دیدگاه و گزارش

اختصاصی شبکه اجتهاد: گزارش پیش رو نگاهی به مهم‌ترین رویدادهای مرتبط با فقه و اجتهاد در سال گذشته (۹۷) دارد که در زمان وقوع، ایجادکننده جریاناتی بودند که تا مدتی رسانه‌ها و مخاطبان پیگیر این موضوع را تحت تأثیر خود قرار دادند. راه اندازی کارگاه‌های مشق اجتهاد اواسط تیرماه دبیرخانه طرح ملی «روشمندسازی علوم اسلامی» با همکاری معاونت پژوهش حوزه …

شبکه اجتهاد: چندی پیش مصطفی قناعتگر در یادداشتی با عنوان «به وقت نجف» که از سایت مباحثات منتشر شد، از زاویه‌ای خاص تعطیلات و مدت درس خارج حوزه علمیه قم و نجف را مورد مقایسه قرار داد. نوشتار حاضر، در پاسخ به یادداشت به وقت نجف می‌باشد که در ادامه می‌خوانید. نجف دیارى که شاید در روی زمین عدیلى نداشته …

شبکه اجتهاد: معروف است که درس خارج اصول آیت‌الله خویی حدود ۶ سال به طول می‌انجامید. این را از تاریخ انتهای دوره‌ی دوم (الهدایه فی الاصول ۱۳۶۹ق) و دوره‌ی سوم (دراسات فی علم الاصول۱۳۷۵) نیز می‌توان آگاه شد. البته برخی دوره‌ها به بیش از ۶ سال نیز می‌رسید. در نگاه ابتدایی، می‌توان این ایراد را به دروس خارج اصول در …

محقق و پژوهشگر حوزوی گفت: اگر خداوند را همچون قانون‌گذار به حساب بیاوریم و شریعت را همچون قانون، ویژگی‌های شریعت همچون قانون خواهد بود. همان طور که قانون خطاب آن به عنوان شهروند است نه به اشخاص، خطابات قانونیه هم به مکلف است چه الان مکلف موجود باشد و چه نباشد ،چه عاجز باشد و چه قادر باشد. شبکه اجتهاد: …

استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با نقد روش شناسی اصول فقه آیت‌الله خوئی می‌گوید: موضوعی مثل میزان گستره شریعت در کفایه و اصول فقه آقای خوئی مطرح نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد دروس خارج حوزه عملیه قم در نشست «واکاوی کتاب تقریرات درس خارج اصول فقه استاد مرحوم ابوالقاسم گرجی» گفت: مرحوم گرجی اوج …

مولف کتاب «مناهج الفقهاء فی علم الرجال و دورها فی الفقه» با اشاره به اینکه در این اثر، برتری منهج وثوق صدوری بر منهج وثوق سندی نشان داده شده است، ابراز کرد: در بررسی مناهج رجالی با دو منهج مختلف برخورد می‌کنیم. قدمای ما منهج وثوق صدوری را پذیرفته بودند به این معنی که احراز صدور روایت از معصوم برای …

مدیر گروه آموزشی فلسفه و کلام اسلامی و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی(ره) در دومین کارگاه معرفت شناسی فقه به مقایسه معرفت شناسی اصولیان شیعه و اهل سنت پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید علی طالقانی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در دومین کارگاه «معرفت شناسی فقه» که …

برای امام خمینی(ره) حس حضور معصوم اتفاق افتاد؛ یعنی همواره خود را در بحث‌های فقهی، در این مقام نگاه می‌کرد که اگر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله الآن بودند؛ چگونه با مسائل برخورد می‌کردند، اگر معصوم و ائمه(علیهم السلام) بودند با مسائل فقهی چگونه برخورد می‌کردند، این حس باید در ما ایجاد شود، متأسفانه این حس در خیلی …

مرحوم حائری شیرازی در بحث اهمیت علوم انسانی می‌گفت: حواستان باشد مسأله علوم انسانی حکایت بحث حکمیت است؛ به ما گفتند هر دو کنار بگذاریم، شما علی را کنار بگذارید و ما هم معاویه را؛ آن وقت چه کار کردند؟ آن‌ها بایدها و مطالب سکولار خود را در جامعه جهانی نهادینه می‌کنند و از ارزش‌هایشان براساس علوم انسانی دفاع می‌کنند. …

حجت‌الاسلام والمسلمین مقیمی گفت: عدم دقت در وجه نام‌گذاری توسط امام(ره) سبب شده است که برخی برداشت‌های اشتباهی از این نظریه پیدا کنند و بر اساس آن، آثار و کارکردهایی اشتباه برای آن در زمینه‌های اجتماعی و سیاسی قائل شوند و همین وجه اسم گذاری توسط امام(ره) آنها را به خطا انداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، امام خمینی(ره) یکی از …

زنان با مردان در فتح قله‌های علمی تفاوتی نمی‌کنند در مورد زهرای مرضیه (س) چنین است؛ تمام مقاماتی که معصومین دیگر دارند را ایشان نیز داراست آن‌هم در ترازی بالاتر. قطعاً هر زنی در جامعه وظائفی دارد همان‌طور که مردان دارند و باید بین وظائف خود جمع کنند. ما زنانی را داشتیم که توانستند بین این دو مهم جمع کنند …

استاد حوزه علمیه قم گفت: خطابات قانونیه را به خاطر تغییر اساسی که در نگاه به اصل تشریع ایجاد می‌کند و گستردگی آثار و پیامدهای اصولی و فقهی‌اش، به جای نظریه، می‌توان یک «اَبَر نظریه اصولی» نامید و روشن است که این ابر نظریه، گذشته از اهمیت زیادی که دارد، نشان‌گر نبوغ مبدِع و پردازندۀ آن هم هست. به گزارش شبکه …

مرحوم آیت‌الله مؤمن مثال خوبی می‌زدند. می‌فرمودند: وقتی قانونی جعل می‌شود که پسر ۱۸ ساله باید به سربازی برود بحث عجز و قدرت و … توسط قانون‌گذار لحاظ نشده است. قانون‌گذار فقط قانون را بر عنوان کلی پسر ۱۸ ساله بار می‌کند و اصلاً حالات شخصی مکلف را لحاظ نمی‌کند. مجلس خود را مکلف نمی‌بیند که تمام افراد را در …

شبکه اجتهاد: یکی از مسائلی که اسلام پژوهان غربی در مسیر مطالعات خود همواره به آن توجه داشته‌اند همانا «مشابهت‌های میان فقه اسلامی با قوانین سایر ادیان و سرزمین‌ها» است. البته اینگونه به نظر می‌رسد که گرایش «خاستگاه یابی» برای تعالیم دینی و خصوصاً آموزه‌های اسلامی، جزئی جدایی ناپذیر از مطالعات اسلامی در مغرب زمین است و حتّی برخی همچون …

می‌شود اصول را پنج سال گفت، می‌شود شش سال گفت. متوسّط که پانزده سال است، یعنی مثلاً تا بیست سال هم دارد! چقدر بخوانند؟ چرا بخوانند؟ به چه دردشان می‌خورد؟ کجای فقه استفاده می‌شود از این اصول؟ نه، به نظر من یک مقداری در مورد اصول بایستی جمع و جورتر و به‌اصطلاح مُضیَّق‌ترحرکت کرد، مواظبت کرد؛ غیر از فقه است؛ …

تعبیر من راجع به فقه اسلامی این است که فقه موجود ما با همه موجودیت و کلیت خودش، در حقیقت فقه نظام است و قابل‌تقسیم به فقه فردی و فقه حکومتی نیست. همین فقه موجود، فقه نظام است؛ اما قرائت‌های آن، فردی است. از این قرائت‌های فردی تعبیر به فقه فردی می‌شود که یک تعبیر مسامحی است و الا معنا …

استاد احمد مبلغی معتقد است اگر روش‌شناسی در حوزه‌ها شکل بگیرد، یک انقلاب آموزشی و پژوهشی در فقه رخ می‌دهد و ما تحولات مثبت بر پایه سنت را می‌توانیم رقم بزنیم، نه تحولاتی که به خروج از چارچوب‌های فقه و مسیر تاریخی فقه بیانجامد. این انقلاب فقهی، سنت را باروَر می‌کند و توسعه می‌دهد و به‌روز می‌کند و یکی از …

یک وقتی محضر رهبری رسیدیم، ایشان در بحث مدل‌های متصور برای نظام اسلامی فرمودند: به این مدل موجود اکتفا نکنید، مدل‌های بدیل کنار این را هم لحاظ کنید و بگویید؛ ما نمی‌گوییم این است و لاغیر، امکان دارد در مورد بعضی از کشورهای اسلامی ساختاری غیر از ساختار نظام اسلامی ایران راهگشا باشد؛ چه بسا خود این هم امکان دستکاری …

استاد مبلغی «نظام وارگی مستتر در فقه»، «نظام وارگی نهفته در شریعت ولی قابل استنباط و اکتشاف فقهی» و «لزوم تأسیس نظام‌های اجتماعی در چارچوب رعایت خطوط فقه»، تئوری‌های سه‌گانه نظام وارگی فقهی دانست و گفت: اهمیت ارائه این سه تئوری و توجه به آن، این است که می‌تواند نسبت اختلاف‌ها و دیدگاه‌های کنونی بر سر نظام فقهی را به‌سوی …

حجت‌الاسلام رهدار گفت: فقه تمدنی بسته به این است که اجتهاد و غایت آن چگونه تعریف شود که اگر حرکت ما در اجتهاد از ادله به سمت موضوعات باشد با یک فقه مواجه هستیم و اگر حرکت ما از موضوعات به سمت ادله باشد با فقه دیگر روبرو هستیم و در فقه تمدنی بر خلاف فقه موجود ما که از …

مسیر رسیدن به درجه اجتهاد، خیلی طولانی‌مدت است و نباید انتظار داشت که از این قریب یک دهه‌ای که دوره‌های تخصصی سطح سه و سطح چهار در حوزه‌های خواهران شکل‌گرفته است، خروجی مجتهده هم داشته باشد. البته نظر شخصی بنده این است که اصلاً حوزه خواهران نباید به آن سمت‌وسو حرکت کند. الآن در حوزه‌های برادران هم یک تقارن و …

رئیس اتاق فکر جامعهالمصطفی العالمیه، زمان شناسی را از ملزومات برخورداری از قدرت تولید علم و دانش تمدن ساز عنوان کرد و یادآور شد: همانطور که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند؛ فقه تمدنی نیازمند مختصات خاصی است که آن را نمی‌توان صرفاً با شعار ایجاد کرد؛ بایستی فقیه آگاه به زمان و زمانه و نیز آشنا …

مرحوم شیخ ابوالحسن مازندرانی که از تلامذه مرحوم شیخ زین‌العابدین مازندرانی بود نقل کرده است که ما در مرض وفات و بیماری جناب شیخ انصاری، همراه با استادمان شیخ زین‌العابدین، از کربلا به نجف رفتیم. شیخ مرحوم در بستر بیماری خوابیده بود و وقتی‌که بالین او رسیدیم، شیخ انصاری فرمود من از مال دنیا، غیرازاین انگشتر و پوستین، چیزی ندارم …

مدیر گروه فقه جامعه المصطفی بانوان با اشاره به اینکه سرفصل‌های دروس خواهران با توجه به نیازهای آنان تنظیم گردد و از مطالب غیرضروری پرهیز شود، گفت: درعین‌حالی که رشته‌های تخصصی مانند تبلیغ، کلام و اصول در حوزه ایجادشده است، اما حوزه باید تخصص و شاخص‌تر در علوم مخصوص بانوان ورود پیدا کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، …

ایشان بنا به طبع خود، مایل بودند موضوعاتی را انتخاب کنند که در جمهوری اسلامی ایران، چالشی حقوقی به شمار می‌آید. از این رو ایشان برای دست‌یابی به راه‌حل‌های فقهی برای حل معضل‌های حقوقی که تجربه‌ی اسلامی با آن مواجه است، بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد، تلاش می‌کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از فعالیتهای بزرگ علمی مرحوم آیت‌الله …

اگر حوزه علمیه مقدسه قم که امید شیعه و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است مدیریتی روش مند و عالمانه را به انجام برساند و گذشته پر از تحولات متنوع و منتشر را در یک تحلیل دقیق، شناسایی کند و یک برنامه ریزی مناسب و هدفمند بر اساس این اطلاعات داشته باشد می‌‌‌‌تواند مشکلات جامعه را حل کند و برای …

برگزیده کتاب سال حوزه با بیان اینکه عرضه کتاب کافی به امام زمان(عج) قابل اثبات نیست، گفت: نخستین کسی که کافی را به ضعیف و قوی تقسیم‌بندی کرد علامه مجلسی بود. ایشان در مقدمه مرآه بیان می‌کند که این تقسیم‌بندی صرفاً در روایات متعارض قابل کاربرد و تأثیر است، ولی برخی به این مقدمه بی‌توجه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

نشست علمی «کاربرد استصحاب تعلیقی در احکام فقهی» روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۳۹۷، در سالن همایشهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این جلسه که به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد، حجج‌اسلام قدیرعلی شمس و محمد تعظیمی‌فر، به ارائه پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای جلسه، حجت‌الاسلام سید صادق محمدی ریاست انجمن اصول …

شبکه اجتهاد: نوجوانی که از شدت فقر پدرش نمی‌توانست طلبه شود[۱]، به کمک برخی اقوام و افراد خیّر و با توسل و نذر و نیاز توانست پدر تنگدستش را قانع کند تا درس طلبگی بخواند. آیت‌الله محمد مؤمن در حالی در سن ۸۱ سالگی درگذشت که جزو اثرگذارترین مجتهدان تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی بود. آقای مؤمن که متولد سال ۱۳۱۶ …

اپلیکیشن بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، شامل آموزش سند‌شناسی و شناخت راویان حدیث با عنوان «دانشنامه احادیث شیعه» تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، آموزش سند شناسی و شناخت راویان حدیث به صورت دسته‌بندی شده با ذکر نام معصوم، متن حدیث، ترجمه و منبع حدیث شامل بیش از ۱۸۰۰۰ حدیثریال در قالب اپلیکیشن تلفن …