استاد علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را میتوان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب میتوان فقه نظامات را هم درآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «روش شناسی فقه و اجتهاد» به همت فرهنگستان علوم برگزار شد. آنچه در ادامه میخوانید مشروح مطالب …
Read More »دیدگاه و گزارش
الگووارهای نوین در ساختارشناسی فقه
در این مقاله، ساختار شناسی علم فقه از نگاه نظام سازی اصطلاحات و تاثیر آن در ارائه ساختار منطقی علم فقه، به عنوان راهبردی اساسی، بررسی میشود. همچنین، با مروری بر دسته بندی رایج فقه برای تقسیم بندی آن الگویی پیشنهاد میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و چهارمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۷) به …
Read More »از نوآوریهای اصولی محقق حلی تا دگرگونی در مفهوم اجتهاد
یکی از مسائل مهمی که محقق حلی در علم اصول مطرح نمود و بعد از ایشان تا زمان ما باقی مانده است، بحث تحول مفهومی اجتهاد است. اجتهاد در عصر روایات و در عصر قدما تا زمان محقق مفهومی مذموم و غیرقابل قبول داشت. مرحوم محقق در مفهوم اجتهاد یک تحولی ایجاد کرد که بر اساس آن تحول، مفهوم اجتهاد …
Read More »حجاب ضروری دین است/ وقتی آیه حجاب نازل شد، پدیدهای بنام بیحجابی یا بدحجابی نداشتیم/ هرچه به شکل قانون درآمد، واجب شرعی است
استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: آنچه امروز من معتقدم این است که هر چه به شکل قانون درآمد، واجب شرعی و لازم الاتباع است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در جلسه درس اخلاق هفتگی مدرسه عالی خاتم الاوصیاء(عج) به نکاتی در خصوص مطالبی که چندی قبل در برنامه شوکران از شبکه چهار صدا و سیما …
Read More »چیستی و بررسی رویکردهای فـقـه نظام
برای رسیدن به نظامات اجتماعی و آن ساختارهایی که مجموعه جامعه را اداره میکنند، ما نیاز به نظام اقتصادی، نظام تربیتی، نظام اقتصادی و نظام سیاسی داریم و آن نظام از همان فقه اکبر و مجموعه شریعت استفاده میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین نشست از سلسه نشستهای علمی مؤسسه احیای حیات طیبه با موضوع «فقه نظام» (چیستی و رویکردها) …
Read More »برخی روشنفکران سعی دارند ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند
استاد علیدوست با اشاره به تحقیقات وسیع خود در زمینه مقاصد شریعت اظهارکرد: باید مواظب باشیم که آیات احکام را تحت بند زمان نکنیم؛ البته نباید مقاصد شریعت را نیز نادیده بگیریم و آنها را نفی کنیم؛ برخی روشنفکران سعی دارند که ما را به سمت مقاصد ظنون ببرند و احکام را زمانمند کنند و برخی محرمات را به تبع …
Read More »هیچ تلاش مدونی برای بحث «فقه نظام» دیده نمیشود/ تبارشناسی «فقه نظام» با تأملی بر اندیشههای شهید صدر
فقه نظامی که امروزه طرح میشود، یک نوع عقبگرد نسبت به دوره شهید صدر است. شهید صدر ادعا کرد و تمامی تلاشش را هم کرد برای اینکه این مکتب را درست بکند؛ اما این آقایان حتی برنگشتند یک بازخوانی داشته باشند و ایرادات وارده به شهید صدر را پاسخ دهند!. به گزارش شبکه اجتهاد، چهاردهمین نشست علمی پژوهشکده اندیشه دینی …
Read More »نقدِ نقد تقریب
برای ارائهی الگویی برای تقریب باید بدانیم که قرار است به چه چالشی پاسخ دهیم. به گمان من الگوی تقریب قرار نیست به یک چالش کلامی پاسخ دهد. تقریب، وحدت، اختلاف، و شکاف واقعیّتهایی اجتماعی هستند که باید جامعهشناختی بررسی شوند. آنچه از عالمانی چون ایشان انتظار میرود این است که با استفاده از متون دینی امکانی را فراهم آورند …
Read More »نگاهی گذرا به نگرش آیتالله هاشمی شاهرودی به «فقه نظام»
شبکه اجتهاد: یکی از ابعاد اساسی شخصیت علمی شهید صدر، توجه ایشان به فقه نظامهای اجتماعی است. از دیدگاه این فقیه شهید، فقاهت نباید محدود به سطح فردی افعال مکلفان آن باشد، بلکه لازم است نظام و مکتب اجتماعی اسلام کشف شود و مورد بررسی و کنکاش قرار گیرد تا درنتیجه آن، از حکمفرمایی مکاتب غربی و شرقی بر تنظیم …
Read More »تزاحم را شنیدهاند اما فهم نکردهاند!
آیتالله کعبی با اشاره به شبهه اخیر در ارتباط با مشروبات الکلی، گفت: باید در برابر کسانی که فقهزدایی میکنند و حکومت را به سمتوسوی مدلهای لیبرال پیش میبرند، باید ایستاد و روشنگری کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله عباس کعبی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم است که سطوح عالی و خارج فقه و اصول را در حوزه علمیه …
Read More »آیا اندیشه سیاسی آیتالله شاهرودی را باید در امتداد شهید صدر فهمید؟
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(ره) ۳۰ ساله بود که در سال ۵۸ از نجف به ایران هجرت کرد. در نجف از شاگردان نزدیک شهید صدر بود. در ایران در کنار مسئولیتهای رسمی در حکومت، فعالیتهای علمیاش را ادامه داد و آثار فراوانی در زمینه فقه از او به چاپ رسید. بسیاری از صاحبنظران او را تبیین کننده و شارح …
Read More »اگر شیخ طوسی خبر واحد را برای ما حجت قرار نمیداد، امروز در فقه چیزی برای ارائه نداشتیم
چهل و یکمین نشست گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با حضور حجتالاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، استاد حوزه علمیه خراسان و با محوریت بررسی حجیت روایات از دیدگاه وثوق صدوری و سندی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، محقق و استاد حوزه علمیه خراسان در چهل و یکمین نشست از سلسله نشستهای گروه …
Read More »نصیری: فقه نظام ساز با دو مانع شوره زار مدرنیته و غیبت معصوم مواجه است/ رهدار: فقه توانایی اداره جامعه در دوره غیبت و تصرف در مدرنیته را دارد
شبکه اجتهاد: چندی پیش بود که آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی از عدم وجود چیزی به نام فقه نظامات سخن گفت و اظهار داشت «امام اجتهاد موجود را کافی نمیدانست ولی فقه را کافی میداند منتهی فقهی که باید در آن فکر بشود، نوآوری بشود. در فقه نیاز به نوآوریهای فراوان داریم، افقهای زیادی در فقه باز میشود منتهی همین فقه …
Read More »«ناقصالعقل» بودنِ زنان، در مورد زنان جامعه امروز، صادق نیست/ مبنای «سفاهت زنان» هم مخالف فقه است و هم مخالف احادیث/ تفسیر نادرست روایات، اسلام را زنستیز معرفی کرده است
ناقصات العقول به معنای آن نقص عقلی که در ملاک تکلیف مطرحشده است نیست. این مثل تعبیر قرآن است که میفرماید: «اکثرهم لایعقلون» است. لایعقل به معنای لایدرک است. زنان به جهت نبودن در متن جامعه، درک و عقل تجربی را ندارند، نه اینکه عقل معتبر در ملاک تکلیف را دارا نباشند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد قائینی …
Read More »نوآوری کتاب «تحریر الاصول» آیتالله جوادی آملی
این کتاب هم میتواند اشارات مجملی به نظرات و مبانی اصولی آیتالله جوادی آملی و نوآوریهای ایشان داشته باشد که حوزویان و صاحب نظران استفاده کنند و هم یک تقریر متفاوت، مفید و علمی از آراء و نظرات امام را در اختیار حوزههای اجتهادی و فقاهتی قرار میدهد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین محمد کاظم تقوی در خصوص …
Read More »امام موسی صدر عناوینی نو در رسالههای فقهیاش مطرح میکند/ نظر ایشان درباره ترور یکی از بهترین تحلیلها بین متفکرین اسلامی است
برخی روشنفکرها ظاهرا علاقه ندارند بشنوند یا اطلاع پیدا کنند که امام صدر فقیه است. اگر کسی میخواهد در بحث حقوق ملت و دولت و حقوق زنان وارد شود و بعد به دین نسبت بدهد، باید مقدمات لازم را برای استنباط طی کرده باشد مخصوصا کسی که میخواهد رای جدید بدهد، اگر او مجتهد و فقیه نباشد نظر او اعتبار …
Read More »حوزه بعد از شهید صدر دوباره نابغهای را از دست داد/ سیاست مانع از مردمی شدن مرجعیت ایشان شد/ آیتالله جنّتی، بیست سال پیش، به مرجعیت ایشان شهادت داد
اختصاصی شبکه اجتهاد: درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی، تأسف شدیدی را در میان روحانیون و حوزههای علمیه به دنبال داشت. او علاوه بر شخصیت سیاسی، جایگاه علمی در حوزه علمیه قم و نجف داشت که هیچ کس را یارای تشکیک در آن نبود. در این رابطه با حجتالاسلام والمسلمین سید صمصامالدین قوامی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفتگو کردیم. رئیس …
Read More »مقصد اصولی شهید صدر را باید از «بُحوث فی علم الاصول» فهمید/ آیتالله شاهرودی در نظام اقتصادی و نظام حقوقی اسلام صاحبنظر بود/ میفرمود حوزه باید یاریدهنده و تقویتکننده نظام و رهبری باشد
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی، رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو مجلس خبرگان رهبری پس از عمری مجاهدت در عرصهی علمی و سیاسی، شامگاه دوشنبه ۱۳۹۷/۱۰/۳ دار فانی را وداع گفت. رهبر انقلاب اسلامی در پی ارتحال ایشان پیام تسلیتی صادر کردند که در بخشی از آن آمده است: «ایشان استادی بزرگ در حوزهی علمیهی قم و …
Read More »گفتوگوی منتشر نشده با آیتالله شاهرودی درباره «حوزه نجف»، امام خمینی و آیتالله خویی
هنوز هم ابعاد این فقه حکومتی را نمیدانیم و سعی نکردیم آنها را بیرون بکشیم. فقهی که نظامسازی کند و نظامهای مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، اداری، فرهنگی و… را در جامعه بسازد خیلی فرق میکند با این مسائل خرده و فروع فقهی که در هر مسالهای مطرح میشود… شبکه اجتهاد: آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی(ره) در نجف متولد شد و دروس حوزوی …
Read More »فقه به پایان راه نرسیده است/ لزوم عزم فقها برای تحقق فقه نظامساز
سردبیر نشریه فقه اهل بیت(ع) با بیان اینکه مصلحت، عرف و مقاصد الشریعه میتوانند به منزله منابع جدید فقهی در استنباط مطرح شوند، اظهار کرد: با به کارگیری سیره متشرعه و توجه بیشتر به قرآن کریم میتوانیم تحول فقهی روزآمد ایجاد کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین خالد الغفوری، سردبیر مجله فقه اهل بیت(ع) در گفتگویی با بیان اینکه …
Read More »فهم ما از کتاب و سنت ناقص و زمینگیر است/ عقلانیت دینی چیست؟
حجتالاسلام هدایتی گفت: من در نظریه عقلانیت دینی خود معتقدم که ما از عقلی استفاده کردیم که عقل معیوبی است و تابش آن بر کتاب و سنت ناقص و در نتیجه فهم ما از کتاب و سنت ناقص و زمینگیر است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه نقد کتاب «مناسبات فقه و اخلاق» با حضور حجتالاسلام و المسلمین محمد هدایتی، عضوهیئت …
Read More »راهاند ازی۳۰ کرسی جدید تدریس فقه مضاف و تخصصی در حوزه /گنجاندن ۸هزار آیه قرآن در ۲۹ متن آموزشی جدید حوزه
دومین نشست مشترک مدیران ارشد حوزههای علمیه با نمایندگان طلاب و فضلا با حضور حجتالاسلام والمسلمین رستم نژاد، معاون آموزش حوزههای علمیه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین رستم نژاد در دومین نشست مشترک مدیران ارشد حوزههای علمیه با نمایندگان طلاب و فضلا، اظهار داشت: از جمله برنامههایی که در دستور کار معاونت آموزش حوزههای علمیه قرار گرفته، …
Read More »رواج فقه انتزاعی و انتحالی مهمترین چالش در عرصه فقه است
استاد و محقق حوزه علمیه ضمن تبیین فقه انقلابی، اعتزالی و انتحالی تأکید کرد: در مواجهه با فقه انقلابی، فقه اعتزالی و انتحالی در حال رواج است و برخی به آن دامن میزنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام امینرضا عابدینژاد در نشست علمی «چالشهای فقه در دنیای معاصر» گفت: مهمترین چالشی که در حال حاضر برای فقه وجود دارد به …
Read More »«اندیشه عرفی» در مکتبشناسی فقهی آیتالله واعظزاده خراسانی
شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله واعظزاده خراسانی شاگرد نزدیک و ممتاز آیتالله بروجردی بهشمار میرود؛ فقیه بزرگی که میتوان او را به حق بنیانگذار مکتبی مهم و ممتاز در فقاهت و اجتهاد دانست. آیتالله واعظزاده به استاد خویش بسیار نزدیک بود و اعتقاد دارم مکتب فکری و فقهی او را بهدرستی در اندیشه و رفتار خویش نهادینه کرده بود. آیتالله واعظزاده …
Read More »در نقد قولِ مشهور
شبکه اجتهاد: در عرصه فقه و فقاهت مؤلفهای یافت میشود که گاه مانع از رأی شخصی و عمل به ادلّه عقلی میشود. «قولِ مشهور» نزد فقها چنین است، مینگرند که دیگر فقهای سلف در باب یک رأی چه گفتهاند و سپس میکوشند تا حتیالمقدور پای از آن فراتر ننهاده و نظری مخالف با آن صادر نکنند. به عنوان نمونه بنگرید …
Read More »سامانه آموزشی «درس گفتار»، الگویی جدید برای سیستم آموزشی حوزههای علمیه
اختصاصی شبکه اجتهاد: سامانه آموزشی «درس گفتار» بر بستر فضای مجازی هفته گذشته با حضور حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، حجتالاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه علمیه خراسان و حجتالاسلام والمسلمین سید هادی مرتضوی مدرس دروس خارج حوزه علمیه مشهد رونمایی شد. از این رو برای آشنایی بیشتر با نحوه …
Read More »نتوانستهایم رویکرد فقهیمان را به سطح «فقه نظام» ارتقاء دهیم/ سهگانه باورهای کلامی، نیازهای عینی اجتماعی و روشهای معتبر فقهی، پایگاه شکلگیری «فقه نظام»
به نظر میرسد فقه موجود، به تنهایی پایگاه خوبی برای دستیابی به فقه نظام و بررسی و ارزیابی موضوع فقه نظام نیست. البته این درست است که در فقه نظام، از دل فقه موجود رشد مییابد، اما به نظر میرسد سهگانه باورهای کلامی، نیازهای عینی اجتماعی و روشهای معتبر فقهی پایگاه شکلگیری فقه نظام میباشند. در واقع از پیوندی که …
Read More »سامانه آموزشی «درس گفتار» رونمایی شد
سامانه آموزشی «درس گفتار»، بستری برای ایجاد یک محیط آموزشی مناسب است که در سه بخش «درسها، روشها، کتابخانه» با حضور مسئولان در حوزه علمیه مشهد رونمایی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، این سامانه آموزشی که با حضور حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و حجتالاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه …
Read More »دعوت اندیشمندان حوزوی به تأمل عالمانه پیرامون «اصول نظام»
«حسینیه اندیشه» در بیانیهای تحلیلی پیرامون مباحث مطرحشده درباره «فقه نظام» از اندیشمندان حوزوی به تأمل عالمانه پیرامون «اصول نظام» به عنوان عامل اصلی برای تعمیقِ «فقه نظام» دعوت کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، بیانیه تحلیلی «حسینیه اندیشه» پیرامون مباحث مطرح شده درباره «فقه نظام» برگرفته از اندیشه استاد سیدمنیرالدین حسینی الهاشمی به شرح ذیل میباشد. بسمالله الرحمن الرحیم …
Read More »وجود نظام در شریعت و فقه در کشاکش اثبات و نفی
استاد درس خارج حوزه علمیه قم گفت: معتقدم فقیه باید به کشف نظام در فقه پرداخته و فرایند آن را هم باید توضیح دهد. همچنین معتقدم فقیه برای رسیدن به فرایند باید مقاصد را مد نظر قرار دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، هماره تاکید بر برگزاری کرسیهای نظریه پردازی در واقع شاهراهی است به سمت و سوی رسیدن به مرحله …
Read More »