شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: فقه تشیع، نیازمند پژوهش‌های فراوان است تا حقیقت آن استخراج شود و دنیا را متحول کند؛ ما مدعی هستیم که فقه، موجب تحولات عظیم در جهان بشری خواهد شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد جواد فاضل لنکرانی امروز در مراسم تقدیر از پژوهشگران مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به بیان برخی نکات فقهی پرداخت و گفت: در جلسه‌ای که با وزارت دادگستری داشتیم، بیان شد که اگر شوهری اجازه نداد زن ورزشکارش به مسابقات اعزام شود، نباید این کار انجام شود؛ بنده بیان کردم این مساله راه حل دارد، زیرا کسی که با این زن ازدواج کرده، می‌دانسته این زن اشتغال خارجی دارد، لذا حق ممانعت از کار وی را ندارد.
عضو جامعه مدرسین تصریح کرد: اگر کسی می‌داند که همسر آینده او استاد دانشگاه است و باید به دانشگاه‌های خارجی برود، حق ممانعت از این مساله را ندارد؛ این مساله می‌تواند در پیش از ازدواج حل شود، ولی پس از ازدواج نباید این شرط تغییر کند؛ مشکل اصلی آن است که این مسایل به حوزه عرضه نمی‌شود.
حاکم موظف است از حجاب جامعه مراقبت کند
فاضل لنکرانی اظهارکرد: مباحثی که امروزه در خصوص حجاب مطرح شده، در این جا نه از حوزه حرفی بیرون رفت و نه از خارج از حوزه سوالی مطرح شد؛ اسلام هیچگاه نمی‌گوید که باید با شلاق و اجبار حجاب را الزامی کند، ولی فضلایی که این مقدار را بیان می‌کنند، به این مساله توجه ندارد که اسلام حاکم است و مسلمانان را به اجرای مسایل اسلامی مقید می‌کند؛ حاکم موظف است که بر حجاب زنان مراقبت کند.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: حوزویان در همه این عرصه‌ها وظیفه‌مند هستند؛ امروزه نمی‌توانیم بگوییم که ما یک وظیفه معمولی داریم بلکه یک محقق چند برابر دیگران وظیفه دارد و باید در همه عرصه‌ها به وظیفه خود عمل کنند.
وی افزود: در این مرکز هیچ هدفی غیر از فهم فقه اهل بیت(ع) و ارایه به نظام مقدس اسلامی و دنیا نداریم و امیدواریم این روند با دعای خیر اهل بیت(ع) تداوم یابد.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: فقه تشیع، نیازمند پژوهش‌های فراوان است تا حقیقت آن استخراج شود و دنیا را متحول کند؛ ما مدعی هستیم که فقه، موجب تحولات عظیم در جهان بشری خواهد شد.
وی افزود: در فقه ما و اهل سنت، کافر را به حربی و ذمی تقسیم می‌کنند؛ حال اگر زمانی برسد که مسلمانان اصلا حکومتی ندارد، معنی کافر ذمی از بین می‌رود و در آن زمان آیا می‌توان گفت که همه کفار حربی هستند؟ این تقسیم باید ثلاثی شود که به شکل نه حربی و نه ذمی مطرح شود؛ امروزه بسیاری از کفار در شکل غیر ذمی و حربی قرار دارند.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: هر چه در زمان پیش می‌رویم، نیاز به فقه بیشتر می‌شود و از دیگر سوی، قوت و قدرت فقه نیز بیشتر آشکار می‌شود؛ اگر به دنبال پژوهش‌های عمیق هستیم، قطعا موفق خواهیم شد؛ اهالی واقعی پژوهش می‌فهمند که پژوهش‌های این مرکز در برخی از عرصه‌ها بی نظیر است.
در مرکز فقهی ائمه‌اطهار(ع) به دنبال ارایه بیلان کار نیستیم
فاضل لنکرانی اظهارکرد: در این مرکز به دنبال ارایه بیلان کار به کسی نیستیم؛ این مرکز به غیر از پاسخگویی به خدا و امام زمان به کسی پاسخ نمی‌دهد؛ در همین جهت باید پژوهش‌های فاخری در کنار آموزش قوی ایجاد شود تا بتوانیم به نتایج ارزشمند برسیم.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: اولویت‌های پژوهشی این مرکز هر سال ویرایش می‌شود، زیرا هر ساله اولویت‌ها ممکن است تغییر کند؛ طلاب باید به دنبال نوآوری باشند؛ نوآوری به معنی استخراج جدید است نه اینکه مطلبی که اصلا در دین وجود ندارد را بیان کنیم تا بتوانیم مشکلی از مشکلات نظام اسلامی حل شود.
وی با اشاره به روایتی از معصوم(ع) گفت: در این روایت؛ فقه، مفتاح بصیرت عنوان شده؛ اگر کسی به دنبال بصیرت باشد، حتی در امور سیاسی و اقتصادی و… باید بداند که فقه مفتاح همه این امور است و فقیه می‌تواند بصیر باشد.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهارکرد: تمام عبادت نیز فقه است؛ یعنی کسی که فقیه نباشد، یک عبادت تام از او صادر نمی‌شود؛ عبادت تام تنها از فقیه صادر می‌شود و اگر عارف و فیلسوف، فقیه نباشد نمی‌تواند عبادت تام انجام دهد.
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم تصریح کرد: اگر انسان بخواهد به شان و منزلت در دنیا و دین برسد و مراتب بلندی در دنیا وآخرت برسد باید بداند که کلید همه این عوامل، فقه است.
فاضل لنکرانی اظهارکرد: مرحوم آیت‌الله فاضل لنکرانی در هنگام تاسیس این مرکز بیان کردند که به دنبال تحولی در حوزه هستیم و اگر امروز به دید انصاف نگریسته شود این تحول، تا حدی واقع شده است؛ در امر آموزش، این مرکز موفقیت‌های بزرگی داشته است.
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: فضلای این مرکز امروزه از مدیران مراکز تخصصی و محققان و پژوهشگران برجسته هستند؛ در مناطقی چون افغانستان و مشهد نیز توفیقات بسیاری ایجاد شده است.
وی افزود: تربیت مدرس و محقق قوی برای حوزه با عظمت قم خدمت بسیار بزرگی است؛ فضلای این مرکز پس از عرصه تدریس وارد میدان تحقیق و پژوهش می‌شود؛ کیفیت آموزشی بسیار خوبی در این مرکز ایجاد شده است؛ در این مرکز سعی شده است که جوهره حوزه قدیم و سنن حوزوی حفظ شود.
فاضل لنکرانی اظهارکرد: پس از راه‌اندازی بخش پژوهش نتایج گرانباری در این عرصه بدست آمد؛ حضور حجت‌الاسلام والمسلمین طبسی در این بخش ما را برای تحویل آثار فاخر به جهان اسلام مصمم کرده است.
جنبه اجتهادی در پژوهش‌های فقهی کمرنگ است
همچنین حجت‌الاسلام محمدجعفر طبسی در مراسم تقدیر از پژوهشگران برتر مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، با اشاره به اهمیت فقه در نزد شیعه عنوان کرد: فقه شیعه غنی ترین فقه جهان است و سخن افرادی که می‌گویند فقه شیعه در حاشیه است نادرست است چراکه فقهی که بر اساس قرآن و عترت بنا نهاده شده است نمی‌تواند در حاشیه قرار گیرد.
وی افزود: فقه شیعه مساوی با فقه اهل بیت(ع) است و این یک اصل ثابت است و این موضوع نشان دهنده جایگاه والای فقه تشیع است.
معاون پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) تصریح کرد: حوزه و روحانیت و همچنین مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) متکفل معرفی فقه شیعه به تمامی جهان است و نیاز است که فعالیت‌های پژوهشی فراوانی در این باره صورت بگیرد.
وی نوآوری را یکی از اصول مهم در پژوهش‌های فقهی دانست و خاطرنشان کرد: باید در تحقیق و پژوهش‌های فقهی، اصل نوآوری را مورد توجه قرار داد و اگر مشاهده کنیم می‌بینیم که بزرگان شیعه مانند شیخ طوسی در تألیف کتاب مبسوط و خلاف خود نوآوری را در مسائل فقهی در دستور کار خود قرار داده‌اند.
طبسی اضافه کرد: دیگر اصلی که باید در پژوهش‌های فقهی مورد توجه قرار گیرد این است که این پژوهش‌ها باید جنبه اجتهادی داشته باشد و این موضوع یکی از مسائلی است که باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد چراکه جنبه اجتهادی در پژوهش‌های فقهی کم است.
وی ادامه داد: اصل دیگر اتقان عمل در انجام پژوهش‌ها است که باید در دستور کار قرار گیرد و باید توجه کرد که این سه خصوصیت در کتاب‌های بزرگان ما وجود دارد.
معاون پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ابراز کرد: ۱۰ گروه پژوهشی به صورت شبانه روزی در این مرکز مشغول به فعالیت هستند و طی ۱۰ سال اخیر این مرکز موضوعات و آثار فراوانی را تحویل حوزه علمیه قم داده است بطوریکه برخی کتاب‌های تألیف شده در این مرکز منحصر به فرد است.
وی در ادامه تأکید کرد: در طی سال گذشته بیش از ۱۰۰ اثر به ما رسیده است که شامل کتاب، مقالات و رساله‌های علمی می‌شود اما یکی از خلأهای موجود در حوزه علمیه، نپرداختن به موضوع حدیث است و باید این موضوع بررسی شود که چرا حوزه‌های علمیه به سمت حدیث حرکت نمی‌کنند و این در حالی است که حدیث مصدر تشیع است.
طبسی در پایان خاطرنشان کرد: در هفته پژوهش پیشنهاد کردیم که هر سال یک پژوهشگر شهید به جامعه معرفی شود که از آن زمان تاکنون تلاش‌های فراوانی در این زمینه انجام شده است و ان شاالله در آذرماه سال آینده تلاش می‌کنیم تا شهید قاضی نورالله شوشتری را به عنوان یکی از پژوهشگران برجسته به‌اندازه توان خود معرفی کنیم.
