قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی با اشاره به راهکارهای ایجاد وحدت در جهان اسلام، گفت: وقتی سخن از وحدت به میان میآید به معنی این نیست که همگان تابع یک مذهب شوند، بلکه باید لایهها و الزامات وحدت را بشناسیم و بر روی مشترکاتی که داریم تاکید کنیم. از نظر سیاسی نیز جهان اسلام باید بداند که یک دشمن مشترک دارند که با اصل اسلام مخالف است نه با شیعه و سنی.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند در گفتوگویی، با بیان اینکه هرچقدر که رو به جلوتر میرویم در جهان امروز موضوع وحدت ضرورت بیشتری پیدا میکند، اظهار کرد: دلیل آن این است که در مقابل وحدت نظامهای استکبار و سلطهگر در صدد ایجاد اختلاف هستند و این انگیزه ما را برای وحدت بیشتر میکند، درعین حال باید این نکته را مورد توجه قرار بدهیم که وحدت بین مذاهب اسلامی به چه معناست؟ و چگونه رخ میدهد؟ و این نکات مهمی است که برای ترویج وحدت باید به آن پرداخته شود.
وی خاطر نشان کرد: آنچه در ذهن بعضیها مانع ایجاد وحدت میشود این است که برخی معنی واقعی وحدت را نمیدانند و فکر میکنند وحدت بین مذاهب یک امر سیاسی است و به صورت واقعی نمیتواند رخ بدهد. مذهب شیعه و چهار مذهب اهل سنت اختلافاتی با یکدیگر دارند، اما این اختلافات نمیتواند مانع از بین رفتن وحدت شود. وقتی سخن از وحدت مذاهب اسلامی میشود به معنای این نیست که افراد از مذهب و فرقه خود دست بردارند، بلکه اعتقاد بر این است که همگان تابع مذهب خود شوند و در عین حال وحدت شکل بگیرد.
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی با تاکید بر این موضوع که وحدت به معنی تابع یک مذهب بودن نیست، خاطر نشان کرد: وحدت را در سه لایه میتوان تعریف کرد و شکل داد. وحدت الزامات و مکملهای خود را دارد، مرحله اول وحدت؛ وحدت اعتقادی است به معنی تاکید بر مشترکات اعتقادی مسلمانان و دستورالعمل براین است که ما همگی مشترکاتی داریم. از جمله توحید، معاد، رسالت، قرآن و … که باید گفتمانسازی در این عرصه داشته باشیم و بدانیم که اینها نقطههای مشترک اسلام است.
پیروزمند ادامه داد: اگر نسبت به معارف قرآنی و دستورالعملهایی که در آن است از تولید و تعلیماتی که منتخب پیامبر اسلام (ص) است پیروی کرده و پایبندی داشته باشیم و خود را ملزم به تبعیت از آن کنیم بخش زیادی از موضوعاتی که درگیر آن شدهایم با یکدیگر هماهنگ میشوند، چون نظام ارزشی و ایدئولوژی هماهنگی در جهان اسلام وجود دارد و برای رسیدن به مرحله اول وحدت باید فرق و مذاهب اسلامی به این راهکار (تاکید بر مشترکات) توجه ویژهای داشته باشند.
وی در ادامه با تاکید بر این مطلب که نکته دیگری که برای رسیدن به وحدت باید به آن توجه کنیم، مباحث اعتقادی در محیطهای داخلی است، یادآور شد: در محیطهای داخلی میتوانیم نسبت به برخی اختلافات که وجود دارد با یکدیگر بحث و تبادلنظر داشته باشیم، اما نباید در این بحثها نسبت به یکدیگر تاخت و تاز داشته باشیم. با گفتوگوی علمی میتوانیم راهکارهای عملیاتی برای وحدت پیدا کنیم و این راهکارها را در بین اندیشمندان اسلامی ترویج بدهیم.
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی با بیان اینکه برخی میگویند وحدت، وحدت سیاسی است، ادامه داد: باید جهان اسلام این نکته را در نظر بگیرید که برای رسیدن به وحدت علاوه بر اشتراکات دینی باید با شرایط کشورهای جهان اسلام نیز توجه کنیم. در دنیای معاصر کشورهای اسلامی یک دشمن مشترک دارند که با اصل اسلام مخالف است نه با شیعه و سنی. آنها با اصل کلمه توحید مخالف بوده و به دنبال ایجاد شرک و الحاد هستند. این توجه باعث میشود که یک وحدتی بر مدار موضعگیری جدید شرک و کفر در قالبهای نوین امروز رخ بدهد. وحدت در موضعگیری در قالب استکبار تحتالشعاع قرار میگیرد و اختلافات اعتقادی را کمرنگتر میکند.
پیروزمند در ادامه با اشاره به نکته سومی که در بحث وحدت میتوان به آن پرداخت، اظهار کرد: راهکار سوم برای رسیدن به وحدت ایجاد روشنگری در جهان اسلام است، چرا که نظام لیبرال دموکراسی به دنبال این است که سبک زندگی مادی در جهان ترویج پیدا کند. برای این نظام ادیان و فرق فرقی نمیکند، تلاش آنها بر این است که سبک زندگی خود را ترویج بدهند و با وحدت است که ما میتوانیم سبک زندگی اسلامی و ساختارها و بسترهای لازم را برای ترویج وحدت ایجاد کنیم. ما باید با انگیزههای وحدت برای همگرایی و تقارن به منظور رسیدن به سبک زندگی اسلامی صیانت کنیم و از زندگی که پیامبر (ص) داشته و مورد تایید شارع مقدس است در جامعه بهرهبرداری کرده و آن را ترویج بدهیم.
وی اظهار کرد: ما نباید به ماهیت تمدن غرب در جامعه رونق بدهیم. غرب به دنبال این است که رویکرد دینی و تمدنی را در جهان از بین ببرد و ساختارسازیهایی که مدنظر خود است را ترویج بدهد. برای رسیدن به وحدت باید وهابیها را از سایر مذاهب اسلامی جدا کنیم. وهابیت یک نقطهای است که از همان ابتدا به دنبال ایجاد تفرقه در جهان اسلام بوده است و سلفیگری و افراطیگری در درون آنها نهفته شده است که نمیتوان با وحدت تعامل مثبتی داشته باشد.
قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی تاکید کرد: اینها از نظر اندیشهای و اعتقادی مباحثی را بیان میکنند که خود ساختهاند و حتی مباحث آنها ریشه در اهل سنت هم ندارد. مظلومکشی در جهان اسلام مورد توجه وهابیان قرار گرفته است و با ارتباطات رسانهای که در دنیای امروز وجود دارد، باید با این موضوع برخورد کنیم تا با به انزوا رفتن آنها دولتهای حامی آنها نیز دیگر نتوانند کاری از پیش ببرند.
پیروزمند تاکید کرد: وهابیها با استفاده از منابع مالی، خدمات اجتماعی و سایر امکاناتی که در اختیار دارند به دنبال این هستند که افکار خود را در جهان ترویج بدهند. اگر در مقابل این رویهای که آنها اتخاذ کردهاند و نسبت به فجایع و تعارضات اعتقادی که دارند ایستادگی نداشته باشیم و آنها را نادیده بگیریم کار درستی نیست و این فاجعهای است که باید در مقابل آن بایستیم و بر اعتقادات و مشترکاتی که داریم تاکید کنیم. ایسنا