شبکه اجتهاد: حجتالاسلام سروش محلاتی اخیرا در یادداشتی کوتاه به ذکر مشاهدات خود از «حوزۀ نجف» و بیان شاخصههای آن در مقایسه با «حوزۀ قم» پرداخته است؛ یادداشتی که چون برآمده از یک گرایش مطرح دینی و نمایندۀ یک جریان فعال حوزوی است، ارزش نقد را دارد: یک. نقد مبنامحور بخش عمدهای از تفاوتهای «حوزۀ نجف» و «حوزۀ قم»، نتیجۀ …
Read More »Tag Archives: مکتب قم
مدارس فکری نجف؛ تمایز نظر و میدان عمل/ ادبیاتِ «دوگانه مکتب نجف و قم» در ایران خاستگاه سیاسی پررنگی دارد
دکتر فراتی گفت: ما باید بین مرامنامههای فقهی علمای نجف در باب دولت مشروع، پذیرش یا عدم پذیرش ولایت و بین طرحوارههایی که آنها بلحاظ عینی در باب اداره دولت در عراق دارند تمایز بگذاریم. ما نمیتوانیم از طریق آثار فقهی آنها بفهمیم که آنها در باب تغییر دولت در عراق چگونه فکر میکنند. به همین دلیل کسانی که طرفدار …
Read More »آینده حوزه را فقاهت ترسیم میکند/ نامگذاری مکتب قم و مکتب نجف، مثبت یا منفی؟
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه فقاهت شاخصه حوزههای علمیه شیعی است، گفت: حوزه قم و نجف میخواهند فقیه پرورش دهند و اسلام از ما فقیهی میخواهد که عمق دین را بفهمد و لذا به ما راهبرد میدهد و حوزههای علمیه شیعه در این خط و مسیر حرکت میکنند و آینده حوزه را هم این فقاهت ترسیم میکند و …
Read More »فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در نظامسازی خیلی کارساز نیست/ فقهی که تمایلی به حل مسائل ندارد فقهی سکولار و تنبل است/ فقه فقها در کشاکش «صناعت و قناعت»
راه فهم تفاوت در روشهای اجتهاد نجف و قم، خواندن تطبیقی آثار هر دو روش است؛ فرمولیزه شدن فقه در نجف، اگر با اصول و مبانی دقیق باشد، میتواند ما را به نتایج خوبی برساند؛ اما فقه نجف بهخاطر سوق دادن فقیه به سمت حجیت، در مسائل تمدنی و نظامسازی خیلی کارساز نیست؛ چراکه در نظامسازی ما فقط بهدنبال حجت …
Read More »نگاهی تطبیقی به مدرسه قم و نجف/ سیدعلی حسینی
شبکه اجتهاد: یکی از تقسیمبندیهای رایج دروس خارج مبتنی بر مکاتب یا مدارس فقهی و اصولی میباشد لذا برای شناخت شیوه درس خارج لازم است تا این مکاتب شناخته شوند. اگرچه بعضی منکر وجود مکاتب مختلف فقهی اصولی در حوزه علمیه میباشند لکن با توجه به تفاوتهای مشهود در شیوه فقاهت و نحوه ورود و خروج در مسائل و مواجهه …
Read More »آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مردم، مراجع و حاکمیت است/ مبادلات علمی بین مکاتب قم و نجف رو به رشد است/ تمایزات مکتب نجف و قم در روش فقاهتی
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، تفکیک میان دو مکتب قم و نجف را در حال حاضر سخت دانست و گفت: مبادلات علمی و تضارب آراء بهویژه بعد از سقوط صدام به شکل خوبی بین دو مکتب انجام گرفته و روبه رشد است و آینده منزلت مرجعیت در گرو رفتارهای مراجع تقلید، مردم، اقتضائات جهانی و حاکمیت میباشد. به گزارش …
Read More »اگر کسی بخواهد بهمرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند!/ حوزه به سمت فقه تخصصی در حال حرکت است
معتقدم هم اکنون هم عدهای از افاضل و مدرسان خوبی در زمینه فقه و اصول داریم که اینها خروجی ۴۰ سال اخیر هستند؛ درست است که اجتهاد دارای مراتبی است و اگر کسی بخواهد به مرتبه کامل اجتهاد برسد باید ۵۰ سال زمان صرف کند اما همین الان هم افراد بزرگی داریم. الان کم کم توجه دارند با توجه به …
Read More »طالقانی حد فاصل اندیشه سیاسی مکتب نجف و قم
این پژوهش ضمن تشریح مکتب نجف و مکتب قم در مقام دو مکتب مهم و تأثیرگذار در تاریخ حوزههای علمیه، مبانی اندیشه سیاسی آیتالله سید محمود طالقانی بهتفصیل بررسی کرده و در نهایت نتیجهگیری میکند که وی حد واسط این دو مکتب به حساب میآید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اندیشههای آیتالله سید محمود طالقانی در مقام یکی از فقهایی که …
Read More »مقایسه سنت نجف و قم در نوع مواجهه با حکومت/ عدهای میترسند و میگویند فضای نجف باز نشود!
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام و المسلمین سیدجواد خویی از نوادگان آیتالله سید ابوالقاسم خویی درباره مکتب نجف میگوید و یکی از خصایص مکتب نجف را دوری از سیاست ذکر میکند. متن گفتوگوی تفصیلی شفقنا با حجتالاسلام و المسلمین سید جواد خویی را در ادامه میخوانید: سیدجواد خویی به تفاوتها و خصایص مکتب نجف و قم اشاره و اظهار کرد: اول اینکه …
Read More »روششناسی فقهی مکتب نجف و مکتب قم در گفتگو با استاد علیدوست
شبکه اجتهاد: چیستی مکتب قم و مکتب نجف و ویژگیهای روششناختی این دو مکتب در دانش فقه و اصول موضوع گفتوگو با استاد علیدوست است. او آیتالله بروجردی را بهعنوان نماد مکتب قم و آیتالله خویی را بهعنوان نماد مکتب نجف در نظر میگیرد و بحث خود را حول نگرشهای اجتهادی آنها مطرح میکند. علیدوست البته خود تمایل به مکتب …
Read More »نگاهی به دو مکتب فقهی- اصولی نجف و سامرا
شبکه اجتهاد: شناخت مکاتب فقهی-اصولی به درک بهتر کلام فقها کمک شایانی مینماید. اما در عین حال، درباره این موضوع کمتر به صورت منسجم در کلام فقها بحثی به میان آمده است. آنچه در پی میآید بخشهایی از درس خارج حجتالاسلام سید محمدجواد شبیری زنجانی در تاریخ چهارشنبه، ۲۵مهرماه۸۶ است که اشارهای به این موضوع دارد. این استاد حوزه علمیه …
Read More »مکتب قم؛ هجرت از فقه فردی به فقه اجتماعی
تا قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی عمدتا عالمان و بزرگان حوزه بر پایه فقه فردی جلو میرفتند و هرچه پژوهش و تولید علم بود بر این مبنا استوار میساختند. اما در این میان عدهای نیز بودند که قائل به فقه حکومتی بوده و هم در نظریات و هم در تولید علم بر پایه فقه حاکمیتی تکیه داشتند. علاوه بر صاحب مکتب یعنی امام خمینی و بزرگانی همچون رهبرمعظم انقلاب، شهید مطهری، شهید بهشتی و شهید مفتح و دانش آموختگان حوزه علمیه قم بودند که صاحب نظران و منتشرکنندگان این نوع فقه بودند.
Read More »ویژگیهای بارز مکتب اجتهادی قم رو به افول است
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه با برشمردن ویژگیهای مثبت و بارز حوزه علمیه قم از جمله اخلاق و اعتدال تاکید کرد: متاسفانه ویژگیهای بارز مکتب اجتهادی قم رو به افول است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی، عضو هیئت مدیره مدرسه فقهی امام خمینی (ره) در همایش «امام خمینی (ره) و مکتب اجتهادی قم» که …
Read More »مصرف سهم امام در زمان غیبت از منظر فقها
این نتیجه به دست آمد که هم در حوزه علمیه نجف و هم در حوزه علمیه قم، مکتب های فقهی به رویکرد حکومتی و کارکرد حکومتی گرایش پیدا کرده اند و بر اساس همین نگرش، حقوق امام را تامین کننده بخشی از هزینه های حکومت اسلامی دانسته اند. امام خمینی آغازگر رویکرد حکومتی به فقه بود و برخی از شاگردان ایشان از این رویکرد پیروی کردند و این گرایش در حوزه علمیه نجف نیز نضج پیدا کرد و شهید صدر به این نظر متمایل شدند و این رویکرد توسط شاگردان ایشان توسعه یافت.
Read More »