رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اینکه روح اسلام و شریعت باید در مفاد قوانین ما تجلی پیدا کند، گفت: مهمترین ضرروت برای حاکمیت دین و تقویت اسلامیت نظام آن است که قانون و مجموعه مقررات برای اداره کشور باید در بستر اسلام، فکر دینی، فقه و شریعت اسلامی صورت بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد صادق آملی …
Read More »آخرین اخبار
فقه الاجتماع؛ کلید توسعه فقهی در جهان معاصر است / ولایت فقیه؛ نظامی مترقی، الگویی جهانی/ نظامسازی اسلامی؛ چرا فقه باید نقطه عزیمت باشد؟
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تصریح کرد: اصلیترین فقهی که باید به دنبال توسعه آن باشیم، مسأله فقه الاجتماع یا فقه نظام است. تنظیم روابط در عرصه اجتماع، سیاست، اقتصاد و… باید بر اساس روشهای علمی انجام شود. اگر حوزهها این روابط را تبیین نکنند، قطعا منجر به انزوای حوزه میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، اختتامیه ششمین همایش کتاب سال …
Read More »آیا گفتمان امام (ره) در حوزه مهجور است؟
شبکه اجتهاد: گاهی شنیده میشود که گفتمان امام (ره) در متن حوزه امتداد پیدا نکرده و حوزه علمیه قم به عنوان مادر انقلاب دچار بلیه “نجفی شدن” گشته و طبیعتا برای این بیماری باید دنبال راه حلی بود. به نظر نگارنده، این تصوربا واقعیت حوزه قم مطابق نیست و دال مرکزی گفتمان انقلاب بیش از هر زمانی در حوزه معاصر …
Read More »برگزاری ۱۱۰ درس خارج فقه با موضوعات روز/ فقه معاصر باید در دانشگاه هم جا باز کند
حجتالاسلام اثنی عشری با بیان اینکه در سال تحصیلی ۱۴۰۳ شاهد برپایی ۱۱۰ جلسه درس خارج فقه معاصر هستیم که موضوعات جدید را بررسی میکنند، گفت: این دستاوردها باید در قالبی ارائه شود که در دانشگاههای ما هم قابل استفاده بوده و در فضا و ادبیات دانشگاهی ما جا باز کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حسین اثنی عشری، ضمن …
Read More »اکران فقه در صحنه هنر؛ انتشار دو پرونده ویژه در فقه هنر و نمایش
همزمان با آغاز اکران چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر، دو پرونده مهم و کاربردی با عنوان «مبادی فقه هنر» و «فقه نمایش» با آثاری از اساتید صاحبنظر و اندیشوران حوزه و دانشگاه از سوی «شبکه اجتهاد» رونمایی شد. این پروندهها به تحلیل و بررسی تعامل میان شریعت و هنر پرداخته و در کنار تحلیلهای عمیق، پرسشهایی تازه و …
Read More »نمایشگری یا نمایاندن؛ مسئله این است!/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اضافهکردن واژه «فقه» به ابتدای واژه «نمایش»، همانطور که بارها در همین نگاشته مورد تصریح قرار گرفت، اصلاً به این معنا نیست که «فقه نمایش» را بهمثابه یک باب فقهی میانگاریم، بلکه در حال حاضر و با حجم مسائلی که دارد، بهروشنی، نمیتوان آن را یک باب فقهی انگاشت، بلکه صرفاً سرفصلی از یک باب فقهی است. …
Read More »در مسئله پوشش بانوان، تفاوتی بین تصویر و عالم خارج وجود ندارد
یک دیدگاه معتقد است که تفاوتی میان فیلم و غیر فیلم ندارد؛ یعنی همانگونه که اصل تشبه مرد به زن حرام است، وقوع چنین تشبّهی در فیلم نیز حرام است و فرقی نمیکند که پوشش شرعی را رعایت کرده باشد یا نه. دیدگاه دوم این است که تشبه مرد به زن، در عالم واقع حرام است اما در عالم نمایش …
Read More »نظرات فقها در مورداستفاده زنان از کلاهگیس در معرض دید مردان
برخی از فقها گفتهاند اگر موی وصل شده از موی زن اجنبیه دیگری باشد پوشاندن آن، واجب و نگاهکردن به آن حرام است، امّا اگر از موی مرد یا موی حیوان یا الیاف مصنوعی باشد حرام نیست. به قائل این سخن دست نیافتم امّا در کتابهای مختلف فقهی مطرح و در بیشتر موارد، مورد انکار قرار گرفته است. اختصاصی شبکه …
Read More »استفاده زنان از کلاهگیس در معرض دید مردان
اگر پوشاندن کلاهگیس واجب باشد، باید پوشاندن لباس زیبا نیز بر زنان واجب باشد و این امری است که هرچند بهصورت حکم استحبابی و توصیه اخلاقی در کلمات فقها وجود دارد؛ ولی فتوا به آن دشوار است. به همین دلیل، اکثریت فقها احتیاط کردهاند و از فتوای صریح خودداری ورزیدهاند. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالهاست که استفاده از کلاهگیس برای بانوان …
Read More »نظرات فقها در مورد نمایش بانوان بدحجاب و بیحجابِ ایرانی و غیرایرانی، در رسانه
مشهور فقها نگاهکردن بدون قصد لذت به زنان اهل ذمه بلکه مطلق زنان کافر را جایز دانستهاند. در روایتی هم که در این مورد وجود دارد، تعبیر «علج» بهکاررفته است. عِلج به معنی کافر است و شامل اهل کتاب و غیر اهل کتاب میشود؛ بنابراین نمایش بدون حجاب زنان غیرمسلمان بهگونهای که موجب اشاعه فحشا و اثاره شهوت نوعی نشود، …
Read More »سرمقاله پرونده «مبادی فقه هنر»
اختصاصی شبکه اجتهاد: هم هنر، امری دیرین است و هم دانش فقه؛ اما «فقه هنر» از ابواب فقهی نوپدید به شمار میآید. مراد از نوپدید بودن این باب فقهی البته، نوپدید بودنِ تمام مسائل آن نیست؛ چرا که بسیاری از مسائل آن نظیر موسیقی، مجسمهسازی، آواز و … در کتب فقهی نظیر مکاسب محرمه، قرنهاست که مورد گفتگو و بحث …
Read More »فقه هنر در مذاهب اهل سنت/ محمد قدرتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: جایگاه هنر در فقه اسلامی همواره موضوع بحث و بررسی بوده است. فقهای مذاهب مختلف اسلامی، از جمله مذاهب اربعه اهل سنت (حنفی، مالکی، شافعی و حنبلی)، با استناد به قرآن، سنت، اجماع و قیاس، به تبیین حدود و شرایط مشروعیت هنر پرداختهاند. این نوشتار با هدف بررسی تطبیقی جایگاه هنر در فقه مذاهب اهلسنت، به تحلیل …
Read More »بدون نظر به مقاصد شارع، نمیتوان حکم پوشش را بهدرستی بیان کرد
اگر نمایش مسابقه کشتی یا فوتبال مردان در رسانه فوائدی در راستای رسالت رسانه داشته باشد و مثلاً باعث ایجاد نشاط در جامعه شود، در چه صورت میتوان آن را مصداق اعانه بر تحریک شهوت نامحرم تلقی کرد و ممنوع دانست؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین باستانی، سالهاست که در حوزه علمیه قم به تدریس میپردازد و هم اکنون نیز …
Read More »پاپ و مرجعیت
پاپ و مرجعیت: نگاهی تحلیلی به دیدار پاپ با آیتالله سیستانی، نوشتۀ حجتالاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی، سفیر اسبق ایران در واتیکان و مراکش، اثری در تحلیل یکی از مهمترین رویدادهای دینی و اجتماعی در دوران معاصر است. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب، با نگاه عمیق و چندجانبه، به بررسی ابعاد گوناگون دیدار تاریخی میان پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، …
Read More »انحصار صدور فتوا در الازهر و جرم انگاری آن توسط سلفیها و اخوان المسلمین
مصر در حال تصویب قانونی است که صدور فتوا توسط افراد غیر متخصص را جرمانگاری شود. این اقدام در حقیقت محاصره فکری جریانهای سلفی و اخوانی را تشدید خواهد کرد و نشان از تغییر اساسی در روابط «الازهر» با «سلفیها» دارد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از وبسایت روزنامه العرب، مقامات دینی مصر، از جمله نظیر عیاد مفتى این …
Read More »دلالتهای فقه الإجتماعی یک حدیث در الگوی تعامل اجتماعی/ امین کربلایی
شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین دغدغههای پژوهشگران حوزه فقه اجتماعی، یافتن الگویی جامع و کارآمد برای تعاملات اجتماعی، به ویژه در جوامع چند فرهنگی است. روایات اهل بیت (ع) به ویژه روایتی که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است، الگوی جامعی را برای کنشگری اجتماعی ارائه میدهد. این الگو میتواند به عنوان راهنمایی برای ایجاد نظم اجتماعی پایدار …
Read More »طوفان الاقصی و بازاندیشی در فقه مقاومت/ محمد طالبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: رویداد طوفان الاقصی صرفاً یک رویداد منطقهای یا جهانی نبود؛ بلکه نقطه عطفی در تاریخ اندیشه فقهی محسوب میشود. پیش از آغاز عملیات طوفان الاقصی، رژیم صهیونیستی همواره با طرح دکترین ضاحیه، تهدید میکرد که در صورت هرگونه اقدام علیه امنیت خود، با تخریب گسترده زیرساختهای غیرنظامی و حیاتی واکنش نشان خواهد داد. با این حال، مقاومت …
Read More »بررسی فقهی موضوعات اعتقادی؛ معنا و امکان سنجی
چاپ اول کتاب «بررسی فقهی موضوعات اعتقادی؛ معنا و امکان سنجی» اثر حاضر نوشته حسن حیدرزاده، در دبیرخانه حمایت از پژوهشهای مورد نیاز نظام اسلامی تدوین و توسط «مؤسسه انتشارات حوزههای علمیه» به چاپ رسیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در راستای توسعه مرزهای دانش فقه، لازم است با روش شناسی اجتهادی و استنباطی در حوزه علوم اعتقادی وارد شده …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه شعبان ۱۴۴۶ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »کتابشناسی فقه رسانه
اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه به ارتباط جدی میان رسانه و هنر، تفکیک این دو از یکدیگر بسیار دشوار است. اما حتی اگر چنین چیزی ممکن نیز باشد، اما نمیتوان منکر ارتباط وثیق و تأثیرگذاری این دو در یکدیگر گردید. به همین مناسبت، علاوه بر کتابشناسی فقه هنر، کتابشناسی فقه رسانه نیز از نگاه شما میگذرد؛ چرا که به نظر …
Read More »هنرپیشگی فقط بازیگری نیست/ آیا خطاطی با خط زشت، مصداق اسراف است؟
اگر فقه هنر را بالمعنی الاخص، یعنی به معنای هنرهای نمایشی در نظر گرفتیم؛ مثلاً وقتی میگوییم هنرپیشه، ذهنها به سمت بازیگری، اعم از تئاتر و فیلم و سریال و سینما میرود؛ در این صورت، بازیگری بایدها و نبایدهایی دارد. حرکات و سکنات بازیگر زن، آرایشکردن او، اینکه چه کسی او را آرایش کند، دیالوگهایی که باید بگوید، همه اینها …
Read More »نگرش سیستمی در فقه هنر و رسانه
نگرش سیستمی در نظاممند کردن موضوعات فقهی حضور فعال دارد و نظاممندی در حقیقت ایجاد یک ساختار منطقی برای تعیین و مشخص کردن جایگاه، اولویت و محل استقرار یک موضوع در میان انواع موضوعات فقهی است که به ارزشگذاری و کمّیت گذاری موضوعات فقهی در سطوح و ابعاد و حوزههای متفاوت میانجامد. ازاینرو، نظاممندی مسائل و موضوعات فقه هنر و …
Read More »جریان مقاومت رشحهای از بعثت پیغمبر(ص) است/ امروز توصیف کامل استعمار و استکبار آمریکاست
حضرت آیتالله خامنهای «بعثت» را جریانی مستمر و همیشگی و مهمترین درس آن برای جوامع بشری بویژه مسلمانان را بکارگیری عقل و ایمان به منظور ایجاد تحول فکری و ادراکی دانستند و تأکید کردند: در دوره کنونی، جریان مقاومت که از پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد، جلوهای از بعثت است که با بکارگیری عقل و ایمان توانست ملتهای مسلمان و …
Read More »گونهشناسی روابط دیپلماتیک کشورهای جهان اسلام با اسرائیل/ سید علی بطحائی
شبکه اجتهاد: مسئله قدس «کلیدیترین موضوع جهان اسلام» است. در راستای احیای تفکر آزادی قدس، تاکنون دو نوع گرامیداشت در جهان اسلام درنظر گرفته شده است. نخست: روز جهانی قدس: در واپسین جمعه از ماه رمضان که امام خمینی (ره) آن را روزی رسمی برای حمایت از مردم فلسطین اعلام و از مسلمانان خواستند که برای قطع دست رژیم صهیونیستی …
Read More »کتابشناسی فقه هنر
اختصاصی شبکه اجتهاد: هنر یکی از شاخصههای مهم و فراگیر جهان مدرن است که دارای ظرفیتها و کارکردهای فراوان در عرصه حیات اجتماعی و سیاسیاند. ازآنجاکه در جهان سنّت هنر به شکل امروزی مطرح نبوده لامحاله بررسیهای فقهی نیز در باره آنها شکل نگرفته است. در جوامع امروزی اما پرداختن به مسائل هنر یک امر اجتنابناپذیر است به همین دلیل …
Read More »تأسیس فقه تربیتی، نیازمند رویکردهای آیندهشناسانه و مسئلهمحوری است / چگونه فقه تربیتی میتواند علوم رفتاری را متحول کند؟
گشودن مرزهای دانش نیازمند خودآگاهی است و تجربه فقه تربیتی نشان داده خودآگاهی در تولید عرصههای جدید، خصوصا در فقه پژوهی و توسعه علوم اسلامی و اسلامیسازی علوم انسانی، میتواند مبتنی بر مدیریت تولید دانش باشد. فقه تربیتی دارای دو حیث حوزوی و فقهی و حیث دانشگاهی در تناظر با علوم تربیتی موجود است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »نقد کتاب اصول فقه و هرمنوتیک روش شناختی
شبکه اجتهاد: اصل موضوع و ایده کتاب در مقایسه و ارزیابی اصول فقه با هرمنوتیک روش شناختی خوب و ضرروی است ولی این اثر نخستین در این موضوع نیست و پیش از این نیز پژوهشهای متعددی در این باب انجام شده است. نویسنده محترم طرفین مقایسه را در دیگر کتابهای خود پیشتر کاویده است. نویسنده صورتبندی از مسائل اساسی شایسته …
Read More »تأثیر عوامل اجتماعی بر اجتهاد فقیه/ حسین نیک
شبکه اجتهاد: فقه اسلامی همواره در تعامل با جامعه و تحولات آن بوده است. فتاوای فقهی بر اساس روش و منابع معتبر استنباط، پاسخهایی به پرسشهای روزمره در زمینههای مختلف زندگی است؛ اما آیا این پاسخها صرفا بر مبنای متون دینی و قواعد فقهی صادر میشوند، یا اینکه عوامل اجتماعی نیز در شکلگیری آنها دخیل هستند؟ به نظر میرسد عوامل …
Read More »تلاش برای تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت خدمت بزرگی به اسلام است
آیتالله شبیری زنجانی بیان کرد: تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی با اشاره به اینکه تلاش حفظ اسلام و تدوین و تصویب قوانین بر اساس شریعت کار بسیار ارزشمند، نعمت و خدمت بزرگی به اسلام است، گفت: …
Read More »زنان، کلاهگیس و چند نکته!/ محمد عمومی
اختصاصی شبکه اجتهاد: استفاده از کلاهگیس برای زنان از دیرباز مرسوم بوده است. با افزایش اقبال به هنرهای نمایشی اما این وسیله، بهعنوان یکی از ابزارآلات گریم بازیگر نیز تلقی گردید. بازیگران مرد و زن، با استفاده از کلاهگیس، دیگر نیاز نداشتند موی خود را بلند کنند یا رنگ آن را تغییر دهند. همین امر کلاهگیس را بهعنوان یکی از …
Read More »