شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رییس دبیرخانه چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی ویژگی این دوره هفته علمی را، محدودتر و عینی شدن مباحث و تمرکز بر ظرفیت‌های علمی و فرهنگی و سیاسی جهان اسلام برای تحقق تمدن نوین اسلامی دانست.
به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی با حضور حجت‌الاسلام مهدی ابوطالبی رییس دبیرخانه هفته علمی و فرزاد جهان‌بین مدیر چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی در مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا برگزار شد.
ابوطالبی در ابتدای این نشست با اشاره به تمدن نوین اسلامی که پنجمین مرحله از مراحل نهضت امام خمینی(ره) است که توسط مقام معظم رهبری تبیین شده، گفت: مراجعه به اندیشه‌های امام خمینی(ره) نشان می‌دهد که گام نهایی نهضت ایشان، تحقق تمدن نوین اسلامی است تا بتواند زمینه ظهور امام زمان(عج) را فراهم کند.
وی ادامه داد: انقلاب اسلامی همان طور که اندیشمندان غربی و غیر ایرانی و سیاستمداران مختلف به آن اشاره داشتند، محدود به تغییر نظام سیاسی در ایران نمی‌شود اما گام اول آن حرکت بزرگی بود که در قالب نهضت امام شروع شد. انقلاب اسلامی دارای ماهیت فکری و تمدنی است که چالشی برای تمدن غربی ایجاد کرده است.
ابوطالبی تمدن جدید غرب را بر مبنای اومانیسم و سکولاریسم دانست و گفت: بعد از رنسانس، فضای سیاسی و اجتماعی غرب به سوی اومانیسم رفت. ریشه تفکر این چنینی، انقلاب‌های سیاسی و اجتماعی در غرب را تحت تاثیر قرار داد که محصول آن تمدن جدید غرب بود.
وی اظهار کرد: این تمدن فراگیر است و توانسته در نقاط مختلف دنیا بسط پیدا کند. ما در قرن بیستم شاهد گسترش و تمدن جدید غرب در دنیا بودیم. این در حالی بود که انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) نگاه نقادانه به تمدن و تفکر غرب داشت چراکه نظام حاکم، وابسته به نظام کاپیتالیستی غرب بود و شاه هم به این مساله اذعان داشت که ما به دنبال رسیدن به دروازه‌های جدید هستیم اما حرکت امام خمینی(ره) در نفی این اقدامات بود.
رییس دبیرخانه چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی تصریح کرد: تفکر سکولار غرب در ایران و کشورهای مختلف دنبال می‌شد و امام خمینی(ره) به جای نگاه سکولاریستی، تفکر اسلامی و دینی و الهی را مطرح کردند. امام نگاه غرب به سیاست را شیطانی و حیوانی و نگاه ما را انسانی و اسلامی می‌دانستند. بر این اساس نظام‌های برآمده از این نظام سیاسی، دینی است.
ابوطالبی با بیان اینکه امام خمینی(ره) به دنبال تحقق احکام اسلامی در جامعه بشری بودند و راه آن را تشکیل حکومت می‌دانستند، گفت: چنین حکومتی برای بسط یافتن باید قالب تمدنی به خود بگیرد و نقطه شروع آن در ایران بود. در گام اول انقلاب اسلامی به وقوع پیوست و سپس نظام سیاسی جدید با طرح جمهور‌ی اسلامی که بی سابقه بود، ایجاد شد. در گام بعد نیاز به تشکیل دولت اسلامی که نتیجه آن ایجاد جامعه اسلامی است که در آن فقر و فساد و تبعیض نباشد. در مرحله نهایی تحقق تمدن نوین اسلامی است که بتواند در قالب نظام‌های دیگر در جوامع دیگر بسط پیدا کند.
وی ادامه داد: ما اکنون در مرحله تحقق دولت اسلامی هستیم که بخش‌هایی از آن ناقص است و باید در این مرحله با نگاه تمدنی و رویکرد تمدنی با افق بلند برنامه ریزی کنیم. مقام معظم رهبری این نگاه تمدنی را تعبیر به تمدن نوین اسلامی کردند. تمدن نوین اسلامی در ادبیات رهبری مجموعه‌ای از نظام‌های سیاسی و فرهنگی و اجتماعی است که بستر شکوفایی و به فعلیت رساندن استعدادهای بشری با رویکرد اسلامی را فراهم می‌کند.
ابوطالبی اضافه کرد: نوین بودن تمدن نوین اسلامی به دو نکته اشاره دارد: اول: نوین و جدید بودن این تمدن نسبت به تمدن اسلامی گذشته است. ما در قرن ۴ و ۵ هجری دارای تمدن اسلامی بودیم اما الزاما آن تمدن پیاده نمی‌شود بلکه تمدن جدید اسلامی متناسب با شرایط امروز محقق می‌شود.
وی اظهار کرد: دوم: جدید بودن تمدن نوین اسلامی نسبت به تمدن غربی. این تمدن مبتنی بر مبانی اسلامی خواهد بود و حتی از تجربه غربی در صورت قابل استفاده بودن، بهره می‌گیرد. این نکته‌ای است که امام خمینی(ره) تحت عنوان صدور انقلاب اسلامی از آن یاد کردند.
وی با بیان اینکه تحقق تمدن نوین اسلامی اقتضائات مختص به خود را دارد، گفت: مباحث نظری و عینی وجود دارد که در هفته علمی تمدن نوین اسلامی سعی شده بر آنها کار علمی صورت بگیرد.
ابوطالبی با اشاره به عملکرد دوره‌های گذشته هفته علمی تمدن نوین اسلامی گفت: در سال اول نقشه راه و نظام نامه جامع موضوعات شکل گرفت و در چند محور کلی از جمله مبانی نظری تمدن نوین اسلامی، چیستی و ماهیت تمدن نوین اسلامی، سیر تکوین تمدن نوین اسلامی، ظرفیت تمدن سازی، مطالعات تطبیقی اندیشه تمدنی و آینده پژوهی تمدن نوین اسلامی تعیین شد.
وی افزود: برای بهره بردن از ظرفیت علمی کشور این موضوعات به مراکز علمی سپرده شد تا محققان آن مراکز این حوزه موضوعی را پوشش دهند. مراکز مختلف در سه دوره گذشته مقالاتی را تولید کردند و بر اساس آن موضوعات، کرسی‌های مختلف تشکیل شد و محصول آن هم در دو مجموعه پنج جلدی شامل مقالات برتر هفته علمی اول و دوم منتشر شد.
ابوطالبی بیان کرد: سومین هفته علمی با تاکید بر نقد ارزیابی اندیشه‌های مختلف و نقد مباحثی که در دو دوره قبل مطرح شده بود، برگزار شد. در چهارمین هفته علمی به تولید علم و مقاله پرداخته شد اما ویژگی این دوره محدودتر و عینی شدن مباحث و تمرکز بر ظرفیت‌های علمی و فرهنگی و سیاسی جهان اسلام برای تحقق تمدن نوین اسلامی است.
وی در پایان سخنانش گفت: امسال هر مرکز فراخوان مقاله داده است. مقالات پذیرفته شده رتبه بندی شدند و ۵۰ مقاله برتر از مجموعه مقالات برتر منتشر می‌شوند.
در ادامه این نشست فرزاد جهان بین مدیر چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی با اشاره به مراکزی که در برگزاری این هفته علمی مشارکت دارند، گفت: در حدود ۱۸ دانشگاه و مرکز آموزشی و پژوهشی عالی با محوریت مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا در برگزاری هفته علمی مشارکت دارند.
وی تصریح کرد: اقداماتی که در زمینه تمدن نوین اسلامی صورت می‌گیرد بسیار فراتر از برگزاری هفته علمی است. اکنون گروه‌های آموزشی، قطب‌های علمی و فصلنامه‌ها با موضوع تمدن نوین اسلامی شکل گرفته است.
جهان بین با اشاره به زمان برگزاری چهارمین هفته علمی تمدن نوین اسلامی گفت: این هفته علمی از اول اسفند شروع و تا ۸ اسفندماه ادامه دارد. افتتاحیه اول اسفندماه در دانشکده مهندسی پیشرفت دانشگاه علم و صنعت و اختتامیه در مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی است.
وی با اشاره به دیدار مقام معظم رهبری با تمدن پژوهان گفت: ایشان تاکید داشتند تا در مباحث نظری غرق نشویم و برگزاری این مباحث به سالی یکبار محدود نشود و ماهیانه در جمع‌های علمی جلسات نقد و بررسی برگزار شود. لذا با توجه به رهنمودهای ایشان در مراسم اختتامیه جمعی از محققان، نقشه راهی برای ادامه مسیر ارائه می‌دهند.
وی در پایان سخنانش گفت: طی یک هفته، ۹ نشست در شهرهای قم، قزوین، مشهد و تهران برگزار می‌شود. برگزاری هفته علمی ایده جدیدی است که در قالب آن مراکز علمی همایش‌های یک روزه برگزار می‌کنند. فارس
