با روی کار آمدن صفویه که حاکمان شیعی، البته صوفی مسلک، بودند نیاز به فقیه برای تدوین قوانین حکومتی احساس شد تا اینکه به فکر واردات فقها بیفتند و به همین جهت مرحوم محقق کرکی را از جبل عامل به ایران آوردند. محقق ثانی با این اعتقاد که فقه شیعی نرمافزار حکومت شیعی است به ایران آمد و این مطلب با توجه به دو رساله علمی او در باب خراج و صلاه جمعه قابل فهم است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اختتامیه مدرسه پانزدهم از طرح ملی مشق اجتهاد، روز پنجشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۸ در مرکز تخصصی دارالمعرفه قم برگزار شد. …
توضیحات بیشتر »تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر
استاد حوزه علمیه و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه امور تعبدی، تأسیسی و مسلم هستند، گفت: در امور عبادی، تغییرات فقهی زیادی در طول تاریخ وجود دارد که تکیه بر سیره عقلا؛ روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدعلی ایازی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی شامگاه شنبه دوم آذرماه در نشست علمی «روش مواجهه با چالشهای فقهی در دنیای معاصر» گفت: امروز تفکراتی متفاوت از دوران گذشته ایجاد شده است؛ مثلا در گذشته وقتی میخواستند مجرمی را مجازات کنند او را از بالای کوه پرتاب میکردند …
توضیحات بیشتر »ایازی: نمیتوان مثل امیرالمؤمنین، بیتالمال را هر روز تقسیم کرد!/ مبلغی: مستحدثات اگر پاسخ داده نشوند، فقه را تهدید میکنند
چرا قرآن تحریر به عبد نکرده و از واژه رقبه استفاده کرده؛ رقبه یعنی (ذمه، گردن من، ذمه من، یعنی آزاد کردن چیزی که در ذمه من است)؛ مصداق آن در دوره گذشته آزاد کردن برده بود اما امروز آن مدیون و محبوس و اسیری که در زندان هست مصداق آن میباشد، فلذا این آیه اکنون هم کاربرد دارد. این نمونهای از آیهای بود که مفسرین در گذشته آنطور بیان کردند و امروز نگاه دیگر مفسری به آن شده است و اینگونه میشود که در آن اختلاف بوجود میآید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، میزگرد تخصصی «چالشهای فقه و دنیای معاصر» …
توضیحات بیشتر »نقش آیتالله هاشمی رفسنجانی در رفع چالشهای فقهی در جمهوری اسلامی
آقای هاشمی بر پایبندی به اسلام فقاهتی و حاکمیت فقه و بر لزوم وجود شورای نگهبان تاکید داشت؛ چنان که در خاطرات خود نوشته است: آقای محمد مجتهد شبستری آمد و بیش از یک ساعت درباره ماهیت اختلاف ما (خط امام) با لیبرالها (آقای بنی صدر و نهضت آزادی و…) توضیحاتی میخواست و گفتم، مسأله بر سر «اسلام فقاهتی» است. آنها این فقه را قبول ندارند و ما راهی در حکومت اسلامی جز با اجرای همین فقه (با کار بیشتر و اجتهاد زنده) نمیبینیم و نمونههای زیادی آوردم که این در حقیقت، خواست امام است و ما سپر شدهایم. به …
توضیحات بیشتر »رواج فقه انتزاعی و انتحالی مهمترین چالش در عرصه فقه است
استاد و محقق حوزه علمیه ضمن تبیین فقه انقلابی، اعتزالی و انتحالی تأکید کرد: در مواجهه با فقه انقلابی، فقه اعتزالی و انتحالی در حال رواج است و برخی به آن دامن میزنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام امینرضا عابدینژاد در نشست علمی «چالشهای فقه در دنیای معاصر» گفت: مهمترین چالشی که در حال حاضر برای فقه وجود دارد به نوع تلقی ما از علم فقه بازمیگردد؛ پس از مطالعاتی در این زمینه فقه را به ابعاد مختلفی تقسیم کردم از جمله فقه اعتزالی یعنی فقهی که به ابعاد و ساختارهای مختلف نظام اجتماعی، سیاستهای پیشرفت و اهداف نظام اجتماعی …
توضیحات بیشتر »فقه، نسبت به بررسی موضوعات نوپدید دارای فقدان تحول در روش و عدم مسالهیابی است
حجتالاسلام الهی خراسانی در نشست تخصصی با عنوان تاثیر انقلاب اسلامی در فقههای مضاف، نبود مسئله یابی و عدم وجود نگاههای جدید روشی در پردازش مسائل فقهی را از فقدانهای فقه دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علی الهی خراسانی در نشست تخصصی که با عنوان «تاثیر انقلاب اسلامی در فقههای مضاف» در محل دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد گفت: پس از گذشت چهل سال از انقلاب اسلامی هنوز هم فاصله و دیواری میان فقها و پژوهشگران برجسته و اصحاب هنر فرهنگ، موسیقی و غیره میباشد. وی افزود: اقدامات بزرگی در سالهای پس از انقلاب در این خصوص صورت …
توضیحات بیشتر »نظام ترکیبی فقه و تجربه بشری در اداره جامعه
رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم با بیان اینکه طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است، اظهار کرد: کسانی که خود را متکفل اندیشه اداره جامعه با فقه میدانستند با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز هم تاکنون یک متن منسجم و بدون بهرهگیری از تجارب بشری ارائه نکردهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین کاظم قاضیزاده، استاد سطح عالی حوزه و رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم؛ با بیان اینکه درباره فقه و نحوه کارکردهای آن میتوان به سطوح مختلف نیازهای اجتماعی و عمومی نسبت به فقه اشاره کرد، …
توضیحات بیشتر »فقه شیعه نمیتواند مقاصد الشریعه را مانند اهل سنت به کار بگیرد
استاد و محقق حوزه علمیه قم با بیان اینکه اهل سنت از مقاصد الشریعه بهره میبرند، اظهار کرد: فقه شیعه این مشکل را دارد که نمیتواند مقاصد الشریعه را مانند اهل سنت به کار بگیرد زیرا ممکن است دچار قیاس و استحسان شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدمیرتقی حسینی گرکانی، در نشست «چالشهای فقه در دنیای معاصر» کارگاه دهم و یازدهم در قم با اشاره به چرایی وجود فقه گفت: فقه طبق فرمایشات بزرگان برای تأمین سعادت انسان ایجاد شده بنابراین فقه باید پاسخگو باشد و در این جای تردید نیست. این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه …
توضیحات بیشتر »چالشهای فقهی دینداری مردم را تضعیف میکند/ بسیاری از مسائل جدید توسط فقه پاسخ داده نشده است/ شناخت و پاسخ به مسائل جدید؛ بزرگترین مسئولیت حوزه
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نباید تصور کنیم با پاک کردن صورت مسئله و اینکه کار فقیه، بررسی موضوع نیست، چالشهای فقهی برطرف میشود، گفت: چالشهای فقهی دینداری مردم را تضعیف میکند لذا شناخت و پاسخ به مسائل جدید، بزرگترین مسئولیت حوزه علمیه امروز است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، در میزگرد دهم و یازدهم «چالشهای فقه در دنیا معاصر» در قم با طرح این سؤال که آیا اساسا فقه چالش دارد یا خیر؟ گفت: از آن جا که چالش در مسیر انجام افعال و کارکردهای انسان معنا مییابد و برای افعال …
توضیحات بیشتر »نگاه فردی چالش اصلی فقه در دنیای معاصر است/ ناکارآمدی، نارسایی، ناهمگونی و ناسازگاری؛ ۴ شبهه کلیدی
حجتالاسلام مصطفی دری، مدرس سطح عالی حوزه در نهمین میزگرد «مشق اجتهاد» با عنوان «چالشهای فقه در دنیای معاصر» تاکید کرد: مشکلاتی که امروز در مواجهه فقه با دنیای معاصر شاهدیم ناشی از خود فقه نیست بلکه برگرفته از رویکرد و نوع نگاه فردی و نداشتن فقه حکومتی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مصطفی درّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم در نهمین میزگرد مشق اجتهاد با عنوان «چالشهای فقه در دنیای معاصر»، با بیان اینکه دو رویکرد فردی و اجتماعی به فقه وجود داشته و دارد، گفت: رویکرد فردی به فقه در قرون گذشته مورد توجه بوده …
توضیحات بیشتر »ایازی: فقه ما متأسفانه حدیثگرا است/ حکمتنیا: اگر با ۲ دقیقه مالکیت فکری ثابت میشود، من با ۳ دقیقه ردّش میکنم!/ الهی: تحقیقات فقهی معاصر در حوزه مستحدثات در کشاکش روشمندماندن و نوگراماندن در حال رفتوآمد است
نشست اختتامیه مدرسه هفتم «مشق اجتهاد» (طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی)، با حضور فقهپژوهان مرکز تخصصی آخوندخراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و با سخنرانی حجتالاسلاموالمسلمین سید محمدعلی ایازی (قرآنپژوه و عضو هیئتعلمی دانشگاه علوم و تحقیقات)، حجتالاسلاموالمسلمین مجتبی الهیخراسانی (استاد حوزۀ علمیۀ مشهد و رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی قم) و دکتر محمود حکمتنیا (محقق و عضو هیئتعلمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی) در نیمه شهریورماه برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این نشست علمی، استاد ایازی، نگاه فقها به آیات و روایات ذبیحه اهلکتاب را بهعنوان چالش فقه موجود مطرح کرد. همچنین …
توضیحات بیشتر »نقدی بر میزگرد مشق اجتهاد
کانال دانش پژوهان در پیامی به سخنان حجتالاسلام مهریزی در میزگرد “چالش های فقه در دنیای معاصر” پرداخته و میزگرد مشق اجتهاد در اصفهان را نقد کرد. پبام این کانال به قرار زیر است: نه شیخ طوسی نه صاحب جواهر نه جناب مهریزی هیچکدام نگفتهاند زن مستأجر است. عجب حرفهایی فرموده است جناب مهریزی؛ خدایشان حفظ کند که البته اصل انگیزه ایشان بر دفاع از زنان خوب است اما دفاع اگر علمی نباشد که از حمله بدتر میشود. ۱- نه شیخ طوسی نه صاحب جواهر نه جناب مهریزی هیچکدام نگفتهاند زن مستأجر است، حتی اگر کسی خود این پست را …
توضیحات بیشتر »چالشهای تعامل با کفار در فقه سنتی!
درصدد بیان چالشهای تعامل با کفار در فقه شیعی هستیم. بحث از چالشهای فقهی گاهی در مورد خود مسئله است و گاهی در مورد حل مسئله است. عرض بنده در مورد خود مسئله است و به دلیل کمبود وقت به راهکارها در این نمیپردازیم. اول: طهارت کفار. اگر کافر غیر کتابی باشد نظر غالب فقها بر این است که نجس است. همچنین در مورد کافر کتابی، برخی از فقها، حکم به نجاست دادهاند. زندگی کردن در میان این افراد بسیار دشوار خواهد بود. دوم: هتک کافر. کافر به دو قسم حربی و غیر حربی تقسیمشده است. کافر حربی یعنی کسی …
توضیحات بیشتر »جایگاه مقاصد الشریعت در فقه شیعی
حجتالاسلام علیاکبریان به بیان جایگاه فقه مقاصد الشریعت در استدلالهای فقهی پرداخت و یادآور شد: زمانی که از چالشهای فقه سخن میگوییم؛ یعنی هم به قواعد استنباطی در فقه نظر داریم و هم با مشکلهایی که فقه را درگیر کرده است مواجه هستیم. وی یکی از چالشهایی که فقه پس از انقلاب با آن مواجه شده است را چالش ناکارآمدی احکام شریعت دانست و افزود: حتی برخی از متصدیان قانونگذاری به ناکارآمدی برخی احکام شرعی اذعان کردند؛ بهعنوانمثال شورای نگهبان پیش از آنکه مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شود با مسئله تعزیر با تازیانه مواجه شدند که امروزه نمیتوان همه …
توضیحات بیشتر »زن بهمانند مستأجر در فقه سنتی!
استاد مهدی مهریزی ضمن اشاره به برخی از چالشهای فقه موجود، آنها را به دودسته کهن و مدرن تقسیم نمود و بیان داشت: از جمله چالش های کهن حکم مرتد است که با ارتداد، حکم به اعدام داده میشود و این با آزادی عقیده سازگاری ندارد یا نجاست کافر که همه درب ها رو به سوی او میبندیم در عین اینکه میخواهیم او را به اسلام دعوت کنیم. وی با اشاره به چالش حقوق زنان در فقه یادآور شد: صاحب جواهر در مورد کسی که میخواهد پرستاری را برای فرزند خود استخدام کند، میفرماید: ازآنجاکه باید پرستار امین باشد پس …
توضیحات بیشتر »باوجود اطلاق حرمت ربا چگونه انتظار فعالیت اقتصادی از بانک داریم؟
حجتالاسلام مصطفی دُرّی با اشاره به چالشهای قائلین به مکتب نص گرایی در مواجهه با احکام فقهی گفت: این چالشی است که امروز با تشکیل حکومت اسلامی عیان شده درحالیکه قرنهاست با آن مواجه بودهایم. وی افزود: مثلاً در بحث اینکه کافر کیست؟ ما کافر را به دو کافر حربی و ذمی تقسیم کردهایم ولی بر اساس اعتقاد نصگرایان، تصور غلط این است که کافر حربی، کافری است که در جنگ با مسلمین است درحالیکه کافر حربی کافری است که در ذمه مسلمین نباشند و به آنان جزیه ندهند. استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: اگر ما در …
توضیحات بیشتر »از چالشهای حکم عدم وجوب وفای به وعد تا چند وجهی بودنِ مسائل مستحدثه
اختتامیه مدرسه سوم از مشق اجتهاد با حضور اساتید معزز؛ حججاسلام سید منذر حکیم، خالد غفوری و مجتبی الهی خراسانی در مدرسه عالی فقهی دارالهدی قم برگزار شد. در این نشست تخصصی، هریک از اساتید یکی از چالشهای فقه در دنیای معاصر را مطرح کردند و پس از آن، به پرسشهای پژوهشگران پاسخ گفتند. حکم عدم وجوب وفای به وعد، موجب عقب ماندگی جوامع شده است حجتالاسلام سید منذر حکیم از چالشهای استحباب وفای به عهد و عدم وجوب آن سخن گفت و ضمن بیان خاطرهای از عدم وفای به عهد و تأثیر فراوان آن در زندگی افراد، اظهار کرد: …
توضیحات بیشتر »میزگرد چالشهای فقه در دنیای معاصر
آخرین روز نوبت اول طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی با عنوان «مشق اجتهاد» در مدرسه علمیه سعادت مشهد، با برگزاری میزگرد “چالشهای فقه در دنیای معاصر” همراه بود. در این جلسه که با حضور طلاب دو کارگاه مدرسه علمیه آیتاللهالعظمی خویی(ره) و مدرسه علمیه سعادت برگزار شد، سید محمدعلی ایازی (استاد حوزه و دانشگاه)، علیاکبر نوایی (مدیر دفتر نخبگان و استعدادهای برتر) و کاظم قاضیزاده (استاد حوزه و دانشگاه و رئیس مؤسسه فهیم) به بیان چالشها و کمبودهای فقه در دنیای معاصر پرداختند. در ابتدای این نشست حجتالاسلام مصطفی دُرّی از همه مسئولین و برگزارکنندگان این دوره تشکر …
توضیحات بیشتر »