اجتهاد و اصول فقه

آیت‌الله سبحانی گفت: حوزه امروز با گذشته متفاوت است و نیاز‌ها خیلی تغییر کرده است؛ امروز انتظار جامعه از یک روحانی فراتر از انتظاراتی است که مردم از حوزویان در چند دهه پیش داشتند. گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان در محل مدرسه علمیه عالی نواب با بیان اینکه …

شبکه اجتهاد: سومین نشست از نشست‌های اندیشه‌ورزیِ مباحثات با موضوع «فرهنگستان علوم اسلامی پس از ۳۵ سال؛ کدام دستاورد؟کدام مقدورات؟» اول مردادماه با حضور فضلا و طلاب برگزار شد. در ابتدای جلسه حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پیروزمند، قائم‌مقام و عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی و حجت‌الاسلام و المسلمین غنایی، عضو هیأت مدیره‌ی فرهنگستان، نکاتی مقدماتی در جهت معرفیِ فرهنگستان بیان …

اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه می‌دانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات می‌نویسند و پاره‌ای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمی‌تابند. حجت‌الاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی، هم به واسطه تدریس …

رئیس میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، با بیان این که تا امروز نقش فقه در منازعات مذهبی مغفول مانده است، گفت: امروز بدون کمک دانش فقه‌ نمی‌توان بر منازعات متشنج کنونی فائق آمد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، در نشست جایگاه فقه و کلام در منازعات مذهبی در مرکز …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در دانش فلسفه اصول فقه، کمتر از منابع استدلال در خود این دانش گفتگو می‌شود. یادداشت پیش رو اما به منابعی که به عنوان دلیل بر مباحث فلسفه اصول فقه مورد استفاده دانشیان این علم قرار می‌گیرد گفتگو می‌کند. اکثر دانشوران فلسفه علم اصول، مسائل مطروحه در این علم را به چند بخش تقسیم می‌کنند: کلیات فلسفه …

دکتر فیرحی که با اسلامی‌سازی علوم سیاسی مخالفت می‌ورزد، چرا دارد مفاهیم علوم سیاسی مدرن را فقهی می‌کند؟! اینکه همان اسلامی‌سازی است. کل کاری که ایشان در کتاب فقه و حکمرانی حزبی انجام داده، این است که مفهوم مدرن حزب را با استفاده از مفاهیم فقهی مشروعیت می‌بخشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه رییس مؤسسه پژوهشی …

کرسی آزاداندیشی «محدوده دخالت فقه در عرصه نظام‌سازی اجتماعی (با تکیه بر حوزه مباحات و ما لا نص فیه)» با ارائه حجت‌‌الاسلام پیروزمند و نقد و داوری حجت‌الاسلام عبدالامیر خطاط برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مهم‌ترین چالش‌‌های اندیشه‌‌ای فقیهان مسلمان، محدوده دخالت فقه در امور اجتماعی انسان‌هاست، برخی از فقیهان بر این باورند که حوزه نظری و مدیریت …

شبکه اجتهاد: بدون شک، داشتن یک فقه کارآمد، بستگی به دانشی دارد که حوزه‌‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌­‌‌‌‌ به اسم علم اصول ازآن یاد‌‌‌ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌­‌‌‌‌کنند. این دانش، در آستانه قرن سیزدهم هجری، وارد فضای تازه‌‌‌ای ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌­‌‌‌‌شد. در این تحول، وحید بهبهانی نقش محوری داشت و سرآغاز توسعه‌‌‌ای ‌‌‌معرفت شناسانه در علم اصول بود که کمک زیادی به فقه اجتهادی شیعه کرد. در  این یادداشت، …

شیوه تخصصی سازی مقداری اشتباه است، هر کسی ساز خود را‌ می‌زند به این معنا که مرتب پژوهشگاه‌های متفاوت تأسیس‌ می‌شود و در هر پژوهشگاهی روی موضوعات مختلف و البته یکسان کار‌ می‌شود و از کار هم خبری ندارند لذا‌ می‌بینید که گاهی کارهای هم عرض بیرون‌ می‌آید، مثلا در مورد اقتصاد هر پژوهشگاهی در سال، ۱۰ کتاب منتشر‌ می‌کند …

حجت‌الاسلام والمسلمین ایازی در این کارگاه به بیان دو منظر معرفت شناسی و روش شناسی قرآن و ویژگی‌های موثر آن در استنباط احکام پرداخت.  به گزارش شبکه احتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی در طرح فقه پژوهی «مشق اجتهاد» با موضوع «روش استناد دهی به قرآن» که چندی پیش در مدارس علمیه آیت‌الله خویی(ره) و سعادت برگزار شد، بحث پیرامون …

کتاب «دوراهی روحانیت (جستارهایی دربارۀ مرجعیت شیعه در ایران معاصر)» نوشته‌ی کمال رضوی و با مقدمۀ دکتر سارا شریعتی توسط نشر آرما منتشر و روانه بازار کتاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب مذکور که شامل یک مقدمه از دکتر سارا شریعتی (عضو هیئت علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران) و یک درآمد با عنوان «امتناع جامعه‌شناسی روحانیت؟» است، در دو …

گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی از ابتدای تاسیس این گروه در سال ۱۳۶۴ تاکنون ۷۴ عنوان کتاب با محوریت «فقه و اصول» به زبان‌های فارسی، انگلیسی، اردو و عربی منتشر و روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، «احکام مصلحتی در فقه اسلامی»، «از ژرفای نماز(به زبان انگلیسی)»، «بیست رساله فارسی»، «پیوند اعضاء …

اختصاصی شبکه اجتهاد: با ورود فقه امامیه در عرصه حکومت و اجتماع، مطالباتی بسیار جدّی از فقه صورت گرفته است که به تناسب این مطالبات، نیازی جدی به پاسخگویی احساس می‌گردد. گرچه فقه در عرصه حکومت نبوده ولی فقهاء در این موضوعات عرضه شده، احکام را تبیین نمودند؛ با ورود به عرصه‌های جدید اجتماعی و جهانی، فقه نیز باید روزآمد …

کتاب «سرگذشت تقریب؛ یک فرهنگ، یک امت» نوشته علامه محمدتقی قمی با مقدمه و ملحقات سید‌هادی خسروشاهی از سوی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «سرگذشت تقریب» شامل دیدگاه‌های ‌آیت‌‏الله محمدتقی قمی (بنیانگذار دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه مصر)، درباره تقریب مذاهب اسلامی و وحدت مسلمانان است که به همت‌هادی خسروشاهی، محقق و چهره برجسته …

نخستین کنفرانس بین‌المللی «فتوا و مسائل معاصر» (۲۹ تا ۳۱ تیرماه) با شرکت جمعی از علما، دانشگاهیان و محققان اسلامی از ۲۵ کشور جهان از جمله جمهوری اسلامی ایران، استرالیا، روسیه، اوکراین و اندونزی توسط مجلس علمای استان جاکارتا اندونزی و با همکاری انجمن اساتید دانشگاهی آموزش‌های اسلامی این کشور در هتل «سانتیکا»ی جاکارتا برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث فلسفه اصول فقه، بحث از روش اجتهاد است. به طور کلی مباحث روشی در حوزه‌های علمیه، سابقه چندانی ندارد. فلسفه‌های مضاف از قبیل فلسفه اصول فقه نیز از این داستان مستثنی نبوده و کمتر به مباحث روشی پرداخته‌اند. یکی از مهمترین مباحث روشی در فلسفه اصول فقه اما نگاه به اجتهاد به مثابه یک …

پایگاه اطلاعات علمی ایران به‌تازکی برای اساتید، پژوهشگران و طلاب امکان دسترسی و دانلود متن کامل پایان‌‌نامه‌ها را که مدت مشخصی از دفاع آنها گذشته باشد را فراهم ساخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پایگاه اطلاعات علمی ایران (گنج)، دستاورد کاربرد فناوری اطلاعات در خدمات مدیریت اطلاعات علم و فناوری در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) است. پیشینه …

شبکه اجتهاد: سلسله مباحث درسی آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی با موضوع «مسائل جدید کلامی» از تاریخ ۳۰ تیرماه ۹۷ از ساعت ۱۰:۳۰ تا ۱۲ به همت معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان و با مشارکت مدرسه علمیه عالی نواب در محل سالن اجتماعات این مدرسه با حضور طلاب برادر برگزار‌ می‌گردد.

شبکه اجتهاد: روحانیت از دیر باز در جامعه ایران نقش پررنگی داشته چه زمانی که در قدرت نبود و بیشتر در کسوت منتقد حکومت‌‌ها بود و چه زمانی که در عرصه‌‌های اجرایی حضور داشت و از این طریق تلاش در جهت خدمت رسانی به مردم داشت، اما براساس اعتقاد بسیاری از کارشناسان و حتی برخی چهره‌‌های مهم از میان خودِ …

آیت‌الله‌‌‌ نوری همدانی با بیان این که همه پیامبران خدا در یک دست کتاب هدایت و در دست دیگر شمشیر داشتند که امروز نیز باید تفقه در دین توامان با مبارزه با دشمنان باشد، گفت: اساتید بسیجی باید ضمن حفظ انقلاب مردم را نیز همراه کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله‌‌‌ حسین نوری ‌همدانی، در اولین دوره مشترک تعالی اساتید …

مدیر حوزه علمیه خراسان با بیان این که حوزه‌‌های علمیه باید پاسخگوی نیازها و مطالبات روز دنیا باشند، گفت: در حوزه علمیه خراسان هفت قرارگاه آموزشی «قرآن و عترت»، «حکمت و کلام»، «فقاهت و اجتهاد»، «اخلاق و تربیت»، «سیاست و جامعه»، «تبلیغ» و «ادبیات» تعریف و ارتباط آن‌‌ها به درستی با یکدیگر معین شده است و همه فعالیت‌‌ها در سه …

اولین شمارەی ماهنامە‌ی سراسری فرهنگی- اجتماعی «شهر خدا» منتسب به اهل‌سنت ایران؛ با گرایش نواندیشانه، با موضوع «مقاصد شریعت» از مباحث مهمّ دین‌شناسانه و اصول، به‌تازگی چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شمارە ماهنامه «شهر خدا» تابستان ۱۳۹۷ به صاحب امتیازی و مدیرمسئولی علی عزیزی و سردبیری مولود بهرامیان، با محوریّت مبحث «فقه مقاصد شریعت ۱» …

شبکه اجتهاد: سیره‌پژوهی و سیره‌نگاری را می‌توان یکی از سه شکل پرداختن به تاریخ زندگی ائمه معصوم علیهم السلام دانست: گاه‌‌‌‌نگاری chronography / تراجم‌‌‌‌نگاری Prosopography / سیره‌‌‌‌نگاری Biography، اگر در گاه‌نگاری توالی رویدادهای زندگی فردی و اجتماعی معصوم ‌‌علیه‌السلام مد نظر باشد، در تراجم‌نگاری ارائه گزارشی یکپارچه از ابعاد مختلف زندگی و افکار و آثار محور قرار می‌گیرد ولی در …

نقشه‌های شهرسازی و معماری نیاز دارد که با مشورت فقها طراحی شود. البته اگر همین امروز اصلاحات ساختاری برای اعمال آموزه‌های فقه انجام شود، حوزه هنوز آمادگی ندارد که نیاز جامعه را تأمین کند. متاسفانه حوزه ما به این دلیل که در آغاز راه است در‌حال‌حاضر توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد اما در سطح کلان حرف‌های بسیار زیادی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوت‌های آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجت‌الاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفه‌های مضاف …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه ‌النبویه» در حوزه علمیه قم و پایه‌گذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه ‌المصطفی ‌العالمیه است. او همچنین سرپرستی گروه تحقیق کتاب «الاصول‌ العامه‌ للفقه ‌المقارن» تألیف شهید سیّد محمدتقی حکیم را نیز به عهده داشته و علاوه بر آن، آراء مرحوم آیت‌الله عبدالهادی فضلی را نیز مورد مداقه …

شبکه اجتهاد: عبدالله بن بیَّه. متولد ۱۹۳۵ میلادی در موریتانی از علمای سنتی اهل سنت و برجسته ترین فقیه مالکیه که در غرب نیز کاملا شناخته شده است. عقل گرایی وی و پایبندی‌اش به “فقه مقاصدی” آراء فقهی او را بسیار مصلحت سنجانه کرده است. او با تاکید بر این که اسلام دین تیسیر و آسان گیری است بسیاری از …

آیا آنچه در ادله ولایت‌فقیه مطرح می‌شود، به معنای ولایت حکومت کلی و جهانی است یا اینکه صرفاً در مقابل حکومت‌های ظالم باید بدان رجوع کرد؟ حال اگر منظور از روایات تشکیل دولت است، نظام تشکیل دولت چگونه است؟ آیا همان‌طور که در نظام فردی می‌باید به‌یقین رسید تا عملی را انجام داد، در نظام اجتماعی نیز کارساز است؟ یا …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ششمین روز از کارگاه‌های فقه‌پژوهی «مشق‌اجتهاد»، که با حضور طلاب استعداد برتر و نخبه حوزه علمیه خراسان در دو مدرسه سعادت و آیت‌الله خویی(ره) برگزار شد، با میزگرد علمی پرهیجان به پایان رسید. در این میزگرد علمی حجج‌اسلام والمسلمین سید محمدعلی ایازی، کاظم قاضی‌زاده و علی‌اکبر نوایی به بیان چالش‌های فقه در دنیای معاصر از منظر خود …

عبدالله بن بیه، رییس شورای فتوای امارات، هرج و مرج در صدور فتوا را در دروازه اصلی ورود تروریسم دانست و سازماندهی نهادهای صدور فتوا در جهان اسلام را خواستار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، عبدالله بن بیه رییس شورای فتوای امارات با اشاره به نقش این شورا در تقویت تسامح و مبارزه با افراطی‌گری و تروریسم و بستن راه …