کتاب «فقه، سیاست، حکومت» به قلم علی دارابی و مسعود مطلبی و با مقدمه محسن اسماعیلی، توسط معاونت فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، درباره «فقه سیاسی» آثار و تالیفات متعددی در این سالها نوشته شده است اما «کتاب فقه، سیاست و حکومت» چند ویژگی و امتیاز دارد:
کتاب درس دانشگاهی و با زبان دانشجویان و نسل جوان نوشته شده است. همچنین پاسخ به شبهات و پرسشها در زمینه «ولایت فقیه»، یکی از فصول اصلی کتاب است. سوالات مهمی چون «انتخاب یا انتصاب ولی فقیه، زمان دار و مدت دار بودن دوره رهبری، حق و نحوه اعتراض و انتقاد به رهبری، …» از جمله این پرسش هاست.
کتاب در ۷ فصل کلیات و مفاهیم فقه، تاریخچه فقه و اجتهاد شیعی، مکتبها و مدرسههای فقهی، چیستی و چرایی فقه سیاسی و فقه حکومتی، نظریه ولایت فقیه، شبهه شناسی ولایت فقیه و ۴ ضمیمه «واژگان و اصطلاحات فقهی» فرق، مکاتب و سلسلههای مذهبی- سیاسی، مفاخر و نام آوران حوزه مطالعات فقهی و گاه شمار فقه، سیاست و حکومت تدوین شده است. کار مهمی که در گاه شمار برای نخستین بار صورت گرفته این است که یک نمودار زمانی و خطی از عصر نبوت تاکنون و مکاتب و اعصار فقهی و مهمترین سخنگویان و فقهاء هر دوره را همراه با حکومتهای وقت تنظیم شده است.
درباره «ولایت فقیه» سه نظریه وجود دارد:
برخی آن را «انتصابی» و از ناحیه امام معصوم میدانند و این دسته همه اختیارات که امام معصوم (ع) داشته است را برای ولی فقیه قائل هستند. دسته دوم ولایت فقیه را امری «انتخابی» و از ناحیه رأی مردم میدانند. حدود و اختیارات، زمان و مدت و نحوه انتخاب و عزل را قانون بر پایه آرا مردم تعیین میکند. دسته سوم اختیارات بسیار محدودی برای ولی فقیه قائل هستند و بیشتر آن را در امور حسبیه میدانند.
براساس این گزارش، آرا و گفتمان این سه نظریه و فقهاء و صاحب نظران هر یک به تفصیل در کتاب مورد اشاره قرار گرفته است.
گفتنی است، این کتاب بیش از ۳۰ جدول و نمودار دارد که برای دسته بندی کردن مطالب و انتقال پیام به مخاطب کمک شایانی میکند.