شبکه اجتهاد: فقر تئوریک و بومی نبودن علوم تربیتی یکی از مهمترین چالشهای جریان تربیت (رسمی و غیررسمی) در ایران و جهان اسلام است.
جریان خوباور تولید «دانش تربیت اسلامی»، درحال رشد و توسعه است و لازم است همزمان علم و عملِ تربیت اسلامی در دامنِ انقلاب اسلامی ایران رشد یابد.
اسلامیسازی تربیت مانند دیگر عرصههای اسلامیسازی علوم انسانی بدون توجه به فقه و فلسفه اسلامی ناکارآمد است. تئوریپردازی بومی در تربیت با هدف حاشیهنگاری بر نظریات غربی و یافتن شواهد از آیات و روایات برای توجیه و اسلامیسازی، تجربه ناموفقی در سه دهه اخیر برجای گذاشته است.
وضعیت فعلی:
جریان تولید فقه تربیتی با محوریت آیتالله اعرافی در حوزه علمیه قم با هدف “تفقه در تربیت” و حل مسائل تئوریک تربیت با کمک انضباط روشگانی در “اجتهاد تربیتی” در دودهه درحال رشد و نمو است. موسوعه فقه تربیتی تمام استدلالی سی جلدی، کتب نیمه استدلالی آموزشی، راهاندازی دکتری و ارشد فقه تربیتی از ۱۳۹۲ در جامعه المصطفی، پشتیبانی و راهاندازی فصلنامه فقه تربیتی (با رتبه ب وزارت علوم)، جانمایی رشته سطح ۴ فقه تربیتی در درختواره رشتههای حوزههای علمیه، اجرای رشته فقه تربیتی در بدنه حوزههای علمیه، تربیت فارغ التحصیلان و محققان (حدود ۵۰ محقق و استاد) بخشی از وضعیت موجودِ جریان فقه تربیتی است.
لذا فقه تربیتی همدوش خود موجب بسط و تولید عرصه/رشتههایی چون تفسیر تربیتی، حدیث تربیتی، سیره تربیتی، قواعد فقهیه تربیت، آیات الاحکام تربیتی، اصول فقه تربیتی در ادبیات حوزوی و تربیت اسلامی، شده است.
آینده:
فقه تربیتی در آینده خود نیازمند اتخاذ رویکردهایی است: مسالهمندی بجای موضوعمحوری در تربیتپژوهی، لزوم حل مسائل واقعی (صفی و ستادی- مسائل ایرانی) ، لزوم تاسیس “فقه حکمرانی تربیتی” و “فقه مدرسه” ، لزوم توجه به بسط و تولید “حقوق تربیتی” و پشتیبانی “تقنین تربیتی”، لزوم توجه فقه تربیتی به طراحی/پشتیبانی/اجرای “الگوی مدرسه/تربیتی”، کاهش فاصله تفقه تربیتی با رویدادهای تربیتی، اشراب نگاه تقریبی و بین المللی با هدف ارتباط با زیستبوم تربیتی جهان اسلام و رفع نیازهای معرفتی مسلمان معاصر، تاسیس انجمن علمی و ایجاد شبکه محققان و اساتید.