لازم است همچنان مساجد مردمی بماند، دولتی کردن مساجد بر خلاف مصلحت مسلمین است و باید از آن به شدت اجتناب شود.
به گزارش شبکه اجتهاد، متن نامه و پاسخ حضرت آیتالله ناصر مکارم شیرازی به نامهای که در مورد کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور از سوی دفتر معظم له منتشر شده است به این شرح است:
باسمه تعالی
محضر مبارک مرجع بزرگوار جهان تشیع حضرت آیتالله العظمی مکارم شیرازی
سلام علیکم
اخیرا سندی تحت عنوان “سند تحول پشتیبان مربوط به اساسنامه راهبردی ستاد هماهنگی کانونهای فرهنگی هنری مساجد کشور” در راستای تقویت جایگاه کانونهای فرهنگی مساجد تدوین شده است. این سند هم اکنون مراحل تصویب را میگذراند. در این سند موارد قابل تاملی وجود دارد که برخی از آنها به استحضار میرسد:
در این سند کمترین توجه به نقش امام مسجد شده است و از طریق تقویت جایگاه قانونی و گسیل امکانات دولتی به کانونهای مساجد و داشتن اختیار قانونیِ در اختیار گرفتن زمام امور مالی، وامها، امکانات و کمکهای مردمی مانند وقف، نذورات …. به سلب تدریجی اختیار از روحانیت و حوزههای علمیه در امور مساجد میانجامد. از آنجا که امام مسجد دارای اختیارات قانونی در این کانون نمیباشد و مسئول کانون، زیر مجموعه وزارت ارشاد بوده و ترکیب ستاد عالی نیز عمدتا دولتی میباشد، عملا جایگاه امام مسجد به جایگاهی تشریفاتی و منفعل تبدیل میشود. کنترل دولتی بر مساجد از طریق در اختیار گرفتن زمام همه امور مسجد به دولتی شدن نهاد مسجد میانجامد.
در این سند، کانونها موظف به جذب منابع غیر دولتی و کاهش سهم بودجههای دولتی اختصاص داده شده به مساجد به میزان سالیانه ده درصد شده اند. بدین ترتیب دولت به تدریج سهم خود را در تخصیص بودجه برای امور مساجد کاهش میدهد. (برنامه ۶ – سند پشتیبان)
در این سند از بسیج، هیئات مذهبی، دارالقرآن و … به عنوان نهادهای موازی یاد شده و خواهان برنامه ریزی برای تعیین تکلیف و مرزبندی با این نهادهاست. حال اینکه در این سند اختیارات بیش از اندازهای برای کانون پیش بینی شده که به انحصارگرایی کانون منجر خواهد شد.
این سند خواستار تصویب قانونی جایگاه مدیر مسئول کانون به سمت دبیری در شورای فرهنگی مسجد است که این امر به دولتی شدن مسجد میانجامد. (برنامه ۲ – سند پشتیبان)
امکان سوء استفادههای سیاسی از طریق شبکه سازی دولتی و آموزشهای مداوم نیروهای کانون و نیز مدیریت سیاسی مردم از طریق این کانونها در زمان انتخابات و پیش بینی نشدن سازو کاری برای جلوگیری از سوء استفاده دولتها در این زمینه، از دیگر موارد ابهام این سند است.
عدم تعیین مرجع تولید محتوا برای استفاده در شبکه کانونهای مساجد.
عدم مرزبندی دقیق نسبت به مفاهیم تداعی کننده اسناد بین المللی نظیر ۲۰۳۰، مانند زبان جهانی، همزیستی اجتماعی، ایجاد محوریت برای جلب کثرات اجتماعی و …
در این سند، یکی از عوامل عدم حضور بدنه اجتماعی مجاور در مسجد، “سیاست زدگی مدیریت مساجد” ذکر شده است. (برنامه ۴ – سند پشتیبان) با توجه به عدم تبیین دقیق این عبارت، خطر لاییک شدن مساجد در دراز مدت و از دست دادن وجهه و صبغه انقلابی، با مشارکت دادن افراد زاویه دار با اسلام ناب و انقلاب در مدیریت مساجد وجود دارد.
در این سند دولت در خدمت مسجد نیست بلکه همه کاره اداره آن میباشد.
مستدعی است نظر مبارک خود را در این رابطه مرقوم فرمایید. با تشکر
پاسخ معظم له:
باسمه تعالی
در مذهب شیعه مساجد همیشه مردمی بوده، امام جماعت و هیئت امناء از سوی مردم انتخاب میشده و لازم است همچنان مردمی بماند و هیچ کس حق مخالفت با این کار را ندارد، دولتی کردن مساجد بر خلاف مصلحت مسلمین است و باید از آن به شدت اجتناب شود.
همیشه موفق باشید.