شبکه اجتهاد: استاد محسن اراکی در کتاب خود با عنوان «فقه عمران شهری» بر این باور است که ساختن ساختمانهای بلند با نظام عمران شهری اسلامی سازگار نیست و بلندسازی دارای مبغوضیت بوده و خط افقی در ساختمان شهری مورد تایید است نه خط عمودی.
یکی از دلایل ایشان روایات نشانههای منفی آخر الزمان و ظهور دجال است که از جمله این علائم «تشیید بنیان» میباشد که بهمعنای ساختن ساختمانهای بلند است و چون در سیاق منکرات شرعی آمده ظهور در مبغوضیت آن در نظر شارع مقدس دارد.
اما این دیدگاه قابل نقد است؛
۱- این روایات اعتبار سندی ندارد و نمیتوان اطمینان به صدور پیدا کرد.
۲- تشیید بنیان که به بروج و قصور نیز اضافه شده یعنی بناهای مستحکم و استوار و مرتفع که با توجه به کاربردهای آن و فضای صدور بخاطر تجمل و فخرفروشی و یا غرور و تکبر و یا پندار غلط بهعنوان بناهای جاودان، امر نکوهیدهای عنوان شده است.
۳- بناهای استوار و مرتفع در این روایات، منازل و خانههای قابل سکونت برای همگان نیست و از تعبیر منازل و بیوت استفاده نشده بلکه بناهای خاص برای مقاصدی خاص است و روایت درصدد بیان ضابطه برای سکونت و ویژگیهای منزل و شهرسازی نیست
۴- و پرسش بنیادین آنکه بلندمرتبهسازی که مفهومی معاصر است و در شهرسازی پیشامدرن وجود نداشته آیا میتواند در روایات عیناً عنوان شود؟ البته در الهیات شهر و مراجعه روشمند به متون مقدس و با نگاه اجتهاد مقاصدی، بلندمرتبهسازی باید ضابطهمند و نسبت روشنی با معنویت، عدالت، هویت فرهنگی و منظر شهر داشته باشد.
سلام علیکم
مبغوضیت ساختمان های بلند صرفا از این روایات به دست نمی آید بلکه روایات داریم که خاصتا به این مسئله پرداخته اند