«واگذاری کار توسط اجیر به دیگران»، «واگذاری سفارش کار به دیگران«، «وسائل جا مانده از میهمان» و «بیان عیب کالا هنگام فروش» از جمله استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است که اخیراً منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (مردادماه ۱۴۰۲) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، ۱۱ سؤال و جواب در …
Read More »آخرین اخبار
فتاوای فقهای مقاصدی شیعی با بقیه فقهای غیر مقاصدی تفاوت چندانی ندارد!/ در فقه امامیه جریان فقه مقاصدی بهمعنای خاص کلمه نداریم/ نزدیکترین فقه به نگاه مقاصدی، اندیشه فقهی امام خمینی(ره) است!/ ما دعوت به مقاصدی مطلق نمیکنیم
شاید نزدیکترین شخص به این نگاه مقاصدی بهلحاظ نظری در شخصیت فقهی امام خمینی(ره) باشد، زمانی که میگوید این احکام جزئی چیزی جز تجلیاتی برای احکام حکومتی نیستند. البته امتداد این سخن را ما در مثل تحریر الوسیله یا دیگر کتب فقهی ایشان نمیبینیم. شبکه اجتهاد: فقه المقاصد، علل الشرایع، مقاصد الشریعه و مذاق شارع و واژگانی از این دست …
Read More »معروف و منکر در گفتمان سیاسی معتزله؛ تقاطع کلام سیاسی و فقه سیاسی/ على آقاجانى
شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر عهدهدار تبیین مبانى امر به معروف و نهى از منکر؛ پنجمین اصل از اصول پنجگانه مکتب عقلگراى معتزله است که در این نحله در تقاطع کلام سیاسی و فقه سیاسی قرار میگیرد. در این جهت با بررسى زوایاى گوناگون بحث، آرا و دلایل اندیشوران مختلف معتزلى در مباحثى همچون چرایى اصل قرارگرفتن آن، وجوب عقلى/شرعى، دلایل …
Read More »وجود بابی فقهی به نام فقه هنر یا رسانه، اول الکلام است/ در میان مسائل فقه نمایش، اولویت خاصی وجود ندارد/ نمایش با محوریت کنش بازیگر، زیرمجموعه فقه هنر است نه رسانه
ما اصلاً در تبویب فقه، بابی تحت عنوان باب رسانه یا هنر نداریم. هیچ یک از فقهای ما بابی را برای رسانه یا هنر اختصاص ندادهاند. این اول کلام است که آیا میتوانیم در تبویب فقهی خود، بابی را برای فقه رسانه یا هنر اختصاص بدهیم یا خیر؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: شکی نیست که یکی از مهمترین بخشها و سرفصلهای …
Read More »علیدوست: استنباط نظام، ضرورت مؤثر و خطرناکی است/ برای رسیدن به نظام سلامت یا باید به پلشتیها فتوای حرمت دهیم یا به فتوای طهارت با سرکه عمل کنیم!/ مبلغی: فقه ساختار نمیدهد چون ساختار جامعه ذیل سنن الهی عمل میکند/ خصائص الشریعه را فعال کنیم تا عقلمان نسبت به شریعت اینقدر کوچک نباشد
استاد علیدوست ضمن تبیین کاربستهای چهارگانه فقه نظام، بر قبول نظامات خرد و کلان توجه دارد لکن بر تعدد استنباط و مرحلهایکردن آن پای نمیفشارد، بلکه راه صحیح را استنباط تکمرحلهای میداند که در همان مرحله باید همه عناصر بهحق دخیل در استنباط دیده شود. او استنباط نظام ممکن میداند که ضرورتی مؤثر و خطرناکی است. استاد مبلغی فقه نظام …
Read More »اصول فقه و علم کلام چگونه به هم کمک میکنند؟/ استفاده شیخ انصاری از علم کلام در بحث اجرای حدود
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم ضمن اشاره به اینکه اصل ارتباط علم کلام و علم اصول امری مسلم است تصریح کرد: ما به رابطه این دو علم آگاهی داریم ولی به اینکه در حل یک معضل اصولی از کلام استفاده کنیم یا در حل معضل کلامی از اصول استفاده کنیم توجه نداریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «رابطه …
Read More »خوانش گذرا روایات نهی از قیاس در کافی شریف/ علی بهادرزایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: تبیینی که بهتازگی توسط محقّق ساعی حوزوی، استاد حیدر حبّ الله، در مورد ادله نهی از قیاس مطرح شده، مطلبی است که مواجه عالمانه با آن اهمیت مضاعفی دارد؛ زیرا به اذعان خود ایشان، «با تلقّی مشهور علمای قرون نخستین مخالف است» و در واقع، ارتکازی راسخ در نظام استنباطی شیعه را هدف گرفته است. محقّق یاد …
Read More »چالشهای فقهی و حقوقی تسهیلات اربعین بانک ملی و پاسخ به دو شبهه مهم
بعضیها استدلال کردند با توجه به نرخ تورم کشور بالای ۳۰ یا ۴۰ درصد هست، سودی که بانک دریافت میکند چون زیر نرخ تورم است، مطابق فتوای مقام معظم رهبری اشکال شرعی ندارد و اساساً ربا محسوب نمیشود! اما این استدلال غلط است، چون در همان فتوایی که رهبری فرمودند تأکید دارند در قراردادهای بانکی که نوع قرارداد و نرخ …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه صفر ۱۴۴۵ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »مشهد پایگاه حوزه است و باید مرجعیت علمی خود را پیدا کند/ رهبری از احیای برگزاری دروس حوزوی در مدارس داخل حرم رضوی رضایت دارند
تولیت آستان قدس رضوی گفت: مشهد به برکت مضجع شریف امام رضا(ع) و برخورداری از حوزه علمیه کهن، ظریفت بالقوه تبدیل شدن به مرجعیت و قطب علمی جهان تشیع را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مروی در دیدار اساتید طرح تابستانه طلاب در حرم مطهر رضوی با اشاره به سابقه درخشان حوزه علمیه مشهد، ابراز کرد: حوزه …
Read More »تفاوت بین پخش زنده و غیرزنده در احکام نگاه/ مصطفی قناعتگر
اختصاصی شبکه اجتهاد: به دلیل مستحدثه بودن عکس و فیلم (زنده و غیرزنده)، آیه یا روایتی که به عنوان دلیل خاص قابل استناد باشد وجود ندارد. این نوشتار، تلاشی است برای حل کردن یک مساله از مسائل بیشماری که در این حوزه وجود دارد؛ یعنی بررسی حکم نگاه به تصاویر پخش زنده و غیرزنده. چهار نظریه اصلی در حوزه مقایسه …
Read More »بسیاری از عناوین مذکور در نصوص شرعی، قابلانطباق بر هنر امروز نیست
از هنر معماری هم اثر روشنی در بین جامعه عرب معاصر نصوص شرعی دیده نمیشود. بنای مشهور و معروف آنها کعبه بود که از حیث معماری در اوج سادگی بود و فاقد هرگونه ویژگی هنری. طبیعی بود که در صدر اسلام نیز، با این ذهنیت که دنیا محلّ گذر است و اهمیت چندانی ندارد، هنرهای تزیینی که برچسب دنیوی و …
Read More »بیانیه کنفرانس اسلامی مکه مکرمه؛ از دعوت به میانهروی تا هشدار نسبت به پیامدهای قرآنسوزی
کنفرانس بینالمللی «تواصل و تکامل» که روز یکشنبه ۲۲ مرداد با شعار «ارتباط و یکپارچگی» و با حضور ۱۵۰ عالم دینی، مفتی و رئیس مراکز و جمعیتهای اسلامی از ۸۵ کشور جهان در مکه مکرمه آغاز به کار کرده بود، عصر روز دوشنبه با صدور بیانیه پایانی، به نشستهای خود پایان داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کنفرانس اسلامی «تواصل و …
Read More »روایتی از تلاش پهلوی دوم برای ایجاد تفرقه میان حوزه علمیه قم و مشهد
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: از همان ابتدا شاه به سرکردگی دستگاه استکبار جهانی تصمیم گرفت برای حوزه علمیه قم بهعنوان منبع و مرجع شکلگیری بنیادی انقلاب، یک رقیب جدی بتراشد و بر این اساس به سراغ علما، اساتید، مدرسین و طلاب جوان حوزه علمیه مشهد آمد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد علمالهدی در مدرسه تابستانه …
Read More »پیام مراجع در محکومیت حمله تروریستی به حرم شاهچراغ (ع)/ مسئولان امنیتی و انتظامی بستر حملات تروریستی را در نطفه محو نمایند
آیتالله مکارم شیرازی و آیتالله نوری همدانی در بیانیه جداگانهای ضمن محکومیت حمله تروریستی به حرم مطهر حضرت شاهچراغ (علیهالسلام) در شیراز تاکید کردند: مسئولان امنیتی و انتظامی بستر حملات تروریستی را در نطفه محو نمایند و نسبت به عوامل داخلی و خارجی این جنایت برخورد لازم و سریع را داشته باشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن کامل پیام آیتالله …
Read More »سیاستگذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکلمیتهای به فضای مجازی داشت
یک عضو مجلس خبرگان رهبری معتقد است: سیاستگذاری دینی اساساً باید در فقه مجازی عوض بشود؛ سیاستگذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم، اگر هم میخواهیم، باید فقه رسانه را تعریف کنیم که آن هم یک فقه خاص است، اما اگر خواسته باشیم فقه سختگیر کلاسیک را به جان فضای مجازی بیندازیم، آن قهارتر است …
Read More »در حکمت و حکومت نهاد اجتهاد زنانه
بانوی فاضله و مجتهده، زهره صفاتی توضیح داد در سالهای «فرزند کمتر، زندگی بهتر» که همه مراجع قم با بستن لوله زنان موافقت داشتند، پس از تحقیق به دلیل موضوعشناسیای که حاصل شد و رسیدن به این نتیجه که عملی بیبازگشت است تنها مجتهدی بودم که مخالفت کردم. و چه عبرتانگیز که زمان نشان داد ورود بانوان مجتهده احکام و …
Read More »ابن جنید معتقد به قیاس بود/ اگر دیدگاه ما درمورد قیاس عوض شود، آفاق جدیدی جلوی ما گشوده میشود!/ محقق اردبیلی هم خیلی مقید به نص نیست
به نظر بنده اگر دیدگاه ما درمورد قیاس عوض شود آفاق جدیدی جلوی ما گشوده میشود. به همین دلیل شاید یکی از اسباب اساسی که سخت است نظریه مقاصد در فضای شیعی احیا بشود، دیدگاه شیعه در قضیه قیاس است. شبکه اجتهاد: فقه المقاصد، علل الشرایع، مقاصد الشریعه و مذاق شارع و واژگانی از این دست روایت از مسئلهای مهم …
Read More »تأملی بر وام اربعین/ محمدرضا یوسفی
شبکه اجتهاد: حدود ده سال از مشارکت گستردۀ ایرانیان در پیاده روی اربعین میگذرد. این امر با ترغیب و در اختیار قرار دادن امکانات جهت تسهیل این راهپیمایی بزرگ وسیعتر از گذشته شده است. از جملۀ این امکانات، اعطاء وام به افرادی است که تمایل به شرکت در مراسم پیاده روی و زیارت کربلا را دارند اما شرایط مالی مناسبی …
Read More »بررسی فقهی الزام به تنظیم سند رسمی در معاملات مربوط به اموال غیرمنقول
استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولیفقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر میتواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزهی قراردادها و مالکیّت پدید …
Read More »آینده فقه نمایش/ محمدصادق لیراوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: خروج فقه از رویکرد انفعالی و ورود به عرصه فعالیت، جز با آینده پژوهشی و شناخت مسائلی که در آینده با آن روبرو خواهد شد میسر نیست؛ بنابراین لزوم آیندهپژوهی در همه عرصههای فقه، ضرورت مییابد. یکی از مهمترین مسائل فقههای معاصر، مباحث مرتبط با هنرهای نمایشی است. حجتالاسلام والمسلمین محمدصادق لیراوی، مدیر مرکز پژوهشهای اسلامی رسانه، …
Read More »لزوم انعکاس واقعیات جامعه، باعث تجویز نشاندادن زن مسلمان بیحجاب نمیشود/ قاعده عدالت و قاعده مصلحت باید در فقه هنر موردتوجه قرار گیرند
درهرصورت، فقها بر اساس منابع دینی فتوا میدهند. حال اگر یک فیلمساز بخواهد خانم بیحجابی را شخصیت اول فیلم یا یکی از شخصیتهای فیلم قرار بدهد، فقیه نمیتواند فتوا به جواز چنین کاری بدهد؛ چون نفس این کار اشاعه فحشا است. البته برخی هنرمندان قائلاند که باید واقعیتهای جامعه را همانگونه که هست منعکس کنیم؛ ولی از نظر دین اگر …
Read More »امام احیاگر/ تصحیح یک تفکر غلط درباره زندگی امام سجاد (ع)
«ما بهجاى اینکه بیاییم زندگى امام حسن مجتبى (علیه السّلام) را جدا، و زندگى امام حسین (علیهالسّلام) را جدا، و زندگى امام سجّاد (علیهالسّلام) را جدا تحلیل کنیم… باید یک انسانى را فرض کنیم که ۲۵۰ سال عمر کرده، و در سال یازدهم هجرت قدم در یک راهى گذاشته، و تا سال ۲۶۰ هجرى این راه را طى کرده است.» …
Read More »متشکّل شدن مجدد شیعه؛ نگاهی به الگوی ویژه هدایت و سیره تبلیغی امام سجاد (ع) و ثمرات آن
شبکه اجتهاد: زندگی امام سجاد «از همه جهت یکی از زندگیهای پر از درس است.» یکی از این جهات، الگوی هدایت و سیره تبلیغی ایشان است. همه شواهد نشان می دهد نیم قرن بعد از حکومت پیامبر اسلامی، جامعه اسلامی چنان به انحراف رفته است که امیدی به اصلاح آن نیست؛ اما به راستی امام سجاد چگونه در طول ۳۵ …
Read More »نیازمند فقهی جدید مبتنی بر مشترکات و مسایل روز جهان اسلام هستیم
مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی گفت: ما احتیاج به یک فقه جدید داریم که مبتنی بر مشترکات و مسائل روز جهان اسلام و عرصه بین الملل باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، ماموستا عبدالسلام کریمی در سومین کنفرانس منطقهای وحدت اسلامی در ارومیه، گفت: ما احتیاج به یک فقه جدید داریم، نه آنکه فقههای فعلی …
Read More »مبنای قانونگذاری و اجرای حجاب در جمهوری اسلامی چیست؟
شبکه اجتهاد: حجاب اسلامی بهعنوان بیرونیترین و قابل لمسترین لایه هویت اسلامی، نشانۀ واضحی برای شناسایی جوامع مسلمان از غیرمسلمان تلقی میشود و بیپرده موضع شریعت را در باب تظاهرات اجتماعی دین در سبک زندگی مؤمنین بهنمایش میگذارد. این وضعیت در اولین نگاه، امکان صورتبندی جوامع را به «اسلامی» و «غیراسلامی» برای هر بینندۀ عادّی هم فراهم میآورد. بیشک، هویت …
Read More »دستهبندی آرای فقهای امامیه درباره حجاب و عفاف
مولف در این کتاب میکوشد در بررسی مسائل مربوط به موضوع، آرای فقهای امامیه را تجمیع و دسته بندی کند، سپس به مراجعه به منابع فقه و بررسی اسناد آن به نتیجه نهایی دست یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع این کتاب بررسی کارکردها با آثار و پیامدهای عفاف در حقوق خانواده است. مقصود از عفاف در عنوان کتاب پاک …
Read More »فقه حکمرانی، از سیاستگذاری تا تنظیمگری و تصدیگری
ما به فقهی نیاز داریم که احکام حلال و حرام و باید و نباید سیاسی که همان رابطه حاکم با مردم و مردم با حاکم را بیان کند، و همان «فقه السیاسه» است که عبارت است از ولایت فقیه و مشروعیت انتخابات و مشروعیت حزب و مشروعیت ولیّ فقیه. علاوه بر آن ما نیاز به فقه حکمرانی داریم. بدین معنا …
Read More »نقد و بررسی دو رویکرد نسبت به اجتهاد در معارف دین
شهید صدر در الأسس المنطقیه للاستقراء میگوید پایگاه حجیت علوم خبرویت نیست یقین است؛ بنابراین در یکمرتبهای باز طبقه مقابل انبیاء را قبول میکنند، درحالیکه همان را نیز نباید قبول کرد. به نظر ما اگر خود خبره پایگاه قولش استناد نداشته باشد نمیتواند آن را حجت بدانید. اخباریین در رجوع به موضوعشناسیها و تخصصها این دقت را نفرمودهاند. به گزارش …
Read More »مطلبی از آخوندخراسانی درباره شیخ فضلالله نوری نسبت میدهند که جز تهمت و افترا چیز دیگری نیست
آیتالله نوری همدانی گفت: عدهای خواستند که بین بزرگان دینی خصوصاً مرحوم آخوند خراسانی و شیخ فضل الله نوری و شخصیتهای همانند صاحب عروه چه در دوران زندگی و چه در تحلیل مسائل بعد شهادت شیخ ایجاد اختلاف نموده و مسائل غیر واقعی نسبت دهند در حالی که همه این بزرگان برای فلاح و صلاح امّت اسلام هم فکر و …
Read More »