قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه / دیدگاه و گزارش (صفحه 10)

دیدگاه و گزارش

اگر فتوا در شورای اجتهاد پخته شود، حجیت بالاتری دارد/ بررسی مزایا و چالش‌های اجتهاد گروهی

تطبیق جنسیت فقط در صورت اضطرار مجاز است/ اگر فردی قابلیت درمان با مشاوره و دارو دارد، از نظر شرع حق تغییر جنسیت ندارد

گروهی از فوق متخصصان در یک مسئله، هر شش ماه یا هر یک سالی البته مانده به تناوب مسائل، بنشینند مهم‌ترین مسائل چالشی و قابل مناقشه را مطرح کنند و از انظار یکدیگر مطلع بشوند و نظریه‌ی خودشان را در معرض نقد دیگران قرار بدهند. این می‌شود‌ شورای اجتهاد و الآن شدنی است و خیلی مشکل عمده‌ای نخواهد داشت. آن چیزی که مشکل دارد و چالش هست شورای افتاء است، این آقایان مرجع تقلید هم باشند و نظر هر کدامشان برای مقلدینشان حجّت است، منتها خودشان در این جمع، نظرات خود را مورد بازبینی قرار بدهند، این در مورد شورای …

توضیحات بیشتر »

بررسی ادله عدالت مرجع تقلید/ در مورد حقیقت عدالت میان فقها اختلاف نظر وجود دارد/ برخی عدالت را عدم ارتکاب به کارهای خلاف شرع و انجام واجبات می‌دانند

بررسی ادله عدالت مرجع تقلید/ در مورد حقیقت عدالت میان فقها اختلاف نظر وجود دارد/ برخی عدالت را عدم ارتکاب به کارهای خلاف شرع و انجام واجبات می‌دانند

استاد مهدی مروارید گفت: در بسیاری از این موارد ادله خاص برای عادل بودن اقامه شده است و گاهی روایات معتبری در عادل بودن آ‎ن‎ها وارد شده است و تنها موردی که پیدا کردن دلیل برای آن مقداری با مشکل مواجه است در مورد مرجع تقلید است؛ یعنی پیدا کردن دلیلی که بیان نماید یکی از شرایط مرجع تقلید این است که عادل باشد، با مقداری مشکل مواجه است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حاج شیخ مهدی مهدی مروارید، استاد درس خارج حوزه علمیه مشهد در به بررسی ادله عدالت مرجع تقلید پرداخت و بیان داشت: برخی از بزرگان همچون مرحوم …

توضیحات بیشتر »

احتمال تأثیرپذیریِ نجاشی و ابن‌غضائری از رجالیان اهل‌سنت در تضعیفِ ابوالمفضل شیبانی؛ بررسی و نقد/ محمد عافی خراسانی

حاشیه‌هایی به اهمیت متن!/ سجاد علی‌بیگی

اختصاصی شبکه اجتهاد: ابوالمفضل شیبانی یکی از راویان بسیار فعال در حوزه‌های حدیثی فریقین است که نام وی در حجم انبوهی از سندها در منابع شیعه و سنی دیده می‌شود. نگارندۀ این سطور چند سال پیش به اهمیتِ پژوهش دربارۀ این راوی پی برده بود و پس از مدتی، نام وی را در سندِ یک نسخۀ خطی از تراث زیدیۀ یمن نیز مشاهده نمود. از این رو، در مقدمۀ تحقیقِ آن به ذکر نکته‌هایی کلی دربارۀ وی پرداخت. تحقیق این نسخه در روزهای اخیر با نام «احادیث امیر المؤمنین بروایه عبدالعظیم الحسنی و إملاء القاضی جعفر بن أحمد الیمانی (ت …

توضیحات بیشتر »

چرا باید در مبانی کلامی اجتهاد بحث کنیم؟

استنباط در فقه و استدلالات فقهی ما متوقف بر برخی از قواعد کلامی است

‌حجت‌الاسلام مجتبی الهی خراسانی اظهار داشت: تنقیح و دقت مجدد و بازخوانی و اندیشه ورزی در خصوص مبادی تصدیقی علم کلام یکی از راه‌های نوآوری در جریان تفقه است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی و استاد خارج فقه و اصول حوزه، در نخستین نشست از سلسله نشست‌های «جایگاه و تاثیرگذاری صفات الهی در اصول و فقه» به تبیین چیستی و ساختار مبانی کلامی اجتهاد پرداخت و بیان کرد: اجتهاد یک دانش نیست، اجتهاد به منزله نوعی از مطالعات عمیق روشمند مبتنی بر معرفت شناسی معین در حوزه شریعت …

توضیحات بیشتر »

هشت نکته درباره معنا و کارکرد «فهارس» در سنت‌های حدیثی و روایی

اینترنت، حدیث و صنعت کاغذ/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: ۱– فهرست‌های قدمایی در حدیث در بسیاری از موارد تنها نقش اجازات را دارند؛ به صورتی که سندها می‌توانند صرفا سند به اشخاص و نه متون و یا از آن مهمتر نسخه‌های خاص از آن متون باشند. ۲– در این نوع اجازات نویسندگان فهارس و یا اجازات گاهی صرفا فهرستی از محتویات فهارس قدیمی‌تر به دست می‌دهند با نقل اجازاتی به آن فهارس قدیم؛ مانند نجاشی که در بسیاری موارد، در ذیل نام اشخاص و نویسندگان کتاب‌ها بی آنکه ضرورتا آن کتاب‌ها را دیده و یا روایت کرده باشد و یا حتی به درستی آن راوی و نویسنده …

توضیحات بیشتر »

ملاحظاتی انتقادی درباره نشست تحلیل فهرستی استاد مددی: فرصت‌سوزی یا فرصت‌سازی/ سیدمحمدهادی گرامی

اکثر غالیان بلندپروازی‌های سیاسی داشتند/ نگاه مولفه‌ای برای حل تعارضات رجالی سودمند نیست

شبکه اجتهاد: اخیراً گفتگویی برخط میان استاد سیداحمد مددی و رابرت گیلیو و اندرو نیومن در خصوص تحلیل فهرستی برگزار شد که برخی آن را نقطه عطفی در تاریخ تعاملات علمای شرق با اندیشمندان غربی دانستند و در تنور این پندار بیش از پیش دمیدند. نمی‌خواهم در اینجا درباره اینگونه تحلیل‌ها و واکنش‌ها بحث مستقلی کنم، بلکه هدفم ارائه دیدگاهم درباره انگاره «مسلک فهرستی/ تحلیل فهرستی» است؛ چون به رغم حضور در نشست، امکان ارائه نظر و پرسش فراهم نشد و آن را به اینجا موکول کردم. با این حال، به این نکته اکتفا می‌کنم که حتی اگر اصل چنین …

توضیحات بیشتر »

گزارشی از نشست بی‌سابقه حدیث‌پژوهی

شبکه اجتهاد: کاربران علاقمند به حیطه‌های مرتبط با مطالعات اسلامی، گفتگوی مجازی استاد سید احمد مددی؛ استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با دو تن از اساتید برجسته غربی؛ پروفسور رابرت گلیو (استاد دانشگاه اگزتر) و پروفسور اندرو نیومن (استاد دانشگاه ادینبرا) را شاهد بودند. در این وبینار که به همت کالج اسلامی لندن برگزار شد، مباحثه‌ای درباره نظریه «تحلیل فهرستی» رقم خورد که استاد حوزه قم به ارائه نظرات خود پرداخت و پس از آن، آکادمسین‌ها مستقیماً پاسخ سؤالات خود را از ایشان جویا شدند. در ابتدای گفتگو، استاد مددی با توضیح درباره برخی مصطلحات علم‌الحدیث و …

توضیحات بیشتر »

حجیت نظرات آزمایشگاهی مبتنی بر مقدمات حدسّیه

حجیت نظرات آزمایشگاهی مبتنی بر مقدمات حدسّیه

شبکه اجتهاد: آیا نظرات آزمایشگاهی مبتنی بر جزم و یقین که از مقدمات حدسیه به دست آمده، حجت است؟ نکته ۱: اگر نظر شخص کارشناس و آزمایشگر از روی ظن و گمان باشد اعتباری نخواهد داشت. نکته ۲: امر حدسی امری است که تشخیص آن بر اساس مقدمات حسّی ممکن نیست و تنها راه تشخیص آن قول اهل خبره است نکته ۳: مقدمات حدسیه مقدماتی است که برای همه نتیجه یکسانی نخواهد داشت و نتایجی که کارشناسان مختلف از آن مقدمات می‌‌گیرند متفاوت است. اعتبار نظرات کارشناسی مبتنی بر مقدمات حدسیه از باب خبر نخواهد بود و ادله حجیت خبر …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‌ها و ابتکارات شهید صدر در اصول فقه شیعه

نوآوری‌ها و ابتکارات شهید صدر در اصول فقه شیعه

علامه شهید ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر در دانش‌هایی چون اصول، فقه، فلسفه سیاست و معرفت‌شناسی نظریه‌های جدیدی ارائه کرده است. شبکه اجتهاد: ۱۹ فروردین سالروز شهادت ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر و خواهر گرامیش بنت الهدی صدر به دست رژیم سفاک صدام است. علامه شهید، ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و «نابغه مسلمان» در تاریخ اسلامی به ویژه در قرن معاصر است. شهید صدر در دانش‌هایی چون اصول، فقه، فلسفه سیاست و معرفت‌شناسی نظریه‌های جدیدی ارائه کرده است. برخی از نظریه‌های مشهور وی عبارت است از: نظریه حق الطاعه، توالد ذاتی معرفت و منطقه الفراغ. …

توضیحات بیشتر »

نحوه برخورد امام رضا(ع) با روایات مشکل؛ از تبیین تا انکار

پژوهشگر حدیث حوزه با اشاره به روش‌های برخورد امام رضا(ع) با احادیث نادرست و مشکل، گفت: ائمه(ع) و به خصوص امام رضا(ع) عمدتاً از روش تبیینی و بعضاً از شیوه انکاری در این زمینه بهره می‌بردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین یاسین پورعلی، پژوهشگر و حدیث‌پژوه حوزوی، در نشست علمی «شیوه‌های حل مشکل الحدیث عیون اخبار الرضا(ع)»، گفت: حدیثی که مفهوم ظاهری ارائه شده در آن شامل مطالب پیچیده‌ای است که مخاطب در نمی‌یابد و یا با یافته‌های پیشینی ما ناسازگار است، مشکل الحدیث گفته می‌شود. وی افزود: از بیشتر ائمه(ع) در تبیین احادیث مشکل، مطالبی رسیده است؛ امام علی(ع) …

توضیحات بیشتر »

برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه/ سید منذر حکیم

مفهوم جامعه خانواده‌محور مورد توجه قرار نگرفته است/ باید درون خرده‌نظام‌ها، خانواده‌محوری دیده شود و استنباط‌ها جزءنگرانه نباشد

شبکه اجتهاد: از مهمترین وظایف نظام اداری حوزه علمیه، بررسی و اصلاح و برنامه ریزی و تکمیل نظام آموزشی حوزه علمیه در زمینه کتاب‌های درسی و روش‌های آموزشی و مقاطع تحصیلی و کیفیت تعلیم و تعلم است که همواره مورد عنایت سیاستگزاران و مدیران حوزه به ویژه در دوره ده ساله شورای مدیریت حوزه و پس از آن شورای عالی حوزه و همچنین مدیریت حوزه در دوره‌های اخیر بوده و در این باره برنامه ریزی‌ها و مصوباتی تصویب و اجرا شده است. مقاله زیر که در شماره ۲۲ پیام حوزه انتشار یافته، نیز کوششی برای طرح مجدد این مهم در …

توضیحات بیشتر »

اگر فهم نباشد نص قابل استفاده نیست/ شهید صدر؛ سکان‌دار فهم اجتماعی در استنباط است/ مشکل برخی فقها در فهم تاریخی

فیلسوف فقه می‌تواند فقه را به سمت پاسخ‌گویی و معاصرسازی بکشاند/ نظریه ترکیب روح شریعت و روح زندگی

استاد مبلغی مقوله‌های واردشده شهید صدر به بحث فهم را به چهار دسته فهم‌های عرفی، اجتماعی، علمی و تاریخی تقسیم کرد و اظهار داشت: شهید صدر ادبیات فهم اجتماعی را پایه‌گذاری کرد؛ فهم اجتماعی در علوم دیگر، بحث‌های سیاسی و غیر سیاسی است اما این فهم اجتماعی را شهید صدر شروع کرد. اگر فهم نباشد نص قابل استفاده نیست؛ شما از نص فهمی دارید که آن فهم حکم را آشکار می‌سازد. فقه، فهم دارای چارچوب و ضوابط است؛ فقه همان فهم عمیق است. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست از سلسله‌ نشست‌های علمی «اندیشۀ صدر» با موضوع «نوآوری‌های شهید صدر …

توضیحات بیشتر »

هیچ‌کس مانند سید یزدی به روش عرفی به تفقه نپرداخت/ سؤالات فقهی را بدون درنگ پاسخ می‌داد/ آقا ضیاء عراقی، صاحب عروه را اعلم از آخوندخراسانی می‌دانست/ نمونه‌هایی از جرأت و جسارت در حکم و افتاء

هیچ‌کس مانند سید یزدی به روش عرفی به تفقه نپرداخت/ سؤالات فقهی را بدون درنگ پاسخ می‌داد/ آقا ضیاء عراقی، صاحب عروه را اعلم از آخوندخراسانی می‌دانست/ نمونه‌هایی از شجاعت و جرأت و جسارت در حکم و افتاء

روش فقاهت سید یزدی ویژگی‌های مخصوص و ممتازی دارد که در بخش معاملات فقه اسلامی با روش اجتهادی عرف محور به نوآوری‌هایی دست یافته است که در مقایسه با فتاوای مشهور فقهای دیگر تفاوت روشنی دارد و می‌توان گفت سنت‌شکنی کرده‌اند و جسارت فتاوای جدید بر خلاف نظر پیشینیان را به دانش‌پژوهان آموخته است. شبکه اجتهاد: بزرگمرد دانش و جهاد آیت‌الله العظمى سید محمدکاظم طباطبایی یزدى از یک سو در جبهه مبارزه با جهل و از سویى در موضع‌گیری در برابر اجانب سرآمد عصر خویش بود. بر فقاهتش، کتاب عروه الوثقى و بر عرفانش، مناجات نامه بستان راز و گلستان …

توضیحات بیشتر »

تفکیک روایات «افتایی» و «تعلیمی»، قواعد و نمونه‌‌ها

نگاهی به یک پژوهش آسیب‌شناسانه در حوزه حقوق کیفری و اثرگذار بر حقوق و آزادی‌ها‌ی عمومی

شبکه اجتهاد: مسأله تعارض ادلّه و اختلاف احادیث از دیرباز مورد توجّه قرار داشته و حتّی می‌توان پیشینه آن را، همان‌طور که گزارش‌های متعدّد و همچنین برخی ابواب کتب روایی به خوبی نشان می‌دهند تا زمان خود امامان(ع) پی گرفت. پس از آن نیز فقیهان و اصولیان یا در نگاشته‌های اصولی خود به این مسأله پرداخته‌اند یا به تدوین رساله‌هایی جداگانه با محوریت همین موضوع دست یازیده‌اند. بنابراین چنین به نظر می‌رسد که برداشت صحیح از روایات نیازمند آگاهی از این مسأله و تعیین موضع درباره شیوه تعامل با احادیث متعارض است. نکته و پرسش قابل توجّهی که می‌تواند در نوع …

توضیحات بیشتر »

نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» اثر عبدالهادی مسعودی

نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» اثر عبدالهادی مسعودی

نشست علمی نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» شامگاه شنبه، ۲۳ اسفندماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده این اثر و با نقادی حجج‌اسلام سیدرضا مؤدب و محمدتقی دیاری بیدگلی، اعضای هیئت علمی دانشگاه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مسعودی در این نشست با بیان اینکه کتاب در مواجهه میدانی و تعامل با دانشجویان و اساتیدی که آن را تدریس کرده‌اند مورد بازبینی قرار گرفته است، گفت: با مواجهه با دانشجویان و اساتید متوجه شدم که موانع فهم حدیث بیش از این مواردی است که در کتاب‌های حدیثی دیگر بنده …

توضیحات بیشتر »

ماهیت علت و حکمت در فقه با تکیه بر نظریه آیت‌الله شبیری زنجانی

ماهیت علت و حکمت در فقه با تکیه بر نظریه آیت‌الله شبیری زنجانی

شبکه اجتهاد: پنجمین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با ارائه حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی فیاض از اساتید سطوح عالی و فضلای جوان حوزه علمیه قم به مساله «علت و حکمت در فقه»، اختصاص یافت. در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بستان از مدرسین خارج فقه و اصول به نقد مباحث مطروحه پرداخت و در انتها استاد محمد قائینی در تکمیل و جمع‌بندی مباحث نشست، مطالبی را بیان نمود. آنچه پیش‌روی شماست گزاشی از این نشست علمی است که از منظرتان می‌گذرد؛ ارائه حجت‌الاسلام مرتضی فیاض: بحث علت و حکمت از مباحث کاربردی و پر ابتلاء در فقه و اصول است. …

توضیحات بیشتر »

شاخصه‌های تفکر اصولی محقق اصفهانی

شاخصه‌های تفکر اصولی محقق اصفهانی

حجت‌الاسلام اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ ممیزه مکتب محقق اصفهانی در مباحث اصول فقه را تدقیق فوق العاده و عقلگرایی شدید ایشان دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «مکتب شناسی اصول فقه در عصر اخیر» به همت گروه دانش‌های وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. در این سمینار مجری تحقیق، اعضای هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، نماینده حوزه ریاست و نماینده محترم معاونت پژوهش شرکت کردند. در ابتدا مجری پروژه حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی به ارائه بحث پرداخت و اظهار کرد: شیخ محمد غروی اصفهانی صاحب …

توضیحات بیشتر »

رحمانی: اگر عمر شهید صدر بیشتر بود، تطبیقات معنای حرفی را هم بیان‌ می‌‌کرد/ الهی‌خراسانی: پرداختن به روش شناسی «فقه»، هنوز زود است/ علی اکبریان: با مبنای اصولی‌، روش‌شناسی فقهی تبیین نمی‌شود

رحمانی: اگر عمر شهید صدر بیشتر بود، تطبیقات معنای حرفی را هم بیان‌ می‌‌کرد/ الهی‌خراسانی: پرداختن به روش شناسی «فقه»، هنوز زود است/ علی اکبریان: با مبنای اصولی‌، روش‌شناسی فقهی تبیین نمی‌شود

بهره‌گیری از مواقف عقلائی، حساب احتمالات، حق الطاعه، نمونه‌هایی از عناصر مشترک دخیل در استنباط فقهی شهید صدر به شمار می‌رود. در حوزه عناصر خاص، اصالت نص، فهم اجتماعی آن، تعویض اسناد، ادوار فقه و جایگاه فقیهان مورد توجه قرار گرفته است. شهید صدر از روش اجتهادی، استقراء، استنطاق، تفریع و تاریخی‌نگری در تحلیل و استنتاج فقهی بهره برده است. شبکه اجتهاد: کرسی ترویجی «روش شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر» در روز پایانی بهمن‌ماه به صورت وبینار برگزار شد. این نشست علمی، از سلسله نشست‌های طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی موسوم به «مشق اجتهاد» است که با …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‌های علمی در کتاب جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه

نقدپذیری در حاکمیت دینی

حجت‌الاسلام رضا اسلامی، عضو هئیت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی هدف خود از تالیف کتاب «جایگاه قواعد استظهار در حل مسائل مستحدثه» را، بالا بردن کارایی قواعد در حل مسائل عنوان کرد و گفت: در این کتاب نشان داده شده است که برای حل مسائل دنیای امروز چگونه فقها از ظرفیت قواعد اصولی استفاده می‌کنند، مخصوصاً از قواعدی که مربوط به دلالت شناسی منابع نقلی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی، نویسنده و پژوهشگر برتر حوزه و همچنین دریافت کننده جایزه کتاب حائز رتبه تشویق در جشنواره امسال کتاب سال حوزه رفته و در گفت و …

توضیحات بیشتر »

نظریه فقهی نفی ظلم در بوته نقد

نظریه فقهی نفی ظلم در بوته نقد

پیش اجلاسیه دوم کرسی تخصصی «نظریه فقهی نفی ظلم» جهاردهم اسفندماه ۹۹ به همت پژوهشکده فقه و حقوق و مشارکت مرکز همکاری‌های علمی و بین‌المللی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در تالار علامه طباطبایی سالن همایش‌های غدیر برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین سیف الله صرامی به عنوان ارائه دهنده و اساتید: ابوالقاسم علیدوست، سید محمدعلی مدرسی یزدی، سید علی علوی قزوینی و محمدجواد ارسطا به عنوان شورای داوران و اساتید محمد محمدی قائینی، احمد قدسی، حسنعلی علی‌اکبریان و محمود حکمت‌نیا به عنوان شورای ناقدان و با مدیریت محمدعلی خادمی کوشا حضور داشتند.  در ابتدا …

توضیحات بیشتر »

بررسی تطبیقی رابطه کتاب و سنت در منظر علامه طباطبایی و شاطبی/ نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، به تضعیف میراث روایی می‌انجامد

بررسی تطبیقی رابطه کتاب و سنت در منظر علامه طباطبایی و شاطبی/ نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، به تضعیف میراث روایی می‌انجامد

نظریه طولی دانستن سنت در برابر قرآن، چه قائلش به آن ملتزم باشد چه نباشد، به تضعیف میراث روایات می‌انجامد. وقتی می‌گویی فقط روایتی می‌پذیرم که موافق با قرآن است و از آن طرف، مضامینی که بیش از ۷۰ درصد آن در قرآن پیدا نمی‌شود، دیگر نمی‌توانی به این روایات عمل کنید! جزئیات مبحث طهارت و نماز را در کجای قرآن می‌خواهیم پیدا کنیم؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، محقق و مؤلف ۴۰ عنوان کتاب در حوزه‌های حدیث، قرآن و معارف اسلامی در ادامه نشست‌های مدرسه مجازی حدیث‌ پژوهی مقارن …

توضیحات بیشتر »

جزئیاتی از کلان پروژه مبانی کلامی دانش اصول فقه/ کتاب «اصول فقه کاربردی» تألیف و مدرسه نخبگانی سطح ۴ در رشته «فقه و اصول» تأسیس می‌شود

مدیرعامل موسسه پژوهشی دانشوران، ضمن تشریح کلان پروژه‌های فقهی و اصولی این موسسه نظیر پروژه «اصول فقه کاربردی»، پروژه «اصول تفسیر قران»، پروژه «عرصه مبانی فلسفی دانش اصول» و پروژه «مبانی کلامی دانش اصول فقه»؛ از برگزاری سلسله نشست‌های علمی «بررسی مبانی کلامی اصول فقه» خبر داد و گفت: این نشست‌ها در جهت تدوین «موسوعه مبانی کلامی دانش اصول فقه» با حضور اساتید مطرح حوزه علمیه مشهد و قم به‌صورت وبینار تا شهریورماه ۱۴۰۰ برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در راستای توسعه و تعمیق علوم اسلامی و عمل به رسالت‌های دانشی این پهنه، کلان پروژه «بررسی مبانی کلامی دانش …

توضیحات بیشتر »

اگر به سنت تمسک نکنیم، آموزه‌های دینی نحیف خواهد شد/ قرائن به ما می‌رساند تقریر معصوم(ع) از چه بابی بوده است

نقد و تحلیل فقهیِ «اموال غیرِمنقول»/ سامانه، نوعی «اماره» بر «ید» است/ راه‌ها را باز نگهدارید!

اگر یک کتاب فقهی برای صلاه در نظر بگیریم، از هزار حکم و سه هزار مسئله مستحبی که در نماز بیان می‌شود چقدر آن در قرآن بیان می‌شود؟ از این رو عمده بحثی که می‌تواند آموزه‌های دینی در مرحله استنباط معارف دینی و اعتقادی از آن به دست بیاوریم «سنت» است. سنت ترجمان قرآن کریم است؛ نقشی که خداوند متعال بر عهده پیامبر (ص) خود قرار داده؛ بنابراین اگر به سنت تمسک نکنیم، آموزه‌های دینی نحیف خواهند شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی دلبری، دانشیار گروه علوم قرآنی و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی و محقق و مؤلف …

توضیحات بیشتر »

اصل در آموزه‌های دین قضایای حقیقیه است، مگر خارجیه بودن آن ثابت شود/ افرادی که معتقدند سنت از فرهنگ زمانه تاثیر می‌پذیرد، در صدد نفی حکم ثانویه هستند/ اثرپذیری اجمالی فهم متن و ارائه معنای جدید از «سنت»

اصل در آموزه‌های دین قضایای حقیقیه است، مگر خارجیه بودن آن ثابت شود/ افرادی که معتقدند سنت از فرهنگ زمانه تاثیر می‌پذیرد، در صدد نفی حکم ثانویه هستند/ برخی از روشنفکران «سنت» را کاملا نفی می‌کنند/ اثرپذیری اجمالی فهم متن و ارائه معنای جدید از «سنت»

استاد طباطبایی با اشاره به قاعده اولیه در آموزه‌های دینی، گفت: روند مشهور و متعارف در احکام فقهی، عرفی و اجتماعی نزد فقها آن‌گونه است که اصل در آموزه‌های دین قضایای حقیقیه هستند مگر آنکه خارجیه بودن آن اثبات شود و دلیلی بر مقید بودن زمان و مکان داشته باشیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدکاظم طباطبایی، رئیس دانشکده علوم و معارف حدیث مؤسسه علمی ـ فرهنگی دارالحدیث، استادیار دانشکده و عضو هیات مدیره فصلنامه پژوهشی علوم حدیث است. او متولد ۱۳۴۴ در قم و دارای فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی فراوانی بوده و تاکنون بیش از ۱۰ کتاب و …

توضیحات بیشتر »

آن فقیهی که در اصول اجتهاد نداشته باشد، تقلید از او حرام است/ اصول ارتکازی محاوره‌ای در عصر معصومین(ع) تا قیامت تفاوتی ندارد/ هر حکمی که سبب اختلال نظام شود، ملغی است

آن فقیهی که در اصول اجتهاد نداشته باشد، تقلید از او حرام است/ اصول ارتکازی محاوره‌ای در عصر معصومین(ع) تا قیامت تفاوتی ندارد/ هر حکمی که سبب اختلال نظام شود، ملغی است

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: رسول خدا (ص) وحی را بر اساس اصول محاوره‌ای ارتکازی خودشان بیان فرمود و ما معتقدیم آن اصول ارتکازی محاوره‌ای محکم در عصر رسول و ائمه معصومین تا قیامت تفاوتی ندارد. لذا می‌گوییم هیچ سیره‌ای بالاتر و قوی‌تر و متقن‌تر از جریان سیره پیامبر و ائمه معصومین در استفاده از سیره محاوره‌ای عقلائی و ارتکازات محاوره‌ای عرفی، نداریم؛ زیرا تمام آموزه‌های دین ما از وحی و سنت، بر اساس این ارتکازات است که با مردم سخن گفته‌اند؛ لذا از اینجا جایگاه علم اصول روشن می‌شود که لولا علم اصول، اصلا هیچ …

توضیحات بیشتر »

نوآوری‌های شهید صدر در حلقه ثالثه؛ از مبنای جدید تا اصطلاح‌سازی در قضایا/ بهترین کتاب برای ورود طلاب به درس خارج و پرورش روحیه انتقادی

«شکّ» و «مرگ اراده‌ها» زمینه‌های واقعۀ عاشورا

دانش‌آموخته مرکز تخصصی آخوند خراسانی به تبیین ویژگی‌های آراء شهید صدر در حلقه ثالثه پرداخت و گفت: حلقه ثالثه بهترین کتاب موجود برای آماده‌سازی طلبه برای ورود به مرحله درس خارج و پرورش روحیه انتقادی اوست. طلبه با خواندن حلقه سوم با مبانی اساسی و مشهور در علم اصول آشنا‌‌ می‌شود. و راه پیشرفت همراه با دقت برای وی در مرحله درس خارج هموار‌‌ خواهد شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌هادی شریفی، دانش‌آموخته مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، پایان‌نامه خود را با عنوان «تقریر آراء الاصولیین المعاصرین فی اصاله البرائه علی ضوء الحلقه الثالثه من دروس علم الاصول» که …

توضیحات بیشتر »

مبانی فقه الحدیثی شیخ حر عاملی در کتاب وسایل الشیعه

دفاع از دو پایان‌نامه فقهی-حقوقی در حوزه علمیه خراسان

با بررسی صورت گرفته می‌توان برداشت کرد که صحت انتساب به امام معصوم، بررسی نسخه‌های متعدد، توجه به سهو راوی یا کاتب، توجه به تقطیع حدیث از مبانی‌ای است که شیخ حرّ در کتاب وسایل بدان توجه داشته است و موارد فراوانی از آن در کتاب وسایل به چشم می‌خورد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان‌نامه سطح سه با عنوان «مبانی فقه الحدیثی شیخ حر عاملی در کتاب وسایل الشیعه» توسط ‌‌حجت‌الاسلام یزدانی از سوی مدارج علمی این حوزه برگزار شد. مولف این پایان نامه که با راهنمایی ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی سجادی‌زاده و مشاوره ‌‌حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر …

توضیحات بیشتر »

نظریه فقهی نمایانگر نحوه مواجهه شریعت با واقعیات زندگی است/ ظرفیت دانش اصول فقه برای طراحی روش‌شناسی فقه نظام‌ساز

سیاست‌گذاری دینی این نیست که فقه را به جان فضای مجازی بیندازیم/ نیازمند نهضت سواد آموزی فضای مجازی هستیم/ نباید نگاه اکل‌میته‌ای به فضای مجازی داشت

استاد مبلغی ضمن تبیین تفاوت قاعده و نظریه فقهی تصریح کرد: نظریه، روحی را بازنمایی می‌کند که این روح در کالبد فقه حضور دارد لذا از رهگذر منطق نظام‌واره فقهی که نظریه آن را کشف می‌کنید می‌توانید نوع تعامل و مواجهه شریعت با واقعیت و پدیده‌ها را به دست بیاورید. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش علمی «فقه نظام‌ساز»، با سخنرانی استاد احمد مبلغی و استاد علی‌اکبر رشاد به صورت وبینار در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. استاد مبلغی در این نشست درباره «نسبت نظریه فقهی و نظام فقهی پرداخت» و استاد رشاد درباره «روش‌شناسی فقه نظام‌ساز» پرداختند …

توضیحات بیشتر »

روش ‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

کرسی ترویجی «عرضه و نقد ایدۀ علمی روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر» ۳۰ بهمن‌ماه با ارائه حجت‌الاسلام ‌والمسلمین علی رحمانی(عضو هیئت علمی و مدیر مرکز تخصصی آخوند خراسانی) و نقد حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حسنعلی علی اکبریان (دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و علوم اسلامی) و حجت‌الاسلام‌ والمسلمین مجتبی الهی خراسانی (استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد) از سوی، پژوهشکده اسلام تمدنی، مشق اجتهاد و مرکز آخوند خراسانی و به دبیری علمی آقای بلال شاکری برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این جلسه حجت‌الاسلام والمسلمین رحمانی با دو مقدمه شخصیت علمی شهید صدر و جدید بودن روش‌شناسی و توجه حوزه‌های …

توضیحات بیشتر »

عرضه روایات بر سنت/ روش مضمون اجتهاد پرور است و روش طریق سطح نگر/ بحث سندی و طریقی و رجالی مهم است؛ اما نه به‌اندازه‌ی بحث مضمونی

ضرورت يا تهديد علم رجال برای مراجعه به تراث روایی!

استاد شیخ محمد سند گفت: رکن اعتبار حدیث در نزد شیخ مفید به لحاظ مضمون است نه طرق روایات. صحت در کلام نجاشی، شیخ و ابن غضائری مضمونی است؛ بنابراین صحت از نگاه متقدمان، صحت مضمونی است و نه صحت طریقی. صحت مضمونی، به این معناست که یک گزاره‌ی روایی به قوانین اساسی اسلام (محکمات قرآن و سنت) عرضه شود و اگر مطابق بود، صحیح است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مدرسه مجازی حدیث‌ پژوهی مقارن با محوریت «سنت‌ شناسی مقارن» با حضور اساتید: شیخ محمد سند، سید کاظم طباطبایی، علی نصیری و سید علی دلبری به همت مرکز آخوند خراسانی …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky