شبکه اجتهاد: فقهای عصر مشروطه که نقش فعالی در نهضت عدالت خواهی و مقید کردن سلاطین به رعایت قانون داشتند، در هنگام مواجهه با موضوعات جدید سیاسی به بررسی هر یک از آنها پرداخته و مواضع متفاوتی در قبال آنها اتخاذ کردند. برخی آنها را منطبق بر موازین شرع و بعضی مخالف شرع و بدعت شمرند. برخی هم به بازسازی …
Read More »آخرین اخبار
بحثی فقهی پیرامون توریه
کتاب «بحثی فقهی پیرامون توریه» به قلم حجتالاسلام سید محمدمهدی رفیعپور تهرانی، از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه قم مکتوب و توسط انتشارات خویی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نویسنده کتاب حاضر این بحث نخستین بار ۱۱ سال پیش در مجله فقه اهلالبیت علیهمالسلام منتشر ساخت و سپس در سال ۱۳۹۷ در جلد اول کاوشهای فقهی …
Read More »شیخ فضلالله نوری؛ شهید پیوند دین و قانون/ محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: «تاریخ معلم انسانها است». این جمله کوتاه و آزموده شدهای است که امام خمینی (ره) بر اساس قرآن، احادیث و تجربه بشری به یادگار نهاده است. یکی از دورانهای مهم تاریخی که باید بسیار مورد مطالعه و عبرت آموزی واقع شود، جریان مشروطیت است؛ انقلاب بزرگی که به ثمر هم رسید، اما با دسیسههای دشمنان و اختلاف و …
Read More »تکمله التبصره فی شرح التبصره
کتاب «تکمله التبصره فی شرح التبصره» تالیف آیتالله محمد اسماعیل غروی تبریزی(ره)، یک دوره فقه استدلالی از طهارت تا دیات در ۱۰ جلد است که جلد نخست آن تحت اشراف آیتالله جعفر سبحانی در مؤسسه امام صادق (علیهالسلام) منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فقیهان شیعه دو نوع فقه نوشتهاند؛ برخی موفق به نگارش تمام ابواب فقه شدهاند یعنی از …
Read More »تنفیذ رأی مردم/ حسین جوان آراسته
اختصاصی شبکه اجتهاد: مطابق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، یکی از وظایف و اختیارات رهبر «امضای حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم» است. به لحاظ حقوقی، تنفیذی دانستن یا ندانستن امضای رهبری، منوط به این است که امضای رهبری را یک الزام حقوقی و جزء وظایف او بدانیم یا آنکه در ردیف اختیارات وی به شمار آوریم. در …
Read More »تنفیذ یا تجلی غدیر در نظام اسلامی/ چرا مراسم تنفیذ فقط برای ریاست جمهوری برگزار میشود؟
هرچند همه کارگزاران نظام اسلامی به نصب عام، منصوب از جانب رهبر معظم هستند، اما در مورد ریاست جمهوری، به خاطر اهمیت جایگاه آن، این نصب، آشکارتر و با تأکید بیشتر بیان میشود تا به وضوح بیانگر بعد اسلامیت نظام جمهوری اسلامی در طول جمهوریت و مردمی بودن آن باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست مشترک کمیته علمی «اساتید انقلابی حوزه …
Read More »کنکاشی در چیستی و ماهیت تنفیذ
بند نهم اصل یکصدودهم قانون اساسی که مربوط به وظایف و اختیارات رهبری است، از امضاء حکم ریاستجمهوری پس از انتخابات مردم توسط رهبری سخن میگوید که از مفهوم امضاء “حکم ریاستجمهوری” به کلمهی “تنفیذ” یاد میشود. حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی ماهیت و چیستی تنفیذ را کنکاش میکند. شبکه اجتهاد: در حکومت …
Read More »سه گام تا شناخت اندیشه سیاسی شیخ فضلالله نوری
برای درک بهتر خاستگاه معرفت سیاسی در اندیشههای شیخ فضلالله نوری و تجزیه و تحلیل راحت تر مبانی اندیشهی سیاسی وی، باید به حوزهیی که مرحوم شیخ به آن تعلق داشت و در آن حوزه اندیشههای سیاسی و اجتماعی او بارور شد و شکل گرفت، نظر افکند. شبکه اجتهاد: تاریخ زندگی سیاسی و اجتماعی شیخ نشان میدهد که نشو و …
Read More »آخرین سنگر سلفیه یمنی در صنعا
شبکه اجتهاد: بیش از ده روز از فوت علامه قاضی محمد اسماعیل عمرانی یکی از برجسته ترین علمای معاصر یمن که به وی لقب شوکانی عصر را داده بودند میگذرد. وی علاوه بر منصب رسمی مفتی یمن تا قبل از اتحاد یمن در سال ۱۹۹۰ ریاست دفتر رسیدگی به شکایات ریاست جمهوری و ریاست کمیته تدوین شریعت اسلامی را در …
Read More »چرا رأی مردم باید با تنفیذ رهبر معظم انقلاب همراه شود؟
شبکه اجتهاد: حکم تنفیذ مقام معظم رهبری مطابق با اصل ۱۱۰ قانون اساسی بوده که مطابق با این قانون، امضای حکم ریاست جمهوری پس از رأی دادن مردم از وظایف و اختیارات ولی فقیه است. مبنای این تنفیذ نیز این است که نظام ما مردم سالاری دینی است؛ به این معنا که هم مردم سالاری را پذیرفتهایم و هم قبول …
Read More »برابری دیه زن و مرد در آموزههای اسلامی
حجتالاسلام دکتر رحیم نوبهار در جدیدترین اثر خود کوشیده است «برابری دیه زن و مرد در آموزههای اسلامی» را مورد واکاوی قرار دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب جدید حجتالاسلام دکتر رحیم نوبهار، دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی از سوی نشر طرح نو به زیور طبع آراسته شد. براساس این گزارش، بر پایه یک فتوای مشهور و سنتی در …
Read More »طرح پژوهشی «اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» در بوته نقد و نظر
اختصاصی شبکه اجتهاد: اولین نشست از سلسله نشستهای نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجتالاسلام مصطفی جلالی و نقادی دکتر بلال شاکری، مدرس سطوح عالی حوزه و دانشگاه و حجتالاسلام دکتر سید مهدی نریمانی، استادیار دپارتمان الهیات دانشگاه مفید برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و …
Read More »بیشتر روایات طبی مرسل و سند ندارند/ احادیث جعلی در حوزه طب، در جهت پسند جامعه آن دوران است/ راهکارهایی برای اعتبار سنجی احادیث طبی
رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث، با بیان اینکه حدود ۱۵ درصد از روایات پزشکی دارای سند هستند و اصحاب تمرکزشان بر روایات فقهی بوده است و به همین جهت سندهای اینگونه روایات دارای اعتبار بیشتری از سند روایات پزشکی است، گفت: معمولاً احادیث جعلی در حوزه طب، در جهت پسند جامعه یا نگاه پزشکی حاکم بر آن دوران بوده …
Read More »مراسم تنفیذ، نشانه عقلانیت و آرامش حاکم بر کشور و مردم است/ شعار مردمی بودن را در واقعیت محقق کنید/ هر حرکت اقتصادی در کشور باید متکی به یک برنامه کلی باشد/ مظهر وفاق ملی باشید و با مردم صادقانه حرف بزنید
رهبرانقلاب با تأکید بر اینکه دولت باید مظهر وفاق ملی و نگاه ملاطفت آمیز به عموم مردم باشد، افزودند: یکی از کارهای مهمی که به مردمی بودن دولت کمک میکند، تعهد به گفتگوی صادقانه و بدون پیرایههای سیاسی با مردم است. باید با مردم صادقانه حرف زد، مشکلات و راهحلها را گفت و توقعات را بیان کرد و کمکهای لازم …
Read More »تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول/ مصطفی جلالی
در حال حاضر معاملات اموال غیرمنقول به دو صورت سند عادی و سند رسمی صورت میگیرد. صحت معاملات عادی منشا مشکلات متعددی شده است. نوشتار پیش رو، در صدد اثبات شرعی این مطلب است که در معاملات اموال غیر منقول پرارزش، در صورت وجود طریق اطمینان آور، در فرض اختلال نظام، رجوع به امارات ظنیه جایز نیست و سلوک طریق …
Read More »نظریهها ذیل واقعیتها شکل میگیرند؛ مدل پیشنهادی «حکمرانی حِکمی ـ شبکهای» استاد خسروپناه
استاد خسروپناه گفت: چالشهای جامعه خودمان و مباحث فقهی مرا بهسمت بحث در باب فقه حکمرانی سوق داد و از طرفی دیدم حکمرانی نوین در غرب مبتنی بر مبانی فلسفی است، از این رو متوجه شدم پیوند وثیقی بین حکمرانی و حکمت وجود دارد؛ بنابراین باید بحث حکمت و فقاهت حکمرانی را دنبال کنیم یعنی هم به مبانی حکمرانی بپردازیم …
Read More »پاسخ به سوالی درباره نجس بودن سگ و چند نکته/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: یکی از محترمین متن پرسش و پاسخی را برای این جانب فرستادهاند و در خواست کردهاند که اگر نقدی بر پاسخ وارد است، آن را بیان کنم. پرسش و پاسخ این است: س) آیا سگ در قرآن نجس است؟ ج) بسیاری از مسلمانان عقیده دارند که سگ نجس است؛ این باور نه تنها پایه قرآنی ندارد، بلکه در …
Read More »ابعاد فقهی سقط جنین و پیشنهادات تقنینی
سقط جنین از موضوعات مهم در نظامهای حقوقی کشورهای مختلف جهان است. این مسئله دارای ابعاد گوناگون اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مذهبی و حقوقی است. دامنه جواز و عدم جواز سقط در مقررات کشورهای گوناگون با یکدیگر تفاوت دارد، ولی اجمالاً در بیشتر کشورها، سقط جنین به طور مطلق آزاد نیست و در عین حال در همه این کشورها مواردی از …
Read More »انتشار دو کتاب جدید در حوزه «قضا»
کتاب «مسئولیت مدنی داور؛ ابزار نظارت و کنترل قضایی» و کتاب «قضات غیرحرفهای در نظامهای حقوقی» از سوی پژوهشگاه قوه قضاییه منتشر و وارد کتابفروشیها شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، امروزه در انعقاد قراردادها و معاملات یکی از موضوعاتی که همواره مورد تأکید حقوقدانان و مسئولان قضایی به منظور کاهش پروندههای وارده به دستگاه قضایی و حل و فصل آسانتر …
Read More »اجتهاد؛ لازمه فعالیت در عرصه علوم اسلامی/ علم، زبان مشترک تمام ادیان و مذاهب است/ تفکر حوزوی ما باید بر پایه خاتمیت باشد
استاد سید احمد مددی گفت: مشکلات این است که میزان آشنایت افرادی که بر روی علوم اسلامی کار میکنند با اسلام در حد شناخت احتیاط و معارف آن است و بعضی شاید اجتهادی داشته باشند. نشناختن فرهنگ، اصول و اصطلاحات دنیای اسلام از جمله مشکلات ماست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید احمد مددی در سخنانی با تأکید بر فعالیت …
Read More »واکنش علمای افغانستان به پیشرویهای طالبان
شبکه اجتهاد: ظریف عزیزی؛ پژوهشگر مقیم افغانستان که مدرک کارشناسی جامعهشناسی خود را از دانشگاه هرات گرفته است، در یادداشتی که از این ولایت برای «راوی نیوز» نوشته، گزارشی از مواضع علمای شیعه و سنی افغانستان درباره پیشرویهای اخیر گروه طالبان ارائه کرده است: علمای افغانستان سالهاست که در حوزه سیاست نقش فعال دارند. با اینکه مذاهب مختلفی در این …
Read More »مشروعیت حکومت در اسلام از منظر اهل سنت و شیعه
کتاب «مشروعیت حکومت در اندیشه سیاسی اسلام» به قلم سمیر ساسی(نویسنده تونسی و عضو گروه پژوهشی «پدیده دین در تونس»)، پژوهش در «فقه سیاست مشروع» و «مفاهیم مشترک بین سنی و شیعه» را بررسی میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع نظام حکومت در اسلام، از جمله مهمترین موضوعاتی است که در قالب پژوهش در «فقه سیاست مشروع» بدان پرداخته شد، …
Read More »تحلیلی بر روششناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر
در روش شناسی فقهی، مطالعه روش فقه از منظر بیرونی و با رویکردی فلسفی انجام میپذیرد. این نوع از مطالعه برای توجه دادن به این نکته است که آیا آنچه در رسیدن به حکم، به فقیه کمک میکند واجد عقلانیت است یا نه؟ این پرسش از جنس فلسفه علم و در بحث حاضر از جنس فلسفه فقه بوده و به …
Read More »فتاوای فقهی در ملکیّت آب و بهرهبرداری از آن
دو سوم سطح زمین پوشیده از آب است. آبهای زیرزمینی نیز بخش عمدهای از آبهای کره زمین را تشکیل میدهد. مالکیت این آبها و نیز نحوه بهرهبرداری از آنها از گذشته تا کنون از مباحث پردامنه فقهی بوده است. دیرینه این مباحث را در روایات نیز میتوان یافت. این نوشتار در صدد گزارشی اجمالی از آرای فقیهان گذشته و معاصر …
Read More »روش حل مساله فقهی/ مهدی زمانیفرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر قضیه سه طرف داریم: موضوع، محمول، نسبت قضیه. برای حل مساله فقهی چند گام و مرحله را باید طی کنیم. گام اول: موضوع شناسی گام اول برای حل مساله فقهی این است که ما موضوع را تشخیص دهیم. موضوعات دو گونه هستند یا موضوعات مستنبطه هستند و یا صرفه. موضوعات مستنبطه یعنی شارع آنها را …
Read More »درسنامه «قواعد فقهی خانواده» وارد بازار نشر شد
کتاب درسنامه «قواعد فقهی خانواده» به کوشش دکتر لیلا ثمنی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) بهتازگی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، درسنامه قواعد فقهی خانواده بر اساس سرفصلهای مصوب وزارت علوم برای درس قواعد فقهی خانواده در مقاطع کارشناسی و پیشنیاز دکتری در رشته مطالعات زنان و خانواده تهیه و تدوین شده است. این درسنامه علاوه بر دانشجویان رشته …
Read More »اگر پشتوانه مالیت اعتباری، حقیقی نباشد، پولشویی و قمار خواهد بود/ سه غده سرطانی در پول اعتباری
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف گفت: مرحوم شهید صدر (ره) برای رهایی بانکها از ربا، کتاب البنک اللاربوی را نوشتند اما در همه راهحلهای ایشان فرض شده که پول عینی دادوستد میشود و راهکارهای ارائه شده در رابطه با پول ذمی (پول اعتباری) را بررسی نکردهاند. اگر فرض پول عینی را کنار بگذاریم هویدا میشود که نظریه …
Read More »نامه اقتصادی اساتید حوزه و دانشگاه به رئیس جمهور منتخب
تعدادی از اساتید حوزه و دانشگاه در نامهای پیشنهاداتی درباره تیم اقتصادی دولت جدید به حجتالاسلام والمسلمین رئیسی ارائه دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، ۲۱ نفر از اساتید حوزه و دانشگاه و مدیران اقتصادی در نامهای، پیشنهاداتی درباره تحول اقتصادی و تیم اقتصادی دولت جدید به حجتالاسلام والمسلمین رئیسی ارائه دادهاند که متن آن به این شرح است: بسم الله …
Read More »بررسی فقهی بازی شهروند و مافیا/ مسعود بُندار
اختصاصی شبکه اجتهاد: بازی شهروند و مافیا، از بازیهای جذاب گروهی است که در کشور ما و سایر کشورها در حال رواج و بومیسازی است. عناصر مهمی که در این بازی نقش دارند؛ عدهای مافیا هستند که باید هویت خود را مخفی نگهدارند و عدهای دیگر که شهروند هستند، باید مافیا را شناسایی نموده و از بازی حذف کنند. این …
Read More »بررسی بنیانهای اندیشه آیتالله طالقانی در یک کتاب تازه
کتاب «پرتوی از اندیشه آیتالله طالقانی» از سوی موسسه فرهنگی هنری مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمود طالقانی از جمله شخصیتهای اثرگذار معاصر است. سیاستمدار و اندیشمند بزرگ که مشی سیاسی خاص خود را داشت. وی نگرشی از خود بر جای گذاشت که مبتنی بر کثرتگرایی، تساهل و دموکراسی بود. کتاب …
Read More »