قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 31)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

حدیث به عنوان ابزار رسانه‌ای/ حسن انصاری

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: درباره ریشه‌‌ها و تحولات اولیه گردآوری و تدوین احادیث تاکنون تحقیقات بسیاری از سوی اسلام شناسان غربی و نیز محققان مسلمان صورت گرفته است. دلایل گردآوری حدیث پیامبر و زمینه‌‌های استناد به سنت در شکل حدیث و نیز چگونگی استناد به آن در فقه و شریعت و تحولات سندی آن و مکاتب مختلف حدیث در مرحله پیدایش همه و همه مواردی است که تاکنون درباره آن بحثهای زیادی سامان گرفته است. برخی از اسلام شناسان غربی به کلی میزان موثوقیت حدیث را در شناسایی سیره پیامبر مورد پرسش گرفته و آن را رد کرده‌‌‌اند و برخی دیگر راه …

توضیحات بیشتر »

گفتمان‌های حدیثی شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث

گفتمان‌های حدیثی شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث

گفتمان‌های کهن حدیثی شیعه چه بوده است؟ و چه تأثیری بر جوامع اولیه حدیث شیعه گذاشته است؟ پاسخ به این پرسش جز با مطالعه تاریخی حدیث شیعه امکان‌پذیر نیست و پیشنهاد ما تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست دوم و سوم از فصل سوم مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور و ارائه دکتر سید محمدهادی گرامی با موضوع «گفتمان‌های حدیثی اولیه شیعه و تأثیر آن بر جوامع اولیه حدیث» برگزار شد. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی در این نشست، اصطلاحات و مفاهیم، تاریخ‌نگاری انگاره‌ای و اندیشه‌ای مطالعات حدیث، گفتمان‌ها، اندیشه‌ها و انگاره‌های کهن حدیثی، …

توضیحات بیشتر »

ابزارشناسی استنباط در مسائل نو پدید

کسانی که خیرخواه نظام هستند به شرکت در انتخابات به شدت توصیه می‌کنند/ با توجه به عناوین ثانویه می‌توان حکم به وجوب داد/ امیدوارم حاکمان حضور مردم را قدرشناسی کنند

استاد علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در نشستی با اعضای گروه فقه و اصول دانشگاه علوم اسلام رضوی برخی از ابزارهای استنباط در مسائل مستحدثه را تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی بیان داشت: مکرر از من سوال می‌کنند که آیا مسائل مستحدثه را با همان ابزار گذشته می‌شود بدست آورد یا اینکه طرحی نو درانداخت؟ جواب‌های مختلفی صادر می‌شود برخی می‌گویند خیر همان‌ها کاملا جواب می‌دهد چیزی دیگری نمی‌خواهیم اجتهاد جواهری کافیست! عده‌ای می‌گویند خیر باید برسیم به اجتهاد در اجتهاد! باید طرحی نو در انداخت و البته یک نظر معتدل هم …

توضیحات بیشتر »

۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به موضوع شناسی برمی‌گردد/ فقیه نیازمند شناخت صحیح موضوعات فقهی است

۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به موضوع شناسی برمی‌گردد

رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی گفت: به فرموده بزرگان حوزه ۵۰ درصد پاسخگویی به مسائل فقهی به شناخت صحیح موضوعات آنها برمی‌گردد. لذا باید در زمینه شناخت موضوعات فقهی به مراجع عظام تقلید که روش استنباط احکام را به خوبی مسلط هستند کمک شود. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین فلاح‌زاده، رئیس هیئت امنای مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی در آئین افتتاحیه دوره تربیت پژوهش یار با رویکرد موضوع شناسی که امروز در این مؤسسه برگزار شد، گفت: شاید موضوعات فقهی از عصر معصومین تا ۱۰۰ سال اخیر چندان دچار تغییر نشده باشند؛ اما در ۱۰۰ …

توضیحات بیشتر »

روش‌شناسی اجتهاد به سمت خوبی پیش نمی‌رود/ دوگانگی در برخی روش‌های فقهی

ادب تحول !/ ابوالقاسم علیدوست

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه روش‌شناسی اجتهاد امروزه به سمت خوبی پیش نمی‌رود و گفتمان و تخصص لازم دارد، اظهار کرد: گاهی فصلنامه‌ها و کتاب‌ها، مطالبی به نام روش‌شناسی مطرح می‌کنند که درست نیست. متاسفانه در حوزه‌های علمیه، روش‌شناسی، کارتن‌خواب است و ردیف بودجه ندارد؛ روش‌شناسی باید حداقل در زندگی علمی ما از کارتن‌خوابی بیرون بیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روش‌شناسی اجتهاد»، گفت: همیشه در مکاسب این پرسش برایم مطرح بود که چرا شیخ انصاری روش خاصی در اجتهاد ایجاد کرده است که البته منتقدانی هم داشته و …

توضیحات بیشتر »

درگذشت «صالح بن محمد اللُحیدان» مرد پرنفوذ وهابیت معاصر

شبکه اجتهاد: شیخ «صالح بن محمد اللُحیدان» یکی از مهمترین شخصیت‌های سیاسی – مذهبی عربستان، از عالمان طراز اوّل وهابیت و ریاست پیشین شورای عالی قضایی عربستان و از مردان درسایه وهابیت معاصر، در سن ۹۰ سالگی از دنیا رفت. در یادداشت پیش رو نکاتی از زندگی نامه، نقش او در تحولات وهابیت معاصر و آراء او اشاراتی خواهیم داشت. یکم. صالح بن محمداللُحیدان، قاضی طراز اول سلفی؛ عضوپیوسته هیئت کُبارعلما، مدرس مشهور، خطیب و امام جمعه معروف در عربستان سعودی بود. او که فارغ التحصیل دانشکده «کلیه الشریعه و الدراسات الإسلامیه» در پایتخت عربستان بود؛ به واسطه استعداد خوب …

توضیحات بیشتر »

عناصر لازم برای نوسازی فتواها

روش امام خمینی در فهم اعتبار، شناخت تعامل شارع با اعتبار و تطبیق اعتبار

استاد مبلغی نوسازی بیانی و ادبیاتی فتوا را مهم دانست و گفت: امروزه واژه‌های فتوا قدیمی شده‌اند و نسل جدید با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند. از طرفی بازسازی محتوایی هم بسیار مهم است به طوریکه اجراپذیر باشد و قابل عمل کردن باشد. کلی گویی و ابهام در فتوا فسادزاست و سلیقه وارد آن می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست هفتگی «برکرانه فقه»، با موضوع «مسائل نوپیدای فقهی و نوسازی فتواها» در مدرسه عالی فقاهت عالم آل محمد(ص) برگزار شد. در این نشست استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس حوزه علمیه قم با بیان اهمیت به روزرسانی فتواها …

توضیحات بیشتر »

عملگرایی و نتیجه‌محوری، توصیه آیت‌الله نوری همدانی به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

عملگرایی و نتیجه‌محوری، توصیه آیت‌الله نوری همدانی به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

آیت‌الله نوری همدانی در دیدار با اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه، با اشاره به تغییرات مثبت در حوزه‌ علمیه در سخنانی گفت: شکی نیست که شورای عالی گام‌های بلندی در جهت رشد و تعالی حوزه‌های علمیه برداشته و کارهای مهمی در این سال‌ها صورت گرفته است. من از همه شما عزیزان تشکر می‌کنم؛ اما عملگرایی و نتیجه محوری نیز باید مورد توجه ویژه شما عزیزان قرارگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در این دیدار بیان داشت: من اکنون نیز یک طلبه هستم و افتخار می‌کنم که در زیر پرچم حضرت ولی عصر (عج)، در راه پیشرفت و …

توضیحات بیشتر »

ابن طاووس و سرنوشت کتابخانۀ او/ محمد خراسانی

 ابن طاووس و سرنوشت کتابخانۀ او/ محمد خراسانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: این مقاله، به یک یادداشتِ بیانگر وقف می‌پردازد که تنها اثر برجای‌مانده از کتابخانۀ مشهورِ دانشمندِ شیعه، علی بن موسی بن طاووس (۶۶۴ق/۱۲۶۶م – ۵۸۹ق/۱۱۹۳م) است. این یادداشت، بینش جدیدی نسبت به کتاب‌هایی که وی در اختیار داشته، ارائه می‌دهد و چارچوب قانونی‌ای را که این کتاب‌ها طی آن به نوادگانِ او منتقل شده‌اند، روشن‌تر می‌سازد. هم‌چنین در این مقاله، تاریخچۀ مفصل‌تری دربارۀ این نسخۀ خطی از انتقال آن از دمشق تا استانبول ترسیم می‌شود و راهکارهایی برای ردیابی چنین یادداشت‌هایی که اغلب عامدانه نابود ‌شده‌اند، مطرح می‌شود. پیش‌گفتار مترجمِ این مقاله هنگامی که به تورّقِ یکی از …

توضیحات بیشتر »

تلقی اشتباه از «تغییر کتب درسی حوزه»/ تداوم روند فعلی خسارت زننده است

تلقی اشتباه از «تغییر کتب درسی حوزه»/ تداوم روند فعلی خسارت زننده است

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: کسانی که قائل به ضرورت و لزوم تغییر متون درسی اصلی حوزوی هستند،‌ می‌گویند ما بیشتر به سراغ قالب و ساختار یک متن‌ می‌رویم تا محتوا. هرچند در نگارش‌های مرتبط با یک متن آموزشی نباید از دستاوردهای جدید علمی هم غافل شد. الان در دروس خارج حوزه کمتر مجتهدی را‌ می‌بینید که سخنان بزرگانی مانند شیخ انصاری و آخوند خراسانی را نقد نکند که این به معنای تاثیر گذر زمان بر ایده‌ها و اندیشه‌هاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته در سخنانی بیان داشت: در حوزه علمیه با …

توضیحات بیشتر »

تبیین نظریه الگوریتم در فرایند استنباط/ رضا میهن‌دوست

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش اصول فقه، دانشی است که به قواعد و ضوابط استنباط فقهی می‌پردازد. الگوریتم، فرایند گام به گام هر عملیاتی از ابتدا تا انتها است. این اصطلاح، در علوم کامپیوتری و ریاضی بکار برده می‌شود؛ ولی الگوریتم، ترجمه لاتینی الخوارزمیه است که روش دانشمند ایرانی، در عملیات جمع و تفریق، ضرب و تقسیم بوده است. روش خوارزمی، مورد توجه دانشمندان ریاضی اروپا قرار گرفت و چون او در محاسباتِ چهار عمل اصلی و حل انواع مسایل ریاضی، روش مرحله به مرحله و دقیقی ارائه داده است، هر روشی که حل مسائل را به صورت مرحله به مرحله …

توضیحات بیشتر »

با نظریه «موافقت معنایی» از روحیه اخباری‌گری فاصله می‌گیریم/ چالش‌های حوزه مطالعات حدیثی در دوره معاصر

با نظریه «موافقت معنایی» از روحیه اخباری‌گری فاصله می‌گیریم/ چالش‌های حوزه مطالعات حدیثی در دوره معاصر

نظریه موافقت معنایی در واقع یک صورت بندی زبان شناختی و معنا شناختی با یک نگاه بین رشته‌ای است؛ این نظریه کمک می‌کند که ما جاهایی که مشکل با روایات داریم، روایت را تبیین کنیم و به نوعی از روحیه اخباری گری فاصله می‌گیریم. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از کتاب «موافقت معنایی» اثر حجت‌الاسلام دکتر علیرضا قائمی‌نیا از سوی مرکز رشد و نوآوری پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی در تالار استاد موسویان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه برگزار شد. استاد علی‌اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در این مراسم …

توضیحات بیشتر »

الگوی تعامل حوزه‌های علمیه شیعه و اهل سنت

الگوی تعامل حوزه‌های علمیه شیعه و اهل سنت

شبکه اجتهاد: هم‌زیستی مسالمت‌آمیز میان انسان‌ها و به‌خصوص میان مسلمانان از فرقه‌ها و مذاهب مختلف یکی از آرزوهای دیرین مصلحان و آزاداندیشان مسلمان بوده است. آن‌ها با ارائه راهکارهای مختلف همواره تلاش نمودند تا امت اسلامی را از گرفتاری‌هایی که از ناحیۀ عدم هماهنگی و وحدت در میانشان به وجود آمده است، نجات دهند و بر آن نقطه پایان بگذارد؛ ولی متأسفانه تاکنون به‌خوبی این هدف مقدس و لازم نائل نیامده‌اند، هرچند که گام‌های مثبتی برداشته‌شده است. قرآن کریم، سنت نبوی و سیره معصومین علیهم‌السلام به زندگی مسالمت‌آمیز مسلمانان تصریح نموده و از مسلمانان خواسته‌اند که از اختلاف دوری نمایند …

توضیحات بیشتر »

جزئیات برگزاری کنگره میرزای نائینی در سال ۱۴۰۱/ نائینی به انحصار افراد خاصی درآمده و مصادره شده است/ جریان فقاهت، ثابت و بسته نیست/ فقه ظرفیت مواجه با مسائل نوپیدا را دارد

جزئیات برگزاری کنگره میرزای نائینی در سال ۱۴۰۱/ نائینی به انحصار افراد خاصی درآمده و مصادره شده است/ جریان فقاهت، ثابت و بسته نیست/ فقه ظرفیت مواجه با مسائل نوپیدا را دارد

نشست خبری «کنگره بین‌المللی میرزای نائینی» با حضور اساتید ابوالقاسم علیدوست، احمد فرخ‌فال و ناصر رفیعی در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد. این در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ در ایران و عراق و با پیام‌ مراجع تقلید و حضور شخصیت‌های علمی به فارسی و عربی برگزار خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، رئیس کمیته‌های علمی کنگره بین‌المللی میرزای نائنیی، در نشست خبری این کنگره که در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد، گفت: بنده با اینکه دبیر علمی برخی همایشات بوده‌ام ولی معتقدم که این کنگره از وجوهی با کنگره‌های دیگر تفاوت دارد، اولا نفس برگزاری این کنگره …

توضیحات بیشتر »

نقش فلسفه فقه سیاسی در تولید و توسعه علوم انسانی بررسی شد

حق و تکلیف؛ وجه تمایز انتخابات در نظام اسلامی/ رهبری صاحب نظر و سلیقه هستند، اما هیچ‌گاه سلیقه خود را اعمال نمی‌کنند 

ناظر به هر تعریف فقه سیاسی حداکثری یا حداقلی، نقش فقه در علوم انسانی متفاوت‌‌‌ می‌شود، در معنای اول، غلبه فقاهت بر همه عرصه‌های خواهد بود. اما در معنای دوم، فقه سیاسی اثری حداقلی بر علوم انسانی دارد که مرتبط با حوزه رفتارهای سیاسی است. در هر دو‌‌‌ می‌توان از تولید و توسعه علوم انسانی صحبت کرد. همچنان که فقه کارآمد و روزآمد است که مرتبط با حوزه حکومت است و طبعا با حوزه تولید مرتبط است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «نقش فلسفه فقه سیاسی در تولید و توسعه علوم انسانی» چندی قبل توسط مجمع …

توضیحات بیشتر »

استاد محقق داماد؛ متجدد در فقه و فتوا، بنیادگرا در سیاست

شرمندگی بشریت/ سیدمصطفی محقق داماد

شبکه اجتهاد: چندی پیش بمناسبت صد سالگی تاسیس حوزه علمیه قم نشستی با عنوان «صد سالگی حوزه علمیه قم و مسائل جامعه ایران» برگزار شد. از جمله سخنرانان این نشست، استاد سید مصطفی محقق داماد بود که ناظر به موضوع «حوزه و نسبت روحانیت با سیاست» سخنانی فرمودند که مورد توجه رسانه‌ها نیز قرار گرفت. لُب مطلب استاد این بود که مرحوم آشیخ عبدالکریم حائری منظورشان از تاسیس حوزه در قم ایجاد پایگاهی بر مدار فضل علمی و اخلاق بود و نه سیاست. البته ایشان در ادامه افزودند که منظور از سیاسی نبودن حوزه عدم مداخله مستقیم حوزه در سیاست …

توضیحات بیشتر »

توصیه‌ و پیشنهادات اصلاحی آیت‌الله مکارم به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

توصیه‌ و پیشنهادات اصلاحی آیت‌الله مکارم به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

ضرورت اصلاحات در حوزه، تلاش برای نزدیک ساختن افکار و نظرات، توجه به مسائل مستحدثه و ارز دیجیتال و احیای موقوفات حوزوی؛ محور سخنان و توصیه‌های آیت‌الله مکارم شیرازی به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه بود. به گزارش شبکه اجتهاد، اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه با حضور در بیت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی با ایشان دیدار و گفتگو کردند.معظم‌له در سخنانی ضمن تقدیر و تشکر از فعالیت‌ها و برنامه‌های این شورا؛ بر تلاش برای نزدیک ساختن افکار و نظرات تأکید و اظهارداشت: باید نشریه‌‌ای علمی و تخصصی برای حوزه داشته باشیم که نظریات تمامی متخصصان و صاحب نظران در آن …

توضیحات بیشتر »

آیات الاحکام و آیات الولایه در درس‌های خارج کمرنگ است/ باید مجتهدین توانمند و متخصص و آگاه به زمان تربیت شوند

آیات الاحکام و آیات الولایه در درس‌های خارج کمرنگ است/ باید مجتهدین توانمند و متخصص و آگاه به زمان تربیت شوند

استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: آیات الاحکام و آیات الولایه در درس‌های خارج ما کمرنگ است. اگر بگوئیم آیات الولایه در این کرسی‌ها نیست، شاید مبالغه نکرده باشیم. ابن حجرشافعی در کتاب «المحرقه» نقل‌‌‌ می‌کند که در رابطه با امیرالمومنین (ع)، ۳۰۰ آیه نازل شده است؛ اما در حوزه‌های علمیه ایران چند کتاب در مورد آیات الولایه تالیف شده است؟ ‌‌‌‌به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجعفر مروجی طبسی درباره کیفیت درس‌های خارج حوزه علمیه به «شفقنا» گفت: رئوس مطالب دروس خارج همان مطالبی است که در سطح تدریس‌‌‌ می‌شود از قبیل رسائل و مکاسب و کفایه. لذا اگر …

توضیحات بیشتر »

الگوریتم دانش اصول فقه

تبیین نظریه الگوریتم در فرایند استنباط/ رضا میهن‌دوست

کتاب «الگوریتم دانش اصول فقه» طراحی یک دوره علم اصول با نگاهی آموزشی و فرایندی در دوره عمومی است که به قلم رضا میهن دوست و سیدمحمدباقر قدمی به رشته تحریر درآمده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، میراث ارزشمند فقهی، سالیان متمادی بعد از غیبت کبرا با تلاش ارزشمند فقیهان به دست آمده است که با دقت در بدست آوردن منابع و فراهم ساختن قواعد برای فهمی صائب همراه‌ بوده‌ است. استنباط احکام شرعی از منابع، به‌جهت برخورداری از دقت لازم و سهولت، علاوه‌‌بر قواعد استنباط، به روش استنباط نیز نیازمند است. تمامی این عوامل علاوه بر اینکه استنباط را …

توضیحات بیشتر »

مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» استاد اعرافی معرفی شد

مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» استاد اعرافی معرفی شد

مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» استاد علیرضا اعرافی به منظور آشنایی هرچه بیشتر محققین و جامعه نخبگانی از سوی مؤسسه اشراق و عرفان منتشر شده است که توسط حجت‌الاسلام احمد عابدین‌زاده مدیر پروژه مکاسب محرمه معرفی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مباحث منتشر شده در این کتاب مطالبی است که استاد علیرضا اعرافی در دروس خارج فقه و اصول خود از سال ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۳ مطرح کردند و مؤسسه اشراق و عرفان، هم از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۹ در ۱۵ جلد به صورت رقعی تهیه و در سال ۹۹ با تقریر و ویرایش جدید به صورت مجموعه ۱۱ جلدی وزیری منتشر …

توضیحات بیشتر »

توصیه‌های هشتگانه آیت‌الله صافی به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

توصیه‌های هشتگانه آیت‌الله صافی به اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه

اعضای شورای عالی حوزه‌های علمیه  با حضور در بیت آیت‌الله صافی گلپایگانی با ایشان دیدار و گفتگو کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، این مرجع عالیقدر با اشاره به گزارش اساتید حسینی بوشهری و اعرافی از فعالیت‌ها و برنامه‌های این شورا و نیز حوزه‌های علمیه، بیان داشت: نکاتی که اشاره شد، حاکی از این است که آقایان، همّت بلندی در جهت انجام مقاصد حسنه دارند و ان‌ شاء الله تحت توجهات حضرت ولیّ عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، بتوانند رضای آن بزرگوار را فراهم نمایند. معظّم له در ادامه، با اشاره به اهمیت سیره و روش علمای سلف در کسب …

توضیحات بیشتر »

مقایسۀ جامع بخاری با کافی کلینی

مقایسۀ جامع بخاری با کافی کلینی

رویکرد گزینش روایات در بخاری، رجالی و براساس اسناد بوده، حال آنکه برای کلینی، موازین مضمونی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. بخاری در بسیاری موارد، روایات را به‌جهت ضعف سندی کنار می‌گذاشت. حال آنکه کلینی به جهت‌گیری و استحکام متن توجه داشته و درواقع، در نگاه کلینی متن بر سند اولویت داشته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی سجادی‌زاده با عنوان «جامع بخاری در مقایسه با کافی کلینی» برگزار شد. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در این نشست، ضمن تبیین چرایی اعتنای ویژۀ شیعه به …

توضیحات بیشتر »

حلیت یا حرمت ذاتی توریه/ حیدر حب‌الله

محتاج تولید یک فقه جدید هستیم/ روایت یا آیه‌ای پیدا نکرده‌ام که از تفکر در علل احکام نهی کند/ تنها نصوصِ به ظاهر متضاد با فقه مقاصدی، نصوص تحذیر از قیاس هستند/ اگر دوست ندارید اسم مقاصد را بیاورید اشکال ندارد، اما حداقل بحث و مناقشه کنید/ دعوت به فقه شمولی نمی‌کنم اما معتقد به فقه سیستماتیک هستم

شبکه اجتهاد: درباره حلیت یا حرمت ذاتی توریه برای شماری از فقیهان که تعداد ایشان اندک هم نیست دیدگاه واضح و روشنی نیافتیم؛ علی‌رغم این، بسیاری از ایشان بین حکم دروغ و توریه تمایز قائل شده‌اند. آن‌ها ادله‌ی حرمتِ دروغ را شامل توریه نمی‌دانند؛ زیرا دروغ و توریه دو موضوع مختلف هستند. این دسته از فقیهان به جهت تأیید سخن خود از روایاتی چند نیز بهره برده‌اند. حتی برخی از فقیهان موردی را که اهل بیت به دلیل رعایت تقیه فتوای خلاف واقع داده‌اند، بر اساس توریه تفسیر کرده‌اند تا به ایشان در بیان احکام شریعت، نسبت کذب داده نشود. …

توضیحات بیشتر »

رویکردهای مشترک و اختصاصات جامع‌ نویسان شیعه و اهل‌سنت

رویکردهای مشترک و اختصاصات جامع‌ نویسان شیعه و اهل‌سنت

رئیس سابق دانشکده الهیات دانشگاه تهران گفت: هر جامع‌نگار معیار‌های خاص علمی خود را دارد؛ ما در جوامع شیعی، شفافیت در معیار را می‌بینیم؛ اما در کتب اهل تسنن در این زمینه با کوهی مشکلات مواجه هستیم. از دو کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم مهم‌تر که نداریم، در حالی بعد از گذشت این همه سال معیار‌های آن دو هنوز معلوم نیست. همچنین جوامع شیعی برخوردار از مقدمه‌هایی گویا، مفصل و بیان منابع بوده است مثل مرحوم کلینی که مقدمه‌ای بر کتابش می‌نویسد و همچنین من لایحضره الفقیه؛ برخلاف کتب اهل تسنن، موطأ مالک که اولین جوامع حساب می‌شود مقدمه …

توضیحات بیشتر »

انواع سیاق و حدود حجیت آن

انواع سیاق و حدود حجیت آن

در ادامه سلسسله نشست علمی مدرسه فقهی امام محمدباقر (علیه‌السلام) قم، نشست «انواع سیاق و حدود حجیت آن» با ارائه حجت‌الاسلام حسن رضایی صرمی با حضور اساتید، فضلا و طلاب این مدرسه برگزار شد. آنچه می‌خوانید گزارشی از این نشست است. شبکه اجتهاد: یکی از مشکلاتی که در رابطه با سیاق داشتیم این بود که تعریف خاصی برای آن در کلمات اصحاب پیدا نکردیم؛ فقط شهید صدر تعریفی ارائه کرده که تعریف دقیق و خوبی است ولی ما تعریف دیگری ارائه کرده‌ایم. تعریف سیاق «خصوصیت یا جایگاهی غیرلفظی ولی مرتبط با کلام که ساختار واحدی نداشته و با مناسبات مقام، …

توضیحات بیشتر »

فیلم و تصاویر همایش ملی نکوداشت آیت‌الله سیدمحمود حسینی شاهرودی

همایش ملی نکوداشت آیت‌الله سیدمحمود حسینی شاهرودی در قاب تصویر

شبکه اجتهاد: همایش ملی نکوداشت آیت‌الله حاج سیدمحمود حسینی شاهرودی (ره) با حضور علمای حوزه علمیه خراسان و سخنرانی آیت‌الله سید احمد علم الهدی، استاد سید حسین شاهرودی، استاد سید مصباح عاملی، استاد نظری شاهرودی، اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حجت‌الاسلام نصیری‌فرد، دبیر کنگره در مدرسه عالی نواب مشهد برگزار شد. در پایان مراسم از کتاب‌های مردی از جنس آفتاب، الاشاره و الارشاد الی الفقاهه و الاجتهاد، مقالات علمیه، مردی از تبار فقیهان، گَت آقا، مقام محمود، مردی از تبار خورشید و ولایه الفقیه رونمایی شد.  

توضیحات بیشتر »

فهم مساله «ولایت» و بازنگری در بسیاری از دوگانه‌ها/ یحیی عبدالهی

حوزه علمیه هنوز به حکومت نرسیده است!/ یحیی عبدالهی

شبکه اجتهاد: مفهوم «ولایت» که معادل هدایت، سرپرستی و تربیت است، به عنوان اصل و اساس دین، می‌بایست در مفاهیم پایین دستی دین جاری شود، از این رو ضروری است که در بسیاری از مفاهم خودساخته تجدید نظر کنیم. به عنوان مثال دوگانه «تعبد یا تعقل» که خصوصاً در فضای روشنفکری رایج است از غفلت از همین مفهوم ولایت شکل می‌گیرد، به این نحو که آنجا که دین سخنی دارد، ما تعبداً می‌پذیریم و اگر دین سخنی نداشت با عقل خود سیر می‌کنیم، در حالیکه دین نیامده است که عقل را تعطیل کند و جای آن بنشیند و بدیل آن …

توضیحات بیشتر »

تفاوت اجتهاد دینی با روش‌های کیفی غربی/ چرا طلاب خیلی دیر به اجتهاد می‌رسند؟

«فقه جنسیت» و مباحث خانواده

حجت‌الاسلام حسین بستان، گفت: یکی از دلایلی که طلاب در حوزه دیر مجتهد می‌شوند این است که فقه به صورت منضبط ارائه نمی‌شود ولی غربی‌ها در مباحث اجتهادی خودشان خیلی منضبط‌تر هستند، ما طلبه را از ابتدا وارد معالم و لمعه و مکاسب می‌کنیم و اینقدر خودش باید پرکار و پرمباحثه باشد تا اندک‌اندک به کسب مهارت‌های لازم دست یابد به همین دلیل روندی طولانی را باید طی کند گرچه کسی که این مسیر را طی می‌کند واقعا ملا هم می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بستان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در نشست علمی «کاربرد …

توضیحات بیشتر »

هفت شاخصه مهم در «درس خارج»

بررسی مسئله بنای ساختمانی بر قبور صالحان از دیدگاه قرآن، حدیث و تاریخ

حجت‌الاسلام ‌هادی سروش، با تأکید بر اینکه تا به امروز ظرفیت‌های دانش وسیع و پخته فقه مغفول مانده و از امکانات آن به طور کامل بهره گیری نشده است، گفت: امروز به تقویت شاخصه‌های مهمی در فقه احتیاج داریم که این شاخصه‌ها «توجه به آیات قرآن»، «تلفیق قواعد و روایات»، «عقل و بنای عقلا»، «شریعت سهله و سمحه» و «تقویت روابط میان فقها و روشنفکران» هستند. این استاد حوزه و پژوهشگر علوم دینی معتقد است که درس خارج استوار بر متن است، اما با پژوهش جدید و نگاه‌های نقادانه همراه می‌باشد؛ از سوی دیگر همه پژوهش‌ها و نقادی‌ها نسبت به …

توضیحات بیشتر »

باید در «فقه مقارن» به امتیازات فکری مذهب حقه شیعه رسید

باید در «فقه مقارن» به امتیازات فکری مذهب حقه شیعه رسید

عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه قم، گفت: از نگاه بنده وظیفه یک طلبه که خودش را سرباز حوزه شیعی می‌داند این است که اگر در مورد فقه مقارَن کار می‌کند، صرف دانستن مطالب سایر مذاهب اسلامی و فِرَق فقهی، کاری را پیش نمی‌برد؛ باید با مقارنه به امتیازات تفکر شیعی رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد شیخ جواد مروی، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه قم در دیدار جمعی از طلاب مدرسه علمیه نواب مشهد با وی، به تبیین الزامات و بایسته‌های پژوهش در فقه مقارن پرداخت و گفت: طبیعی است برای سیاست گذاری در پژوهش یا آموزش در یک موضوع …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky