شناخت مکاتب فقهی، با نگاهی به مکتب شیخ مفید و امام خمینی

استاد و مدرس دوره تقریر نویسی حوزه علمیه خراسان گفت: شناخت مکاتب فقهی کمک قابل ملاحظه‌ای به فهم دقیق وتبیین مساله یابی در فقه می‌کند.

به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی در کارگاه تقریر نویسی که به همت معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان در مدرسه عالی نواب مشهد برگزار شد، با بیان اینکه شناخت مکاتب فقهی کمک قابل ملاحظه‌ای به فهم دقیق و تبیین مساله یابی در فقه می‌کند، از این رو شناخت مکاتب فقهی یکی از ضروریات فقه و فقیه شدن می‌باشد.

وی در ادامه به معرفی مکاتب فقهی پرداخت و با بیان اینکه به طور کلی یازده مکتب فقهی در فقه شیعه وجود دارد، ابراز کرد: مکاتب فقهی شیخ مفید، حله، جبل العامل، محقق حلی، وحید بهبهانی، صاحب جواهر، شیخ انصاری، امام خمینی(ره) وآیت‌الله خوئی(ره) را از مهمترین این مکاتب نام برد.

ربانی بیرجندی به بیان ویژگی هر یک از مکاتب پرداخت و مکتب فقهی شیخ مفید را دارای قوت بخشیدن به مباحث اصولی، سرآمدی در مباحث کلامی، اهمیت به فقه مقارن، نقد روایات و نگارش متون فقهی استوار دانست.

این مدرس و پژوهشگر حوزوی، بحث ولایت فقیه، توجه به فقه مستحدثه و نقش مسائل سیاسی و حکومتی در فقه را مهمترین ویژگی‌های مکتب فقهی امام خمینی(ره) دانست که در طول تاریخ سابقه نداشته است.

این محقق برتر در ادامه به انواع سبک فقه اشاره کرد و گفت: فقه جواهری، ‌فقه گویا و فقه پویا از انواع سبک‌های فقه است و در عین حال، فقه جواهری جایگاهی عظیمی در شیعه دارد.

مولف کتاب مکاتب فقهی براز کرد: فقه جواهری یکی از سبک‌های فقهی است و ویژگی‌های منحصر به فردی شامل جامعیت، منهج اصولی، توجه به فتاوای فقهای اهل سنت و توجه به شهرت فتوایی را داراست.

ربانی بیرجندی با ذکر بحث ولایت فقیه به عنوان یکی از ابتکارات مکتب فقهی امام خمینی(ره)، اظهار کرد: امام خمینی (ره) توجه خاصی به مسائل مستحدثه داشتند و نقش زمان و مکان و تغییر و تحول موضوع را در فقه دخیل می‌دانستند.

وی با بیان اینکه مرحوم امام خمینی(ره) چندین فتوای نادر داشته‌اند که این نشان دهنده پویایی و نبوغ سبک فقی ایشان بوده است، گفت: حیله‌های ربوی، بلاد کبیره، نماز صبح در شب مهتابی و شرطیت ایمان در ذابح در منا از آن جمله می‌باشد.

این استاد حوزه علمیه خراسان، افزود: همه سبک‌ها و مکاتب فقهی در طول تاریخ پشتوانه عظیمی برای طلاب می‌باشد که می‌توانند با شناخت هر یک از این مکاتب کمک شایانی به رشد و پویایی خود در سطح خارج کنند.