استاد برجسته خارج فقه حوزه علمیه مشهد با بیان اینکه شیخ انصاری در دَوَران بین تحصیل علم و تکسُّب، تحصیل علم را ترجیح میدهد، اظهار کرد: طلبه نباید بخاطر سختیها اهتمام به درس را رها کند. من این مسأله را با امام خمینی و آیتالله حکیم مطرح کردم و هردوی آنان فرمودند که تلاش علمی و اجتهاد برای طلبه مستعد …
Read More »حوزه علمیه خراسان
اصول فقه استظهاری داریم اما هنوز اصول فقه استنطاقی نداریم/ سیر تکاملی فقه فردی تا فقه نظاممند اجتماعی/ اهل سنت میگویند شما بعد از چندین قرن به نظریه ما رسیدهاید
استاد سید منذر حکیم در یکی دیگر از سلسله نشستهای «گفتمان معرفت» بحث «فقه و نظاممندی» را ارائه نمود و فقه فتوایی رسالههای عملیه را فقه فردی خواند و نبود فقه اجتماعی نظاممند را از چالشهای معاصر و حکومت اسلامی دانست. او جامعیت دین اسلام را نشانه وجود نظامهای مختلف زندگی انسان در دین معرفی نمود و بر لزوم استنباط …
Read More »طرفداران پردهنشینی، اجازه حضور زن را جلوی استاد مرد یا ورود زن به جامعه را نمیدهند/ اگر وضعیت حوزه خواهران همینگونه باشد، در آینده خروجی در مقطع اجتهاد نخواهیم داشت/ نمیخواهیم طلبه را فقط برای مشهد و ایران تربیت کنیم
الان ما حوزههایی در مشهد داریم که اینها اصلا اجازه حضور زن را جلوی استاد مرد یا ورود زن به جامعه را نمیدهند. یعنی همیشه میخواهند در عین اینکه درس میخواند، عقب باشد و یک چشمش بیشتر دیده نشود و زیر پوشیه باشد و حرف زیاد نزند و هنوز میبینیم که طرفدار پردهنشینی هستند و نتیجهاش این میشود که آقایان …
Read More »مهندسی معکوس در بحث مالکیت معنوی استثناء است/ سیره عقلا نمیتواند دلیل مالکیت معنوی باشد/ حکم مالکیت معنوی مستحدث ولی موضوع آن ثابت است
باید گفت شرعی بودن سیره وابسته به تقریر شارع است. تقریر غیر از سکوت است و باید در زمان حضور امام باشد؛ بنابراین سیره نمیتواند دلیل بر حجیت سیره عقلاء بر احکام نوپیدای کنونی باشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در یکی دیگر از نشستهای «گفتمان معرفت»، استاد محمد قائینی بحث «فقه و مالکیت معنوی» را مطرح نمود. وی بحث خود …
Read More »دلیل محکم حجیت ظن در موضوعات، بناء عقلا است/ قاعده بناء عقلاء در حجیت ظن در مطلق موضوعات
آیتالله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی استاد مدعو یکی دیگر از نشستهای «گفتمان معرفت» بود. وی بحث خود را با عنوان «بررسی حجیت ظن در موضوعات» ارائه نمود و در آن موارد بسیاری از عمل به ظن در موضوعات را بیان کرد. رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) با طرح چهار دلیل از جمله بناء عملی عقلاء، حجیت عمل به ظن …
Read More »شاگردان امام خمینی در حوزه علمیه مشهد/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آقا سید روحالله خمینی در روز ۲۰ جمادیالثانی سال ۱۳۲۰ هق در شهر خمین در خانوادهای علمی و مذهبی متولد شد. پدر ایشان مرحوم آیتالله سید مصطفی خمینی از مجتهدین مقیم خمین بود. مرحوم امام خمینی چند ماهه بود که پدر ایشان وفات نمود. برادر بزرگتر امام خمینی آیتالله سید مرتضی پسندیده بود و دوران کودکی را …
Read More »حدیث رفع بنا بر نظریه خطابات قانونی معنا دارد/ راه حل و تکمله نظریه خطابات قانونی
حجتالاسلام درایتی در یکی دیگر از نشستهای «گفتمان معرفت»، نظریه اصولی«خطابات قانونی» امام خمینی(ره) را توضیح داد و بحث خود را با موضوع «نگاهی نو به خطابات قانونی» ارائه کرد و در آن تکملهای برای حل مسأله انحلال تکلیف مطرح نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد درایتی در ابتدای بحث به جایگاه نظریه خطابات قانونیه پرداخت و گفت این نظریه …
Read More »ریشه کارهای حدیثی معاصر به مستشرقان برمیگردد/ مسأله مطرح در نقل به معنای حدیث در قرون اولیه فقط جواز نیست بلکه رواج است/ خیلی وقتها میخواهیم مسائل تاریخی را هم با اصول عملیه حل کنیم!
حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث در یکی دیگر از نشستهای «گفتمان معرفت»، بحث خود را با عنوان «تأثیر مطالعات نوین حدیثی در استنباط» ارائه کرد و به جریانهای حدیثی مختلف معاصر و پیش از آن در شیعه و اهل سنت اشاره نمود، سپس انواع مختلف فعالیتهای حدیثی و تأثیر آن در استنباط فقهی را بیان کرد. …
Read More »برخورد فیزیکی در امر به معروف و نهی از منکر/ معنای ید در مراتب امر به معروف و نهی از منکر/ اصل حرمت ایذاء قدر متیقن در اقدام عملی
اجرای نیمهکاره یک قانون (امر به معروف و نهی از منکر) اثر عکس دارد. باید مساحت اجرای قانون را با توان خود بسنجیم؛ مثلاً قانون بستن کمربند ایمنی طرف شاگرد، جدی گرفته نشد. همچنین با بررسی فقهی، میشود اعمال زور توسط افراد در قانون ممنوع گردد که این کار آثار اجتماعی فراوانی خواهد داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »مفهوم شناسی مخالفت کتاب در روایات ترجیح
استاد تبادکانی، در نشست «گفتمان معرفت» که در مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به دفتر آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی برگزار شد، معنای مخالفت با کتاب در روایات باب ترجیح را در قالب سه نظریه و سه نکته تبیین و مطرح کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد سیدحسن تبادکانی در ابتدای صحبتهای خود جایگاه پدیده تعارض را تبیین کرد و گفت: …
Read More »تحقیق و اثبات قواعد فقهی، ضروری و ارزش علمی فراوانی دارد/ سیره و سیمای فرزانگان فقاهت و اجتهاد/ حقیقت ماجرای دیدار پسر آیتالله میلانی با شاه
آیتالله رضازاده از علماء و مدرسین عالی حوزه علمیه خراسان در نشستی علمی با عنوان «سلوک و زیّ طلبگی» به بیان مباحث و نقطه نظرات فقهی و اخلاقی پرداخت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله رجبعلی رضازاده در این نشست که در ادامه سلسله نشستهایی با عنوان «گفتمان معرفت» در شبهای ماه مبارک رمضان در مرکز تحقیقات اسلامی حوزه علمیه مشهد …
Read More »رسالت حوزه و نیازهای انسان معاصر
امروزه در فقه جای بحث و بررسی و کار تحقیقی بسیاری هست. تشکیلات حوزوی باید قوی شود. آشیخ هاشم آملی میگفتند دوست دارم مدرسهای بسازم که یک عده طلبه متمحّض در اصول و فقه بشوند و درس بخوانند، حتی به تبلیغ هم مشغولیت نداشته باشند. یا مثلا آیتالله وحید قبل از انقلاب منبر میرفت. آشیخ ابوالحسن اصفهانی به ایشان امر …
Read More »زمانی: روایات کراهت لُبس السواد اطلاق دارد و تنها استثناء آن لباس زنان در عزای امام حسین(ع) است/ رمزی: ردع و کراهت لبس السواد بهدلیل عارضه نهی از تشبه به اعداء است
حجتالاسلام رمزی گفت: صاحب وسائل دو روایت آورده که در آن لباس سیاه با عنوان لباس اعداء، نفی و ردع شده است؛ بنابراین لبس سواد برای عزای اهل بیت تخصصا از موارد کراهت خارج است. وی بدین ترتیب خصوصیت نساء در جواز استفاده از لباس سیاه را نفی و الغاء کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در یکی دیگر از نشستهای …
Read More »نقش ترکیب و تعویض سند در حجیت روایات
کتابهای اصل نزد شیخ و صدوق بوده است، هر چند برخی از طرقی که به آن کتابها دادهاند علیالتحقیق ضعیف است، اما چون خودشان آن کتابها را داشتند میتوان با طریق صحیح دیگر به آن کتاب، مشکل صحت سند و آن طریق ضعیف را حل کرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله جلسات «گفتمان معرفت» مرکز تحقیقات اسلامی (وابسته …
Read More »در اسناد بالادستی حوزه خراسان جایی برای خواهران باز شود/ در حوزههای علمیه، نگاه مردانه نسبت به علم وجود داشته و الان هم حاکم است/ اساساً برنامهای که برای حوزه خواهران طراحی شده، مجتهدپرور نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: بانوی فرهیخته حاجیهخانم صدیقه مقدسی به نقلقولی مستقیم از بانو صفاتی پرداخت که مقام معظم رهبری به من (بانو صفاتی) فرمودهاند: «مسائل زنان را باید زنان حل کنند و زنان باید در مسائل خودشان اجتهاد کنند». برخی از مسائل زنان است که آقایان نمیتوانند مثل زنان بر آن اشراف داشته باشند. لذا اگر منویات مقام معظم رهبری …
Read More »سلسله نشستهای دین و سلامت با موضوع «تطبیقات قاعده لاحرج و الزام در فقه پزشکی»
شبکه اجتهاد: سلسله نشستهای تخصصی دین و سلامت با حضور و ارائه حجتالاسلام والمسلمین استاد محمد عندلیب و حجتالاسلام والمسلمین استاد محمد قائینی با موضوعات «تطبیقات قاعده لاحرج و الزام در فقه پزشکی» در محل موسسه الهادی در حال برگزاری است.
Read More »تأسیس فقه حقوق بشر ضروری است/ حق برخوداری از حاکمیت امام عادل میتواند به حقوق بشر افزوده شود
مبحث فقه و حقوق بشر، اعم از مبحث فقهِ حقوق بشر است. فقهِ حقوق بشر یعنی بحثهای فقاهتی پیرامون آنچه حقوق بشر شمرده میشود گرچه ما اکنون رشته مدون فقهِ حقوق بشر نداریم که تأسیس آن ضروری و بایسته است اما حقوق بشر، زیر مجموعه حقوق است و فلسفه حقوق بشر زیر مجموعه فلسفه حقوق است و مباحث حقوق بشر …
Read More »خانمها قرار نیست مجتهد شوند!/ آقایان نگاه خاصی به اجتهاد بانوان طلبه دارند/ ضرورت حضور خانمها در جلسات شورای عالی حوزه
اختصاصی شبکه اجتهاد: سرکار خانم سکینه بیک خورمیزی، را بهحق باید یکی از بانوان فعال، عالمه و خوشسابقه در امر تعلیم و تربیت در مشهد محسوب کرد. ایشان از سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از انقلاب، همزمان با آموختن دروس حوزوی موفق به اخذ مدرک کارشناسی از رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی …
Read More »تفقه در شاخههای علوم اسلامی از دروازه «تفقه در احکام» میگذرد/ سه رسالت مهم حوزه و حوزویان
اگر کسی در تحقیقات فقه و اصول رشد نکند، امیدی به محقِّقشدن در رشتههای دیگر هم نداشته باشد؛ زیرا که منطق استنباط را باید از طریق تحقیقات فقهی و اصولی آموخت. طلبه باید تجربه عملی استنباط و کارورزی فهم استدلالی معارف را در کار فقاهتی تجربه کند. تفقه در هرکدام از شاخههای علوم اسلامی از دروازه تفقه در احکام میگذرد. …
Read More »محقق حوزوی در «سنگر دانشگاه»/ راوی حوزه
شبکه اجتهاد: امروزه حضور حوزویان در دانشگاهها امری معمولی و مرسوم شده است. در سالهای اولیه تأسیس دانشگاه در ایران، تعداد کمی از روحانیون در دانشگاهها تدریس میکردند که اغلبشان افراد شاخص علمی بودند. دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران که امروزه به نام دانشکده الهیات میشناسیمش، اولین دانشگاهی بود که روحانیون را پذیرفت و فتح بابی در این خصوص …
Read More »حاشیهنگاری مهدی رضایی از دیدار رمضانی با رهبر انقلاب
اختصاصی شبکه اجتهاد: توفیق رفیق این کمترین شد و بهعنوان نماینده از طرف حوزه علمیه خراسان دعوت شدم که در محضر مقام معظم رهبری چند دقیقهای صحبت کنم. انصافاً این پیشنهاد برای من بسیار مغتنم بود و از تمام کسانی که من را قابل دانستند تشکر دارم. بعد از شور و مشورت با دوستان و اساتید مشخصاً به این جمعبندی …
Read More »اگر در مقام و شأن فتوا بودم، به طور قطع ترجمه کتابها را برای حوزه علمیه حرام اعلام میکردم
استاد رشاد با بیان اینکه با رایج شدن کتابها و روشهای جدید، سهم طلبه در تحصیل صفر شده و در حالی که ادبیات عرب نماد درس حوزه علمیه بوده است، امروز متون به صورت ترجمه در دسترس است، اذعان کرد: خسارت آثار سوء ترجمهها و تلخیصها به گونهای است که اگر من در مقام و شان فتوا بودم، به طور …
Read More »بهرهمندی از ابزارهای جدید در رؤیت هلال، فواید مهمّی در تشخیص حکم و پرهیز از اختلافات دارد / تشریح مبانی مراجع شیعه در بحث رؤیت هلال
حجتالاسلام علوی گفت: بهرهمندی اصولی از دستاوردها و ابزارهای جدید در بحث رؤیت هلال فواید مهمی برای فقها در تشخیص دقیق حکم و پرهیز از اشتباهات و اختلافات در بردارد اکنون انجام بسیاری از محاسبات و مسائل مرتبط با رؤیت شرعی هلال راحتتر شده است لذا اگر بتوانیم پا بهپای مسائل علمی روز حرکت و از فناوریهای زمانه استفاده کنیم …
Read More »تنبیهاتی در باب «زکات»/ شمول زکات و عدم انحصار آن به ۹ قلم
اختصاصی شبکه اجتهاد: در ادامه سلسله نشستهای علمی در محضر آیتالله شیخ مصطفی اشرفی شاهرودی (استاد مطرح سطح خارج حوزه علمیه مشهد و از شاگردان بهنام امام خمینی و آیتالله خویی) موضوع «زکات پولهای رایج» با ارائه حجتالاسلام والمسلمین دکتر غلامرضا مصباحیمقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در ادوار هشتم و نهم، چندی قبل …
Read More »پذیرش مقاله دوفصلنامههای علمی تخصصی حوزه علمیه خراسان
معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان برای پذیرش مقاله در دوفصلنامههای علمی تخصصی فراخوان داد. به گزارش شبکه اجتهاد، معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان برای پذیرش مقاله در دوفصلنامههای علمی تخصصی قرآن و حدیث، فقه و اصول، کلام، ادبیات عرب، رجال، اسلام و ادیان، زن و خانواده، تاریخ و سیره و هنر و رسانه فراخوان داد و از مقالات علمی کلیه …
Read More »رجال به عنوان علم پایه برای علوم اسلامی محسوب میشود/ ضرورت مهارت در سند شناسی
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با اشاره به وضوح نقش مهم حدیث در علم اصول و به ویژه علم فقه، بیان کرد: علوم حدیثی به عنوان مقدمه محسوب میشود که اگر بدان اهمیتی داده نشود، فقه اساسی پیدا نمیکند زیرا فقه احکام شرعیهای است که عملا باید انتساب آن به شرع اثبات شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله مهدی …
Read More »فراخوان مقاله اولین شماره «مطالعات اعتبارسنجی حدیث» وابسته به حوزه علمیه خراسان
دوفصلنامۀ «مطالعات اعتبارسنجی» حدیث وابسته به گروه رجالپژوهی معاونت پژوهشی حوزۀ علمیۀ خراسان رضوی در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری در زمینه تحقیقات حدیثی و رجالی و در دفاع از میراث حدیثی شیعی و جلوگیری از افراطها و تفریطها، فعالیتهای خود را آغاز کرده است. این دوفصنامه مشتمل بر سه رویکرد محتوایی کلی زیر است که هر یک حداقل …
Read More »مجتهدی که عاشق تدریس بود/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله سید حسن صالحی از اساتید نامدار سطوح عالیه حوزه علمیه مشهد بود. این مجتهد با تقوا بیش از نیم قرن در حوزه علمیه مشهد به تدریس پرداخت آنچنانکه در بین طلاب و فضلای مشهد به «صالحی مدرس» معروف شد. تدریس ایشان در این مدت نیم قرن از ابتدای جامع المقدمات آغاز شد و به تدریج تمام …
Read More »برخی تعابیر در باب «اختیارات ولی فقیه» مشکلزا است/ تبیین شرایط و گستره اختیارات ولایت فقیه
میگوییم حکومت فقیه مطلقه است و ناظر به آن ولایت مقیدهای است که برخی از فقها تفوه کرده بودند که امور حسبیه یا امور ضروریه را شامل میشد. یعنی مطلقۀ ما در مقابل آنها است نه مطلق کلی. دو قید اساسی که عرض کردیم حتماً باید باشد. اما چون خوب بیان نمیشود، سبب شبهه شده است. در خطبه نماز جمعه …
Read More »فراگیری دانش اقتصاد تا رفع نیاز جامعه اسلامی بر طلاب توانمند واجب کفایی است
امروز یک ضرورت و واجب کفایی است بر همۀ پژوهشگران و طلاب که در زمینه فقه اجتماعی و فقه نظامساز و بصورت فقه تخصصی اقتصاد وارد شوند و هر چقدر که در این عرصه کار کنند چون این مسیر در ابتدای تأسیس و شکلگیری است، اقتضا دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، گفتگوی صمیمانه حجتالاسلام سیدحسین میرمعزی، معاون پژوهشی حوزه علمیه …
Read More »