شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
جلسه دفاعیه پایاننامه سطح سه حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در اصول مقارن و تاثیر آن در فقه» در مرکز مدیریت برگزار شد.
به گزاش شبکه اجتهاد، پایاننامه حجت‌الاسلام روح‌الله رئیس السادات با موضوع «بررسی مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در اصول مقارن و تاثیر آن در فقه» در جلسه دفاعیه توسط حجت‌الاسلام و المسلمین رضا حق پناه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
تدوینگر این پایاننامه با بیان اینکه اصول فقه مقارن یکی از علومی است که ظرفیت آن را دارد تا در راستای تقریب مذاهب ایفای نقش کند، گفت: یکی از مهم‌‌ترین ویژگی‌های مهم مکتب نورانی اسلام، این است که تنافی و تعارض واقعی در میان معارف آن، اعم از اعتقادات، احکام و اخلاق وجود ندارد و اگر بعضاً تنافی و تعارضی به چشم می‌خورد، عارضی و ظاهری می‌باشد که آن‌هم به دلایلی است که در کتب اصول فقه و مختلف الحدیثِ شیعه‌ی امامیه و اهل سنت به آن پرداخته شده است.
وی با اشاره به اینکه در بین اقسام تعارض «تعارض ادله و اخبار» به دلیل کثرت و محل ابتلا و مورد نیاز بودنِ آن نسبت به سایر اقسام تعارض، بیشتر محل بحث علماء و اصولیان قرارگرفته است، افزود: علی‌رغم جایگاه ریشه‌ای مسائل اصولی به‌ویژه تعارض اخبار در اختلافات فقهی، به‌ویژه به مسائل آن به‌صورت جزئی، یکی از مباحث مهم و پرکاربرد باب تعارض مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در تعارض ادله است.
رئیس السادات به وجوب ترجیح یا عمل به دلیل راجح قول مشهور در بین فریقین، اشاره کرد و ادامه داد: بخش عمده‌ای از اختلافات فقهی درون مذهبی و برون مذهبی در فقه، ناشی از اختلاف‌نظر در کاربرد و تطبیقِ مسائل علم اصول ازجمله مرجحات منصوصه و غیر منصوصه در بین اخبار متعارض است.
وی با بیان اینکه یکی از زیرشاخه‌های مهم “تقریب مذاهب”، پرداختن به بحث فقه مقارن است، در پایان گفت: درحالی‌که ریشه‌ی بسیاری از اختلافات فقهی مذاهب، ریشه در مبانی و اصول فقه ایشان دارد ازاین‌رو بررسی تطبیقی مسائل اصول به‌صورت مستقل ضروری به نظر می‌رسد.
گفتنی است، تدوینگر این پایاننامه از هدایت و راهنمایی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی در مقام استاد راهنما و حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رفسنجانی مقدم استاد مشاور، بهره برده است.
بررسی مدت حمل در مذاهب اسلامی و آثار آن
همچنین، جلسه دفاع پایان نامه حجت‌الاسلام مهدی نصرتی با موضوع «بررسی مدت حمل در مذاهب اسلامی و آثار آن» و با داوری و ارزیابی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدموسی صدر، از دیگر پایان نامه‌هایی بود که در هفته گذشته در محل مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان برگزار شد.
ونصرتی با بیان اینکه دسته‌ای از احکام اسلامی همانند معادلات ریاضی، با زندگی تمامی افراد بشر بستگی و به هم آمیختگی یکسان و یکنواخت دارند، گفت: اگر در بخشی از آن‌ها نوعی نارسایی و ناهمگونی دیده شود، زمینه‌های وهن دینی و اعتقادی را فراهم و فروع و مسائل وابسته و پیرو دیگر را نیز به همان وزان، مورد ارزیابی و گاه طعن و نفرت دیگران قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه فقه اسلام در برابر خواسته‌های روز و نیازهای به وجود آمده جامعه‌های بشری در اثر دگرگونی‌های ژرف عادت‌ها و آیین‌های اجتماعی، نمی‌تواند ساکت باشد و نمی‌تواند در برابر پیشرفت‌های علمی واپس گراید و خود را با آن همراه و هماهنگ نکند، افزود: مسأله حمل و احکام مربوط به آن در فقه اسلامی، از مسائل مهم و غوغا برانگیز در حوزه دینی، به شمار می‌آید که با روند تکاملی و روبه رشد علوم جدید، وارد حوزه علمی و مجامع پزشکی دنیا نیز گردیده است.
تدوینگر این پایان نامه ابراز کرد: امروزه، مکتب‌ها و مذهب‌های زنده دنیا، زمانی می‌توانند به حیات خویش ادامه داده و ارج و جایگاه حقیقی خویش را پاس دارند و از دستاوردهای خود نگهداری کنند که با روشن گری، راهنمایی و بیان دقیق حقیقت‌ها، پیرایه‌های جاهلانه و خرافی را از سر راه برداشته و باورهای خردپسندانه را بگسترانند و بیاموزانند.
با بیان اینکه مبحث حاضر از آن جهت که دارای ابعاد فردی و اجتماعی و در پاره‌ای از دیگر ابواب فقه، تاثیر گذار است، گفت: با در نظر گرفتن این جنبه مهم و این ویژگی اساسی، جا دارد که عالمان دینی و پرچمداران فقهی، به شکلی ویژه و خوشایند، هنر فقهی را، در نشان دادن منزلت و جایگاه بالا و والای فقه، به دور از جنجال و هیاهوی دنیای مدرن، در چشم انداز اهل فکر و دانش، پا به پای واقعیت‌های دانش نوین بنمایانند و نظر شارع مقدس را در مسائل مهم دینی و اجتماعی ارائه کنند.
وی در پایان با اشاره به اینکه موضوع مزبور در مباحث و ابواب مختلف حقوقی دارای اهمیت بسیاری می باشد و احکام متعددی چون ارث و نسب و مشروعیت یا عدم مشروعیت طفل بر این امر مترتب می باشد، اظهار داشت: در این تحقیق به دنبال بررسی دقیق دیدگاه‌های فقهی مطرح در خصوص موضوع و تطبیق آن با علوم پزشکی روز می باشیم و بر این اساس ضمن بررسی دیدگاه‌های فقهی فقیهان امامی و مکاتب فقهی اهل سنت به تبیین حقیقت موضوع و تعیین دیدگاه دین اسلام در این خصوص پرداخته شده است.
بنابر گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خراسان، تدوینگر این پایان نامه از هدایت و راهنمایی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن قاسمی در مقام استاد راهنما و حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی اسفندیاری در مقام استاد مشاور، بهره برده است.
