به نظر میرسد که اگر ارتباط میان فقها و حامیان محیطزیست در حال حاضر هم قویتر بود شاید حامیان محیطزیست بهتر میتوانستند به اهدافشان که حمایت از محیطزیست است برسند. الآن بهعنوان نمونه در اینکه شراب حرام است کسی تردید ندارد؛ ولی در اینکه ماشین سواری یک شخص بیش از حد دود میکند، چهبسا برای خود راننده و مالک خودرو …
Read More »آخرین اخبار
آیا فقه محیطزیست، میوهای طبیعی از درخت فقه خواهد شد؟/ حسن اجرایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیندهپژوهی اگرچه در جهان علم آنچنان نوپا نیست؛ اما در ایران و البته در علوم اسلامی، نوزادی بس نوپا به شمار میآید. در این میان به نظر میرسد برای پرهیز از رویکرد انفعالی فقه معاصر نسبت به موضوعات نوپدید و تبدیل آن به رویکرد فعال، مناسب است آیندهپژوهی در فقههای نوپدید بهصورت جدی دنبال شود. به مناسبت …
Read More »ترجمه «فروع کافی» روانه بازار نشر شد
ترجمه کتاب «فروع کافی» نوشته رضا مصطفوی توسط انتشارات عهدمانا در چهار جلد منتشر و راهی بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، «فروع الکافی» یکی از منابع حدیثی شیعه و مهمترین و معتبرترین منبع از کتابهایی است که به دست ما رسیده است. محمدبنیعقوب، مشهور به ثقهالاسلام کُلینی، این مجموعه حدیثی را که جامع اخبار فقهی است، در ۲۷ …
Read More »ظرفیتهای نهاد ولایت فقیه، در مواجههٔ پیشگیرانه با چالش بازگشتپذیری انقلابها
مشروعیت الهی ولی فقیه، شرایط اخلاقی وی و در نتیجه رابطهٔ اطاعت و الفت میان امام و امت، مانع از بازگشت انقلاب اسلامی از آرمانهای خود است. به گزارش شبکه اجتهاد، هفتاد و دومین نشست علمی پژوهشگاه فقه نظام با عنوان «ظرفیتهای نهاد ولایت فقیه در مواجهه پیشگیرانه با چالش بازگشتپذیری انقلابها» با ارائه حجتالاسلام محسن زواری و نقد حجتالاسلام …
Read More »مقاصد شریعت استعماری؛ «سخن از صلح امروز به معنای فراموشی فلسطین است»
رئیس سابق اتحادیه جهانی علمای مسلمان نسبت به استفاده از مقاصد شریعت استعماری به منظور ضربه زدن به اسلام و حذف آن از زندگی مردم هشدار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، رئیس سابق اتحادیه جهانی علمای مسلمان، دکتر احمد الریسونی، نسبت به استفاده از مقاصد شریعت اسلامی به منظور ضربه زدن به اسلام و حذف آن از زندگی مردم هشدار …
Read More »انتشار چهارمین شماره دو فصلنامه تخصصی مطالعات فقه سیاست
چهارمین شماره دو فصلنامه تخصصی مطالعات فقه سیاست به صاحب امتیازی مرکز فقهی ائمه اطهار منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دو فصلنامه تخصصی مطالعات فقه سیاست که مورد استقبال پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی این عرصه قرار دارد، در چهارمین شماره خود، شش مقاله تخصصی را در خود جای داده است. اولین مقاله به قلم عباسعلی مشکانی با عنوان «چیستی، …
Read More »۱۵ نکته مهم پیرامون خطبه غدیر و امامت حضرت علی (ع)
ما غدیر را نه تنها موجب افتراق نمیدانیم بلکه آن را محور وحدت میدانیم. چون حدیث غدیر بین فریقین متواتر است و با قرائن زیادی که در این حدیث وجود دارد به هیچوجه مسئلهی دوستی در کلمه «مولی» مطرح نیست که پیغمبر به مردم بگوید علی را دوست داشته باشید، بر بیعت کنندگان امر فرمود که با «السلام علیک یا …
Read More »از روایت غدیر تا عید غدیر
شبکه اجتهاد: آنچه به عنوان حدیث غدیر و به نام روز غدیر میشناسیم، روایت و حکایتی درباره رخدادی است که در سال دهم هجرت، روز هجدهم ذی حجه، در منطقه غدیر خم رخ داد؛ چنان که روایات تاریخی گزارش کرده اند، طی آن، رسول خدا (ص) در حالی که پس از انجام تنها حج تمتع خود به مدینه باز میگشت، …
Read More »زمینه و زمانه غدیر؛ مسئله دشوار جانشینی رسول خدا (ص)
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینههای اجتماعی زمانه غدیر میپردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواریهایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینههای اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله …
Read More »غدیر، خط بطلانی بر جدایی دین از سیاست
شبکه اجتهاد: غدیر، تنها یک رخداد تاریخی نیست؛ بلکه یک نگرش است. تحلیل تاریخیِ صِرف از غدیر خم، سبب میشود تا ابعاد مختلف این واقعه عظیم، مورد غفلت قرار گیرد. آنچه که در فهم نگرشِ غدیر اهمیت دارد، منطق نهفته در کیفیت ابلاغ و اجرای دستورات الهی از سوی پیامبر صلی الله علیه و آله است؛ منطقی که با خود، …
Read More »ناشنیدنیهایی از علامه امینی و کتاب الغدیر
الان را نگاه نکنید که فهرست کتابخانهها در اینترنت هست و دستیابی راحتتر شده است. مرحوم حاجآقا رضا امینی، پسر مرحوم علامه امینی که دوشادوش پدر در تمام سفرها بود، تعریف میکرد در سفری که به هند رفتیم، آنقدر هوا گرم بود که لباس نازک هم برای ما زیاد بود و پدرم لباسش را درمیآورد و یک لُنگ را خیس …
Read More »فقه غدیر/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: غدیر دریایی از معارف است. فقه، فرهنگ، کلام، اخلاق و تفسیر، همه را دارد؛ ولی دریغ که گوهرهایش تاکنون استخراج نشده است، هر چند دستان سخاوتمند امواج غدیر گاه دانههای گرانبهایی را به ساحل نشینانش ارزانی داشته است. در این نوشتار برآنیم نگاهی به فقه غدیر افکنیم، پیش از ورود به بحث توجه به چند نکته ضروری مینماید: …
Read More »حقوق شهروندی، چالش حجاب و چند پرسش/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب بهمنظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بیحجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار میگیرد. حجتالاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و …
Read More »طرح «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول»، موانع و چالشها/ حل پنجمیلیون پرونده سند عادی با فقه پویا امکانپذیر است
رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهمترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همهی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری …
Read More »آسیبهای جایگزین شدن فقه اصطلاحی با فقه واقعی/ چهار تحول اساسی اصطلاح «فقه» در فرهنگ اسلامی
مرحوم نایینی کسی است که تا آخر رفته و صاحب مکتب است، ایشان به حوزههای علمیه کنایه میزند و میگوید امام صادق(ع) یک جمله فرمود «لاتنقض الیقین بالشک» از این یک عبارت چند جلد کتاب نوشته شده است، ولی این همه آیه راجع به عدالت و حریت داریم، ولی هیچ استفادهای از آن نشده است؛ لذا ما هیچ کتابی نداریم …
Read More »از «مکاسب شیخ انصاری» تا «اقتصاد اسلامی»!/ احمدحسین شریفی
شبکه اجتهاد: یکی از آقایان محترم در نقد «اقتصاد اسلامی» گفتهاند: «پسوند اسلامی برای اقتصاد غلط است. آنچه که در فقه داریم، حقوق بازرگانی است نه اقتصاد. مکاسب شیخ انصاری حقوق بیزنس است که غیر از اکونومی است. اکونومی یعنی چه فرمولی تورم را پایین میآورد و این در فقه ما وجود ندارد. اینها فکر میکنند مکاسب شیخ انصاری اقتصاد …
Read More »ویژگیهای «پول» در فقه اسلامی
استاد اراکی پول کاغذی را کالای اعتباری محضی معرفی کرد که هیچ ارزش حقیقی نداشته و طبق فقه اسلامی نمیتواند طرف مبادله قرار گیرد، از این رو باید طلا جایگزین آن شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در نشست «حکمرانی اقتصادی و کنترل تورم» که در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم …
Read More »جایگاه اخلاق در شریعت از منظر علامه طباطبایی/ علت انحطاط مسلمین اکتفا به جسد احکام شرعی است
استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: علامه طباطبایی تاکید دارد که مسلمین اگر دچار انحطاط و سقوط شدهاند، به خاطر اکتفا به اجساد احکام شرعی و اعراض از روح آن است، در واقع جسد بدون روح خاصیتی ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری، در نشست علمی «مبانی و پیشفرضهای استنباط اخلاقی از قرآن» که …
Read More »مباحث کیفی فقه را تا حد مقدور، به کمی تبدیل کنیم/ شروع فقه محیطزیست با مقاله و پایاننامه، موجب نابودی آن میشود/ ریزبینیهای فقها در ابواب مختلف فقهی، مزیت فقه شیعه در دنیای معاصر است
ما یک سری نمونههای جزئی داریم که فقها امور کیفی را به امور کمی تبدیل کردهاند. مثلاً در بحث مسافرت، دائمالسفر بودن یک بحث کیفی است؛ اما برخی از فقها به بحث کمی تبدیل کردهاند. مثلاً اگر سه روز در هفته مسافر باشد، دائمالسفر است و … . یا مثلاً در بحث الکل اگر از یک درصد خاصی بالاتر رود …
Read More »باید نگاه نظامواره به فقه داشته باشیم/ با نظریه اخباریون که باید اخبار را به دست مردم داد موافقم!/ مجتهدان، حرفهای تازهای برای دنیا ندارند!
یکی از چالشهای ما در علوم انسانی، مسدود بودن باب نقد و نظر در جمهوری اسلامی است، لذا عملاً دانشگاهها جرات ورود به این مباحث را بهصورت شفاف ندارند. علیرغم رشد فزاینده در مهندسی و پزشکی، در علوم انسانی دچار رکود شدهایم. حوزهها نیز در صورتی رشد میکنند که نقد آزاد باشد؛ اما امروزه، اگر طلبهای امری را که با …
Read More »فقه محیطزیست و منابع طبیعی، ابعاد و سرفصلها/ خدیجه افشین
اختصاصی شبکه اجتهاد: فقههای معاصر، بهمقتضای نوپدید بودنشان، با ابهامات زیادی مواجه هستند. یکی از مهمترین و ابتداییترین این ابهامات، چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن است، امری که تقریباً در غالب فقههای نوپدید مورد غفلت قرار گرفته و لذا کمتر باب فقهی معاصر را میتوان یافت که چیستی، ابعاد و شبکه مسائل آن به صورت دقیق روشن شده باشد. …
Read More »روایت کتاب محور احادیث شیعه
اثر جدید حجتالاسلام والمسلمین احسان سرخهای، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عنوان «روایت کتاب محور احادیث شیعه» روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب حاضر با نظر به شواهد تاریخی، رجالی، فهرستی و نیز روایات اهلبیت علیهمالسلام با نگاه به نحوه انتقال تراث حدیثی شیعه، آن را به عنوان موضوع مقدمی برای معیارهای صحیح ارزیابی …
Read More »فایده هنر این است که نفس اماره را به نفس مطمئنه تبدیل کند/ دخالت زمان و مکان در نصوص مرتبط با فقه هنر، بسیار جدی است/ برخی مسائل امروز فقه هنر را به امثال نگاه به نامحرم تقلیل میدهند
امروزه پرسشهای عمیقی در حوزه فیلم و سینما بهعنوان یکی از مصادیق هنر مطرح میشود که نیازمند بررسی ویژه است. امروزه سؤالات فقط در این حد نیست که آیا میتوان چهره زن یا پوشش زن را بهگونهای که در موازین شرعی منطبق نیست، نشان داد یا نه؟ مثلاً مرد میتواند زن را گریم کند و برعکس یا نه؟ سؤالات فراتر …
Read More »چشم انداز تشیّع در ایران و بایستههای نظریِ روحانیّون/ محمدحسین کمالی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حوادث یک سال اخیر ایران، و بعضی حرکاتِ روحانی ستیزانه[۱] و دین گریزانۀ آن، که برخی از آن به عنوان «اولین جنبشِ دین گریزانه» در تاریخ ایران- قبل و بعد از اسلام- یاد کرده اند، بهانۀ مناسبی است که به «ارتباط ایران، تشیّع و روحانیت» به نحو ناظر بر آینده دور –سدهها و هزارههای آینده- بپردازیم. بویژه …
Read More »بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی
از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بودهاند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار میکند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد میشود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت …
Read More »خواستگاری و نامزدی در آیینه فقه و حقوق
خواستگاری و نامزدی از مقدمات مهم ازدواج میباشند. در فقه و حقوق برای ایندو احکام، شرایط و اقسام متعددی ذکر شده که در برخی موارد عالمان مذاهب اسلامی و حقوقدانان با یکدیگر درباره آنها اختلافاتی دارند. در این کتاب با توجه به اهمیت و کاربردی بودن موضوع، در ابتدا مفهوم شناسی خواستگاری و نامزدی و اقسام خواستگاری ذکر شده، سپس …
Read More »رودربایسی فعلی، حرکت نواندیشی نیست، بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است!/ رویکرد مولا و عبید، فقه را ناکارآمد کرده است/ فقه خانواده، آینده روشنی ندارد!
به نظرم در حوزه خانواده، جریان نواندیشی که عهدهدار تحول و بازنگری در فقه خانواده باشد، نداریم. نواندیش یا نداریم یا بسیار کم است، لذا احساس میکنم اتفاق خاصی در این عرصه روی نخواهد داد. به نظر میرسد در این قضیه، یک رودربایستی وجود دارد که اسمش حرکت نواندیشانه نیست بلکه معطل کردن ماشین نواندیشی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه …
Read More »دنیای استکبار بیش از هر زمان دیگری مشغول اسلامستیزی است/ عدهای میخواهند وانمود کنند متدینین با شادی مخالف هستند/ نباید توجیهگر عمل اشتباه فلان مسئول باشیم
آیتالله نوری همدانی گفت: امروز دنیای استکبار بیش از هر زمان دیگری مشغول اسلام ستیزی است؛ سران کشورهای اسلامی و مردم مسلمان به هر نحو ممکن باید انزجار خود را نسبت به اهانت قرآن کریم اعلام بدارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار جمعی از فضلای حوزه علمیه ضمن محکوم کردن اهانت به قرآن کریم، اظهار …
Read More »روش اجتهادی تراکم امارات و آثار فقهی و اصولی آن
کتاب «روش اجتهادی تراکم امارات و آثار فقهی و اصولی آن» اثر حجتالاسلام والمسلمین ناصر متقی املشی به همت «انتشارات عصر جوان» به چاپ دوم رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این کتاب در سه بخش «مباحث مقدماتی»، «مباحث مربوط به تراکم اَمارات» و «آثار فقهی و اصولی تراکم امارات» به رشته تحریر درآمده است. بخش اول، مباحث مقدماتی که ۱۲ …
Read More »نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی
شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ جعفر سبحانی از نحوه آشنایی شهید مطهری با علامه طباطبایی در سال ۱۳۳۰ و مباحثه علمی ایشان میگوید:
Read More »