شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشأت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … مؤثّرند. امروزه، برنامه‌هایی تهیّه شده‌اند که با محاسبات رایانه‌ای و طبق معیارهایی، این عوامل را برای نقاط مختلف زمین در نظر می‌گیرند و الگوهای رؤیت‌پذیری هلال ماه را پیش‌بینی و ترسیم می‌کنند.
به تصاویر زیر بنگرید:
یک) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری، در غروب جمعه ۲۸ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۲۰ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، بر اساس معیار «عوده»:
دو) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری، در غروب شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، بر اساس معیار «عوده»:
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «عوده»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، هلال با چشم مسلّح دیده می‌شود و ممکن است با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)
سه) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری، در غروب جمعه ۲۸ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۲۰ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
چهار) نقشۀ رؤیت‌پذیری هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری، در غروب شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، بر اساس معیار «یالوپ»:
توضیحات رنگ در نقشۀ با معیار «یالوپ»:
در مناطقی که در رنگ سبز قرار دارند، هلال به سادگی با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ زرد(شبیه نارنجی) قرار دارند، هلال تحت شرایط جوّی مناسب، با چشم غیر مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که در رنگ ارغوانی(شبیه صورتی) قرار دارند، رؤیت هلال ممکن است نیاز به ابزار و چشم مسلّح داشته‌باشد؛ یعنی پس از رؤیت با ابزار، ممکن است هلال با چشم غیر مسلّح نیز دیده شود.
در مناطقی که در رنگ آبی قرار دارند، هلال فقط با چشم مسلّح دیده می‌شود.
در مناطقی که بی‌رنگ هستند، رؤیت هلال ناممکن و نشدنی است.(زیرا مقارنه پیش از غروب آفتاب رخ می‌دهد و ماه نیز پس از غروب آفتاب، غروب می‌کند؛ ولی روشنایی هلال به اندازه‌ای نیست که حتّی با چشم مسلّح دیده شود!)
در مناطقی که در رنگ قرمز قرار دارند، رؤیت هلال ممتنع و غیر قابل تحقّق است.(زیرا ماه پیش از غروب آفتاب، غروب می‌کند یا اینکه مقارنه پس از غروب آفتاب رخ می‌دهد.)
نتیجه‌گیری:
۱- با توجّه به نقشه‌های رؤیت‌پذیری، کشورهای ایران و عراق در آغاز این ماه قمری، هم‌افق هستند. پیش‌بینی‌ها و محاسبات کارشناسان نشان می‌دهد رؤیت هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری در غروب جمعه ۲۸ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۲۹ محرّم الحرام ۱۴۳۹ قمری و ۲۰ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، در سراسر ایران با چشم مسلّح ممکن است؛ ولی با توجّه به فاز ماه و دیگر پارامترهای رصدی، رؤیت آن با چشم غیر مسلّح بسیار سخت خواهد بود و به احتمال زیاد دیده نخواهدشد؛ اگر چه ناممکن نیست.
۲- هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری در غروب شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۶ شمسی برابر با ۳۰ محرّم الحرام ۱۴۳۹ قمری و ۲۱ اکتبر ۲۰۱۷ میلادی، به‌راحتی با چشم غیر مسلّح دیده خواهدشد؛ از این‌رو، بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم مسلّح» را کافی می‌دانند و قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، شنبه ۲۹ مهر ۱۳۹۶ شمسی روز اوّل ماه صفر ۱۴۳۹ قمری خواهد بود؛ و بنا بر نظر مراجعی که «رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح» را لازم می‌دانند و قائل به «اشتراط اتّحاد افق» هستند و «اشتراک در شب» را کافی نمی‌دانند، اگر چه با احتمال زیاد پیش‌بینی می‌شود ماه محرّم سی روزه و یکشنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۶ شمسی روز اوّل ماه صفر ۱۴۳۹ قمری باشد، باز هم بهتر است منتظر گزارش‌های استهلال بمانیم؛ زیرا آغاز ماه صفر، بیش از تأثیری که در تعیین روز اربعین حسینی دارد، در پایان‌بخشی به «ماه‌های حرام و بحث تغلیظ و افزایش دیه» نقشی تعیین‌کننده دارد.
۳-با توجّه به تجربه استهلال‌های گذشته در آغاز ماه‌هایی که هلالشان از نظر پارامترهای رصدی شبیه هلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری بوده‌است، پیش‌بینی می‌شود که اربعین حسینی(هم در ایران و هم در عراق) طبق مبنای «کفایت رؤیت هلال با چشم مسلّح و اشتراط اتّحاد افق» (مانند مبنای فقهی مقام معظّم رهبری)، پنجشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۶ شمسی و طبق مبنای «لزوم رؤیت هلال با چشم غیر مسلّح و اشتراط اتّحاد افق»(مانند مبنای فقهی حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی)، جمعه ۱۹ آبان ۱۳۹۶ شمسی خواهدبود./ آسمان ۲۵
برای مطالعه مبانی فقهی مربوط به «رؤیت هلال» و «اتّحاد افق»، خواندن این مطلب پیشنهاد می‌شود.
—
نتیجهٔ گزارش‌های استهلال ماه صفر ۱۴۳۹ قمری
نتیجه گزارش‌های استهلال را شنبه ۲۹ مهرماه در کانالم در تلگرام منتشر کردم. با پوزش از تأخیرِ بازنشر در اینجا، نتیجه را با اندکی ویرایش می‌آورم:
