شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
«دیۀ آسیب زدن در ورزش»، «هزینه‌‌های غیر ضروری در ادارات دولتی»، «ضمان خسارت به اموال مسجد» و «شرط پس گرفتن قرض به نرخ روز طلا» از جمله استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است که اخیراً منتشر شده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (فروردین‌ماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۱۰ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده و به صورت ماهانه به‌روز رسانی می‌شود.
به زبان آوردن نیت نماز
سؤال۱: نیت نمازهای روزانه و نماز مستحبی آیا باید به زبان آورده شود یا اگر در قلب بگوید (مثلا چهار رکعت نماز ظهر می‌خوانم قربه إلی الله)، کافی است؟
جواب: به زبان آوردن نیت (مانند اینکه بگوید: چهار رکعت نماز ظهر می‌خوانم قربه إلی الله) و نیز گذراندن آن از ذهن و دل، لازم نیست، همین اندازه که برای اطاعت از فرمان الهی، انجام عملی را قصد کند، کفایت می‌کند؛ (بلکه احتیاط مستحب است که نیت نماز را به زبان نگوید).
دیۀ آسیب زدن در ورزش
سؤال۲: در بازی‌‌هایی مثل فوتبال، برخورد بازیکنان به یکدیگر تقریبا اجتناب ناپذیر است و در بسیاری از این برخورد‌های ناخواسته، به بدن دیگری آسیب‌‌هایی مانند قرمز یا کبود شدن و حتی بدتر از اینها وارد می‌شود؛ وقتی بازیکنان خود با دانستن این مسئله، به بازی تن می‌دهند، آیا باز هم در صورت آسیب دیدن، دیه بر عهدۀ دیگری است؟
جواب: در موارد طبیعی و در حد متعارف، دیه ندارد ولی در موارد خطای عمدی، دیه دارد.
هزینه‌‌های غیر ضروری در ادارات دولتی
سؤال۳: اگر در یکی از ادارات دولتی یا سازمان‌‌های عمومی با هدف به اتمام رساندن بودجه در ماه‌‌های آخر سال، مخارج زائد و غیر لازمی (از قبیل تعویض و نوسازی وسائل اداری قابل استفاده مانند رایانه، میز و صندلی و یا رنگ آمیزی ساختمان و یا برگزاری گردهمایی و همایش‌‌های پر هزینه و کم فائده) صورت گیرد، آیا این کار شرعا جایز است؟ و در صورت عدم جواز آیا موجب ضمان است؟
جواب: در فرض سؤال، این کار شرعا جایز نیست و از جهت اتلاف بیت المال موجب ضمان است.
نیت نماز غفیله و نافله مغرب در یک نماز
سؤال۴: آیا تداخل نماز غفیله در نافله مغرب (نیت هر دو در یک نماز)، صحیح است؟
جواب: بله، صحیح است.
فراموشی نذر
سؤال۵: اگر شخصی که نذر کرده، روز معینی را روزه بگیرد، نذر خود را فراموش کند اما آن روز را بدون نیتِ نذر، روزه بگیرد، آیا وفای به نذر صورت گرفته است؟
جواب: عمل به نذر، تحقق یافته است.
شک در قرائت
سؤال۶: اگر هنگام قرائت آیه‌ای در نماز، شک کنم که آیه یا آیات قبل را خوانده‌ام یا خیر یا وقتی انتهای آیه را می‌خوانم، شک کنم ابتدای آن را خوانده ام یا خیر، تکلیف چیست؟
جواب: به چنین شک‌‌هایی اعتنا نکنید.
خواندن ترجمۀ آیه سجده دار
سؤال۷: اگر ترجمۀ آیه‌ای را که سجدۀ واجب دارد بخوانیم، سجده واجب می‌شود؟
جواب: سجده، واجب نمی‌شود.
شرط پس گرفتن قرض به نرخ روز طلا
سؤال۸: برای خرید خانه نیازمند به قرض گرفتن از شخصی شدم و ایشان به شرطی پول، قرض می‌دهد که آن را به قیمت سکۀ روز باز پس گیرد؛ آیا این کار از نظر شرعی جایز است؟
جواب: اگر پولی قرض بگیرید، تنها ضامن پرداخت پول با محاسبه تنزل ارزش آن هستید و نمی‌توان پول را به قیمت سکه، قرض داد و معادل قیمت روز سکۀ طلا پس گرفت؛ بله می‌توانید به وکالت از قرض دهنده برای او سکه خریداری کنید و آنگاه همان سکه را به خودتان قرض داده و معادل آن را هنگام سررسید پس بدهید.
ضمان خسارت به اموال مسجد
سؤال۹: گاهی اوقات در مسجد، مُهر از دستمان می‌افتد و می‌شکند یا هنگام شستشوی وسائلی مانند ظروف، خسارتی به آن وارد می‌شود؛ آیا در این صورت ضامن هستیم؟
جواب: اگر در حفظ آن کوتاهی نکرده باشید، ضامن نیستید.
جا گرفتن در مسجد
سؤال۱۰: کسی که در صف نماز جماعت، سجاده می‌گذارد و مثلا برای وضو گرفتن می‌رود، آیا حق او نسبت به آن مکان، تا شروع نماز است یا تا وقتی که امام جماعت به رکوع می‌رود؟
جواب: حق او تا زمان شروع نماز جماعت، باقی است.
