رئیس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا نظریه فقهی نفی ظلم، با قواعد مسلم فقهی قابل جمع است و فقه جدید لازم نمیآید؟ بیان کرد: جواب این مسئله یک حکم ثانوی است و با قواعد دیگر یا اصول مسلم فقهی در تعارض نیست و هیچ تنافی با خلود و جاودانگی …
Read More »آخرین اخبار
سرمایۀ اجتماعی روحانیت و انتخابات سیزدهم/ مجتبی الهی خراسانی
شبکه اجتهاد: نقل است که پس از توفیق نهضت تنباکو در اثر فتوای تحریم توسط میرزای شیرازی، ایشان با تأثر به نزدیکان خود فرموده که اکنون دشمن قدرت روحانیت شیعه را فهمیده و کمر به نابودی آن خواهد بست! حتی اگر این نقل قول، ثابت نباشد، گویای آن است که سرمایۀ اجتماعی روحانیت و حوزههای علمیه و قدرت نرم سیاسی …
Read More »مخالفت حوزویان و دانشگاهیان با طرح بانک مرکزی، علمی است/ خودمختاری بانک مرکزی دوای درد نظام بانکی نیست
موافقین و مخالفین بانک مرکزی در این نقطه مشترک هستند که نظام فعلی با اشکالاتی روبهرو است و لازم است در گام دوم انقلاب و با رویکرد تحولی، یک مدل مطلوب ایرانی ـ اسلامی از بانکداری را ارائه دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، کلیات طرح مسئولیت، اهداف، ساختار و وظایف بانک مرکزی در صحن علنی مجلس به تصویب رسیده است؛ …
Read More »نمونهای از سنت تقریرات نویسی در اصول فقه در سده پنجم قمری/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: غزالی هنوز استادش امام الحرمین جوینی در قید حیات بود که خلاصه آموزشهای اصولی خود که وی را برای استادی در نظامیه شایسته نشان میداد نوشت. این نوشته در واقع خلاصهای بود از آنچه نزد استادش امام الحرمین خوانده بود و البته علاوه بر آنکه سخنان استاد را در درسهایش ارائه میداد گاهی نظرات خودش را هم بازتاب …
Read More »از «بررسی تطبیقی مشروعیت حیل ربا در مذاهب اسلامی» تا «بازخوانی نگاه سلفیان به اجتهاد و تقلید»
شماره جدید فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهشهای فقهی» (تابستان ۱۴۰۰) در جهت انعکاس جدیدترین یافتههای فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر علیرضا محمدرضائی و سردبیری حجتالاسلام دکتر محمدجواد ارسطا در ۳۵۱ صفحه چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این شماره مقالاتی چون: «کاوشی نو در ماهیت …
Read More »«پرونده نقد و بررسی الگوی حکمی اجتهادی» در شماره جدید فصلنامه صدرا
سیوششمین شماره فصلنامه تخصصی علوم انسانی اسلامی صدرا (بهار ۱۴۰۰) با پروندههای ویژهای چون «پرونده نقد و بررسی الگوی حکمی اجتهادی»، «پرونده از حکمرانی اقتصاد تا حکمرانی اقتصاد اسلامی» و «پرونده فلسفۀ نظری تاریخ»، همراه با آثار و گفتاری از شخصیتها و فرهیختگان مطرح حوزه و دانشگاه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سیوششمین شماره فصلنامه تخصصی علوم …
Read More »روز انتخابات روز ملت ایران و تعیین سرنوشت است/ هرچه زودتر این وظیفه را انجام دهید
حضرت آیتالله خامنهای در سخنانی روز انتخابات را روز ملت ایران خواندند و گفتند: امروز میداندار و صحنهگردان اصلی مردم هستند که با رأی خود سرنوشت و تکلیف کلی و اساسی کشور را برای سالهای بعد معین میکنند بنابراین امروز متعلق به مردم است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی رأس ساعت ۷ صبح امروز (جمعه) با حضور …
Read More »یکی از مهمترین حلقههای کارآمدی نظام، تناسب بین تکلیف عام مردمی و تکلیف خاص فقیهان است
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان با اشاره به کتاب «پرسمان کارآمدی نظام اسلامی»، بیان کرد: یکی از مهمترین حلقههای کارآمدی نظام و منطقی که میتواند هم در ابعاد نظری و هم در ابعاد عملی، نظام را کارآمد و مقاوم سازد، تناسب و پیوند بین تکلیف عام مردمی و تکلیف خاص فقیهان است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «پرسمان کارآمدی نظام …
Read More »دوره رکود و تقلید یا دوره تبیین و استحکام/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: در کتابهایی که درباره تاریخ فقه شیعه نوشته شده (که البته با اشکالات متعدّدی چه از لحاظ ساختار، چه محتوا و چه نگاه تاریخی مواجه است) از دوره صد ساله پس از شیخ طوسی تا عهد مرحوم ابن ادریس حلی، به دوره رکود فقه شیعه و یا دوره مقلّدین شیخ طوسی یاد میشود(۱). این مطلب، در بسیاری از …
Read More »مروری بر راههای ورود به فقه عینیتساز و جامعهگرا
شبکه اجتهاد: فقه حکومتی و حاکمیتی در مکتب تشیع به دلایل تاریخی کاملا روشنی و به طور مشخص به خاطر سیاستهای کلان امویان، عباسیان و دیگر سلسلههای سیاسی اهل سنت که شیعهستیزی و مبارزه با مکتب اهل البیت (ع) در آنها نهادینه شده بود به عنوان عاملی بیرونی و بر اثر تأثیرگذاری این فشارها بر رهیافتهای درونی شیعیان و به …
Read More »وضعیت انتخابات و دموکراسی در جهان اسلام
شبکه اجتهاد: همزمان با انتخابات ریاست جمهوری ایران، پایگاه اینترنتی شعوبا به بررسی وضعیت انتخابات و دموکراسی در کشورهای مختلف اسلامی پرداخته است. بررسی تجربههای مختلف و حتی متضاد کشورهای اسلامی در مساله حیاتی مردم سالاری میتواند باعث فهم بسیاری از علل نابسامانیها در جهان اسلام باشد. در این پرونده مطالب زیر آمده است: جایگاه انتخابات و دموکراسی در مصر؛ …
Read More »روایتی از زندگی مشروطه خواه گمنام ملاعبدالله مازندرانی
کتاب «ملاعبدالله مازندرانی؛ مشروطه خواه گمنام» اثر مسعود بهرامیان به همت انتشارات چتر دانش روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، تحولات متعدد دوره ناصری نشان دهنده عصر گذار جامعهایرانی از حالت سنتی به دوران مدرن بود. دراین راستا ابتدا منورالفکرها به طرح مساله نوسازی پرداختند و به تدریج برخی از روحانیون و مراجع سرشناس نیز منادیاین تغییرات شدند. …
Read More »شورای فقهی فقط با پذیرش بانکداری دوگانه کارآیی دارد/ چهار مشکل مزمن نظام پولی و بانکی
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) معتقد است، مشکل اصلی در رابطه با شورای فقهی و نوع نظارتی که در طرح اصلاح بانک مرکزی برای آن در نظر گرفته شده به این برمیگردد که نظام بانکداری دوگانه را نپذیرفتهایم و به اجبار میخواهیم تمام سیستم بانکی مطابق با ایدههایی عمل کند که هنوز به طور کامل آزمایش نشده و …
Read More »آیا رأی مردم در تشکیل حکومت و استمرار آن معتبر و شرط است؟
رئیس دانشگاه علوم اسلامی رضوی ابعاد حقوقی انتخابات و نقش مردم در قانون اساسی کشور را تبیین کرد و گفت: رأی مردم در مرحلههای تشکیل حکومت، اداره آن و نظارت بر رفتار حاکمان اثربخش میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری در نشست تخصصی «بررسی ابعاد حقوقی انتخابات و جایگاه رای مردم در قانون اساسی» که در …
Read More »شرکت در انتخابات؛ چرا و به چه علت؟/ سیدسجاد ایزدهی
شبکه اجتهاد: عمدتاً حکومتها بر سه عنصر محوری «مردم»، «کارگزاران یا حاکمان» و «سرزمین» شکل میگیرند؛ به این معنا که اگر حکومتی، دارای سرزمین نباشد حکومت محقّق نیست؛ همانطور که اگر حکومتی، دارای کارگزار یا شهروند نباشد باز هم صدق عنوان حکومت مشکل است. برای اینکه این سه عنصر بتوانند «نظام سیاسی» را تشکیل دهند ضروری است که کارگزاران با …
Read More »مردم سالاری دینی رویکرد متفاوت از مشارکت سیاسی مردم در حکومت دینی است/ میتوان با انتخاب درست، سرنوشت جامعه و ملتی را تغییر داد/ راهکارهای حضور حداکثری مردم در انتخابات
تفاوتهایی میان دو نگرش دموکراسی و مردم سالاری دینی در مبانی و نظام مسائل و تحلیل فعالیتهای سیاسی مبتنی بر آنها وجود دارد. با این توضیح که در نظام اسلامی، بر اساس دیدگاه مشهور اندیشمندان مسلمان، نقش مردم، در حوزه مقبولیت و نه مشروعیت مؤثر میافتد. مشروعیت این نظام با نظر به مبانی کلامی، از حق حاکمیت الهی سرچشمه گرفته، …
Read More »مشارکت حداکثری؛ شاخصی برای تبیین سرمایه اجتماعی گرانسنگ جمهوری اسلامی
دفتر تبلیغات اسلامی با صدور بیانیهای تاکید کرد: مشارکت حداکثری علاوه بر شکوفا کردن توانمندیها، دفاع از شایستگی و کارآمدی نظام است. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با صدور بیانیهای مردم را به حضور گسترده و پرشور در انتخابات دعوت کرد. متن بیانیه این نهاد حوزوی بدین شرح است: بسمه تعالی از جلوههای شکوهمند انقلاب …
Read More »دعوت شورای عالی حوزه علمیه خراسان به مشارکت مردم در انتخابات
شورای عالی حوزه علمیه خراسان پیرامون دعوت مردم به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری بیانیهای صادر کرد به گزارش شبکه اجتهاد، متن بیانیه به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم؛ «واعتصموا بحبل الله جمیعاً ولا تفرّقوا» (آل عمران ۱۰۳) امروز در این برهه حساس تاریخی، مردم شریف ایران در آستانه تصمیمی بزرگ برای کشور قرار دارند. پس از سالها …
Read More »هر اقدام و عملی که منجر به تضعیف نظام اسلامی گردد شرعاً جایز نبوده و حرام میباشد
هر اقدام و عملی که منجر به تضعیف نظام اسلامی و آرمان های والای امام راحل و شهدای گرانقدر گردد شرعاً جایز نبوده و حرام میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، در آستانه برگزاری انتخابات، دفتر آیتالله عبدالله جوادی آملی، پیامی صادر نمود که متن پیام بدین شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم در آستانه برگزاری انتخابات مهم سیزدهمین دوره ریاست …
Read More »مراجع عظام تقلید و انتخابات؛ از انذارها تا ضرورت حمایت از نظام
شبکه اجتهاد: با نزدیک شدن موعد انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای شهر سال ۱۴۰۰ موضوع اهمیت مشارکت حداکثری اهمیت ویژهای یافته است. این مشارکت بدون نقشآفرینی گروههای مرجع و نخبگانی جامعه محقق نخواهد شد. در حوزههای علمیه نیز سطوح مختلفی از حوزویان بویژه طلاب جوان تاکنون از طرق مختلفی سعی بر اقناع مردم برای حضورحداکثری و انتخاب صحیح داشتهاند. در این …
Read More »خطر اشاعه فقه سکولار/ مجید رجبی
شبکه اجتهاد: جریانهای سکولار با ویترین روشنفکران به اصطلاح دینی، در صدد تغییر باورهای دینی و تهیکردن گفتمان اسلامی از عناصر هویتی آن هستند تا در نتیجه، شریعتی سازگار در برابر انحرافات تمدنی غرب و ساکت در برابر نظام سلطه ارائه دهند. انکار جنبههای قدسی و الهی حکمرانی و تبدیل آن به امری عرفی و غیر شرعی، یکی از اقدامات …
Read More »نامه اعتراضی ایران به عربستان به خاطر نادیده گرفتن حق ایرانیان در حج
نماینده ولی فقیه در امورحج و زیارت با اشاره به اجازه ندادن به زائران ایرانی برای تشرف به حج گفت: در حال حاضر در عربستان فرد ایرانی وجود ندارد و این حق ملت ایران است که مانند سایر مسلمانان دیگر کشورها دراین مراسم حضور داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امورحج …
Read More »گلایههای مردم از وضعیت اقتصادی را قبول دارم اما عدم حضور در انتخابات را قبول ندارم/ راه حل مشکلات حضور پای صندوق رای است/ چهار توصیه مهم به مسئولان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری
گلههای مردم بویژه قشرهای محروم درباره رسیدگی نکردن به مشکلات معیشتی آنها بجاست اما این مشکلات را باید با انتخاب فردی قوی، پرکار، قدرتمند و خستگیناپذیر حل کرد و به فضل الهی روز جمعه مردم برخلاف خواست دشمنان، دوباره به ایران و جمهوری اسلامی آبرو میدهند و همه قشرها با سلیقههای متفاوت سیاسی به میدان میآیند و همچون تشییع حاج …
Read More »پاسخ به شبهات سروش محلاتی درباره نفی وجوب مشارکت در انتخابات
امثال سروش محلاتی همان کسانی هستند که مدعیاند در نظریه «ولایت فقیه» مردم «نابالغ و دیوانه» فرض شدهاند و فقیه، قیّم و ولیّ آنان تعیین شده است. عجیب است این افراد با وجود چنین نظراتی، باز مدعی «خط امام» هستند. علمای بزرگ شیعه از جمله آیتالله جوادی آملی به زیبایی به این شبهات پاسخ داده و نشان دادهاند که «ولایت …
Read More »مبنا یابی فعالیتهای انتخاباتی از منظر فقه/مهدی عصمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه استدلالی که استنباط احکام شرعی را عهدهدار است، مبتنی بر اصول و مبانی است، فقیه با بهرهگیری از آن، به استخراج و استنباط احکام شرعی میپردازد. فقه سیاسی که عهدهدار ارائه راهکار و رهیافت مسائل سیاسی و اجتماعی میباشد نیز مبتنی بر اصول و مبانی خاصی است، احکام موضوعات حکومتی به کمک آن، سازوکار فقهی بهدست …
Read More »«حق تعیین سرنوشت و حقوق ملتها» روانه بازار نشر شد
کتاب «حق تعیین سرنوشت و حقوق ملتها» تألیف دکتر سیدصادق حقیقت، استاد علوم سیاسی دانشگاه مفید در چهار فصل با عناوین «ماهیت و ابعاد حق تعیین سرنوشت»، «ابعاد داخلی حق تعیین سرنوشت»، «حق تعیین سرنوشت و ابعاد بینالمللی آن» و «حق تعیین سرنوشت از دیدگاه اسلام و دیگر مکاتب» مکتوب و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، فصل اول بر …
Read More »پرونده ویژه «فقه انتخابات» در «شبکه اجتهاد» بهروزرسانی شد
در آستانه سیزدهیمن انتخابات ریاست جمهوری، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحبنظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در پنج بخش (یادداشت، گفتگو، گزارش، رهنمود، پنجره) از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که بررسی و پاسخ به این مسائل، علاوه بر حل پارهای از شبهات، …
Read More »جایگاه و تأثیرات صفت عدل الهی در اصول فقه بررسی شد
سومین نشست از سلسله نشستهای «جایگاه و تأثیرگذاری صفات الهی در اصول فقه» با عنوان «جایگاه و تأثیرات صفت عدل الهی در اصول فقه» با مشارکت اداره پژوهش مرکز تخصصی آخوند خراسانی برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام والمسلمین مهدی زمانی فرد از اساتید خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد به ارائه بحث پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد …
Read More »محدوده تقلید و شرط اعلمیت در فقیه/ علی نصیری
شبکه اجتهاد: اصل تقلید با توجه به مفهوم متعارف و ضرورت آن از پشتوانههای روایی همچون روایات ارجاعیه برخوردار است و افزون بر آن، عقل و سیره عقلا نیز به مراجعه به متخصص هر رشته در امور مختلف تاکید دارند. البته به خاطر حساسیت دین فردی که مورد مراجعه قرار میگیرد، باید افزون بر تخصص یا اجتهاد مصطلح، دارای تقوا …
Read More »حضور در انتخابات واجب عقلی و شرعی و حضور نیافتن در انتخابات، ترک واجب است
شبکه اجتهاد: مسئله انتخابات از دیدگاه شرعی ادله کاملا روشنی بر این دارد که وظیفه شرعی هر انسان واجد شرایط شرکت در تعیین سرنوشت خود و کشورش است. آیات متعددی در قرآن کریم بر این مطلب دلالت دارد. از جمله آیه شریفه ۵۸ سوره نساء که میفرماید «إِنَّ اللهَ یأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا اْلأَماناتِ إِلى أَهْلِها» گرچه معنای ظاهری که در …
Read More »