مدیر گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر حقوق را وارد قلمروی فقه کنیم یعنی صرفا نگاه تکلیف مداری به فقه نداشته باشیم، در عرصه نظام سازی به نتایج بهتر و موثرتری خواهیم رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی- ترویجی با موضوع «بایستههای نظام سازی در فقه سیاسی شیعه» توسط گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی …
Read More »Tag Archives: نظام سازی
مسیر ساختارسازی برای نظام اسلامی، از تجربه نائینی تا امام خمینی
حجتالاسلام ایزدهی با بیان اینکه مدلی که مرحوم نائینی برای نظام ارائه کرد تجربه ناموفقی بود، تصریح کرد: مسالهای که محقق نائینی به آن پرداخته بود درست بود اما ساختار مطلوب ارائه نکرده است و از ظرفیت مردم برای ارائه حکومت استفاده نکرده است درحالیکه امام (ره) موفق بودند چرا که تلاش کرد تا ساختار و نظام را تغییر دهد. …
Read More »مفهوم شناسی فقه نظام و نسبت سنجی آن با نظام سازی/ تشریع همه احکام شرعی در چارچوب نظام ولایی است
حجتالاسلام رجبی گفت: همه احکام شریعت، ذیل تکالیف کلان هستند به این معنا که تشریع همه احکام شرعی در چارچوب نظام ولایی دیده شده است، چرا که حاصل شریعت یک نظام حکومتی است و ایمان و عمل افراد در صورتی در چارچوب شریعت قابل قبول است که عمل آنها درون محدوده این نظام ولایی تحقق یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »فقه و اصول موجود بر اساس نیازهای روز بازسازی شود/ نظامسازی تحلیل درستی در فهم شریعت ارائه میدهد
مدیر حوزههای علمیه گفت: میبایست طبقه بندی درست و مدونی در ابواب و فصول فقه انجام گیرد؛ این یک امر بی نهایتی است که میتواند در فقه و سایر علوم ما عملیاتی شود؛ منظومه سازی چیزی غیر از نظام سازی است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه، در هم اندیشی گفتمان فقه تخصصی نظام ساز که …
Read More »روش صحیح امتداد مبانی در عرصه نظامسازی مغفول مانده است/ در مرحله رسیدن به دولت اسلامی متوقف شدهایم/ فقه فردی باید با دید فقه حکومتی مطالعه و استنباط شود
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: آنچه در ساختارسازی و نظام سازی براساس علوم اسلامی مغفول مانده است، روش صحیح امتداد مبانی است که چگونه نهادها و ساختارها و نظامهای متناسب با آن مبانی را کشف و طراحی کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین جلسه همایش وبیناری ماجرای مشکات با موضوع «تبیین وضعیت حوزه مطلوب و نقش آن در …
Read More »تکمیل نظامسازی اسلامی؛ مروری بر سالهای رهبری آیتالله خامنهای
شبکه اجتهاد: کسانی که دهه اول انقلاب را به یاد دارند، خوب میدانند در آن زمان با توجه به بیماری قلبی حضرت امام(ره) از دلنگرانیهای مهم مردم انقلابی و مسوولان ولایتمدار این بود که پس از امام، سرنوشت این انقلاب و کشور چه میشود؛ جنگ تحمیلی هنوز به صورت رسمی خاتمه نیافته بود؛ اوضاع اقتصادی کشور بسیار لرزان بود و …
Read More »تحقق نظام معرفتی دین در جامعه مبتنی بر رویکرد نظاموارگی و تمدنی است
دین مجموعهای نظام واره است که باید جامعه را به هدف مشخصی هدایت کند؛ در عین حال تعبیر نظام، نظاممندی و نظاموارگی تعبیری است که در ادبیات ما به چشم میخورد و حضرت زهرا(س) و حضرت علی(ع) به آن اشاره جدی دارند؛ رهبر معظم انقلاب نیز در این راستا بحث فقه حکومتی، فقه نظام، نظاموارگی فقه، رویکرد اجتماعی به فقه، …
Read More »پاسخ تفصیلی به دیدگاه «نفی فقه نظامات»/ عبدالحسین خسروپناه
شبکه اجتهاد: در پی اظهارات اخیر آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی در نفی فقه نظامات، حجتالاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران پاسخی داده است که مشروح آن از منظرتان میگذرد. «آیا اسلام نظام اجتماعی دارد یا نه؟» این سؤال را آقای شیخ جواد فاضل لنکرانی در یک سخنرانی که در تاریخ ۹۷/۹/۸ در دانشگاه مفید به …
Read More »نمیشود به امام خمینی(ره) نسبت داد که قائل به نظام نبود/ امام با فقه سیاسیات انقلاب کرد نه فقه فردی
حجتالاسلام غرویان با بیان اینکه امام خمینی(ره) نظام سیاسی اسلام را طراحی کردند و این چنین نبود که بگوییم با فقه فردی کشور را سروسامان دادند، گفت: امام(ره) در نجف درس دادند و ولایت فقیه را تبیین کردند و فرمودند که ولایت فقیه فلسفه فقه ماست و با همین فقه سیاسیات اسلام انقلاب کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش …
Read More »فقه نظامات، توهّم یا واقعیت؟
فقه نظامات نه تنها از نظر علمی ثابت نیست بلکه یک امر خیالی دست نیافتنی است و نه تنها خدمت به فقه نیست بلکه یک توقفگاهی برای فقه خواهد بود. معتقدیم امام از همین فقه و اصول موجود حکومت را استخراج کرد نه فقه نظامات. البته من دعوا سر لفظ ندارم. امّا آقایان برای فقه نظامات موضوع مستقل، مکلّف مستقل، …
Read More »اداره جامعه با احکام بینظام ممکن نیست
امروز باید فقه به طرزی صورتبندی شود که حکومت را اداره کند و اداره دولت با مجموعه احکام بینظام ممکن نیست؛ دوست فاضل و عزیز ما فرمودهاند اگر بنا بود فقه ساختاری داشته باشد امام بهترین فرد بود که باید این کار را انجام میدادند، از کجا که ایشان چنین کاری نکردند! به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیاکبر رشاد پیش …
Read More »فقه سیاسی به مثابه ضرورتی فراگیر در حلّ مشکلات و مسائل نظام اسلامی
آیتالله خامنهای ضمن ضرورت عنایت به مقوله فقه سیاسی به مثابه ضرورتی فراگیر در حلّ مشکلات و مسائل نظام اسلامی، ضمن به رسمیّت شناختن گستره محدود فقه سیاسی در زمان گذشته، محدودیّت آن را به اموری خارج از مبانی و الزامات آن و متناسب با شرایط سیاسی، اجتماعی زمان گذشته دانسته و با تأکید بر ضرورت بازخوانی مبانی این گرایش …
Read More »فرآیند اجتهاد منظومهای در نظامسازیِ شبکه موضوعات شهرسازی
رکن اساسی هر تمدنی، «شهر» است و در چشمانداز رسیدن به تمدن نوین اسلامی، داشتن «فقه شهر» و پرداختن بدان با رویکرد فقه اجتماعی ضروری است. از این رو پژوهشگر حوزه علمیه مشهد در نشستی به تبیین چیستی، ابعاد، ساختار «فقه شهر» و قواعد حاکم در این عرصه پرداخته است.
Read More »ساختار پیشنهادی استاد علیاکبریان برای دانش اصول
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان، از پژوهشگران قدیمی فقه، یکی از کسانی است که به تدوین ساختار جدیدی برای دانش اصول پرداخته است.
Read More »متفکری که نظامسازی اسلامی را پایه گذاشت ولی در رادار انقلابیها نیامد!
شهید صدر به عنوان یک اندیشمند اسلامی که بین دو مسالۀ مهم جمع کرده است؛ که معمولاً در کمتر کسی پیدا میشود. یعنی بین اصالت و معاصرت، یعنی شهید صدر در عمیقترین لایههای فکرِ اسلامی، اندیشه ورزی کرده و در عین حال این اندیشهورزی عمیق، ناب و خالص اسلامی، برکنار از تحولات و پیشرفتهای روز جهان نیست.
Read More »منظور از نظام سازی، کشف قانون است نه قانونگذاری/ سهم ورود فقیه و غیر فقیه در مسائل مشخص شود
تمام عملیات استنباط، عملیات کشف است و فقیه هم در هر ساحتی قرار بگیرد، کاشف است و قانونگذار نیست./ برای حضور فعال در مطالعات میان رشتهای و مباحث نظام سازی باید سهم فقیه، از سهم دیگران معلوم بشود.
Read More »تأکید مدیرحوزههای علمیه بر «توسعه اجتهاد منظومهای»/ ایستایی فقه، بیمعناست
در مرحله منظومهسازی، جریان فقه ما باید پویا، زنده و فعال باشد و این کار به فقیهانی زمانشناس، موضوعشناس و بهرهمند از نگاه راهبردی نیاز دارد. در شرایط کنونی، به معماری دانش نیازمندیم و توجه به این بعد، بسیار ضرورت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی، مدیر حوزههای علمیه در کارگاههای «اسلامیسازی علوم انسانی» که به همت مؤسسه …
Read More »ساختار فعلی اصول فقه، «نظام ساز» نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث از کارآمدی ساختار فعلی دانش اصول فقه، چندی است که به بحث روزانه حوزویان تبدیل شده است. برخی ساختار فعلی را کارآمدترین ساختار میدانند و پارهای نیز چاره را در تحوّل میانگارند. گفتگوی «شبکه اجتهاد» با حجتالاسلام والمسلمین دکتر علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم در رابطه با تناسب ساختار فعلی دانش اصول فقه …
Read More »خلأهای موجود به معنای نارسایی فقه شیعه نیست/ ضرورت استخراج نظامهای اجتماعی از منابع دینی
فقه یعنی دستاوردهای علمی فقیهان. دستاوردهای علمی فقیهان در حال تکامل است و کامل نیست. آنچه کامل است «منابع» فقه یعنی کتاب، سنت و عقل است. لذا اینکه فقه موجود دارای خلأ است به معنای نارسایی فقه شیعه نیست. باید بین «فقه» و «منابع فقه» تفکیک کرد. ما باید از این فقه موجود به سمت فقه مطلوب حرکت کنیم. شبکه …
Read More »قابلیت استخراج فقه اجتماعی از فقه فردی/حوزههای علمیه در نظامسازی حرکت روبهجلو داشتهاند
همه فقه اسلام، فقه ساختاری است یعنی ریشهها و بستر احکام فردی اسلام یک نظام اجتماعی است. یکی از کارهایی شهید صدر انجام داد این بود که از احکام فقه فردی یک نظریه استخراج کرد و فقه را به ساختارهای روبنایی و ساختارهای زیربنایی تقسیم کرد و خیلی از احکام فقهی را روبنا دانسته و از آنها عبور کرده و …
Read More »در نظامسازی فقهی یک روش شناسی منقح و مدون استخراج نشده است
در نظامسازی فقهی یک روش شناسی منقح و مدون استخراج نشده است که ما با روشهای مختلف به آزمون و خطا و اصلاح آن بپردازیم بلکه با آن پیش فرض ذهنی که نسبت به نظامسازی فقهی داریم وارد میشویم و دادههای مختلفی که در دانش فقه است مورد واکاوی قرار میدهیم و آن مقدار را که میتواند در طراحی نظام …
Read More »«اجتهاد تمدنساز»؛ گفتاری از علیرضا اعرافی
متأسفانه شهید صدر به این سؤال پاسخ نداده است که این نظامی که میسازیم ثابت است یا متغیر؟ آیا میتوان به شارع نسبت داد یا نه؟ من گفتهام که نظام سازی دارای ۱۵ خاصیت است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی رئیس جامعه المصطفی العالمیه طی سخنانی در جشنواره پژوهشی بینالمللی بانو امین به مهمترین مباحث مربوط به «اجتهاد …
Read More »حلقههای مفقوده در نظام سازی اسلامی
درباره مرحوم شهید صدر آنچه مورد توجه و تأمل است این که آیا میتوانیم نظرات افراد مختلف را صورتبندی کنیم و آنچه شهید صدر مکتب مینامند را تولید کنیم؟ آیا ثبوتا ممکن است که با توجه به تفاوت و بلکه تهافت مبانی و مناهج مدارس و مذاهب از مجموعه آرایی که در بستر آنها تولید شده است برآیندی صحیح پیدا …
Read More »نیازمند رویکرد جدید در «تعریف فقه» هستیم
یک پژوهشگر حوزه دانش اجتماعی مسلمین، با اشاره به فعالشدن ظرفیت فقه در دوران کنونی گفت: برای طرح فقه به مثابه یک رویکرد در علم مدنی و اجتماعی، نیاز به یک «رویکرد جدید در تعریف فقه» داریم؛ این به معنای «تعریف فقه جدید» نیست. تعریف علوم، اعتباری است و ما برای نیازی دیگر میتوانیم یک تعریف جدید از فقه داشته …
Read More »