شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان با عنوان بررسی و نقد کتاب «بطلان قاعده استصحاب» توسط مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان به‌صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حجت‌الاسلام سید ضیاء سجادی فر با عنوان «بررسی و نقد کتاب «بطلان قاعده استصحاب» با بررسی و ارزیابی حجج‌اسلام والمسلمین محمد مروارید و مرتضی اسکندری در مقام اساتید داور، به‌صورت حضوری در مرکز مدیریت و مجازی برگزار شد.
تدوینگر این رساله در جلسه دفاعیه با اشاره به اینکه جایگاه اصل استصحاب در فرایند استنباط احکام فقهی در بین اصولیان و فقها موردتوجه است، گفت: یکی از کسانی که با حجیت استصحاب مخالفت نموده، شخصی به نام موسی جوان است که در کتاب «بطلان قاعده استصحاب» مدعی بی‌فایده بودن آن بوده و در قالب هشت بخش با بررسی و نقد ادله روایی، عقلی و عقلایی استصحاب و با استناد به دیدگاه برخی از مخالفان حجیت استصحاب و اشکال به جریان استصحاب در موضوعاتی چون اجماع، لغت و برائت شرعیه، حجیت استصحاب را به چالش کشیده است.
وی با بیان اینکه با توجه به اینکه دانش اصول فقه در بین دیگر دانش‌های اسلامی نقش موتور محرکه فهم منابع دینی می‌باشد، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و سهم مهم و عمده‌ای در شکل‌گیری فهم و سامان‌دهی معرفت دینی دارد، گفت: گرچه برخی از علما مانند سید مرتضی و صاحب معالم، مخالف حجیت استصحاب هستند؛ اما بیشتر عالمان اصولی و فقها با وجود اختلاف در ادله و گستره حجیت استصحاب، موافق حجیت آن هستند.
سجادی فر ابراز کرد: اصل استصحاب با توجه به اینکه در بین اصولیان در مقام بحث موردتوجه ویژه و در بین فقها در مقام کاربرد و در فرایند استنباط مورداستفاده است و همچنین با نظربه اینکه نویسنده کتاب بطلان قاعده استصحاب مدعی نفی فایده و حجیت آن در فرایند استنباط‌های فقهی می باشد و آن را به‌عنوان یک اصل و قاعده بدون فایده و کاربرد و همچنین یک اصل غیرعلمی می‌داند لازم است با توجه به رسالت رساله حاضر مبنی بر بررسی و نقد دیدگاه نویسنده به بررسی و کنکاش حول محور اصل استصحاب بپردازیم.
این دانش آموخته حوزه علمیه خراسان گفت: گرچه در موافقت و مخالفت با اصل استصحاب، دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد، کسانی مانند: سید مرتضی مخالف استصحاب و برخی همچون: آخوند خراسانی، موافق استصحاب اند و نیز برخی قائل به‌تفصیل در حجیت استحاب هستند، اما می‌توان اجمالاً این گروه را موافق استصحاب دانست و تقریباً اکثر قریب به اتفاق اصولی ها در کتاب‌های خود بحث استصحاب را به تفصیل یادآور شده‌اند اما نویسنده در مخالفت با اصل استصحاب علاوه بر ادعای عدم حجیت آن تقریباً با تمام ادله مربوطه مخالفت نموده و همچنین استصحاب را در حوزه‌های مختلف بررسی و درنهایت به رد آن در حوزه‌های مختلف نظر داده است.
سجادی فر در پایان افزود: در این رساله با بررسی و نقد دیدگاه نویسنده کتاب در ادله و استنادات و همچنین جریان استصحاب در موضوعات یادشده، اولاً ناتوانی او را در اثبات بطلان استصحاب روشن نموده و ثانیاً اثبات کردیم که نویسنده کتاب اساساً تصور روشن و درستی از اصل استصحاب ندارد.
بنابر گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، تدوینگر این رساله از هدایت و راهنمایی حجج‌اسلام والمسلمین دکتر محسن جهانگیری در مقام استاد راهنما و محمدحسن ربانی بیرجندی در مقام استاد مشاور بهره برده است.
