قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه / دیدگاه و گزارش (صفحه 25)

دیدگاه و گزارش

فلسفه علم اصول، قطعاً یک علم است نه عرصه مطالعاتی/ فلسفه اصول به خلاف اصول، ایدئولوژیک نیست!

فلسفه علم اصول، قطعاً یک علم است نه عرصه مطالعاتی/ فلسفه اصول به خلاف اصول، ایدئولوژیک نیست!

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول را برخی به رسمیت می‌شناسند و برخی دیگر نه؛ اما در میان کسانی که برای آن اهمیت قائل هستند نیز هنوز معلوم نیست که فلسفه علم اصول، صرفاً یک عرصه مطالعاتی است یا آن‌که در قامت یک «دانش» ایفای نقش می‌کند. حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی اما به‌شدت، از علم بودنِ آن دفاع می‌کند. او که علاوه بر مسؤولیت سازمانی، به لحاظ شخصی نیز در زمره دغدغه‌مندان فلسفه علم اصول به شمار می‌آید، حاصل سال‌ها تدریس و پژوهش در زمینه فلسفه علم اصول را در این گفتگو به میان …

توضیحات بیشتر »

خبرویت فقیه در دانش‌های مرتبط با علم اصول، در استنباط او مؤثر است/ مرحوم تبریزی همه چیز را اصول نمی‌داند، این نسبت صحیح نیست

خبرویت فقیه در دانش‌های مرتبط با علم اصول، در استنباط او مؤثر است/ مرحوم تبریزی همه چیز را اصول نمی‌داند، این نسبت صحیح نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، از آنجا که دانش نوپائی است، طبیعتا گفتگوهای کمتری نیز پیرامون آن صورت گرفته است. یکی از زوایای این دانش که باید در رابطه با آن بحث شود، ارتباط آن با دانشهای دیگر است. حجت‌الاسلام والمسلمین سیف‌الله صرامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اما یکی از بهترین افرادی است که می‌تواند به این پرسش پاسخ دهد. مدیر پژوهشکده فقه و حقوق که سالها در رابطه با فلسفه علم اصول به پژوهش پرداخته است معتقد است این دانش ارتباط تنگاتنگی با بسیاری از دانشها از قبیل صرف، نحو، بلاغت و منطق دارد. او …

توضیحات بیشتر »

فقه پژوهی در قالب درس خارج کافی نیست/ اشکالی به تعبیر «روشمند کردن علوم اسلامی»

مهمترین بایسته‌های شکل‌گیری فقه مقاومت

حجت‌الاسلام پیروزمند با اشاره به اهمیت فقه پژوهی در حوزه‌های علمیه، گفت: حوزه علمیه باید اساتیدی در خصوص روشمندی اجتهاد ترتیب کند تا بتواند به این مهم برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم و از اساتید دوره اول کارگاه‌های روشمند سازی اجتهاد در قالب کارگاه‌های مشق اجتهاد، به بیان اهمیت فقه پژوهی در حوزه‌های علمیه اشاره کرد و به رسا گفت: بخش عمده‌ای از پژوهش‌های فقهی در وضعیت موجود حوزه‌های علمیه، در قالب درس‌های خارج و شاگرد پروری‌هایی که در دروس خارج اتفاق می‌افتد که این روش کافی نیست. مشروح گفت …

توضیحات بیشتر »

نظریه‌ی خطابات قانونیه، بارقه‌ای الهی بر قلب مرحوم امام بود/ فقه و اصول مرحوم امام، بر این نظریه مبتنی نشده است

نظریه‌ی خطابات قانونیه، بارقه‌ای الهی بر قلب مرحوم امام بود/ فقه و اصول مرحوم امام، بر این نظریه مبتنی نشده است

اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه می‌دانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات می‌نویسند و پاره‌ای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمی‌تابند. حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی، هم به واسطه تدریس در حوزه علمیه و هم به جهت رابطه نسبی با دو شاگرد امام (آیت‌الله نورمفیدی و آیت‌الله فاضل لنکرانی) یکی از بهترین افرادی است که می‌تواند در این رابطه اظهارنظر کند. او معتقد است این نظریه، برکات فراوانی را در …

توضیحات بیشتر »

بدون کمک دانش فقه‌ نمی‌توان بر منازعات مذهبی کنونی فائق آمد

بدون کمک دانش فقه‌ نمی‌توان بر منازعات مذهبی کنونی فائق آمد

رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان این که تا امروز نقش فقه در منازعات مذهبی مغفول مانده است، گفت: امروز بدون کمک دانش فقه‌ نمی‌توان بر منازعات متشنج کنونی فائق آمد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، در نشست جایگاه فقه و کلام در منازعات مذهبی در مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی مشهد، به تبیین معانی واژه‌های فقه، کلام و منازعات مذهبی پرداخت و با بیان این که منظور از فقه دانش فقه به عنوان علم مدرن‌ می‌باشد، گفت: فقه دارای تراث، پیشینه و هویت تاریخی و …

توضیحات بیشتر »

محدوده دخالت فقه در عرصه نظام‌سازی اجتماعی

محدوده دخالت فقه در عرصه نظام‌سازی اجتماعی

کرسی آزاداندیشی «محدوده دخالت فقه در عرصه نظام‌سازی اجتماعی (با تکیه بر حوزه مباحات و ما لا نص فیه)» با ارائه حجت‌‌الاسلام پیروزمند و نقد و داوری حجت‌الاسلام عبدالامیر خطاط برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مهم‌ترین چالش‌‌های اندیشه‌‌ای فقیهان مسلمان، محدوده دخالت فقه در امور اجتماعی انسان‌هاست، برخی از فقیهان بر این باورند که حوزه نظری و مدیریت عملی امور اجتماعی به‌‌عهده سیره عقلا قرار داده شده است و شارع مقدس در این حوزه ورود اساسی نداشته است، یا اگر چنانچه شارع درصدد ورود در این عرصه‌‌ها بوده، کلیاتی از قواعد را بیان نموده که این قواعد فقط …

توضیحات بیشتر »

اهمیت شیوه استنباط از قرآن در نگاه روش‌شناسی

فقه نیازمند بازسازی جدی و عمیق بر مبنای اصل کرامت است

حجت‌الاسلام والمسلمین ایازی در این کارگاه به بیان دو منظر معرفت شناسی و روش شناسی قرآن و ویژگی‌های موثر آن در استنباط احکام پرداخت.  به گزارش شبکه احتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی در طرح فقه پژوهی «مشق اجتهاد» با موضوع «روش استناد دهی به قرآن» که چندی پیش در مدارس علمیه آیت‌الله خویی(ره) و سعادت برگزار شد، بحث پیرامون قرآن را از دو منظر «نگاه معرفت ‌شناسی قرآن» و «نگاه روش ‌شناسی قرآن» قابل بررسی دانست و گفت: در نگاه معرفت ‌شناسی قرآن با رویکرد استنباط فقهی باید جایگاه قرآن در استنباط را بررسی و ویژگی‌های آن در مقایسه …

توضیحات بیشتر »

فلسفه علم اصول، تجمیع مسائل علوم دیگر نیست/ اجتهاد به مثابه روش با اجتهاد به معنای تجمیع قواعد، فرقی نمی‌کند!

انتظاری که از علم داریم را نمی‌توان از دین داشت/ حوزه سکولار را قبول ندارم/ قوانین فعلی حاصل میدان‌دار نبودن فقه در تدوین آن‌هاست

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث فلسفه اصول فقه، بحث از روش اجتهاد است. به طور کلی مباحث روشی در حوزه‌های علمیه، سابقه چندانی ندارد. فلسفه‌های مضاف از قبیل فلسفه اصول فقه نیز از این داستان مستثنی نبوده و کمتر به مباحث روشی پرداخته‌اند. یکی از مهمترین مباحث روشی در فلسفه اصول فقه اما نگاه به اجتهاد به مثابه یک روش استنباط است نه صرفا دستگاهی که مجموعه‌ای از ادله را در خود جای داده است. در این رابطه با حجت‌الاسلام‌ دکتر علیرضا پیروزمند، قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم گفتگو کردیم. او که عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول …

توضیحات بیشتر »

مرزهای مشترک فلسفه اصول با فلسفه فقه، مانع از تفکیک این دو علم نیست

فقها باید به تک تک نتهای موسیقی ورود پیدا کنند!/ دوران «علامه»ها گذشته است/ «اجتهاد متوسط» را همه پذیرفته‌اند!

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوت‌های آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفه‌های مضاف به فقه و اصول را داشته است، در این گفتگو، به بیان تفاوت‌های دانش فلسفه اصول با دانش فلسفه فقه می‌پردازد. مشروح این گفتگو به قرار زیر است. اجتهاد: آیا فلسفه علم فقه با اصول فقه یکی است؟ در صورت …

توضیحات بیشتر »

از چالش نظام سازی و کرامت انسانی تا فقه و توسعه‌های سیاسی و اجتماعی

از چالش نظام سازی و کرامت انسانی تا فقه و توسعه‌های سیاسی و اجتماعی

آیا آنچه در ادله ولایت‌فقیه مطرح می‌شود، به معنای ولایت حکومت کلی و جهانی است یا اینکه صرفاً در مقابل حکومت‌های ظالم باید بدان رجوع کرد؟ حال اگر منظور از روایات تشکیل دولت است، نظام تشکیل دولت چگونه است؟ آیا همان‌طور که در نظام فردی می‌باید به‌یقین رسید تا عملی را انجام داد، در نظام اجتماعی نیز کارساز است؟ یا اینکه در نظام جمعی بایستی تصمیم‌گیری جمعی را که در دنیای جدید موردپذیرش است، مدنظر قرارداد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخرین روز نوبت اول طرح ملی روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی با عنوان «مشق اجتهاد» در مدرسه علمیه سعادت مشهد، …

توضیحات بیشتر »

عقل نباید جزء منابع استنباط فقهی محسوب شود/ جایگاه عقل در روش تفسیری امام رضا(ع)

متون آموزشی حوزه؛ کاستی‌ها و بایستگی‌ها/ علی نصیری

استاد دانشگاه علم و صنعت ضمن برشمردن هشت اصل در تفسیر آیات متشابه قرآن در سیره امام رضا(ع) به مسئله منبعیت عقل در فقه اشاره و تاکید کرد: بنده معتقدم که عقل نباید جزء منابع استنباط تلقی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین علی نصیری، رئیس موسسه پژوهشی وحی و خرد در همایش «سیره امام رضا(ع)؛ آموزه‌های و کارکردها» گفت: حضرت امام رضا(ع) در مناظره با عمران ساباطی عمق علمی و ایمان و دینداری خویش را نشان دادند زیرا در اوج مناظره وقتی صدای اذان بلند شد حضرت ترک مناظره کردند و سراغ نماز رفتند و بعد ادامه دادند …

توضیحات بیشتر »

توسعه گستره اصول فقه؛ از حدیث تا هرمنوتیک

توسعه گستره اصول فقه؛ از حدیث تا هرمنوتیک

شبکه اجتهاد: نشست دوم پیش‌اجلاسیه کرسی نظریه‌پردازی با عنوان «اصول فقه، توسعه گستره با ساختار جدید»، با حضور ‌حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست به عنوان نظریه‌پرداز، در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قم برگزار شد. علیدوست در این نشست، در ابتدا به نقدهای ناقدان در نشست اول پاسخ گفت، سپس به تشریح دوباره نظرات خود پرداخت و پس از آن نظرات ناقدان مطرح شد. علیدوست در این نشست، در فرصت اولیه ۲۰ دقیقه‌ای، تأکید کرد که به رغم همه تلاش‌ها و کوشش‌های عالمان شیعه در علم اصول فقه، اما همچنان کاستی‌ها به حدی است که در کنار آن‌چه امروز در …

توضیحات بیشتر »

فلسفه اصول فقه، توصیف یا توصیه؟

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوپدید بودن دانش فلسفه اصول فقه، سوالات و پرسش‌های بسیاری را پیرامون آن پدید آورده است؛ پرسش‌هایی از قبیل چیستی این دانش، چرائی لزوم پرداخت به آن، تفاوت آن با سایر مبادی دانش اصول و … . یکی از این پرسش‌های این است که آیا این دانش، از مقوله توصیف است یا از مقوله توصیه؟ به دیگر سخن، آیا فلسفه اصول فقه، در زمره مبادی تصوری دانش اصول فقه جای می‌گیرد یا در زمره مبادی تصدیقی آن. برای پاسخ به این پرسش، با حجت‌الاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات مشهد گفتگو کردیم. مشروح این …

توضیحات بیشتر »

«نظریه آسیب‌شناسی یکسان انگاری منطق فقه و حقوق» بررسی شد

اعلام آمادگی انجمن فقه و حقوق حوزه برای برگزاری کرسی‌های نظریه پردازی

پیش کرسی نظریه پردازی آسیب شناسی یکسان انگاری منطق فقه و منطق حقوق به همت انجمن فقه و حقوق اسلامی و هیئت حمایت از کرسی‌های نظریه پردازی در دبیرخانه انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این مراسم که با حضور اساتید حقوق و فقه حوزه و دانشگاه از جمله حجت‌الاسلام والمسلمین ارسطا، حکمت نیا، عبدی پور و علیزاده و… برگزار شد، این مقاله یا نظریه علمی بررسی شد. در ابتدای این مراسم سید احمد حبیب نژاد دبیر این نشست علمی با اشاره به کیفیت برگزاری این نشست علمی گفت: این نشست، کرسی پیش نظریه پردازی است …

توضیحات بیشتر »

تورم منابع اصول را قبول ندارم/ تراکم ادله، به معنای دلیل تراشیدن نیست!

تورم منابع اصول را قبول ندارم/ تراکم ادله، به معنای دلیل تراشیدن نیست!

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحثی که فلسفه علم اصول بدان می‌پردازد، بیان منابع دانش اصول است. با توجه به آلیت و مقدمیت دانش اصول برای دانش فقه اما این پرسش پیش می‌آید که چه تفاوتی بین منابع دانش اصول‌فقه با منابع دانش فقه وجود دارد. برای پاسخ به این پرسش، با دکتر محمدتقی فخلعی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر گروه فقه و مبانی حقوق این دانشگاه گفتگو کردیم. گزیده‌ای از این گفتگو از نظر شما می‌گذرد. اجتهاد: با توجه به مقدمت دانش اصول برای دانش فقه، آیا می‌توان منابع این دو دانش را متفاوت از یکدیگر دانست؟ فخلعی: …

توضیحات بیشتر »

چون اصول فقه مهم است، باید به فلسفه آن نیز پرداخته شود

ما هم از همین حوزه‌ها آمده‌ایم؛ پاسخ رئیس دستگاه قضا به اشکالات و انتقادات مراجع

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله آملی لاریجانی اگرچه با عنوان ریاست قوه قضائیه در میان مردم شناخته می‌شود، اما سالها پیش از آن، نگارش مجموعه فلسفه علم اصول را آغاز کرده بود. او در مراسم رونمایی از چند جلد از این مجموعه چند ده جلدی که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ قم برگزار شده بود، به بیان بایسته‌های فلسفه اصول فقه و تلاشهای خود در کتابی که نگاشته است پرداخت. گزیده‌ای از بیانات وی به قرار زیر است. اصول، دانشی عقلی یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علم اصول، عقلی بودن این علم است؛ علمی نیز که به‌واسطه عقلی بودن ایجاد می‌شود، نیازمند …

توضیحات بیشتر »

بدون اطلاع از علم رجال‌‌ نمی‌توان فتوا داد و قدمی برداشت/ کتاب «الجامع فی الرجال» با حضور آیت‌الله مکارم شیرازی رونمایی شد

کتاب «الجامع فی الرجال» با حضور آیت‌الله مکارم شیرازی رونمایی شد

کتاب ۱۲ جلدی الجامع فی الرجال با حضور حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در مدرسه علمیه امام سجاد (ع) رونمایی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت ‌‌آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی امروز در مراسم رونمایی از کتاب«الجامع فی الرجال» که به همت موسسه تحقیقاتی حضرت ولیعصر(عج) و توسط حجت الاسلام والمسلمین حسینی قزوینی به رشته تحریر در آمده است، با اشاره به اهمیت و جایگاه علم رجال گفت: علم رجال یکی از علوم مهم اسلامی است و منظور از این علم این است که افرادی که در سند روایت آمده است حالشان از نظر وثاقت روشن شود چون اعتقاد به روایت …

توضیحات بیشتر »

آیا به رویکردهای حدیث‌محورانه بازخواهیم گشت؟

آیا به رویکردهای حدیث‌محورانه بازخواهیم گشت؟

شبکه اجتهاد: تاریخ تفکر و اندیشه ورزی در زمینه فلسفه و عرفان همواره نقد و چالش‌های مخصوص به خود را همراه داشته است. فقها و متکلمان، مفسران و اهل حدیث، فهم دین را محصول متون و آموزه‌های دینی می‌دانند و هرگونه پیرایه‌های بیرونی را در این مسیر کنار می‌زنند. به‌عنوان مثال تفکیکیان مسیر دین‌پژوهی را از دالان تنگ و تاریک فلسفه و عرفان عبور نمی‌دهند و جوهره دین را غیر آن‌چه فلسفه و عرفان معرفی می‌کند، تلقی می‌کنند. در مقابل، فلاسفه و عرفا قابل دفاع‌ترین شیوه دین‌شناسی را شیوه فلسفی ـ عرفانی قلمداد کرده و فهم عمیق شریعت را بدون …

توضیحات بیشتر »

مباحث فقهی قرآن محدود به مباحث فقهی موجود در کتاب‌های فقه نیست

مباحث فقهی قرآن محدود به مباحث فقهی موجود در کتاب‌های فقه نیست

سید جعفر صادقی فدکی، نویسنده کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن» گفت: مباحث فقهی قرآن محدود به مباحث فقهی موجود در کتاب‌ها و منابع فقه نیست؛ موارد بسیاری مانند تحیت و سلام یا انفاق وجود دارد که قرآن درباره آن‌ها حکم شرعی دارد و آیاتی درباره آن‌ها نازل شده که در منابع فقهی به‌طور مستقل مطرح نشده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «بازپژوهی ملاک‌های توسعه آیات‌الاحکام قرآن»، در سی‌وچهارمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، در گروه دین و شاخه علوم قرآنی به‌عنوان اثر شایسته تقدیر معرفی شد. این کتاب در ۵۱۲ صفحه در سال ۱۳۹۴ از سوی پژوهشگاه …

توضیحات بیشتر »

سخت‌گیری اصولیان، اخباریان را افراطی کرد/ قول به حجیت اسناد کافی، اخباری‌گری نیست

گذری بر نظرات رجالی، فقهی و اصولی مرحوم استاد ترابی شهرضایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: نزاع بین اصولی و اخباری، ازجمله نزاع‌های ریشه‌داری است که بین این دو گروه از علما وجود داشته است و البته هنوز هم رگه‌های کم‌رنگی از این نزاع در بین علما وجود دارد. در خصوص تفاوت‌های معرفتی اصولیان و اخباریان و تأثیر آن در عملیات استنباط، با استاد اکبر ترابی شهرضایی، به گفتگو نشستیم. وی از اساتید سطوح عالی و درس خارج حوزه علمیه قم است و در علم رجال صاحب‌نظر و صاحب تألیفات است. گزیده‌ای از مصاحبه با ایشان، به شرح زیر است: اجتهاد: با توجه به وجود نگرش‌های مختلف در میان اخباریون همانند سایر مکاتب …

توضیحات بیشتر »

کتاب آینده من درباره اجتهاد و اصلاحات در اسلام شیعی است

کتاب آینده من درباره اجتهاد و اصلاحات در اسلام شیعی است

پروفسور لیافت تکیم استاد دانشگاه دنور آمریکا معتقد است اجتهاد باید به نیازهای کنونی جوامع بپردازد و برای پرسشهای روز جامعه نیز جوابی در اختیار نهد. شبکه اجتهاد: اجتهاد بالاترین درجه علمی در دانش فقه اسلامی و به معنای توانایی استنباط احکام شرعی از منابع دینی است. مجتهد و فقیه نیز کسی است که می‌کوشد تا احکام شرعی را از منابع فقهی اسلام، یعنی قرآن، سنت، عقل و اجماع بیاموزد. اجتهاد نیازمند آموختن شاخه‌های مختلفی از علوم دینی و ادبی مثل ادبیات عرب، اصول فقه، منطق، آیات الاحکام، رجال و درایه، نظریه‌های فقهای متقدم و تفسیر قرآن است. پروفسور لیاقت …

توضیحات بیشتر »

با اصول عملیه، به تنهائی نمی‌توان نظام ساخت/ قواعد فقهیه، به محرز و غیر محرز تقسیم نمی‌شوند

اختلاف بین حقوق مسلمان و کافر، طبیعی و لازمه ذومراتب بودن انسان است

اختصاصی شبکه اجتهاد: با آن که سالیان درازی از قدمت دانش اصول فقه می‌گذرد و در طول این سالها، روش‌های متعددی برای حل مسائل این دانش پیشنهاد شده است، لکن کمتر مطالعه روش شناختی در رابطه با این دانش صورت گرفته است. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقری شاهرودی، با سابقه چند دهه تدریس سطوح عالی در حوزه علمیه قم، یکی از بهترین افرادی است که می‌تواند در این حوزه به اظهارنظر بپردازد. با او در رابطه با روشهای مختلف حل مسائل اصول عملیه در دانش اصول فقه گفتگو کردیم. او معتقد است در رابطه با شیوه تمسک به اصول عملیه و …

توضیحات بیشتر »

نهضت تولید علم در زندگانی امام صادق(ع)/ تلاش امام در سه محور

نهضت تولید علم در زندگانی امام صادق(ع)/ تلاش امام در سه محور

تمدن دو جنبه سخت‌افزاری و نرم افزاری دارد. هم به تولید علم نیاز است و هم به تغییر سبک زندگی. اسلام به دنبال حیات طیبه است. هم به آبادانی دنیا توجه کرده است هم به آخرت. امام صادق(ع) تلاش کرده اند با بیان دین در بعد عقاید و بیان فقه عامل قدرت حکام جور را از آنها بگیرند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر قاسم ترخان عضو هیات علمی گروه کلام پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی طی سخنانی به تبیین نهضت تولید علم در زندگانی امام صادق(ع) پرداخت که به شرح ذیل تقدیم می‌گردد: برجستگی نهضت تولید …

توضیحات بیشتر »

در اصول فقه، نباید تسلیم روش تجربیِ مرسوم شد

تولید دانش و مهارت متناسب با جامعه، موجب کارآمدی حوزه علمیه است

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات بسیار مهم و کاربری در علم اصول فقه، کارکرد روش تجربی استقرائی در علم اصول است. اینکه آیا این روش، در علم اصول از کارکرد بالایی برخوردار است یا اینکه چنین روشی مختص به علوم دقیقه، مثل فلسفه و ریاضیات است، محل خلاف است. در این خصوص، گفتگویی با حجت‌الاسلام‌ والمسلمین، دکتر علیرضا پیروزمند، انجام‌گرفته است. وی قائم‌مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول گروه روش فرهنگستان علوم اسلامی است. وی همچنین در باب اندیشه سیاسی دارای تأملاتی است که برخی از آن‌ها در کتاب «نظام معقول» چاپ و …

توضیحات بیشتر »

انقلاب فرهنگی با نظریه فقه الحکومه شهیدصدر

باید میان اجتهاد استنباطی و تدبیری ولایی تفکیک شود

ذبیح‌الله نعیمیان معتقد است هنگامی ما می‌توانیم انقلاب فرهنگی را در سطح تمامیت یافته‌ای تعریف کنیم که توانسته باشیم این نیازهای نو شونده را به دین به صورت مناسبی عرضه کنیم. شبکه اجتهاد: فقه‌النظریه که ایده شهید صدر در کتاب «اقتصادنا» است، اگر در عرصه‌های مختلف پیاده شود در عرصه تعلیم و تربیت در عرصه اقتصاد در عرصه امور فرهنگی، اجتماعی خروجی این موارد قواعد و احکام بسیار عامی است که از احکام موجود در تک مساله‌ها بسنده نمی‌کند. موضوعات آن فراگیر است و حتی می‌توانیم بگوییم خروجی آن چه بسا از سطح قواعد فقهی نیز عام‌تر باشد. در مورد …

توضیحات بیشتر »

نظریه خطابات قانونیه، مشکلی را حل نکرده است/ مرحوم سید مصطفی به خاطر خطابات قانونیه برای پدرش دعا می کرد!

مبنای معاملات در زندگی اجتماعی از باب حمل بر صحت است/ عقد سفهی اصلاً اشکال ندارد/ شرط بندی‌ها در فوتبال‌ اگر مبنای علمی داشته باشد صحیح است

اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه می‌دانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات می‌نویسند و پاره‌ای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمی‌تابند. یکی ‌از بهترین کسانی که می‌تواند در این خصوص اظهارنظر کند، آیت‌الله محمدعلی گرامی قمی، استاد مطرح حوزه علمیه قم و شاگرد پیشین مرحوم امام است. او که حتی سابقه استادی مرحوم سید مصطفی خمینی را نیز در کارنامه دارد، در گفتگوی اختصاصی با اجتهاد، به واکاوی آثار این …

توضیحات بیشتر »

تحولی در گفتمان سازی علوم اسلامی/ تربیت بیش از ۲۰۰ فقه‌پژوه در کارگاه‌‌‌‌‌های مشق اجتهاد

تحولی در گفتمان سازی علوم اسلامی/ تربیت بیش از ۲۰۰ فقه‌پژوه در کارگاه‌‌‌‌‌های مشق اجتهاد

نشست خبری «طرح روشمندسازی علوم اسلامی» و آغاز به کار کارگاه‌‌‌‌‌های «مشق اجتهاد» با حضور اصحاب رسانه، مدیر اجرایی طرح و نیز معاون پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) و دبیر میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سید محمدرضا شریعتمداری در نشست خبری طرح ملی روشمندسازی علوم اسلامی که در سالن جلسات خبرگزاری رسا برگزار شد، با ارائه گزارشی از فعالیت‌‌‌‌‌های مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) گفت: مؤسسه امام رضا(ع) در ۹ رشته اعم از رشته‌‌‌‌‌های تاریخ اسلام، کلام، شیعه شناسی، تاریخ تشیع، تاریخ اهل بیت(ع) و فقه‌‌‌‌‌های …

توضیحات بیشتر »

ابن ادریس حلی؛ منتقدی در دوران رکود اجتهاد شیعی

ابن ادریس حلی؛ منتقدی در دوران رکود اجتهاد شیعی

ابن ادریس با خوانش انتقادی آثار شیخ طوسی و نقد علمی آنها توانست بعد از صد سال بر هیمنه و سلطه علمی شیخ‌الطائفه در جهان تشیع خاتمه ببخشد. «حجیت خبر واحد» از جمله موضوعات اختلافی شیخ و ابن ادریس است. شبکه اجتهاد: تأثیر حضور محمدبن حسن طوسی، معروف به شیخ طوسی در قرن پنجم هجری که از آن دوران به عنوان نقطه اعتلای فقاهت شیعی یاد می شود و فراگیر شدن هیمنه و گستره علمی او در این عصر موجب شد فقیهانی که پس شیخ در فضای حوزه علمیه پروش می‌یافتند یارای مقابله با نظریات او را نداشته باشند و …

توضیحات بیشتر »

با «اجتهاد ارتباطی»، جامعه‌ی دینی قابل دفاع خواهد بود

با «اجتهاد ارتباطی»، جامعه‌ی دینی قابل دفاع خواهد بود

منظور از اجتهاد ارتباطی این است که وقتی مجتهد می‌خواهد در حوزه قدسی ـ که آموز‌ه‌های مربوط به آن از قبل، در شریعت بیان شده ـ اجتهاد کند باید با سایر مجتهدان در ارتباط ذهنی باشد و از این رهگذر است که نتیجه آن تبدیل به بخشی از زندگی اجتماعی می‌شود و محصولش در سطح اجتماعی می‌تواند مورد فهم قرار گیرد و تبدیل به استانداردهای اجتماعی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست از سلسله نشست‌های اندیشه‌ورزی سایت تحلیلی ـ فکری مباحثات با عنوان «اجتهاد ارتباطی» و با ارائه‌ی حجت‌الاسلام والمسلمین محمود شفیعی، دانشیار دانشکده‌ی علوم سیاسی دانشگاه مفید روز …

توضیحات بیشتر »

مبادا مباحث تحلیلی صرف فلسفه علم اصول، بر مباحث ثمره‌دار غلبه پیدا کند

اگر جوایز «برنده باش» را اسپانسر می‌دهد، مصداق قمار نیست/ برخی بازیهای فکری را مصداق «لعب» نمی‌دانند/ خروج از مصداق قمار، به معنای حلیت پول حاصل از آن مسابقه نیست

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محمدعلی خادمی کوشا مدیر گروه «دانش‌های وابسته به فقه» پژوهشگاه علوم و فرهنگ اندیشه است. با وی در مورد فواید و چالش‌های فلسفه علم اصول به گفت‌وگو نشستیم. وی با اشاره توهماتی که در این خصوص است ابعاد این موضوع را شفاف نمود. او معتقد است پیش از هر کاری در فلسفه علم اصول، ابتدا می بایست معنای دقیق آن را روشن کرد. به باور عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، بسیاری از توهمات، ناشی از فهم نادرست معنای فلسفه علم اصول است. اجتهاد: فلسفه علم اصول به چه معناست؟ خادمی کوشا: ابتدا لازم …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky