آخرین اخبار

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به تمسک برخی به آیه «لا اکراه فی الدین» برای توجیه کارهای خلاف تأکید کرد که این آیه بدان معنا نیست که همه افراد برای هرکاری آزاد هستند و خط قرمزی وجود ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در درس خارج خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به حاشیه سازی و غلط اندازی رسانه‌های خارجی و برخی رسانه‌های داخلی درباره حجاب گفت: می‌گویند در اسلام چیزی اجباری نیست چرا حجاب باید اجباری باشد؟ وی افزود: این افراد کلمه اجبار را به غلط در این مسأله استعمال …

شبکه اجتهاد: پس از انتشار یادداشت‌نامه دکتر داوری درباره علم دینی و علوم انسانی اسلامی در فضای مجازی، حواشی عجیبی شکل گرفت که بخشی از آنها مربوط به نامخاطبان این یادداشت بود. در اینجا تنها چند پرسش از این نامخاطبان مطرح شده است: ۱‌- دکتر داوری درباره وضعیت توسعه‌نیافته ما به درستی فرموده‌اند «علم و جامعه با هم قوام می‌یابند. جامعه کنونی ما توسعه نیافته است. این جامعه همه نیازهای آن‌را دارد، بی‌آنکه توانایی‌های آن‌را برخوردار باشد». آن‌ها که با آراء ایشان آشنایند، می‌دانند که توسعه ذات جهان مدرن است و از آغاز، در تکوین آن شریک بوده است، اما …

رئیس دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان گفت: ادعا داریم که دین پاسخگوی همه نیازهای جامعه است، مسائل نوپدید هم گاهی آن‌قدر وسیع است که در باب یک فقه جدید قابل‌طرح است، نام و نشان فقه مضاف هم وضع‌ شده تا به باب‌های جدید توجه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قطبی در سمینار کارآمدی ولایت‌فقیه که چندی پیش در اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: هدف از این دوره شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر بحث ولایت‌فقیه برای پرورش مبلغانی با دانش سیاسی اسلام است تا بتوانند پاسخگوی شبهات باشند، اینکه برای چنین همایشی دیر اقدام شده حرف درستی است اما حالا …

شبکه اجتهاد: «مولوی عبدالحلیم قاضی» از علمای اهل سنت سیستان و بلوچستان معتقد است: تعامل علمی علمای شیعه و سنی می‌تواند به تعامل اجتماعی منجر شود و پیروان هر دو مذهب در سایه‌ این تعامل بدون سوء ظن و راحت در کنار یکدیگر زندگی خواهند کرد، ولی متأسفانه همه‌ کارها سیاسی شده است. جمع می‌شویم و یک عکسی می‌گیریم و فقط می‌خواهیم در سایت‌ها پخش کنیم، این به درد نمی‌خورد. وقتی تعامل حقیقی و بر سر اخلاص باشد آن موقع نه نیازی به عکس است و نه نیازی به تبلیغات. «مولوی عبدالحلیم قاضی» در گفت وگو با شفقنا وضعیت تعامل …

کتاب «فدک در تاریخ» که ترجمه فارسی آن در مجلد هفتم مجموعه آثار شهید سیدمحمدباقر صدر به تازگی منتشر شده، تحلیلی تاریخی از جریان فدک و دفاع حضرت زهرا (س) از ولایت را به مخاطبان ارائه می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، جلد هفتم مجموعه آثار شهید صدر به زبان فارسی شامل کتاب‌های «فدک در تاریخ»، «پژوهشی درباره ولایت» و «پژوهشی درباره امام مهدی علیه‌السلام» است که با ترجمه سیدابوالقاسم حسینی ژرفا منتشر شده است. این مجلد برای نخستین بار است که در دسترس مخاطبان فارسی زبان قرار می‌گیرد و در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب دین که تا پنجم اسفند در …

شبکه اجتهاد: فقه اسلامی خاستگاه کاملاً وحیانی دارد. قرآن کریم امر کرده است که برای پند و انذار مردم به تفقه در دین بپردازید: «وَمَا کَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِیَنْفِرُوا کَافَّه فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ کُلِّ فِرْقَه مِنْهُمْ طَائِفَهٌ لِیَتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَلِیُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ» [سوره التوبه : ۱۲۲]. این تفقه در دین از همان زمان حیات رسول‌الله؟ص؟ آغاز شد و به تدریج به‌دلیل گستردگی معارف وحیانی، تفقه در دین تخصصی شد. بخشی از این معارف که مربوط به تکلیف و عمل مسلمانان است و به آن شریعت اسلامی گفته می‌شود، بر عهده دانشی به‌نام فقه نهاده شد. پس، …

چنانچه هیچ نقلی مبنی بر تأیید مشورت به دست ما نمی‌رسید نیز عقل می‌توانست چنین امری را اثبات کند و به مدح مشورت بپردازد؛ اما با وجود این، دلایل پرشماری در منابع فقهی یعنی قرآن و سنت معصومین در تأیید و تاکید به مشورت وجود دارد. منابع فقهی از یک سو، ممدوح بودن مشورت و از سوی دیگر قلمرو آن و همچنین چگونگی انجام آن را متذکر می‌شوند. شبکه اجتهاد: در تحقیق و تتبع پیرامون هر گرایش علمی، گام اول آشنایی با مفاهیم پایه‌ای آن علم است. حقوق عمومی به عنوان شاخه و گرایشی از علم حقوق از این قاعده …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر جلیل محبی مدیر دفتر حقوقی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، طی یادداشتی درباره دختران خیابان انقلاب به تبیین نکات فقهی، حقوقی و جرم شناختی در این باره پرداخته است. نکته اول: حقوقی تردد و حاضر شدن در معابر و انظار عمومی بدون حجاب شرعی مشمول تبصره ماده ۶۳۸ قانون تعزیرات است که تا دو ماه حبس داشته و قابل تبدیل به مجازات جایگزین حبس بوده و حبس اعمل نمی‌گردد. لکن تشویق مردم به نداشتن حجاب مشمول بند دوم ماده ۶۳۹ خواهد بود که یک تا ده سال حبس دارد و قابل تبدیل به مجازات جایگزین …

عربستان و مصر تلاش دارند تا به کمک مفتیان روشنفکر به جامعه غربی نشان دهند که در مسیر نواندیشی دینی گام بر می‌دارند. شبکه اجتهاد: چند ماه قبل که عربستان سعودی طرح اصلاحات اجتماعی را کلید زد بسیاری از حامیان و تحلیل‌گران همسو با آل‌سعود به همراه بوق‌های رسانه‌ای از آغاز فصلی نو در تاریخ این کشور سخن گفتند. به عقیده این افراد عربستان سعودی برای آنکه در عرصه بین‌الملل محلی از اعراب پیدا کرده و خود را در زمره کشورهای در حال توسعه، ترقّی و پیشرفت نشان دهد، قدم در وادی اصلاحات اجتماعی نهاد. سرعت غیر منطقی سطح تغییرات …

نشست علمی «بررسی فقهی لزوم اذن همسر اول در ازدواج مجدد مرد» با حضور دکتر رحیمه ابراهیمی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مطهری مشهد به عنوان ارائه دهنده و حجت‌الاسلام والمسلمین فرج‌الله هدایت نیا، عضوهیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و‌ اندیشه اسلامی قم به عنوان ناقد در مرکز طوبی وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، رحیمه ابراهیمی، ابتدا به بیان ارائه مقاله خود پرداخت و گفت: امروز یکی از مسائل چالش برانگیز در حوزه فقه و خانواده، جواز تعدد زوجات و نارضایتی همسر اول است. وی با بیان اینکه جواز تعدد زوجات، به نص …

حضرت ‌آیت‌الله مکارم گفت: در میان علمای بزرگ شیعه مرحوم شیخ طوسى از بزرگترین محدثان، فقیهان و مفسران شیعه است که شایسته است نقش آن عالم شهیر شیعه و مؤسس حوزه علمیه نجف اشرف در پیدایش و گسترش علوم اسلامی به خوبی مورد واکاوی قرار گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در نوشتاری نقش شیخ طوسی در تحول و گسترش علوم اسلامی را از منظر این مرجع تقلید مودر بررسی قرار داده که به شرح زیر است: بی تردید شیعه، در پیدایش و گسترش علوم اسلامى نقش مؤثّرى داشته است، بعضى معتقدند که …

شیخ «احمد الطیب» شیخ الازهر مصر در دیدار با اعضای مرکز «گفت وگوی الازهر» با تاکید بر ضرورت ارتباط بیش از پیش با روشنفکران، از اعضای این مرکز خواست تا با آنان تعامل سازنده‌ای داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ الازهر در این باره اظهار کرده است: باید با تمامی افراد روشنفکر، نخبگان دینی، اصحاب قلم و کسانی که دغدغه مسائل دین اسلام را دارند، تعامل سازنده‌ای داشت تا گفت‌وگوی فرهنگی میان شرق و غرب بهتر صورت بگیرد. وی نبود فهم دوجانبه را از مشکلات اصلی در عدم ارتباط میان جهان اسلام و غرب دانست و اظهار داشت: انتظارها …

آیت‌الله سبحانی در پاسخی به دکتر رضا داوری اردکانی گفت: مقصود مدافعان علوم انسانی اسلامی پالایش علوم انسانی است نه ایجاد علم جدید. علم عوض نمی‌شود، امّا دگرگونی در آن امکان پذیر است. شبکه اجتهاد: دکتر محمد محمدرضایی، استاد فلسفه دین دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی در یادداشتی پاسخ آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی به نامه اخیر دکتر رضا داوری اردکانی درباره علم دینی را تحریر کرده که در ادامه می‌خوانید. اشاره: محضر استاد محترم و مرجع عالی قدر حضرت آیت‌الله جعفر سبحانی(دامت برکاته)، طبق معمول مشرف شدم و از نامه …

شبکه اجتهاد: اگر علوم انسانی مدرن به جامعه مدرن نظر دارد پس علوم انسانی اسلامی نیز به جامعه اسلامی ناظر است. اگر علوم انسانی مدرن اولا سازنده و ثانیا حاکی از جامعه مدرن است پس علوم انسانی اسلامی نیز سازنده و حکایت گر جامعه مدرن خواهد بود حال چگونه برخی گمان می‌کنند که علم مدرن، ممکن و علم اسلامی، غیرممکن است؟ وقتی از علوم انسانی اسلامی سخن گفته می‌شود به معنای تعارض کلی با علوم انسانی مدرن نیست چون جامعه مدرن، تعارض کلی با جامعه اسلامی ندارد و مشترکات و افتراقاتی بین آنها برقرار است. مخالفان علم دینی گمان می‌کنند …

شبکه اجتهاد: برنامه «زاویه» هفته گذشته به امکان احیای تمدن اسلامی پرداخت. برنامه‌ای که رضا بابایی، دین پژوه و حجت‌الاسلام مهدی ابوطالبی عضو شورای علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلام مهمانان زاویه بودند. کارشناس و مجری برنامه، سؤال اول خود را از تعریف تمدن آغاز کرده و پرسید: تمدن یعنی چه؟ یعنی جاده، صنعت، فرهنگ یا مجموعه‌ای از اینها؟ تمدن چیست که ما نداریم یا به طور ناقص داریم و می‌خواهیم کامل کنیم یا قصد داریم طرحی نو دراندازیم؟ ‌ابوطالبی به عنوان اولین کارشناس گفت: تعاریف تمدن بسیار گسترده و متنوع است ولی جمع‌بندی و وجه اشتراک آنها عبارت از …

فیلترینگ، واقعیت مهم فضای جامعه ایران است. موضوعی که ابتدا به نام سانسور شناخته می‌شد و منحصر به موارد خلاف اخلاق در فیلمها بود. بعدها با پیشرفت تکنولوژی و آمدن ماهواره، نام آن به پارازیت تغییر کرد. فیسبوک، توئیتر، یوتوپ و … فهرست بلندبالائی از اپلیکیشنها و سایت‌هایی هستند که در کشور ما فیلتر هستند. اهمیت این موضوع اما موجب شد تا دویست و هشتاد و هفتمین جلسه‌ی علمی موسسه فهیم، به بررسی مبانی فقهی فیلترینگ اختصاص یابد. در این جلسه، حجت‌الاسلام‌ محب‌الرحمن نظریه خود را در این رابطه ارائه کرد و حجت‌الاسلام‌ مهدی پورحسین، از اساتید فقه سیاسی حوزه …

در پیدایش اجتهاد، دو خط وجود داشته است: اجتهاد در مقابل تشریع، اجتهاد در چارچوب شریعت و برای فهم آن. اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در جبهه دوم بودند./ محقق حلی یک‌تنه تعریف جدیدی از اجتهاد را وارد ادبیات فقه نکرده است. در میان گفتگوهای ما و اهل‌سنت ما به یک اتفاق رسیده بودیم که استنباط ما باید ریشه در کتاب و سنت داشته باشد./ توسعه اجتهاد به قلمروی غیرمصرحات در شیعه و سنی یک مکانیزم با دو منطق دارد. به همین خاطر ممکن است در نتیجه متفاوت شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و …

استاد مبلغی با اشاره به این که ارتباط برخی با مردم تشریفاتی است، گفت: مردم در نگاه دینی، بسیار محوری هستند و امام موسی صدر در سیره و گفتار نسبت به مردم توجه داشت. ایشان یک مسلمان، شیعه، متدین، تئوری پردازی بود که در جهت همگرایی و وحدت مردم حرکت می‌کرد و این سنت حسنه از ایشان باقی مانده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مجموعه دوازده جلدی «گام به گام با امام» شامل مجموعه گفتارها، مصاحبه‌ها و مقالات امام موسی صدر امروز در سالن جلسات کتابخانه ملی، در تهران برگزار شد. حورا صدر، مدیر موسسه امام موسی صدر، در این …

شبکه اجتهاد: مجموعه دوازده جلدی «گام به گام با امام» شامل مجموعه گفتارها، مصاحبه ها و مقالات امام موسی صدر امروز در سالن جلسات کتابخانه ملی، در تهران برگزار شد. در این مراسم چهره‌هایی چون عبدالحسین خسروپناه، مصطفی ملکیان، صلاح الزواوی، مسعودی خمینی،  احمد مبلغی، صلاح فحص، سیدموسی دیباج، حمید قزوینی، علی اکبر صالحی، بهرام قاسمی، سیدکاظم اکرمی، موسی اسوار، مجید تفرشی و… حضور داشتند.

شبکه اجتهاد: سخنان اخیر رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی در اعتراف صریح به ناکامی جمهوری اسلامی برای تحقق اهداف بلند و اساسی در حوزه عدالت اجتماعی بر این حقیقت صحه گذاشت که باید در آستانه چهل سالگی انقلاب، این کارنامه را به صورت کامل و از جوانب گوناگون بررسی کرد و در کنار قدردانی توفیقات و توجه به نقاط درخشان این پرونده لازم است این نقص به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. همان طور که توحید مهمترین هدف دین در حوزه فردی است و همه مسایل دیگر در سایه باور توحیدی ارزش پیدا می‌کنند، در حوزه اجتماعی نیز مهمترین هدف …

شبکه اجتهاد: سوم اسفندماه برابر است با سالروز صدور منشور روحانیت توسط امام خمینی در سال ۱۳۶۷؛ پیامی خطاب به حوزه و روحانیون که از نظر اهمیت می‌توان آن را در کنار وصیت‌نامه‌ی ایشان قرار داد. با توجه به پرسش‌ها و مسائلی که اخیراً در فضای جامعه و حتی در میان خود روحانیون در رابطه با مسائلی همچون نقش روحانیون در سیاست، نحوه تعامل روحانیت و جامعه، رسالت اصلی حوزویان و… پررنگ شده است، مباحثات در این باره با حجت‌الاسلام والمسلمین رضا برنجکار رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم و استاد دروس فلسفه و کلام دانشگاه تهران، به گفتگو …

حجت‌الاسلام ضیائی‌فر می‌گوید آنچه از شأن عادی معصوم صادر شده، گرچه خطا نیست و ازنظر تکلیفی هم جوازش معلوم می‌شود، اما نمی‌توان حکم وضعی از آن استنباط کرد. مثلاً «صاحب مدارک» می‌گوید عربی‌بودن خطبه، فتوای مشهوری است که در آن تأسی به نبی و وصی شده است. صحّت، حکم وضعی است. اگر تنها دلیل‌مان برای عربی‌بودن خطبه، این فعل معصوم بوده باشد، قابل‌مناقشه است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «سومین کارگاه آموزشی و پژوهشی فلسفه علم اصول» ویژه اساتید و طلاب سطح سه و چهار حوزه علمیه و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد. در …

 شماره پنجم دوفصلنامه علمی ـ پژوهشی «قرآن، فقه و حقوق اسلامی» به همت انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه به چاپ رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین شماره از دوفصلنامه علمی پژوهشی قرآن، فقه و حقوق اسلامی چاپ شد. در این شماره استاد ابوالقاسم علیدوست در بخش سخن مدیر مسؤول مطلبی با عنوان «روش شناسی استنباط احکام جهاد» نوشته است. «قرآن و مشروعیت جهاد ابتدایی» نوشته محمد جواد فاضل لنکرانی، «بررسی ادله قرآنی جهاد ابتدایی» نوشته محمد قائینی، «آیات جهاد و اصل ممنوعیت توسل به زور» هم‌خوانی یا تقابل؛ نوشته سید مصطفی میر محمدی و حسین آل کجباف، حسین …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدمصطفی محقق داماد عضو فرهنگستان علوم و استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی در نوشتار زیر با تشریح مکاتب فقهی، به تبیین شخصیت علمی مرحوم آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی می‌پردازد و او را از فارغ‌التحصیلان حوزه‌ علمیه قم می‌داند که آثارش نمونه‌ای از مکتب فقهی قم می‌باشد. فقه شیعه از نظر روش، تحولات و مکاتب مختلفی را طی کرده است. در این مقوله فرصتی نیست که از آغاز اشاره به تاریخ فقه شیعه کنم فقط از زمان شیخ انصاری به بعد عرض می‌کنم. بعد از شیخ انصاری مکتب فقهی شیعه به نظر می‌رسد که به تدریج سه مکتب …

تجربه تاریخی نشان داده است که نوع نگرش به مقولاتی همچون تصویرگری و مجسمه‌سازی و ارتباط آن با ترویج و اشاعه دین از اهمیت بالایی برخوردار بوده است و براساس دو دیدگاه این هنرها هم توانسته‌اند موجب رشد و تبیین نافذ مفاهیم دینی باشند و هم این قابلیت را دارند که سبب سقوط و نزول آن شوند. شبکه اجتهاد: هنر نقاشی و برخی از گونه‌های هنرهای تجسمی از قدیم‌الایام در خدمت نشر، تبلیغ و ترویج آئین مسیحیت بوده است که از جمله مصادیق آن، می‌توان از نقوش دیواری و سطوح داخلی کلیساها نام برد که به واسطه آن برخی از …

آیت‌الله مکارم شیرای گفت: برای مسائل روز که مورد ابتلای شدید جامعه می‌باشد فکر اساسی و کوشش کنید، ولی در این زمینه، تحت تاثیر فرهنگ غربی قرار نگیریم، بلکه فرهنگ ناب اسلامی برهمه فعالیت‌ها‌ ومباحث علمی حکمفرما باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اهمیت سومین کنفرانس بین‌المللی فقه، قانون و واقعیت‌ها‌ی اجتماعی گفت: خروجی این کنفرانس‌ها‌ باید به علمای اسلام و حتی کشورهای غیراسلامی ارائه شود تا جهانیان بدانند مباحث مطرح شده در جمهوری اسلامی  روی حساب و کتاب و …

سومین شماره مجله الکترونیکی «برای انسان» ویژه‌ «گفت‌وگو» و به مناسبت سالگرد سخنرانی امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین مجله الکترونیکی «برای انسان» با محتوایی گفت وگویی به مناسبت سالگرد القای موعظه روزه امام موسی صدر در کلیسای کبوشیین بیروت که اقدامی برای تعامل و گفت‌وگو میان ادیان جهان بود، تهیه شده است. اولین شماره نشریه الکترونیک موسسه امام موسی صدر بهمن سال ۱۳۹۵ ویژه گفت‌وگو منتشر شد و دومین شماره این نشریه شهریور ۱۳۹۶ با عنوان «برای انسانِ ربوده شده» به مناسبت سالگرد ربودن امام موسی صدر منتشر شد. سومین شماره نشریه …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی، استاد حوزه علمیه قم و مدیر بنیاد فرهنگی امامت طی یادداشتی به ایرادات و شبهات حسن انصاری، عضو هیئت علمی مؤسسه مطالعات عالی پرینستون آمریکا در مقام تعرض به مبانى اصولى میرزاى اصفهانى، پاسخ داده است. یکى از نویسندگان اخیرا در مقام تعرض به مبانى اصولى میرزاى اصفهانى برآمده و ضمن بیان ملازمه میان علم اصول و فلسفه، از کسانى که فلسفه خوانى را منع می‌کنند، شکوه سرداده است. از نگاشته نویسنده محترم نیک پیداست که اطلاع چندانى از دروس و آثار اصولى میرزاى اصفهانى ندارد و با حدس و خرص و با تلفیق عباراتى …

محسن الویری در نشست بازخوانی مفهوم هدایتگری حضرت زهرا(س) گفت: بحث دفاع از ولایت نباید به یک موضوع مناقشه‌انگیز بین فرقه‌ای تبدیل شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن الویری، استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) به در یکی از مدارس علمیه بانوان بحث را با عنوان «بازخوانی مفهوم هدایتگری حضرت زهرا سلام الله علیها» ارائه کرد که خلاصه آن چنین است: چگونگی الگوگیری از پیشوایان دینی از جمله پرسشهایی است که در حیطه مسائل مربوط به دیندارانه زیستن در دنیای جدید مطرح است. اسوه قرار دادن معصومان علیهم السلام به مفهوم تکرار رفتارهایی که آنها انجام داده‌اند درکی سنتی از الگوگیری …

فقیه رجالی آیت‌الله شبیری زنجانی معتقد است نسخه‌شناسی کتب حدیث در فتوا بسیار مهم است و در استنباط احکام، بارها و بارها پیش آمده است که مغلوط بودن یک نسخه باعث تغییر حکم مستنبط می‌شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از منابع مهم و شاید مهم‌ترین منبع برای استنباط احکام فقهی حدیث می‌باشد. علم رجال، نسخه‌شناسی کتب حدیثی، نگاه ‌آیت‌الله بروجردی به حدیث و… از موضوعاتی است که در گفت‌وگو با آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی مطرح شده است. متن این گفت‌وگو در اختیار خوانندگان فرهیخته قرار می‌گیرد: اجتهاد در رجال به چه معناست؟ آیا فقیه لازم است در رجال مجتهد …