شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب از جمله «حجت شرعی نبودن خواب»، «شیوۀ صحیح نذر شرعی» و «استفاده از مال شبهه‌ناک برای اطعام عزاداری» منتشر شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (آبان ماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن ذیل، ۷ سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده و به صورت ماهانه به‌روز رسانی می‌شود.
حجت شرعی نبودن خواب
سؤال۱: بعضی از سخنرانان و مداحان در مراسم روضه و سخنرانی، خواب‌های مختلفی درباره کرامات و عنایات اهل بیت (علیهم‌السلام) نقل می‌کنند، آیا بیان آنها و اعتماد بر این خواب‌ها جایز است؟
جواب: بیان آنها فی نفسه اشکال ندارد ولی به طور کلی خواب‌ها حجیت شرعی نداشته تکلیف آور نیستند و شایسته است که معارف دینی با استناد به آیات و روایات معتبر و عقل بیان شود.
شیوۀ صحیح نذر شرعی
سؤال۲: مردم (به ویژه در ایام محرم و سوگواری اهل بیت علیهم‌السلام)، نذرهای زیادی می‌کنند، نذر شرعی باید چه شرایطی داشته باشد؟
جواب: برای انعقاد نذر شرعی لازم است که شرایط ذیل مراعات شود:
۱- صیغۀ نذر (به زبان عربی یا ترجمۀ آن) را به زبان جاری کند، مثلا بگوید (برای خدا بر عهدۀ من است که اگر فلان حاجتم برآورده شد، روز عاشورا، مجلس روضه برپا کنم.)
۲- چیزی را که نذر می¬ کند انجام دهد یا ترک کند، باید از جهتی رجحان (برتری) داشته باشد، پس چنانچه بجا آوردن و ترک آن مساوی باشد، نذر صحیح نیست.
۳-کاری را نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد.
۴- نذر کننده باید مکلف و عاقل باشد و با اختیار نذر کند.
۵- در صورت حضور شوهر، نذر زن (گرچه در اموال خود) بنا بر احتیاط واجب باید با اجازه او باشد.
شرط صحت تصرفات مالی تازه بالغ
سؤال۳: آیا برای صحت تصرفات مالی مهم مانند هدیه دادن مال قابل توجه یا بخشیدن طلب قابل توجه، رسیدن به بلوغ شرعی (مثلا ۹ سال برای دختر) کفایت می‌کند؟
جواب: برای جواز تصرفات مالی مذکور، افزون بر بلوغ، باید به مرحله رشد هم رسیده باشد یعنی بتواند مصلحت خویش را در امور مالی تشخیص دهد و اموالش را به جا و درست مصرف کند.
نماز در فاصله بین دو وطن
سؤال۴: اگر فاصله دو وطن فردی ۲۵ کیلومتر باشد، حکم نماز و روزه وی در بین راه دو وطن چگونه است؟
جواب: اگر فاصلۀ بین دو وطن، کمتر از ۴۱ کیلومتر باشد، در بین راه، نماز کامل و روزه صحیح است.
وظیفه ماموم هنگام اشتباه امام در قرائت
سؤال۵: اگر امام جماعت در قرائت حمد و سوره سهواً آیه‌ای را نخواند یا اشتباه بخواند و متوجّه سهو خویش نشود، اما مأموم متوجّه شود، در این حالت وظیفه ماموم چیست؟
جواب: اگر مأموم قبل از رکوع متوجه اشتباه امام شود، می‌تواند به نحوی امام جماعت را متوجه اشتباه کند والا باید نیت فرادا کند و خودش قرائت صحیح را بخواند و نماز را ادامه دهد؛ اما اگر بعد از رکوع متوجه اشتباه شود، نماز به صورت جماعت صحیح است.
استفاده از مال شبهه‌ناک برای اطعام عزاداری
سؤال۶: آیا برای اطعام عزاداری و تهیه غذای نذری، استفاده از پول یا مواد غذایی کسانی که خمس نمی‌دهند یا حلال بودن مال آنها مشکوک است، جایز است؟
جواب: استفاده از پول و مواد غذایی یاد شده، اشکال ندارد.
ناتوان شدن امام جماعت از ادامۀ نماز
سؤال۷: اگر امام جماعت به هر دلیل نتواند نماز را ادامه دهد، آیا نمازگزاران می‌توانند با فرد دیگری که شرایط امامت را داراست، نماز جماعت را ادامه دهند؟
جواب: نمازگزاران می‌توانند یکی از مأمومان که شرایط امامت دارد را مقدم کنند و نماز را با اقتدا به او ادامه دهند.
