آخرین اخبار

برخی از فقها گفته‌اند اگر موی وصل شده از موی زن اجنبیه دیگری باشد پوشاندن آن، واجب و نگاه‌کردن به آن حرام است، امّا اگر از موی مرد یا موی حیوان یا الیاف مصنوعی باشد حرام نیست. به قائل این سخن دست نیافتم امّا در کتاب‌های مختلف فقهی مطرح و در بیشتر موارد، مورد انکار قرار گرفته است. اختصاصی شبکه …

اگر پوشاندن کلاه‌گیس واجب باشد، باید پوشاندن لباس زیبا نیز بر زنان واجب باشد و این امری است که هرچند به‌صورت حکم استحبابی و توصیه اخلاقی در کلمات فقها وجود دارد؛ ولی فتوا به آن دشوار است. به همین دلیل، اکثریت فقها احتیاط کرده‌اند و از فتوای صریح خودداری ورزیده‌اند. اختصاصی شبکه اجتهاد: سال‌هاست که استفاده از کلاه‌گیس برای بانوان …

مشهور فقها نگاه‌کردن بدون قصد لذت به زنان اهل ذمه بلکه مطلق زنان کافر را جایز دانسته‌­اند. در روایتی  هم که در این مورد وجود دارد، تعبیر «علج» به‌کاررفته است. عِلج به معنی کافر است و شامل اهل کتاب و غیر اهل کتاب می­‌شود؛ بنابراین نمایش بدون حجاب زنان غیرمسلمان به‌گونه‌ای که موجب اشاعه فحشا و اثاره شهوت نوعی نشود، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: هم هنر، امری دیرین است و هم دانش فقه؛ اما «فقه هنر» از ابواب فقهی نوپدید به شمار می‌آید. مراد از نوپدید بودن این باب فقهی البته، نوپدید بودنِ تمام مسائل آن نیست؛ چرا که بسیاری از مسائل آن نظیر موسیقی، مجسمه‌سازی، آواز و … در کتب فقهی نظیر مکاسب محرمه، قرن‌هاست که مورد گفتگو و بحث …

اختصاصی شبکه اجتهاد: جایگاه هنر در فقه اسلامی همواره موضوع بحث و بررسی بوده است. فقهای مذاهب مختلف اسلامی، از جمله مذاهب اربعه اهل سنت (حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی)، با استناد به قرآن، سنت، اجماع و قیاس، به تبیین حدود و شرایط مشروعیت هنر پرداخته‌اند. این نوشتار با هدف بررسی تطبیقی جایگاه هنر در فقه مذاهب اهل‌سنت، به تحلیل …

اگر نمایش مسابقه کشتی یا فوتبال مردان در رسانه فوائدی در راستای رسالت رسانه داشته باشد و مثلاً باعث ایجاد نشاط در جامعه شود، در چه صورت می‌توان آن را مصداق اعانه بر تحریک شهوت نامحرم تلقی کرد و ممنوع دانست؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین باستانی، سال‌هاست که در حوزه علمیه قم به تدریس می‌پردازد و هم اکنون نیز …

پاپ و مرجعیت: نگاهی تحلیلی به دیدار پاپ با آیت‌الله سیستانی، نوشتۀ حجت‌الاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی، سفیر اسبق ایران در واتیکان و مراکش، اثری در تحلیل یکی از مهم‌ترین رویدادهای دینی و اجتماعی در دوران معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب، با نگاه عمیق و چندجانبه، به بررسی ابعاد گوناگون دیدار تاریخی میان پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، …

مصر در حال تصویب قانونی است که صدور فتوا توسط افراد غیر متخصص را جرم‌انگاری شود. این اقدام در حقیقت محاصره‌ فکری جریان‌های سلفی و اخوانی را تشدید خواهد کرد و نشان از تغییر اساسی در روابط «الازهر» با «سلفی‌ها» دارد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از وبسایت روزنامه العرب، مقامات دینی مصر، از جمله نظیر عیاد مفتى این …

شبکه اجتهاد: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های پژوهشگران حوزه فقه اجتماعی، یافتن الگویی جامع و کارآمد برای تعاملات اجتماعی، به ویژه در جوامع چند فرهنگی است. روایات اهل بیت (ع) به ویژه روایتی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، الگوی جامعی را برای کنشگری اجتماعی ارائه می‌دهد. این الگو می‌تواند به عنوان راهنمایی برای ایجاد نظم اجتماعی پایدار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: رویداد طوفان الاقصی صرفاً یک رویداد منطقه‌ای یا جهانی نبود؛ بلکه نقطه عطفی در تاریخ اندیشه فقهی محسوب می‌شود. پیش از آغاز عملیات طوفان الاقصی، رژیم صهیونیستی همواره با طرح دکترین ضاحیه، تهدید می‌کرد که در صورت هرگونه اقدام علیه امنیت خود، با تخریب گسترده زیرساخت‌های غیرنظامی و حیاتی واکنش نشان خواهد داد. با این حال، مقاومت …

چاپ اول کتاب «بررسی فقهی موضوعات اعتقادی؛ معنا و امکان سنجی» اثر حاضر نوشته حسن حیدرزاده، در دبیرخانه حمایت از پژوهش‌های مورد نیاز نظام اسلامی تدوین و توسط «مؤسسه انتشارات حوزه‌های علمیه» به چاپ رسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در راستای توسعه مرزهای دانش فقه، لازم است با روش شناسی اجتهادی و استنباطی در حوزه علوم اعتقادی وارد شده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویه‌ای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت می‌گیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …

اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه‌ به ارتباط جدی میان رسانه و هنر، تفکیک این دو از یکدیگر بسیار دشوار است. اما حتی اگر چنین چیزی ممکن نیز باشد، اما نمی‌توان منکر ارتباط وثیق و تأثیرگذاری این دو در یکدیگر گردید. به همین مناسبت، علاوه بر کتاب‌شناسی فقه هنر، کتاب‌شناسی فقه رسانه نیز از نگاه شما می‌گذرد؛ چرا که به نظر …

اگر فقه هنر را بالمعنی الاخص، یعنی به معنای هنرهای نمایشی در نظر گرفتیم؛  مثلاً وقتی می‌گوییم هنرپیشه، ذهن‌ها به سمت بازیگری، اعم از تئاتر و فیلم و سریال و سینما می‌رود؛ در این صورت، بازیگری بایدها و نبایدهایی دارد. حرکات و سکنات بازیگر زن، آرایش‌کردن او، اینکه چه کسی او را آرایش کند، دیالوگ‌هایی که باید بگوید، همه اینها …

نگرش سیستمی در نظام‌مند کردن موضوعات فقهی حضور فعال دارد و نظام‌مندی در حقیقت ایجاد یک ساختار منطقی برای تعیین و مشخص کردن جایگاه، اولویت و محل استقرار یک موضوع در میان انواع موضوعات فقهی است که به ارزش‌گذاری و کمّیت گذاری موضوعات فقهی در سطوح و ابعاد و حوزه‌های متفاوت می‌انجامد. ازاین‌رو، نظام‌مندی مسائل و موضوعات فقه هنر و …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «بعثت» را جریانی مستمر و همیشگی و مهمترین درس آن برای جوامع بشری بویژه مسلمانان را بکارگیری عقل و ایمان به منظور ایجاد تحول فکری و ادراکی دانستند و تأکید کردند: در دوره کنونی، جریان مقاومت که از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد، جلوه‌ای از بعثت است که با بکارگیری عقل و ایمان توانست ملت‌های مسلمان و …

شبکه اجتهاد: مسئله قدس «کلیدی‌ترین موضوع جهان اسلام» است. در راستای احیای تفکر آزادی قدس، تاکنون دو نوع گرامیداشت در جهان اسلام درنظر گرفته شده است. نخست: روز جهانی قدس: در واپسین جمعه از ماه رمضان که امام خمینی (ره) آن را روزی رسمی برای حمایت از مردم فلسطین اعلام و از مسلمانان خواستند که برای قطع دست رژیم صهیونیستی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر یکی از شاخصه‌های مهم و فراگیر جهان مدرن است که دارای ظرفیت‌ها و کارکردهای فراوان در عرصه حیات اجتماعی و سیاسی‌اند. ازآنجاکه در جهان سنّت هنر به شکل امروزی مطرح نبوده لامحاله بررسی‌های فقهی نیز در باره آنها شکل نگرفته است. در جوامع امروزی اما پرداختن به مسائل هنر یک امر اجتناب‌ناپذیر است به همین دلیل …

گشودن مرزهای دانش نیازمند خودآگاهی است و تجربه فقه تربیتی نشان داده خودآگاهی در تولید عرصه‌های جدید، خصوصا در فقه پژوهی و توسعه علوم اسلامی و اسلامی‌سازی علوم انسانی، می‌تواند مبتنی بر مدیریت تولید دانش باشد. فقه تربیتی دارای دو حیث حوزوی و فقهی و حیث دانشگاهی در تناظر با علوم تربیتی موجود است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: اصل موضوع و ایده کتاب در مقایسه و ارزیابی اصول فقه با هرمنوتیک روش شناختی خوب و ضرروی است ولی این اثر نخستین در این موضوع نیست و پیش از این نیز پژوهش‌های متعددی در این باب انجام شده است. نویسنده محترم طرفین مقایسه را در دیگر کتاب‌های خود پیش‌تر کاویده است. نویسنده صورت‌بندی از مسائل اساسی شایسته …

شبکه اجتهاد: فقه اسلامی همواره در تعامل با جامعه و تحولات آن بوده است. فتاوای فقهی بر اساس روش و منابع معتبر استنباط، پاسخ‌هایی به پرسش‌های روزمره در زمینه‌های مختلف زندگی است؛ اما آیا این پاسخ‌ها صرفا بر مبنای متون دینی و قواعد فقهی صادر می‌شوند، یا اینکه عوامل اجتماعی نیز در شکل‌گیری آنها دخیل هستند؟ به نظر می‌رسد عوامل …

آیت‌الله شبیری زنجانی بیان کرد: تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدموسی شبیری زنجانی با اشاره به اینکه تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است، گفت: …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استفاده از کلاه‌گیس برای زنان از دیرباز مرسوم بوده است. با افزایش اقبال به هنرهای نمایشی اما این وسیله، به‌عنوان یکی از ابزارآلات گریم بازیگر نیز تلقی گردید. بازیگران مرد و زن، با استفاده از کلاه‌گیس، دیگر نیاز نداشتند موی خود را بلند کنند یا رنگ آن را تغییر دهند. همین امر کلاه‌گیس را به‌عنوان یکی از …

حدود هجده سال قبل به همراه دوستی که ایشان هم مثل خودم خوشنویس بودند، خدمت آیت‌الله سبحانی رسیدیم. من خدمت ایشان عرض کردم که من چند سالی است که طلبه شده‌ام و دغدغه‌ام این است که آیا باید خوشنویسی را کنار بگذارم و فقط به درس و بحثم برسم؟ یا اینکه در کنار درس، خوشنویسی هم انجام دهم؟ ایشان فرمودند: …

شبکه اجتهاد: اخیرا در محافل فقهی و دانشگاهی، اخبار مربوط به «فقه معاصر» زیاد شنیده می‌شود. این اصطلاح زیبا در میان علاقه‌مندان به فقه در عصر ما، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. فقه معاصر تلاش می‌کند تا کمال و زیبایی شریعت را در شرایط پیچیده و پیشرفته امروزه احیا کند و به دنبال راهی برای ترکیب اصالت فقه با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتب فقهی و کلامی علمای مسلمان، گنجینه‌ای است از هزاران ایده و اندیشه و سوال و جواب که هر ذهن پویا و جوالی می‌تواند از این آبشخور ارزشمند، بهره‌های وافی و کافی را ببرد. «کشف الغطاء عن الشریعه الغراء» که از شیخ جعفر کاشف الغطاء می‌باشد، از بارزترین مصادیق این گنجینه‌هاست. این کتاب که شاید نوعی کتاب …

اگر در دهه‌های آتی کسانی به طور جد مدعی شوند که تبلیغات یا بازاریابی، هنر است؛ در آن صورت چه معانی اجتماعی‌ای از این رابطه بیرون می‌آید و فقیهان چه بایدها و نبایدهایی در این زمینه دارند؟ آیا اساساً با تشدید سکولار شدن جوامع، اظهارنظر در این موضوعات علیه اصل دین و گرایش مردم به آن ارزیابی می‌شود؟ آیا یک …

اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر هم از زاویه دانش فقه، با چالش‌ها و پرسش‌های زیادی مواجه است و هم از منظر دانش حقوق. در این میان اما نگاشته‌های زیادی دررابطه‌با فقه و حقوق هنر نگاشته نشده است. در سال‌های اخیر اما تلاش شده تا مکتوبات بیشتری دراین‌رابطه تولید شود. در زیر، نمایه مقالات فقهی و حقوقی هنر، از نگاه شما می‌گذرد. …

مجموعۀ نمایشیِ «بازی مرکب» با نگاهی شرق به غرب، سعی در توصیف بخشی از انگاره‌هایی دارد که حقوق‌دانان با آن مواجه‌اند؛ ازجمله آنکه به‌نقد نظام سرمایه‌داری می‌پردازد که اتفاق جدیدی محسوب نمی‌شود؛ چراکه پس از استقرار جهانی آن نظام، بسیاری آثار مکتوب و نمایشی نقادانه تولید شده است؛ اما توجه به دو نکته در حوزۀ حقوق عمومی، بر جذابیت موضوع …

مدرسه اسلامی هنر، یک نهاد برآمده از حوزه علمیه قم است که به طور تخصصی به نسبت «دین و هنر» می‌پردازد. این مدرسه تا کنون سه همایش ملی تحت عنوان «فقه هنر» را با همکاری دیگر مراکز فقهی و با دبیریِ علمی استاد ابوالقاسم علیدوست، برگزار کرده است. نوشته پیش‌رو گزارش اجمالی مجموعه مقالات دومین همایش فقه هنر است که …