده کرد؛ اما گاهی اینطور نیست. در اینجا میتوان از قواعد دیگری مثل …
توضیحات بیشتر »اموال پیدا شده از سیل، حکم لقطه را ندارد و قابل تملک نیست
بعضی از این اموال لقطه و بعضی از آنها مجهولالمالک است. چون ملاک لقطه در بعضی از آنها است و ملاک مجهولالمالک در بعضی دیگر. نمیشود گفت همه آنها لقطه است یا همه آنها مجهولالمالک است. پس بعد از یافتن این اموال چون شخص علم دارد اجمالاً به اینکه یا لقطه است یا مجهولالمالک باید در مکان امن و در دست امینی گذاشته شود و تعریف شود و اعلام شود تا صاحبان آنها به آنجا و آن شخص مراجعه کنند. اختصاصی شبکه اجتهاد: سیلهای اخیر کشور، علاوه بر وظیفه امدادرسانی که متوجه تمام مردم کشور از جمله روحانیون و طلاب …
توضیحات بیشتر »فقه «سیل»!/ مسعود بُندار
اختصاصی شبکه اجتهاد: به هنگام آمدن سیل و زلزله و بلایای طبیعی، علوم مختلف به تحلیل آن میپردازند. علم کلام از خشم و غضب خداوند متعال یا ثواب و نعمت بودن آن بلا صحبت میکند، زمینشناسی از پیامدهای مثبت و منفی آن سخن میگوید و علم فقه نیز با مسائلی مواجه میشود که باید به تحلیل و حل آنها بپردازد. در این یادداشت، به بررسی برخی از زوایای فقهی سیل اخبر پرداختهایم. وجوب کمکرسانی انسانها فارغ از هر دینی به هنگام بروز مشکلات به کمک هم میآیند. این امر را میتوان غریزی دانست، ولی از حیث شرعی این مددرسانی وجوب …
توضیحات بیشتر »