دیدگاه و گزارش

می‌توان گفت که درس خواندن در آن زمان بسیار جدی‌تر بوده است و حوزه‌های علمی، گرم‌تر بوده است و نمی‌توان گفت ما تولید نظریه نداریم. اگر بخواهیم مقایسه کنیم، باید مباحث و حرف‌های تازه، سنجیده شود و به‌طورکلی نمی‌توان نظر داد، ولی در اینکه آدم‌های موفقی مثل مرحوم آخوند این‌همه شاگرد که در سطح مراجع عالی تقلید مثل مرحوم آیت‌الله بروجردی، بودند را تربیت کردند، قابل‌انکار نیست و موفقیت بسیار بزرگی است. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از بحث‌هایی که امروزه به نقل محافل تبدیل‌شده است و گاه‌وبیگاه، اشخاصی در این زمینه، نظر می‌دهند، بحث تولیدات علمی حوزه‌های علمیه است. برخی …

حسینی شیرازی با تاکید بر این که بدون بررسی حوزه حدیثی کوفه نمی‌‌‌توانید حقیقت احادیث شیعه را تحلیل کنید، گفت: حوزه حدیثی کوفه مادر حوزه‌های حدیثی شیعه است و اگر حوزه حدیثی کوفه را در مطالعات حدیثی را کنار گذاشته و یا نتوان سهم واقعه را ادا کرد، یقین بدانید در مطالعات تاریخ حدیث در آینده دچار مشکل خواهیم شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سید علیرضا حسینی شیرازی، در نشست «بررسی ویژگی‌های مدرسه حدیثی کوفه» که در مدرسه علمیه عالی نواب مشهد برگزار شد، با بیان این که «تاریخ حدیث» به مطالعه سیر تولد و رشد حدیث در دوره‌های …

مرحوم کلینی در سال آخر غیبت صغری از دنیا رفته است و احتمالا اوایل غیبت صغری بدنیا آمده است. ایشان بسیار مورد اعتماد اهل سنت نیز بود؛ لذا به او ثقه الاسلام می‌گویند. شیخ صدوق و شیخ طوسی هرگز به دقت کلینی در فهم روایات نمی‌‌‌رسند و حتی مجلسی با همه عظمت خود در بحارالانوار ریزه خوار سفره مرحوم کلینی است و کاملا تحت تاثیر روش مرحوم کلینی است. همچنین فیض کاشانی نیز سبک تقسیم بندی روایات را از کلینی گرفته است و امروز نیز آقایان بهترین روش تقسیم بندی روایات را روش مرحوم کلینی می‌‌‌دانند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

مدیر گروه فلسفه اخلاق دانشگاه ادیان و مذاهب با انتقاد از محدود کردن دایره معروف و منکر به چند موضوع خاص از جمله مسئله حجاب، تصریح کرد: منطق امر به معروف منطق پند و بند نیست، بلکه منطق تربیت و عقلانیت است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیدحسن اسلامی اردکانی، استاد تمام و مدیر گروه فلسفه اخلاق دانشگاه ادیان و مذاهب، گفت: اخیراً اثری را با نام «امر به معروف و نهی از منکر» منتشر کرده است. وی در این اثر پس از تبیین مفهوم، ابعاد آن در قرآن و سنت و جایگاه آن در نظام حسبه و علوم اسلامی، …

شبکه اجتهاد: استاد محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) چندی قبل در نامه‌ای برای حضرت‌ آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی، نظر ایشان را درباره «توحید در تشریع» در کتاب «پژوهشی در دیه انسان» جویا شد و نکاتی را بازگو کرد، سپس معظم‌له پاسخی را مرقوم داشت که در ادامه می‌خوانید. بسم الله الرحمن الرحیم حضرت مستطاب آیت‌الله العظمی آقای حاج شیخ جعفر سبحانی(دامت برکاته) بعد السلام والتحیه و مسئلت توفیق و طول عمر برای حضرتعالی از خداوند متعال و اعلام وصول دو جلد کتاب که محصول قلم و بنان آنجناب است یعنی کتاب «مسائل فقهیه مهمّه فی حیاتنا المعاصره» …

اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه سید محمدحسین طباطبایی را اگرچه بسیاری به جهت تفسیر المیزان یا درسهای فلسفی و عرفانی وی می‌شناسند، اما وی پیش از همه اینها، یک اصولی و فقیه زبردست به شمار می‌رفت. حواشی وی بر کفایه و نظریات بدیعی که در همین حواشی مختصر، اتخاذ و بیان کرده است، به روشنی بیانگر این مدعا است. به همین منظور، با حجت‌الاسلام دکتر علی شریفی، عضو گروه فقه و حقوق جامعه‌المصطفی که سالها در زمینه آراء اصولی و فقهی علامه تلاش کرده است به گفتگو نشستیم. بسیاری از نکاتی که او در این گفتگو مطرح کرد، شاید برای اوّلین …

استاد برجسته حوزه علمیه ضمن تبیین نسبت میان اهم و مهم و ماکیاولیسم گفت: در تبیین موضوعات فقهی، مدافع ظرفیت‌های فقه جواهری و پایبندی به روش و اصل آن هستم نه اینکه بخواهم از هر نظر و یا گزاره فقهی دفاع کنم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه شامگاه شنبه ششم بهمن ماه در نشست علمی «نسبت قاعده فقهی اهم و مهم با نظریه ماکیاولیسم» در موسسه فهیم قم با اشاره به مفهوم قاعده اهم و مهم گفت: در فقه وقتی بحث تزاحم دو مصلحت یا واجب و یا مفسده(حرام)، یا …

رهبری از معدود متفکّرانی هستند که در کلام دغدغه‌هایی را مطرح کردند و به کلام سیاسی اهتمام ورزیدند و صراحتاً دست روی شاخه کلام سیاسی گذاشتند و گفتند که کلام روش استنباط ندارد و لازم است یک دستگاه روشی داشته باشد. ایشان بارها گفته‌اند که همین سبک و سیاق فقه را باید در کلام هم ببریم و گزاره‌های کلام را استنباط کنیم و لذا رویکردهای جدیدی پیرو این اهتمام در حال مطرح شدن است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ـ ترویجی «روش‌شناسی کلام سیاسی با تأکید بر کلام سیاسی آیت‌الله خامنه‌ای»، سه‌شنبه گذشته به همّت گروه سیاست پژوهشکده نظام‌های …

استاد و محقق حوزه علمیه با بیان اینکه در مدرنیته نظام‌سازی می‌شود، ولی شهید صدر معتقد به نظام‌یابی از نصوص دینی است، تصریح کرد: برخی می‌گویند که شهید صدر از نظام سخن نگفته‌اند یا با ذوق‌زدگی با اشاره به منطقهالفراغ او را متهم به سکولاریسم می‌کنند، در حالی که ایشان ولایت منطقه فراغ را به ولی امر و نه شهروندان واگذار می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین ملک‌زاده، استاد و محقق حوزه علمیه، در نشست علمی «نظام‌سازی یا نظام‌یابی» که پنجم بهمن‌ماه در قم برگزار شد، با بیان اینکه شهید صدر از طلایه‌داران فقه نظام در عصر معاصر …

یکی از مشکلاتی که سر راه ما حوزویان این است که هر چه درس شلوغ‌تر باشد، آن درس و آن استاد در تربیت و پرورش طلاب موفق‌تر است؛ درحالی‌که مطلب، برعکس است. تقریری که نوشته می‌شود باید توسط استاد بازبینی شود. مثل کلاس‌های دکتری در دانشگاه که حداکثر کلاس، هشت نفر هستند. حداقل آن‌هم ممکن است سه یا چهار نفر باشند ولی حداکثر دارد. در حوزه باید این نکته جا بیفتد که اصلاً تقریر برای چه نوشته می‌شود؟ اگر طلبه را به‌فایده تقریر نویسی با همان روشی که پیشنهاد شد، آشنا کنند، بعد از چهار سال، طلبه، به اجتهاد تجزی …

متأسفانه منتقدین فقه نظام آثار شهید صدر را خوب و کامل نخوانده‌اند و اگر خوانده‌اند به جهت سخت بودن ادبیات ایشان عمق مطلب را به طور کامل متوجه نشده‌اند. نظام شناسی باید از حالت تلاش فردی خارج شود و در متن برنامه‌های دروس خارج حوزه وارد شود. در مرحله سطح نیزباید مقدمات نظام شناسی و نظام سازی تدریس شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: امکان یا عدم امکان فقه نظام، بحثی است که در سالیان اخیر در حوزه‌های علمیه مطرح شده است. سخنان آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی اما آتشی به خرمنِ در حالِ فروخفتن بحث بود که آن را بار دیگر شعله‌ور …

مقام افتاء یک مرجع اجتماعی نیرومند، پردامنه و پرکارکرد است و می‌تواند در شکل دادن به روند‌ها تنظیم روابط، جلوگیری از پیدایش وضعیت‌های خاص اجتماعی و یا ایجاد وضعیت‌های خاص اجتماعی تأثیرات اساسی داشته باشد و از آنجا که زندگی مبتنی بر رعایت فتوا تعیین کننده نوع نسبت رفتار جامعه با پدیده‌های مختلف اجتماعی می‌باشد طبیعتاً نظام کنشگری خاصی را در مناسبات جامعه در قبال پدیده‌های اجتماعی فراهم می‌آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کارگاه علمی- آموزشی «فتوا بر پایه اجتهاد» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، ویژه …

حجت‌الاسلام طالبی با اشاره به اینکه شهید ثانی نگاه خاصی به ساختاربندی نظام فقه شیعی داشته است، تصریح کرد: برای کنار گذاشتن یک ساختار، لازم است ساختار جدیدی ارائه شود که مزایایش نسبت به ساختار قبلی بیشتر باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «تحول در ساختار علم فقه در نگاه مرحوم شهید ثانی» سوم بهمن‌ماه، با حضور حجت‌الاسلام طالبی در مدرسه علمیه امام کاظم (ع) برگزار شد. وی در آغاز گفت: بحث ما درباره نگاه شهید ثانی به علم فقه است. هدف اصلی‌ام این است که اعتماد شما را به کتاب‌هایی که پیش روی شماست افزوده کنم. در بحث‌های …

مدیر گروه فلسفه و کلام مرکز تخصصی آخوند خراسانی با بیان این‌که تا جنبش علمی ایجاد نشود، حتی اگر یک پژوهشگر حدیث تمام همت و توان خود را نیز به کار گیرد، نمی‌تواند کار زیادی را از پیش ببرد، اظهار کرد: تا زمانی که جنبش حدیث پژوهی در کنار جنبش تاریخ پژوهی نباشد، کاری از پیش نمی‌رود و تا دانشمندان مشغول به کار نشوند هیچکس نمی‌تواند به تنهایی این‌‌ها را بداند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر سیدعلی طالقانی، در دومین نشست حدیث پژوهی که به همت گروه رجال پژوهی با موضوع «جایگاه و منزلت معرفتی حدیث و علوم حدیث» …

اگر از یک دوره پنج تقریر وجود داشته باشد، شایسته است که یکی از آن‌ها منتشر شود و باقی مقررین در آن کتاب نگاه کنند. اگر مطلب جدیدی دارند یا اشکال مهمی به ذهنشان می‌رسد، می‌توانند، حاشیه و تعلیقه بزنند که با صرف وقت کمتر و صرف هزینه و مواد چاپی کمتر، خواننده را به مقصود خودشان برسانند و لازم نباشد که پنج تقریر را نگاه کنند و ببینند آیا حرف تازه‌ای در سایر تقریرات هست یا نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از رسوم حوزوی که هر طلبه‌ای با آن آشناست، بحث تقریر نویسی است. درگذشته، تقریر نویسی به‌عنوان یک …

الآن حداکثر کاری که استاد در درس خارج می‌کند این است که نظریات خودش را مستندا و مستدلاً بیان می‌کند. این روش، البته باارزش است، اما کارایی‌اش در تعلیم، به این مقدار است که بعد ۱۵ سال از ۱۰۰۰ نفر که در درس خارج شرکت کردند، تنها ۵، ۶، ۱۰ نفر به‌عنوان آدم توانمند بیرون می‌آید درحالی‌که اگر روشمندتر و اصولی‌تر در این دروس خارج عمل کنیم، از ۱۰۰۰ نفر، اگر حداقل ۸۰۰ نفر، یعنی چهارپنجم به درجه اجتهاد می‌رسند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، در نشستی در موسسه الهادی …

آقایان می‌گویند ما در مواجهه با این علوم و موضوعاتی که زائیده فنّاوری و تمدن جدید است، منفعلانه برخورد می‌کنیم؛ یعنی مسائل را آن‌ها در چارچوبی که خودشان درست کرده‌اند، می‌سازند و ما منفعلانه باید پاسخگوی این مسائل باشیم. ما باید از این انفعال خارج شویم. خودمان مبتنی با نیازهای انسان ایدئال و انسانی که جهات دیگری در آن در نظر گرفته‌شده، مسئله تولید کنیم. این‌یک حرف کلی است که از قدیم مطرح شد و بخشی از آن‌ها، منظورشان از نظام سازی این بوده که ما باید حتی جهت علم اقتصاد را هم عوض کنیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث از …

نظم فقه را مدیون مرحوم محقق حلی هستیم و فقهای بعدی همان مسیر محقق را طی کرده‌اند، دیده‌اند مسیر عقلانی است و نظم منطقی دارد و معیار نظم منطقی زایش هر مسئله‌‌ای از مسئله گذشته است. الآن یکی از مشکلات ما در اصول، بی‌نظمی و درهم‌ریختگی علم اصول است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از سلسله نشست‌های علمی «بررسی اندیشه‌های فقهی و اصولی محقق حلی (ره)» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ مهدی زمانی‌فرد با حضور فضلا و طلاب حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه آیت‌الله خویی(ره) برگزار شد. در نشست پیشین استاد دروس خارج حوزه علمیه خراسان به اندیشه‌ …

نوشتار پیش‌رو تلاش دارد با نگاهی به خروجی‌های علمی حوزه علمیه قم، تاملی در نسبت حوزویان در کنش‌های علمی خود و دغدغه‌های نظام بیندازد. اقدامی که جا داشت و دارد که پیش از این توسط نهادهای حوزوی دغدغه‌مند انقلاب صورت گیرد. در واقع هدف اصلی، آسیب‌شناسی گفتمان‌های هژمون و مسلط بر حوزه علمیه است که بر تمامی کنش‌های علمی حوزویان اعم از پایان‌نامه‌ها، مقالات، جشنواره‌های علمی و … اثر داشته و براساس آن می‌توان خطی کلی از فضای حوزه را ترسیم کرد. شبکه اجتهاد: حوزوی اصطلاحی است که پس از سخنرانی معروف رهبر معظم انقلاب در خراسان شمالی در ادبیات …

اگر کسی به هر دلیلی اندیشه‌های آیت‌الله ‌ها‌شمی شاهرودی را نمی‌پسندد شخصا ورود کند و نقد کند؛ اما اینکه یک تقابل ساختگی و تصنعی و جعلی میان آیت‌الله ‌ها‌شمی شاهرودی و میان استادشان آیت‌الله شهید صدر ایجاد کند تا از این رهگذر طرفی ببندد و در این دعوایی که ایجاد می‌کند بتواند دیدگاه خودش را پیش ببرد، این روش هم غیر اخلاقی و هم غیر علمی است و به نظر می‌آید که باید از شجاعت و صراحت لازم برخوردار باشیم و اخلاق و عِلمیّت را رعایت بکنیم و مطالبی را به بزرگان نسبت ندهیم که آنها به صراحت خلاف آن …

اینکه ما بیاییم و بگوییم که ما همین فقه را داریم و همین فقه پاسخگوی همه نیاز‌ها‌ی ماست بنده این را قبول ندارم. من اعتقادم این است که منطق اجتهاد ما و اصول فقهی که الان ما داریم بر اساس نگاه‌ها‌ی جزء نگرانه به فقه تولید شده است و از عهده‌‌‌‌‌ی تبیین نظام مند فقه بر نمی‌آید. اساسا دلیل اینکه بعد از ۴۰ سال این ضرورت پیدا شده است باز هم فقه و فقهای ما از برآورده کردن این غرض عاجز مانده‌‌‌اند خودش یک شاهد هست برای اینکه این روش جواب نمی‌دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از اظهارات آیت‌الله …

چهل و دومین نشست از سلسله نشست‌‌‌های پژوهشی گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان با موضوع باورهای کلامی راویان امامیه در عصر حضور ائمه(ع) با مشارکت واحد پژوهش مدرسه عالی نواب در محل این مدرسه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر سید علیرضا حسینی شیرازی در چهل و دومین نشست از سلسله نشست‌‌‌های گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با بیان این که یکی از انتظارات از علم رجال، داوری راویان است تا بتوان بر این اساس، اعتبار احادیث آنان را مشخص کرد، گفت: مهم ترین عامل تضعیف راویان، باورهای کلامی پیرا امامتی است. مدیر گروه حدیث …

فرمایشی که برخی فضلا دارند که بین اجتهاد رایج با فقه موجود فرق گذاشته‌اند، در یک مرحله حرف درستی است. در گام نخست باید با استفاده از روش فقه گذشته به استنباطات جدیدی نائل شویم؛ کما اینکه درگذشته هم نسبت به پاسخگویی به مسائل مستحدثه، این مسئله اتفاق افتاده است؛ اما در یک پله بالاتر اگر نسبت به تکامل و بالندگی فقاهت به معنای روش استنباط هم بیندیشیم، خدشه‌ای نسبت به فقه جواهری و فقه سنتی وارد نمی‌شود؛ بلکه ما توانستیم بر اساس همان بنیان‌ها یعنی تعبد به وحی و قاعده‌مندی در فهم به فقه سرپرستی جامعه دست یابیم. اختصاصی …

استاد واسطی معتقد است براساس الگوریتم اجتهاد می‌توان عملکرد استنباطی هر فقیه را اعتبار سنجی کرد؛ یعنی اگر اجتهاد به صورت الگوریتمی اکتشاف شود؛ از عملکرد میدانی فقها به اضافه دقیق سازی منطق استنباط در اصول فقه، فقیه‌یار و ابزاری برای جلوگیری از خطای فقیه حاصل می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی علمی ترویجی «الگوریتم اجتهاد» به همت گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحمید واسطی و با حضور ناقدان حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی و دکتر مسعود فیاضی و با دبیری حجت‌الاسلام دکتر محمد علی سوادی، ۲۵ دی ماه ۹۷ …

آیت‌الله‌‌‌ هاشمی‌‌ شاهرودی ضمن ارائه بحث «مهندسی فقه»، وظیفه عملی «مکلف» را شامل همه افعال و تروک، در همه بخش‌هاى زندگى انسان دانسته که در هر عرصه‌اى حکم شرعى موجود است. شبکه اجتهاد: دانش فقه وظیفه مکلف را نسبت به احکام شرعی مشخص می‌کند تا او از عهده مسئولیت شرعی برآید و مصالح و منافع دنیوی و اخروی در پرتو این اطاعت خداوندی، ارزانی انسان مکلف شود؛ از این رو فقه، «اشرف العلوم» به‌شمار می‌آید. یکی از سوالات اصلی در فلسفه فقه، شناخت غرض این دانش است. در فلسفه فقه، غرض اصلی و نهایی فقه را تشخیص وظیفه عملی «مکلف» …

حجت‌الاسلام زیبائی‌نژاد با بیان اینکه در استدلال طرفین جدل در بحث فقه نظام، کاستی وجود دارد زیرا به تعریف واحدی از آن نرسیده‌اند، گفت: خوف مخالفان فقه نظام این است که فقه جدیدی تأسیس شود که دغدغه حجیت و استناد در آن کم باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبائی‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده حوزه علمیه خواهران، در پاسخ به سؤال ایکنا مبنی بر دیدگاه‌های معارض در مورد فقه نظام تأکید کرد: به نظر بنده این مباحثات از هر دو طرف جدال، دارای کاستی‌هایی است، زیرا وقتی از فقه نظامات بحث می‌شود باید ببینیم بر سر …

خداوند در شریعت خود مقاصد و اهدافی دارد، یعنی در بحث انزال کتب نظام و هدف وجود دارد و عدالت نیز پیشین دینی است و روش شارع نیز برای عقل قابل فهم است. شما باید نصوص را اصل قرار دهید و مقاصد را نیز نصوص تفسیر می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتگویی بر لزوم نظامی سازی فقه‌های اجتماعی سیاسی تاکید کرد. عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی «رابطه دو طرفه نصوص دینی و اهداف شریعت» را …

این رویکرد، با تکیه به نصوص فرعی قرآن و سنت رسول خدا(ص) به کشف مقاصد شریعت همت می‌نماید. معرفت و فهم فقهی این گروه از متون و آموزه‌های دینی نه تنها با مقاصد و اهداف کلی نصوص آیات قرآن و سنت رسول(ص) بی‌گانه و ناسازگار نیست، بلکه پیوند ژرف و عمیق با آن‌ها دارد و تنها می‌توان آیات و روایات را در چارچوب مقاصد فهم نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فهم نصوص شرعی در پرتو مقاصد الشریعه» به همت انجمن علمی پژوهشی فقه و اصول و گروه علمی فقه و اصول، در جامعه المصطفی نمایندگی گرگان برگزار شد. …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه مرحوم آیت‌الله ‌‌هاشمی شاهرودی با ذهنی منفتح، منضبط، علمی و فقاهتی، موضوع شناسی را به انجام رسانده است، گفت: استخراج و ارائه “روش تحلیل موضوع” از موضوع شناسی ‌‌آیت‌الله شاهرودی در فقه مسائل مستحدثه، فرصتی کم نظیر برای حوزه‌های علمیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست تخصصی «تحلیل‌‌های روشی در فقه ‌‌آیت‌الله شاهرودی» در جامعه آل البیت قم با اشاره به این که ما باید ببینیم فقهائی که به مسائل مستحدثه پرداخته اند در تحلیل موضوع از چه روشی بهره‌ می‌گیرند؟ گفت: مرحوم ‌‌آیت‌الله شاهرودی روشی …

استاد علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را می‌توان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب می‌توان فقه نظامات را هم درآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «روش شناسی فقه و اجتهاد» به همت فرهنگستان علوم برگزار شد. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح مطالب ارائه شده از سوی حجت‌‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این نشست است: با بررسی‌هایی که در مورد استنادهای شیخ اعظم در کتاب مکاسب می‌کنیم می‌بینیم شیخ در مکاسب …