شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شرکت در تجمعات با احتمال مبتلا شدن به کرونا، ارتباط شخص مبتلا به بیماری با دیگران و تغییر نذر به جهت ویروس کرونا؛ برخی از استفتائاتی است که در آبان‌ماه به آن پاسخ داده شده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (آبان ۹۹) حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن سؤال و جواب ۱۶ استفتاء در موضوعات عبادات، معاملات و مسائل مستحدثه به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است:
شرکت در تجمعات با احتمال مبتلا شدن به کرونا
سوال۱: حکم رفت و آمد خانوادگی و نیز حضور در مراسمات که در آن احتمال مبتلا شدن به کرونا وجود دارد، چیست؟
جواب: از وارد شدن به محلی که احتمال عقلائی مبتلا شدن وجود دارد، اجتناب شود مگر اینکه با رعایت نکات بهداشتی، این احتمال منتفی و یا غیر قابل توجه باشد.
ارتباط شخص مبتلا به بیماری با دیگران
سوال۲: اگر شخصی به این بیماری مبتلا شده یا برخی از علائم مشکوک به کرونا را دارد، آیا جایز است با کسانی که از وضعیت او اطلاع ندارند رفت و آمد نماید؟
جواب: اگر احتمال عقلائی بدهد که موجب سرایت به دیگران گردد، باید از این کار اجتناب کند.
تغییر نذر به جهت ویروس کرونا
سوال۳: با توجه به شیوع بیماری_کرونا و جلوگیری از تجمعات، اگر کسی در ایام ماه محرم در هیئات و تکایا، غذا نذر کرده باشد، آیا تغییر این نذر امکان پذیر است؟
جواب: اگر صیغه نذر را به نحو صحیح بر زبان جاری نکرده است تغییر آن مانع ندارد.
عمل نکردن به نذر به جهت کرونا
سوال۴: فردی برای دهه محرم سیصد پرس غذا نذر کرده و صیغه نذر را هم خوانده است، ولی با توجه به شرایط فعلی کرونا قصد دارد نذری ندهد، آیا تکلیفی بر عهده دارد؟
جواب: تا زمانی که امکان عمل به نذر با رعایت قوانین مربوطه و توصیه‌های بهداشتی، وجود داشته باشد، نمی‌‌تواند عمل به نذر را ترک کرده و یا آن را تغییر دهد.
تغییر کیفیت ادای نذر
سوال۵: در شرایط فعلی کرونا آیا می‌‌توان به جای نذر هر ساله در ایام محرم، پول آن را محاسبه و به موسسات خیریّه اهدا کرد؟
جواب: اگر صیغه نذر را به نحو صحیح بر زبان جاری نکرده است، تغییر آن مانع ندارد.
اطعام عزاداران در ایام کرونا
سوال۶: با توجه به شرایط کرونایی و لزوم رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی، عده ای تصمیم دارند تا گوشت گوسفندی را که هر سال در ایام عاشورا به همراه غذا طبخ می‌‌شد، به صورت گوشت خام به دست عزاداران برسانند، آیا این امکان از لحاظ شرعی وجود دارد؟
جواب: انجام این کار با رعایت قوانین مربوطه و توصیه‌های بهداشتی اشکال ندارد.
فاصله افتادن بین نماز واجب و نماز احتیاط
سؤال۷: اگر نماز احتیاط به عهده نمازگزار باشد و بین نماز واجب و نماز احتیاط فاصله بیفتد، آیا باید نماز اعاده شود؟
جواب: اگر کسی که وظیفه او خواندن نماز احتیاط است، آن را پیش از خارج شدن از حالت نماز به جا نیاورد، بنابر احتیاط واجب باید ابتدا نماز احتیاط را بخواند و سپس نماز را نیز اعاده کند.
اجیر گرفتن برای انجام واجبات شخص زنده
سؤال۸: مادرم از کار افتاده است و نماز و روزه قضا دارد، با توجه به اینکه در قید حیات هستند آیا می‌‌توانیم کسی را برای گرفتن نماز و روزه‌های قضا اجیر کنیم؟
جواب: کسی که در قید حیات می‌‌باشد لازم است تا آخر عمر، نماز و روزه‌ها را شخصا قضا کند و نمی‌‌تواند برای انجام نماز و روزه‌های قضا شده، کسی را اجیر کند وگرنه لازم است وصیت کند که پس از مرگش از طرف او (گرچه با گرفتن اجیر) انجام شود.
تعیین مسافت شرعی
سؤال۹: مسافت شرعی، چند کیلومتر است و کیفیت محاسبه آن چگونه است؟
جواب: مسافت شرعی که موجب شکسته شدن نماز میشود، حدود ۴۱ کیلومتر در مسافت امتدادی (فقط رفت) و ۲۰.۵کیلومتر در مسافت تلفیقی (رفت و برگشت) است.
اگر سفر از شهر یا روستای مستقلی شروع میشود – هر چند نزدیک شهر یا روستای دیگری باشد -، آغاز مسافت، خروجی شهر یا روستاست و تا اول شهر مقصد محاسبه میشود، مگر این که قصد رفتن به مکان خاص و مستقلی در کنار شهر مقصد را داشته باشد به گونه ای که عرفا رسیدن به شهر، رسیدن به مقصد محسوب نشود و شهر تنها مسیری برای رسیدن به مقصد باشد، مانند برخی دانشگاه‌ها یا پادگان‌ها یا بیمارستان‌هایی که در کنار شهر هستند، که در این صورت در محاسبه مسافت تا همان مکان خاص در نظر گرفته میشود.
مخلوط شدن رطوبت دست با رطوبت صورت
سؤال۱۰: اگر هنگام مسحِ سر، دستمان با تری موی جلوی سر یا پیشانی برخورد کند، برای وضو اشکال دارد؟
جواب: اشکال ندارد، ولی نباید با رطوبتی که از موی سر یا پیشانی به دست رسیده است، مسح پا را انجام دهید.
خمیازه کشیدن در نماز
سوال۱۱: آیا خمیازه یا آه کشیدن در نماز اشکال دارد؟
جواب: صداهایی که بر اثر سرفه و عطسه و صاف کردن حنجره از انسان صادر میشود، حتی اگر حرف از آن تولید شود، نماز را باطل نمی‌کند.
نقص مبیع در فروش اینترنتی
سؤال۱۲: در فروش اینترنتی کالاهای دست ساز، خریدار فقط عکس جنس را می‌‌بیند و سفارش می‌‌دهد، آیا در صورت وجود اشکالات جزئی در کالا، معامله و درآمد حاصل از آن حلال است؟
جواب: چنانچه عرفاً معیوب محسوب نشود و مصداق غش* در معامله نباشد، اشکال ندارد.
*غش یعنی فریب دادن دیگران، از راه بهتر یا بیشتر وانمود کردن کالا.
وضو با انگشتر
سؤال۱۳: آیا وضو گرفتن در حالی که انگشتر در دست باشد، صحیح است؟
جواب: اگر آب به تمام قسمت‌های زیر انگشتر (گرچه با چرخاندن آن) برسد، وضو صحیح است.
نماز خواندن روی فرش نجس
سؤال۱۴: اگر قسمتی از فرش نجس شود و ما نمی‌‌دانیم کدام قسمت نجس است، نماز خواندن روی این فرش صحیح است؟
جواب: اشکال ندارد.
عمل نکردن به استخاره یا تکرار استخاره
سؤال۱۵: درباره موضوعی استخاره کرده ام جواب آن زیاد موافق نظر بنده نبود، خلاف استخاره عمل کردن یا استخاره مجدد جایز است؟
جواب: شایسته است انسان در اموری که می‌‌خواهد دربارۀ آنها تصمیم بگیرد، ابتدا تأمل و دقت کند یا با افراد با تجربه و مورد اطمینان مشورت کند و در صورتی که تردیدش برطرف نشد، استخاره کند. در هر صورت در عمل به استخاره، الزام شرعی وجود ندارد ولی اگر برای انجام کاری استخاره کردید، بهتر است بر خلاف آن عمل نشود و تا زمانی که موضوع و شرایط آن تغییر نکرده است، دلیلی برای استخاره مجدد وجود ندارد.
ادرار بچه شیرخوار
سؤال۱۶: آیا ادرار بچه شیرخوار نجس است؟
جواب: ادرار بچه شیر خوار نجس است و در این حکم بین دختر و پسر تفاوتی نیست.
