آذر 12, 1401
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشین نکاتی دربارۀ سخنان وداد قاضی دربارۀ عهدنامۀ مالک اشتر و نیز سخنانی از علامه جعفر مرتضی و دکتر حسن انصاری در این باره عرض شد (اینجا بخوانید). در یادداشت کنونی، برخی دیگر از نکته‌هایی که در این راستا شایستۀ توجه است، بیان می‌شود. اشکالی دربارۀ ذیل سخن نجاشی گذشت که نجاشی غیر از روایت اصبغ از عهدنامه، در جایی دیگر از فهرستِ خود، یعنی در ذیل عنوان صعصعه، از نامۀ امام علی (ع) به مصریان در هنگام فرستادن مالک به سوی ایشان با تعبیر «عهد الأشتر» یاد می‌کند. اما شاید در این سخنِ نجاشی، …
Read More »
آبان 25, 1401
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: خانم وَداد القاضی (زادۀ ۱۹۴۳م) از پژوهشگران معاصر لبنانی-آمریکایی است که به طور تخصصی در رشتۀ ادبیات عربی تحصیل نموده و نگاشته‌های مطرحی را به رشتۀ تحریر درآورده است؛ از جمله: تصحیح انتقادی برخی از آثار ابوحیان توحیدی و قاضی نعمان، و نیز پژوهش‌هایی دربارۀ تاریخ و ادبیات کیسانیه و… . در میان مقاله‌‌های وی باید از مقاله‌ای شایان‌توجه با عنوانِ “An Early Fāṭimid Political Document” یاد نمود.[۱] وی در بخش نخستِ این مقاله، ادعا می‌کند که انتساب عهدنامۀ مالک اشتر (نامۀ ۵۳ نهج البلاغه به تحقیق صبحی صالح) به امام علی (ع) نادرست بوده و سپس، …
Read More »
دی 26, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: گاهی با کوشش بسیار در فهم واژگان و عبارت یک حدیث، باز هم می‌بینیم دشواری‌هایی در آنها وجود دارد که درک معنای آن را با چالش روبرو می‌سازد. در چنین مواردی، یکی از احتمال‌هایی که باید در ذهن ما پررنگ شود، رخ دادن یک یا چند تصحیف است که زمینه‌ساز گره‌خوردگی در عبارت شده است. و در چنین حالتی، یک راه چارۀ بسیار مهم، جستجو در پی نسخههای دیگر از آن کتاب است تا ببینیم آن عبارت در نسخههای دیگر، اختلاف چشم‌گیری دارد یا خیر. گاه با مراجعه به نسخههای دیگر، می‌بینیم که عبارت در آنها به …
Read More »
دی 14, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: این مقاله، به یک یادداشتِ بیانگر وقف می‌پردازد که تنها اثر برجای‌مانده از کتابخانۀ مشهورِ دانشمندِ شیعه، علی بن موسی بن طاووس (۶۶۴ق/۱۲۶۶م – ۵۸۹ق/۱۱۹۳م) است. این یادداشت، بینش جدیدی نسبت به کتاب‌هایی که وی در اختیار داشته، ارائه می‌دهد و چارچوب قانونی‌ای را که این کتاب‌ها طی آن به نوادگانِ او منتقل شده‌اند، روشن‌تر می‌سازد. همچنین در این مقاله، تاریخچۀ مفصل‌تری دربارۀ این نسخۀ خطی از انتقال آن از دمشق تا استانبول ترسیم می‌شود و راهکارهایی برای ردیابی چنین یادداشت‌هایی که اغلب عامدانه نابود شده‌اند، مطرح می‌شود. پیش‌گفتار مترجمِ این مقاله هنگامی که به تورّقِ یکی از …
Read More »
آذر 25, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
شبکه اجتهاد: آثار فراوانی را سراغ داریم که نامشان در دست است و متنشان به دست ما نرسیده. همینطور نسخههای فراوانی یافت می‌شود که ما هیچ اطلاعی تاکنون از موجودیت آنها و حتی عناوینشان نداشته‌ایم. کتاب «احادیث امیرالمومنین علی (ع) بروایه عبدالعظیم و الحسنی و باملاء القاضی جعفر بن احمد الیمانی – من مخطوطات الزیدیه» جزو کتاب‌هایی است که نه عنوانش در دست بوده و نه متنش، اما به جهات مختلفی مهم است و به واقع لازم است اهل‌تحقیق توجه ویژه‌ای به آن داشته باشند؛برای آشنایی علاقمندان به برخی وجوه اهمیت این نسخه اشاره می‌کنیم. ۱. کتاب مذکور حاوی احادیثی …
Read More »
مرداد 6, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, تازه های نشر فقهی و اصولی, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش نسخه‌ای از میراث موجود در یمن، توجه نگارنده را به خود جلب نمود. این نسخه دربردارندۀ حکمت‌های زیبایی از امیرالمؤمنین علی (علیه الصلاه و السلام) بود؛ گویی بخش تازه‌ای از حکمت‌های نهج البلاغه یافت شده است.[۱] با دیدن این اثر ارزشمند، به تصحیح و تحقیق این اثر منحصر به فرد پرداخته شد و به یاری خداوند متعال پس از مدتی، این تحقیق به بار نشست و برای نخستین بار در ماه‌های اخیر، به زیور طبع آراسته شد. همزمان با فرا رسیدن فرخنده‌روزِ عید غدیر خم، شایسته است به معرفی این نسخه و تحقیقِ آن بپردازیم. …
Read More »
خرداد 31, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از محدثان بسیار پویا در حوزه‌های حدیثی فریقین، ابوالمفضل شیبانی (درگذشتۀ ۳۸۷ق) است. میراث بسیار گسترده‌ای از روایاتِ وی در منابع روایی امامیه، زیدیه و اهل سنت باقی مانده است. اما از آن جا که او در منابع رجالی امامیه و اهل سنت، تضعیف شده است، در عمل بسیاری از میراث وی به حاشیه رفته است.[۱] برای آن که بتوانیم به شناخت دقیق‌تری از این محدّث بزرگ دست یابیم، علاوه بر آنچه در منابع رجالی آمده است، باید به سرنخ‌های دیگری که بیانگر گوشه‌های دیگری از شخصیت اوست، نیز مراجعه نمود. یکی از این سرنخ‌ها که …
Read More »
اردیبهشت 4, 1400
آخرین اخبار, اجتهاد و اصول فقه, دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت), دیدگاه و گزارش, یادداشت فقهی و اصولی
اختصاصی شبکه اجتهاد: ابوالمفضل شیبانی یکی از راویان بسیار فعال در حوزه‌های حدیثی فریقین است که نام وی در حجم انبوهی از سندها در منابع شیعه و سنی دیده می‌شود. نگارندۀ این سطور چند سال پیش به اهمیتِ پژوهش دربارۀ این راوی پی برده بود و پس از مدتی، نام وی را در سندِ یک نسخۀ خطی از تراث زیدیۀ یمن نیز مشاهده نمود. از این رو، در مقدمۀ تحقیقِ آن به ذکر نکته‌هایی کلی دربارۀ وی پرداخت. تحقیق این نسخه در روزهای اخیر با نام «احادیث امیر المؤمنین بروایه عبدالعظیم الحسنی و إملاء القاضی جعفر بن أحمد الیمانی (ت …
Read More »
شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
