شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
حجت‌الاسلام خدامیان درباره انگیزه خود از احیای مسلک فهرستی روایات گفت: عده‌ای از سر دلسوزی مطالب و کتاب‌هایی منتشر می‌کنند که تا ۲۰ سال دیگر تمام روایات را ضعیف می‌کنند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر مهدی خدامیان آرانی، پژوهشگر علوم حدیث و فقه و مؤلف اثر برگزیده کتاب سال حوزه در پنجمین همایش ملی «عرصه‌ها و روش‌های حدیث‌پژوهی» که در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزارشد، در سخنانی به تبیین احیای روش تحلیل فهرستی روایات تاکید کرد.
انگیزهٔ تهیه مسلک فهرستی
حجت‌الاسلام خدامیان درباره انگیزه خود از احیای مسلک فهرستی روایات گفت: عده‌ای از سر دلسوزی مطالب و کتاب‌هایی منتشر می‌کنند که تا ۲۰ سال دیگر تمام روایات را ضعیف می‌کنند.وی با تأکید بر اینکه نگاه فهرستی را نباید با اخباری گری اشتباه گرفت، ادامه داد: باید تلاش کرد تا مسلک فهرستی را پررنگ کنیم، باید نقد اخباری گری را نشان داد زیرا ما حدیث ضعیف را مورد دفاع قرار نمی‌دهیم و حتی حدیث صحیح رجالی را نیز قبول نداریم.
حجت‌الاسلام خدامیان درباره انگیزه خود از احیای مسلک فهرستی روایات گفت: عده‌ای از سر دلسوزی مطالب و کتاب‌هایی منتشر می‌کنند که تا ۲۰ سال دیگر تمام روایات را ضعیف می‌کنند.وی با تأکید بر اینکه نگاه فهرستی را نباید با اخباری گری اشتباه گرفت، ادامه داد: باید تلاش کرد تا مسلک فهرستی را پررنگ کنیم، باید نقد اخباری گری را نشان داد زیرا ما حدیث ضعیف را مورد دفاع قرار نمی‌دهیم و حتی حدیث صحیح رجالی را نیز قبول نداریم.
این پژوهشگر علوم حدیث با اشاره به روایاتی ابراز داشت: اصل در تراث حدیثی شیعه بنا به دلایلی که موجود است، کتابت بوده و نه نقل حدیث.
عصر طلایی حدیث در زمان امام صادق (ع) بوده است
وی ادامه داد: عصر طلایی حدیث در زمان امام صادق (ع) بوده است. در این زمان با توجه به اختلاف بین خلفا، شاگردان امام صادق (ع) به دستور ایشان، شروع به کتابت حدیث کردند. احادیث در کتاب‌هایی نوشته می‌شد و سپس این احادیث و این نوشته‌ها از استاد به شاگرد منتقل می‌شد.حجت‌الاسلام خدامیان برای تقریب مسلک خود به اذهان بیان کرد: اگر شما کتاب کافی را بخرید به احادیث آن اعتنا و عمل می‌کنید ولو اینکه این کتاب را ناشری کافر منتشر کرده باشد. مهم نیست که ناشر فاسق باشد مهم این است که دخل و تصرف نکرده باشد.
وی ادامه داد: عصر طلایی حدیث در زمان امام صادق (ع) بوده است. در این زمان با توجه به اختلاف بین خلفا، شاگردان امام صادق (ع) به دستور ایشان، شروع به کتابت حدیث کردند. احادیث در کتاب‌هایی نوشته می‌شد و سپس این احادیث و این نوشته‌ها از استاد به شاگرد منتقل می‌شد.حجت‌الاسلام خدامیان برای تقریب مسلک خود به اذهان بیان کرد: اگر شما کتاب کافی را بخرید به احادیث آن اعتنا و عمل می‌کنید ولو اینکه این کتاب را ناشری کافر منتشر کرده باشد. مهم نیست که ناشر فاسق باشد مهم این است که دخل و تصرف نکرده باشد.
هر حدیثی به کتاب مشخصی برمی‌گردد
این پژوهشگر علوم حدیث ادامه داد: هر حدیثی به کتاب مشخصی برمی‌گردد. ما ۸۰ درصد روایات را می‌توانیم به‌صورت واضح و روشن به کتاب مشخصی برگردانیم. اگر کتاب ضعیف بود که هیچ ولی اگر کتاب قوی بود ولو اینکه راوی ضعیف باشد، ما حدیث را قبول می‌کنیم.وی توضیح داد: البته ما به هر کتابی اعتماد نمی‌کنیم بلکه باید کتاب مذکور کتابی باشد که قدرت کافی برای اعتماد را داشته باشد و یکی از راه‌ها این است که ببینیم مکتب قم و به خصوص مکتب نجف به این کتاب اعتماد کرده یا نه. مثلاً ما بسیاری از روایات روات معتبر را قبول نمی‌کنیم.
این پژوهشگر علوم حدیث ادامه داد: هر حدیثی به کتاب مشخصی برمی‌گردد. ما ۸۰ درصد روایات را می‌توانیم به‌صورت واضح و روشن به کتاب مشخصی برگردانیم. اگر کتاب ضعیف بود که هیچ ولی اگر کتاب قوی بود ولو اینکه راوی ضعیف باشد، ما حدیث را قبول می‌کنیم.وی توضیح داد: البته ما به هر کتابی اعتماد نمی‌کنیم بلکه باید کتاب مذکور کتابی باشد که قدرت کافی برای اعتماد را داشته باشد و یکی از راه‌ها این است که ببینیم مکتب قم و به خصوص مکتب نجف به این کتاب اعتماد کرده یا نه. مثلاً ما بسیاری از روایات روات معتبر را قبول نمی‌کنیم.
مشکلات علم فهرست‌نگاری
حجت‌الاسلام خدامیان در بیان مشکلات این مسلک گفت: مشکلی که علم فهرست‌نگاری دارد این است که روایات را باید به‌صورت تک‌تک بررسی کنید و مانند علم رجال به‌صورت کلی نمی‌توان یک دسته‌بندی ایجاد کرد و به‌صورت کلی نظر داد.وی در خاتمه مجدداً خاطرنشان شد: حرکت‌های امروزی باعث می‌شود که بیشتر احادیث مثل تمام احادیث امام یازدهم (ع) ضعیف باشند، بنابراین باید انقلابی صورت بگیرد.
حجت‌الاسلام خدامیان در بیان مشکلات این مسلک گفت: مشکلی که علم فهرست‌نگاری دارد این است که روایات را باید به‌صورت تک‌تک بررسی کنید و مانند علم رجال به‌صورت کلی نمی‌توان یک دسته‌بندی ایجاد کرد و به‌صورت کلی نظر داد.وی در خاتمه مجدداً خاطرنشان شد: حرکت‌های امروزی باعث می‌شود که بیشتر احادیث مثل تمام احادیث امام یازدهم (ع) ضعیف باشند، بنابراین باید انقلابی صورت بگیرد.
بزرگداشت حجت‌الاسلام مهدی مهریزی
قابل ذکر است، در پایان بخش اول این همایش از حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی حدیث پژوه معاصر، توسط آیت‌الله سیدان، آیت‌الله اشرفی شاهرودی، آیت‌الله قاضی‌زاده، آیت‌الله مروارید تقدیر شد و لوح یادبودی از طرف دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی ریاست دفتر تبلیغات این حوزه و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد شهرستانی نماینده آیت‌الله سیستانی تقدیم این حدیث پژوه برجسته شد.
قابل ذکر است، در پایان بخش اول این همایش از حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی مهریزی حدیث پژوه معاصر، توسط آیت‌الله سیدان، آیت‌الله اشرفی شاهرودی، آیت‌الله قاضی‌زاده، آیت‌الله مروارید تقدیر شد و لوح یادبودی از طرف دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی ریاست دفتر تبلیغات این حوزه و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدجواد شهرستانی نماینده آیت‌الله سیستانی تقدیم این حدیث پژوه برجسته شد.
