قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه / دیدگاه و گزارش (صفحه 9)

دیدگاه و گزارش

گزارشی از گفتگوی استاد علیدوست و احمد النعیم درباره «فقه و مصلحت»

گزارشی از گفتگوی استاد علیدوست و احمد النعیم درباره «فقه و مصلحت»

احمدالنعیم در نشست «فقه و مصلحت» ضمن اشاره به اینکه مطالبی که در فقه وجود دارد الهی نیست بلکه فهم انسان از مسائل الهی است تصریح کرد: حاصل آن هم احکامی است که من بسیاری از آنها را رد می‌کنم. علیدوست در پاسخ به اظهارات احمدالنعیم اظهار کرد: اینکه بگوییم برخی مطالب فقه‌ فهم بشری است یا در فقه، فهم بشری دخیل است قابل انکار نیست ولی نتایجی که ایشان می‌گیرند باب هر گفت‌وگویی را می‌بندد. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست مجازی از سلسله برنامه‌های چشم اندازی به سوی شرق چندی قبل با حضور استاد ابوالقاسم علیدوست استاد حوزه …

توضیحات بیشتر »

 اساتید و طلاب شیوه تدریس و تحصیل خود را تغییر دهند/ اجتهاد بدون نظر متخصصان فن به نتیجه نمی‌رسد/ در اصول هم باید عنصر زمان و مکان دیده شود 

تقیه در واقعه عاشورا/ محمد عندلیب همدانی

محقق، مؤلف و استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم، نقادی و پرسشگری و پیش مطالعه از سوی طلاب، شیوه تدریس اساتید، تقویت روابط اساتید با طلاب را از جمله موانع و کاستی‌های رسیدن دروس خارج به وضعیت مطلوب دانست و گفت: تأثیر عنصر زمان و مکان در امر اجتهاد قابل انکار نیست، اما تأثیر زمان و مکان را به علم فقه منحصر نکنیم بلکه پیش از علم فقه به اصول رسیدگی کنیم. در اصول هم باید عنصر زمان و مکان دیده شود چه بسا پس از اینکه این دو عنصر در علم اصول نیز گنجانیده شود، نظریات اصولی نیز تغییر …

توضیحات بیشتر »

دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است/ مجتهدین جدید حوزه شناسایی و بکار گرفته شوند

فقیه نمی‌‌تواند در حوزه‌هایی که تخصص و تمحض ندارد، نظر بدهد/ پدیده دروس «سه ضلعی» در حوزه مورد توجه قرار گیرد

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم اظهار کرد: دانش فقه پذیرای ترمیم، تکمیل و توسیع از سوی صاحبان تخصص و تمحض است و در آن ظرفیت‌های پنهانی وجود دارد که کشف و بهره وری از آن با انضباط فقه جواهری، دانش فقه را پاسخگوی مسائل نوپیدا‌ می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سخنانی اظهار داشت: اگر بخواهیم قضاوت منصفانه و عادلانه‌ای درباره کرسی‌های دروس خارج داشته باشیم، باید گفت وضعیت خوبی بر کرسی‌های درس خارج حاکم است اما عالی نیست. او با اشاره به دودیدگاهی که آن را …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای هیچ وقت اجازات خود را منتشر نکرد/ ۵۰ سال نماز جماعت ایشان در دین‌داری مردم مشهد تاثیرگذار بود/ آیت‌الله شبیری می‌فرمود انتساب نسب‌ ایشان به ائمه محرز است

آیت‌الله سیدجواد خامنه‌ای هیچ وقت اجازات خود را منتشر نکرد/ 50 سال نماز جماعت ایشان در دین‌داری مردم مشهد تاثیرگذار بود/ آیت‌الله شبیری می‌فرمود انتساب نسب‌ ایشان به ائمه محرز است

تعابیری که در این اجازات هست جایگاه والای ایشان را نشان می‌دهد و معلوم می‌شود که این اجازه‌ها از سطح بالایی برخوردار است. مثلاً آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری بر خلاف شیوه معمول خود در تأیید اجازات که عمدتاً تنها به یک جمله اکتفا می‌کردند درباره ایشان به تفصیل بیشتری اجازه را صادر کرده‌اند که همین نشان‌دهنده ارزش خاص این اجازه است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست پیش‌همایش بزرگداشت آیت‌الله حاج سید جواد حسینی خامنه‌ای صبح پنجشنبه چهارم آذر به همت ستاد برگزاری بزرگداشت این عالم ربانی در مشهد برگزار شد، شخصیت این فقیه وارسته با حضور اساتید و پژوهشگران مورد …

توضیحات بیشتر »

مبانی حاکمیت محور دروس خارج قرار گیرد/ مسیر فعلی کرسی‌های درس خارج قابل قبول است/ مصادیق مسائل متناسب با شرایط زمان و مکان

مبانی حاکمیت محور دروس خارج قرار گیرد/ مسیر فعلی کرسی‌های درس خارج قابل قبول است/ مصادیق مسائل متناسب با شرایط زمان و مکان

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم بر ضرورت ساماندهی دروس خارج تاکید کرده و‌ می‌گوید: برخی دروس در حدّ دو تا سه شاگرد و برخی با حضور صدها شاگرد برگزار‌ می‌شود که بعضا آسیب‌هایی از جمله نداشتن ارتباط کافی بین استاد و شاگرد و حضور برخی در جلسات درس خارج به عنوان مستمع آزاد و با سنین بالا درپی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم قاضی زاده با حساس و مهم توصیف کردن تحصیلات عالی در حوزه‌های علمیه، بیان داشت: «درس خارج» بدین معناست که بعد از گذراندن کتاب‌های مدرسی در یک علم مانند علم …

توضیحات بیشتر »

بررسی مبانی فقهی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام

بررسی مبانی فقهی علامه طباطبایی در تفسیر آیات الاحکام

به‌رغم اینکه گرایش تفسیری علامه، «گرایش فقهی» نبوده ولی در بسیاری از آیات الأحکام، به‌خوبی یک تفسیر فقهی، به بررسی آن آیات پرداخته و از همین جهت است که رویکرد فقهی در المیزان، جای مناسبی برای تحقیق و پژوهش دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چند دهه اخیر، دیدگاه‌های علامه طباطبایی به‌عنوان یکی از اندیشمندان معاصر در عرصه‌های مختلف دانش‌های اسلامی، همواره مورد توجّه صاحب‌نظران و کانون‌های علمی بوده؛ که در این میان، آرای تفسیری و فلسفی او، نگاه دقیق‌تری را به خود معطوف داشته است. امّا در کنار بررسی روش تفسیری، فلسفی و مَشرب عرفانی علامه، درباره «مبانی فقهی» …

توضیحات بیشتر »

بررسی شاخصه‌ها و ارزیابی مکتب‌ها‌ی اصولی

بررسی شاخصه‌ها و ارزیابی مکتب‌ها‌ی اصولی

حجت‌الاسلام مرتضی نوروزی در دوره تقریرنویسی درس خارج طی نشست علمی، مکاتب اصولی را معرفی و به تشریح پرداخت و با بیان اینکه مکتب اصولی مجموعه‌ای نظام واره است که جریان‌اند‌یشه ورزی اصولی را در جهت تعقیب هدف و رسالت دانش اصول افزایش می‌دهد، گفت: این مجموعه از سه رکن مبانی زیربنایی، سازو کارهای‌اند‌یشه سازی و‌اند‌یشه‌ها‌ی روبنایی تشکیل می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حوزه علمیه مشهد در این نشست گفت: اهمیت و کارکرد مکتب شناسی اصولی به مطالعه مکتب اصولی، ایجاد و تقویت قدرت نقد اصولی و تصحیح و تولید ‌اند‌یشه در اصول، می‌انجامد. وی با اشاره به اینکه …

توضیحات بیشتر »

تأملی درنظریه قطعی بودن عمومات قرآن/مهدی نریمانپور

تأملی در نظریه قطعی بودن عمومات قرآن/ مهدی نریمانپور

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل اصولی که در میان علمای اصول اهل سنت و متقدمین از علمای شیعه همواره مورد بحث بوده است، مسئله قطعی و یا ظنی بودن عمومات قرآن است. از منظر مشهور علمای شیعه، ظنی بودن عمومات قرآن امری قطعی است. فقط عده‌ای در میان متقدمین از جمله شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و برخی از معاصرین چنین دیدگاهی را پذیرفته‌اند. به ‌هر روی، ارسال مسلم گرفتن این بحث از ورود علمای شیعه برای کنکاش این موضوع جلوگیری کرده است؛ اما در میان علمای اهل سنت؛ این بحث معرکه آرای علمای اصول بوده است و …

توضیحات بیشتر »

روش حل مسئله اصولی تبیین شد

روش حل مسئله اصولی تبیین شد

حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی زمانی‌فرد در نشست علمی از دوره تقریرنویسی درس خارج، روش حل مسئله اصولی را مورد بررسی و تبیین قرار داد و در مقدمه بحث خود به روش تشخیص مسئله از اصولی، فقهی و قاعده فقهی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در این نشست گفت: از دیدگاه مشهور «از جمله مرحوم نائینی» وقوع یک مسئله در کبرای قیاس علامت اصولی بودن آن مسئله است؛ به عنوان مثال، وقتی فقیه می‌خواهد مسئله‌ای مانند وجوب نماز جمعه را بیان کند، باید استدلال کند و برای استدلال هم می‌بایست قیاس تشکیل دهد؛ در …

توضیحات بیشتر »

وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است/ وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد

وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است/ وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد

کرسی نقد کتاب «تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی در پنج قرن نخست هجری» امروز برگزار شد و ارائه‌دهنده بر این نکته تاکید کرد که وثاقت با همه نوع انحراف مذهبی مگر غلو قابل جمع است، البته نه اینکه غالی نمی‌تواند ثقه باشد، بلکه احتیاط شدید ائمه(ع) و باور درون مذهبی ما بر عدم نقل از آنهاست؛ همچنین نکاتی که بیانگر انحراف راوی ثقه است، قابل قبول است؛ و نیز وثاقت راوی غیرامامی باید در نزد امامیه پذیرفته شده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی غلامعلی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده کتاب «تضعیف راویان؛ …

توضیحات بیشتر »

کشف، استنباط و تبیین همه ابعاد شریعت بر عهده فقیه است

کشف، استنباط و تبیین همه ابعاد شریعت بر عهده فقیه است

تلقی ما این است که همیشه بین فقه موجود و فقه مطلوب فاصله قابل توجهی است و قلمرو فقه صرفا آن ابوابی نیست که تاکنون بحث شده، قلمرو فقه، مجموعه قلمرو شریعت است و ماموریت فقها کشف مجموعه شریعت است، نه فقط آن بخشی از شریعت که قبلا هم کشف شده و فقهای قبلی به آن توجه کرده‌اند؛ لذا همه ابعاد شریعت، کشف و استنباط و تبیینش بر عهده فقیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی در …

توضیحات بیشتر »

بررسی و نقد دیدگاه مستشرقان درباره تاریخ‌مندی آیات الاحکام

بررسی و نقد دیدگاه مستشرقان درباره تاریخ‌مندی آیات الاحکام

قرآن کریم در تمامی خطاب‌های خود از جمله آیات الاحکام، عقل و فطرت انسان‌ها را مورد خطاب قرار داده و به تعبیر دیگر موضوع فقه قرآنی خود انسان است نه فرهنک و مردمان یک زمان و منطقه خاص، احکام قرآنی برای تأمین نیازهای همیشگی وهمگون بشریت آمده و حتی در آیاتی که سبب نزول داشته مانند آیات تحریم، ظهار یا ممنوعیت تبنی (فرزند خواندگی)، موارد پیش آمده را بعنوان نمونه و بهانه قرار داده تا احکام خود را که به منظور پاسخگویی به نیازهای همیشگی بشریت مانند: حفظ نظام خانواده و حراست از رابطه نسبی ارائه نموده است. به گزارش …

توضیحات بیشتر »

تقیه و جعل حدیث

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: یکی از تفاوت‌های منهجی علمای امامیه و اهل سنت در مباحث حدیثی، بحث تقیه است. اهل سنت در مواجهه با روایات، به هیچ وجه تقیه را نپذیرفته‌اند، از این رو در طرح روایات دست بازتری دارند. در نگاه اهل سنت، هر روایتی که نتوان به رسول خدا (ص) نسبت داد(۱) روایت جعلی است؛ اما نگاه علمای امامیه در این باره متفاوت است. آن‌ها عقیده دارند که ممکن است معصوم (ع) سخنی بگوید که در صدور آن از معصوم شکی نداریم، اما با این حال نمی‌توانیم آن را بپذیریم. نتیجه این دو منهج، در مقام عمل یکی است، یعنی …

توضیحات بیشتر »

جایگاه و تأثیرات صفت حکمت الهی در اصول فقه

جایگاه و تأثیرات صفت حکمت الهی در اصول فقه

یکی از قواعد مهم در علم اصول که مرتبط با حکمت است، تبعیت احکام از مصالح و مفاسد است. دلیل قول به تبعیت احکام از مصالح و مفاسد این است که خداوند حکیم است و کار لغو انجام نمی‌دهد و تمام افعال او مبتنی بر اهداف و اغراضی است. البته مسائل دیگری نیز مبتنی بر قاعده‌ی تبعیت می‌باشد که نشانگر این واقعیت است که احکام نه تنها در اصل وجود ملاک تابع مصالح و مفاسد هستند بلکه حتی تابع کیف و کم این ملاکات نیز می‌باشند. به‌عنوان نمونه اگر فعلی دارای مصلحت لزومی باشد نمی‌توان آن فعل را هم واجب …

توضیحات بیشتر »

فصلنامه «علوم حدیث» ۱۰۰تایی شد

فصلنامه «علوم حدیث» 100تایی شد

یکصدمین شماره از فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث، (ویژه تابستان ۱۴۰۰) با ۱۱ مقاله حدیثی، به صاحب امتیازی دانشکده علوم حدیث و مدیر مسئولی آیت‌الله محمدی ری شهری به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «علوم حدیث» به صاحب امتیازی دانشکده علوم حدیث و مدیر مسئولی محمد محمدی ری‌شهری، سردبیری رضا برنجکار و جانشین سردبیری سید محمد کاظم طباطبایی با ۱۱ مقاله علمی در ۲۷۲ صفحه چاپ و عرضه شد. در این شماره از فصلنامه علوم حدیث می‌خوانید: «پاسخ به چند پرسش درباره احادیث ساختگى (موضوع و مجعول) به قلم رضا استادی»؛ «معناشناسی …

توضیحات بیشتر »

البوطی: درک صحیح منابع شرعی و ادله فقهی، زمینه‌ساز تقریب و تفاهم

درک صحیح منابع شرعی و ادله فقهی، زمینه‌ساز تقریب و تفاهم

اختصاصی شبکه اجتهاد: بهمن دهستانی؛ پژوهشگر فقه مقارن/ هفته وحدت اسلامی و ایام میلاد رسول اعظم اسلام(ص) از فرصت‌های مناسب برای گفتگو و بررسی مسائل و مصائب امت اسلامی در جهت کمک به حل و فصل مناقشات گوناگونی است که سال‌ها است جوامع اسلامی را به خود مشغول داشته است. در حالی که رأفت و مهربانی و صبر و مدارا و خلق عظیم بخش عمده و برجسته‌‌ای از تعالیم نبی رحمت(ص) را تشکیل‌‌ می‌دهد و عامل اساسی گسترش دعوت او به شمار‌‌ می‌رود، تکفیر و تخریب و تفرقه صورت غالب امروز اسلام و ملل مسلمان گردیده است و دهه اخیر …

توضیحات بیشتر »

بررسی «الناس مسلطون علی اموالهم» در آراء فقها

بررسی «الناس مسلطون علی اموالهم» در آراء فقها

اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان کتب فقهی امامیه، در باب سلطنتِ انسان بر اموال خودش، به مقوله «الناس مسلطون علی اموالهم» زیاد استناد می‌شود و بدون بررسی، آن را به پیامبر (ص) نسبت می‌دهند. این حدیث به‌لحاظ سندی ضعیف شمرده می‌شود و همگان نیز به آن اقرار دارند؛ اما برخی معتقدند که عمل اصحاب و فقهای شیعه، ضعف سندی آن را جبران کرده است. آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی نوشته است که گرچه این روایت از نگاه سند ضعیف (مرسله) است اما عمل اصحاب متقدم و متاخر امامیه، ضعف سندی این حدیث را جبران می‌کند. (مکارم شیرازی، ۱۴۱۱: ج ۲، ص …

توضیحات بیشتر »

اولین تألیف امام خمینی در اصول فقه: انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه

اولین تألیف امام خمینی در اصول فقه: انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه

«انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه» اولین تألیف امام خمینی در اصول فقه‌ می‌‌باشد که بخشی از اولین دوره تدریس خارج اصول ایشان است و توسط موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، پس از رحلت ایشان در دو جلد منتشر گردید. شبکه اجتهاد: امام ‌خمینی(ره) آثار پرتعداد و پرتنوعی در ساحت دو دانش در هم تنیده و به هم پیوسته فقه و اصول فقه نوشته است، کتابهایی که به تدریج معرفی و تقدیم شما گرامیان خواهند شد. در این میان اولین کتاب در موضوع فقه و اصول، کتاب «انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه» بوده است. پیش از معرفی …

توضیحات بیشتر »

دوره رکود و تقلید یا دوره تبیین و استحکام!

دوره رکود و تقليد يا دوره تبيين و استحکام!

شبکه اجتهاد: در کتاب‌هایی که درباره تاریخ فقه شیعه نوشته شده (که البته با اشکالات متعدّدی چه از لحاظ ساختار، چه محتوا و چه نگاه تاریخی مواجه است) از دوره صد ساله پس از شیخ طوسی تا عهد مرحوم ابن ادریس حلی، به دوره رکود فقه شیعه و یا دوره مقلّدین شیخ طوسی یاد می‌شود(۱). این مطلب، در بسیاری از کتب تراجمی که به زندگانی این ادریس پرداخته‌اند نیز تکرار شده است. اما به نظر می‌رسد تعبیر «تقلید» و یا «رکود» برای این دوره، از سوئی، نگاه نادرست به تاریخ فقه و ازسوئی، کم لطفی در حقّ فقهاء و زعمای …

توضیحات بیشتر »

گفتگوی استاد میرباقری و استاد مددی پیرامون برخی مبانی روش تفقه

گفتگوی استاد میرباقری و استاد مددی پیرامون برخی مبانی روش تفقه

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد سید محمدمهدی میرباقری روز جمعه چهارم تیرماه ۱۴۰۰ با حضور در منزل استاد سید احمد مددی با ایشان دیدار و گفتگو کرد. این جلسه با تکریم و تجلیل اساتید از یکدیگر آغاز شد و به‌سرعت بحث علمی شروع گردید و عمدتاً به بیان شیوا و عالمانه استاد مددی در حوزه‌های مختلف تاریخ، حدیث شناسی و روش شناسی تفقه گذشت و تا حدود اذان ظهر ادامه داشت. کسانی که با استاد مددی آشنا هستند می‌دانند بیان رسا و دل‌نشین، اطلاعات جامع و دقیق در زمینه‌های مختلف، تحلیل‌های عمیق و ریشه‌ای، نگاه فرایندی در تاریخ تفکر و همچنین …

توضیحات بیشتر »

درباره تورم علم اصول/ حسن انصاری

سلفی‌گری و وهابیت آل سعود آینده‌ای در یمن ندارد/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: برخی معتقدند علم اصول و مباحث مختلف آن در طی دویست سال اخیر تورمی بیش از اندازه و نیاز فقه به آن پیدا کرده است؛ به این معنا که یا بسیاری از بحث‌های آن دارای ثمره‌‌ای علمی در مباحث اصلی و سنتی اصول فقه نیست و یا اینکه ثمره‌‌ای در مباحث اجتهادی فقه و فتوا ندارد. درستی و یا نادرستی این داوری را باید در جای خود بررسی کرد. منتهی یک نکته معمولا در این تحلیل و ارزیابی مورد غفلت قرار می‌گیرد و آن اینکه علم اصول تنها مجموعه‌‌ای از مباحثی نیست که در خدمت حجیت در فقه …

توضیحات بیشتر »

«فقه اجتماعی» عهده‌دار ارائه سبک زندگی اسلامی است/ شش معنا از فقه اجتماعی

دلالت‌های فقه الإجتماعی یک حدیث در الگوی تعامل اجتماعی/ امین کربلایی

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی ضمن اشاره به شش برداشت از «فقه اجتماعی» تصریح کرد: وقتی می‌گوییم فقه اجتماعی، یعنی فقهی که تلاش می‌کند جامعه‌ای اسلامی به عنوان الگویی از سبک زندگی تشکیل دهد و آن را حفظ کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «مناسبات فقه اجتماعی با فقه سیاسی و فقه حکومتی» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی عبدخدایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و نقادی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر ربانی، مدیر گروه فقه اجتماعی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، چهارشنبه ۱۷ شهریورماه برگزار شد. در ابتدای نشست عبدخدایی در سخنانی گفت: نخستین پرسشی که مطرح است این است …

توضیحات بیشتر »

تحلیل و بررسی «نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی»

تحلیل و بررسی «نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی»

رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در محل مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حجت‌الاسلام محمد زنده‌دل با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» با حضور حجج‌اسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی و مرتضی نوروزی در مقام اساتید داور، برگزار شد. تدوینگر این رساله با اشاره به اینکه سؤال راوی قوی‌ترین قرینه در تشخیص دلالت حدیث می‌باشد و از دیرباز جزو عناصر مؤثر در استنباط احکام شرعی بوده است، گفت: …

توضیحات بیشتر »

نظریه «نظام حجیت»؛ تقریر مباحث استاد محمد سند در حوزه علمیه مشهد

سند: تبویب جدید فقه لازم است/ مباحثات شورای نگهبان فیش‌بندی و به ابواب سنتی فقه تبدیل شود

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد شیخ محمد سند از شاگردان حضرات آیات میرزا‌‌هاشم آملی، گلپایگانی، تبریزی، وحید خراسانی و سید محمد روحانی است. او که در حوزه علمیه نجف صاحب کرسی دروس خارج فقه و اصول می‌باشد، چندین سال است در ایام ماه تابستان به مشهد و قم سفر می‌کند و در خلال ایام برای طلاب علاقه‌مندان به ارائه بحث فقهی و اصولی می‌پردازد. گزارشی که پیش روی شما قرار دارد، تقریر ده جلسه مباحث استاد سند است که در مدرسه آیت‌الله خوئی (ره) مشهد در تیرماه ۱۴۰۰ برای جمعی از فضلا، با موضوع «نظام حجیت» افاده شده و از سوی …

توضیحات بیشتر »

گزارشی از مبنای خاص آیت‌الله سیستانی در بحث خبر واحد

سه عنصر کلیدی برای حکم شناسی در مسائل مستحدثه

اختصاصی شبکه اجتهاد: «حجیت خبر واحد» یکی از بحث‌های علمی کاربردی مهم در حوزه استنباط احکام دین است که آیت‌الله سیدعلی حسینی سیستانی به تدریس آن پرداخته است و نیز تقریر ارزشمند آن به همت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدعلی ربانی از اساتید و فضلای حوزه علمیه به رشته تحریر در آمده است. استاد محمد عندلیب همدانی از شاگردان حضرات آیات میرزاجواد تبریزی، فاضل لنکرانی و وحید خراسانی و عضو سابق جامعه مدرسین حوزه علمیه قم است. او که اکنون به تدریس خارج فقه اصول و تألیف کتب علمی در حوزه علمیه مشغول است در گفتگویی با «موسسه به سوی اجتهاد»(۱) به …

توضیحات بیشتر »

تأملی در فقه کاربردی/ احمد رهدار

زبان فقاهت ما زبان معاصر نیست/ امام خمینی را در لایه‌های اجتهادی خودمان قبول نکرده‌ایم!

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱) اسلام دین خاتم است و از همین‌رو، مشتمل بر جامع‌ترین، گسترده‌ترین و کامل‌ترین قوانین برای تکامل حیات فردی و جمعی بشر در دو ساحت دنیا و آخرت می‌باشد. چنین ویژگی‌هایی اقتضاء «درک سیستمی»، شبکه‌ای و منظومه‌ای از اسلام را دارد. منظومه بودن اسلام به معنی پشتیبانی کردن اجزاء و ابعاد آن از یک‌دیگر است. به عنوان مثال؛ علم کلام آن پشتوانه و پشتیبان علم اصول فقه آن و علم اصول فقه آن پشتوانه و پشتیبان علم فقه آن و علم فقه آن پشتوانه و پشتیبان علم اخلاق آن و… می‌باشد و فقدان یا ضعف هر کدام …

توضیحات بیشتر »

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید سید محمدباقر صدر

در روش شناسی فقهی، مطالعه روش فقه از منظر بیرونی و با رویکردی فلسفی انجام‌ می‌‌پذیرد. این نوع از مطالعه برای توجه دادن به این نکته است که آیا آنچه در رسیدن به حکم، به فقیه کمک می‌کند واجد عقلانیت است یا نه؟ این پرسش از جنس فلسفه علم و در بحث حاضر از جنس فلسفه فقه بوده و به پژوهشگر کمک می‌کند تا دریافت صحیحی از روش‌شناسی داشته باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ (دکتری) حوزه علمیه مشهد با عنوان «تحلیلی بر روش‌شناسی فقهی شهید صدر» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی، از سوی مدیریت مدارج علمی …

توضیحات بیشتر »

روش حل مساله فقهی/ مهدی زمانی‌فرد

روش حل مسئله اصولی تبیین شد

اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر قضیه سه طرف داریم: موضوع، محمول، نسبت قضیه. برای حل مساله فقهی چند گام و مرحله را باید طی کنیم. گام اول: موضوع شناسی گام اول برای حل مساله فقهی این است که ما موضوع را تشخیص دهیم. موضوعات دو گونه هستند یا موضوعات مستنبطه هستند و یا صرفه. موضوعات مستنبطه یعنی شارع آن‌ها را اختراع کرده است و باید به ادله شرعی مراجعه کنیم. اما موضوعات صرفه یعنی آن موضوعات مخترع شارع نیست و باید در آن به عرف رجوع کرد مانند اینکه خون چیست و یا اینکه بیع چیست. اگر موضوع عرفی و …

توضیحات بیشتر »

تأثیرپذیری ۱۳ مسأله اصول فقهی از حسن و قبح ذاتی

تأثیرپذیری ۱۳ مسأله اصول فقهی از حسن و قبح ذاتی

بحث عدل که همان حسن و قبح ذاتی است در مسائل علم اصول دو تأثیر دارد: یکی تأثیر مستقیم که مستقیماً مسأله‌‌ اصولی با خود حسن و قبح گره می‌‌خورد و دوم تأثیر با واسطه که به بحث مصلحت‌‌ها و مفسده‌‌ها برمی‌‌گردد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در ادامه سلسله نشست‌های علمی «مبانی کلامی اصول فقه» با موضوع «جایگاه و تأثیرات صفت عدل الهی در اصول فقه»، سومین نشست از فصل اول این سلسله نشست‌ها با موضوع «تأثیرگذاری صفات الهی در اصول فقه» به همت و مشارکت موسسه پژوهشی دانشوران، مرکز تخصصی آخوند خراسانی، پژوهشکده اسلام تمدنی و مدرسه عالی سطح چهار …

توضیحات بیشتر »

رجوع به متخصص، فقیه را در استنباط توانمند می‌کند/ اگر فقه سنتی با زبان رشته‌های روز ترسیم شود، بازدهی عجیبی پیدا می‌کند/ همه جنگ‌های پیامبر(ص) دفاعی بود، ولی با منطق حقوقی روز

سند: تبویب جدید فقه لازم است/ مباحثات شورای نگهبان فیش‌بندی و به ابواب سنتی فقه تبدیل شود

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه نجف گفت: بنده از سال ۱۴۱۰ درس خارج دارم. تجربه خودم در این سال‌ها این است هر چه انسان بیشتر نکات تصوری را از متخصصین آن موضوع فرا بگیرد، بیشتر مواد ادله را به دست می‌آورد؛ رجوع به متخصص، بسیار فقیه را در استنباط از ادله توانمند می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، چهل و سومین نشست تخصصی اقتصادنا با ارائه استاد شیخ محمد سند، استاد مبرز حوزه علمیه نجف و از شاگردان حضرات آیات شیخ مرتضی حائری، میرزا‌ هاشم آملی، گلپایگانی و آیت‌الله وحید خراسانی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. استاد …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky