اجتهاد و اصول فقه

سال ۶۹ بود که رهبر انقلاب به من گفتند علاقه‌مندم آقای حکیمی را ملاقات کنم. برای فلان روز، ناهار ایشان را دعوت کنید. من به آقای حکیمی عرض کردم که فلان روز ناهار مهمان رهبر انقلاب هستید. آقای حکیمی گفت آقا من حالا در حضور ایشان بیایم چه بگویم و چه‌کار کنم؟ من اگر بیایم و هیچ ‌چیز نگویم، روز …

مراجع معظم و بزرگان حوزه‌ها، الگوها و استوانه‌های حوزه‌های علمیه هستند که با حلم و علم به بیان توصیه‌ها و ارشادات می‌پردازند. التزام به توصیه‌ها و رهنمودهای آن بزرگواران و رعایت ادب و اطاعت، چراغ راه طلاب عزیز است. سعی کنید از این میراث‌های معنوی و ارزشمند حوزه‌ها استفاده کنید و از شهد تجربه و دانش آنان کام بگیرید. به …

مجموعه دو جلدی «غایه السؤول (شرح کفایه الاصول)» نوشته احسان مهرکش در ۳۶ فصل و مجموعاً ۲۰۷۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله جعفر سبحانی در مقدمه این اثر نوشته است: تأسیس پایه‌‌های علم اصول در میان شیعه به عصر امام محمدباقر(ع) و امام جعفر صادق(ع) بر‌ می‌گردد. فقهای شیعه …

رساله سطح چهار حوزه علمیه خراسان با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در محل مرکز مدیریت دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حجت‌الاسلام محمد زنده‌دل با عنوان «بررسی و تحلیل نقش سؤال راوی در استنباطات فقهی» با حضور حجج‌اسلام والمسلمین مجتبی …

سیدریاض حکیم گفت: آیت‌الله سید محمد سعید حکیم معتقد بودند که کتاب کفایه با شرایط فعلی علم اصول سازگار نیست، لذا دوره الکافی فی‌الأصول را با مبانی جدید علم اصول و با سبک جدید نوشتند تا طلبه‌ها اگر خواستند، مورد استفاده قرار بدهند. ایشان سه چهارم این کتاب را در زندان نوشته بودند. به گزارش شبکه اجتهاد، واگویه کردن ابعاد …

جدیدترین شماره‌های فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی و مدیر مسئولی مجتبی الهی خراسانی و سردبیری حسین ناصری مقدم منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیست‌سومین و بیست‌وچهارمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» ویژه تابستان و پاییز ۱۴۰۰ دربردارنده سیزده مقاله علمی، به همت اداره کل آموزش دفتر …

کتاب «حیله‌های شرعی ناسازگار با فلسفه فقه» به دلیل استقبال زیاد مخاطبان برای دومین بار توسط بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی تجدید چاپ شد. به گزارش شبکه اجتهاد، هدفمندی یکی از ویژگی‌های برجسته نظام تشریعی و هدف قانون یا فلسفه فقه از اولیات باب تشریع است. اگر دو ویژگی نظام قانون اسلام، یعنی هدف‌داری و هم‌خوانی درونی را بنگریم …

حجت‌الاسلام احمد رهدار گفت: طی چند سال اخیر به دلیل اینکه پروژه فکری امام موسی صدر پس از ربوده شدنش، از سوی خانواده او مدیریت شد، آنها مرتکب اشتباه راهبردی شدند، در حالی که نباید ساحت فقاهتی و حوزوی او با ساحت روشنفکری مصادره شود و امروز ایشان بیش از اینکه یک عالم دینی باشد، روشنفکر دینی تلقی می‌شود. به …

یکصدوششمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «فقه» در تابستان ۱۴۰۰ به همت پژوهشکده فقه و حقوق و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات بر روی سامانه این نشریه نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول همراه با …

نشست علمی «تبیین و بررسی مطالبات مراجع عظام تقلید از حوزه‌های علمیه در مورد بایسته‌های آموزشی» با حضور نمایندگان بیوت، به همت مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه در این مرکز برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشستی علمی با موضوع «تبیین و بررسی مطالبات مراجع عظام تقلید از حوزه‌های علمیه در مورد بایسته‌های آموزشی» در مرکز رسانه و …

شماره جدید فصلنامه «فقه و اصول» (بهار ۱۴۰۰) به صاحب امتیازی دانشگاه فردوسی مشهد، مدیر مسئولی و سردبیری محمدتقی فخلعی، با هشت مقاله علمی پژوهشی در ۲۰۰ صفحه چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این شماره از فصلنامه «فقه و اصول» مقالاتی هشت مقاله با عناوین: «بررسی اعتباری بودن علم اصول فقه و تغییر در موضوع …

ششمین همایش جهانی فتوا با عنوان «کنفرانس بین‌المللی مؤسسات فتوا در عصر دیجیتال – چالش‌‌های توسعه و ابزار‌‌های همکاری» به همت دارالافتای مصر با نظارت دبیرخانه «دفاتر پاسخگویی به سؤالات شرعی در جهان»، با شرکت علمای دینی ۸۵ کشور در قاهره برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ششمین کنفرانس بین المللی دارالفتوای مصر به مدت دو روز و با حضور …

مدیر موسسه تولید سیستم‌‌های خبره و هوشمند اسلامی باقرالعلوم(ع) گفت: یکی از ویژگی‌‌های مهم هوش مصنوعی آن است که قدرت این را دارد که علوم اسلامی را از حالت جزیره‌‌‌ای به حالت سیستماتیک دربیاورد و ما باید این امر را به صورت کاربردی درآوریم. ما بر این تصور هستیم که هوش مصنوعی به قدری قوت دارد که بتواند ماهیت یا …

مرحوم آیت‌الله مرعشی یکی از مراجعی بود که برای کمک به مرحوم امام مردانه به میدان آمد. ما نباید ازاین‌جهت ایشان غافل باشیم. در جهت یاری و نصرت و همکاری با مرحوم امام، مراجع تقلید قم، نهایت پشتیبانی و همکاری را نمودند. اگر نبود یاری و همکاری‌ها و تائید مراجع تقلید قم، شاید امام به این صورت نمی‌توانست توفیق پیدا …

ایشان شخصیتی بودند که درعین‌حال که یکی از مراجع بزرگ بودند اما در متن مردم خیلی متواضع و افتاده و فروتن بودند و برای خودشان هیچ مقام و شخصیت اجتماعی فراتر از مردم قائل نبودند. درعین‌حال که خیلی مورداحترام جامعه و مردم بودند، با یک دید عظمتی به ایشان نگاه می‌کردند. من که سال‌ها در خدمت ایشان بودم، هر دفعه …

استاد محمدرضا حکیمی در عمر پربرکتش آثار گران‌بهایی از خود برجای گذاشت. مجموعه آثارش در معرفی اسلام اجتماعی و حرکت آفرین از دوران جوانی و میانسالی به جامعه عرضه شد و از جایگاه خاص نزد اهل علم و تحقیق برخوردار است. شبکه اجتهاد: علامه محمدرضا حکیمی از سویی دیدبان هوشیار و آموزگاری امین برای شریعت بود و از سوی دیگر، …

شبکه اجتهاد: عقل در مقام تحقیق در «دین» و «در باره دین» و نیز در دینداری و مقام تحقق دین، کارکردها و کاربردهای بسیاری دارد که این کارکردها به اقسام مختلف و متنوعی قابل تقسیم است. در یادداشت حاضر، ضمن ارائه هشت تقسیم براساس یکی از فراگیرترین تقسیمات کارکرد عقل، یعنی کارکردهای عام و کارکردهای خاص، به شرح مختصر موارد …

نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر گفت: مرحوم استاد حکیمی در حقیقت تجسم کتاب الحیات بود و کسانی که می‌خواهند ایشان را بشناسند باید کتاب الحیات را بخوانند. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و نویسنده کتاب جریان شناسی فکری ایران معاصر در گفتگویی به اندیشه مرحوم استاد محمدرضا حکیمی پرداخته است که در پی …

دومین جلد از کتاب «عیون اخبارالرضا(ع)» به همت گروه حدیث پژوهی بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، از میان مواریث گرانسنگی که در آن به معارف امام رضا(ع) پرداخته شده، می‌توان به جرأت کتاب شریف عیون اخبار الرضا(ع) که حاصل تلاش علمی «شیخ صدوق» است را سرآمد این کتب و رسالات درباره میراث عظیم …

شبکه اجتهاد: رحلت علامه محمدرضا حکیمی ما را به بازخوانی گران‌سنگ‌ترین اثر برجای‌مانده از او یعنی موسوعه یا دایره المعارف الحیاه(زندگی) فرا‌ می‌خواند چرا که بهترین میراث عالمان دین برای مردمان، کُتب حیات‌بخش آنان است. کتاب الحیاه مطابق توصیفی که مرحوم علامه حکیمی از آن در آثار خود بیان‌ می‌دارد و بر آن تأکید‌ می‌نماید، مجموعه‌ای است علمی، پژوهشی و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد محمدرضا حکیمی صاحب قلمی دردآشنا و عدالت‌خواه، دلش بی‌تاب انسانیت، قلمش سرباز دین و دانش بود. او عصاره فقاهت در فروع و اصول و پیش‌گام در بازتولید مجتهدانه اندیشه‌های اجتماعی در دوران معاصر بود‌. زهد، تقوا، معنویت، مجاهدت علمی و عملی، نواندیشی چارچوب‌مند، احیای تاریخ مجاهدت‌های عالمان شیعه، تولید آثار فاخر در رشته‌های مختلف علوم اسلامی، …

شبکه اجتهاد: در جایی خواندم که به محمدرضا حکیمی لقب فیلسوف عدالت دادند، نمی‌دانم تا چه حد این حرف درست است اما آرمان و تمام دغدغه حکیمی، عدالت بود. مجلدات ۳ تا ۶ کتاب الحیات به بحث‌های اقتصادی پرداخته است. این کتاب، منبعی الهام بخش بود و من در دهه ۷۰ در تدریس مبانی اقتصاد اسلامی از آن زیاد استفاده …

شبکه اجتهاد: پدرش از بازاریان متدین و متعهدی بود که از یزد به مشهد مهاجرت کرده بود و مادرش از خاندان «مدرس یزدی» که از روحانیون به‌نام یزد و مشهد بودند. محمدرضا حکیمی از ۱۳۲۶ وارد حوزه علمیه مشهد شد و فقه و اصول را نزد استادان این رشته‌ها از جمله حضرات آیات: سید احمد مدرس یزدی (دایی‌اش)، شیخ هاشم …

علامه محمدرضا حکیمی، مرزبان توحید و عدالت، اندیشمند دینی، نویسنده برجسته علوم اسلامی و مؤلف کتاب گران‌سنگ «الحیاه» و از شاگردان آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی ساعتی قبل، پس از عمری مجاهدت‌های علمی در سن ۸۶ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدرضا حکیمی طی ماه‌های اخیر چند بار به علت ابتلا به کرونا و بار دیگر …

کتاب منظومه فکری آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی، به همت پژوهشکده حکمت و دین پژوهی به قلم روان حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در ۱۴۰۰ صفحه مراحل پایانی خود را پشت سر گذاشته و آماده چاپ است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی طی گفتگویی به تبیین این اثر ارزشمند پرداخت و گفت: …

آیت‌الله سیدکمال فقیه ایمانی، یار وفادار امام(ره) و رهبر انقلاب و از علمای برجسته اصفهان و مؤسس خیریه‌های درمانی و فرهنگی اصفهان، در سن ۸۷ سالگی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید کمال فقیه ایمانی از شاگردان آیت‌الله بروجردی(ره) و امام خمینی(ره) و یار مقام معطم رهبری، از علمای برجسته …

شبکه اجتهاد: مراد از امت، همان جامعه اسلامی یعنی جامعه تشکیل شده از مسلمانان با محوریت و پیشوایی پیامبر است. این جامعه که پیامبر آن را در بدو ورود به مدینه بنیان نهادند، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد، با این تفاوت که محوریت پیامبر پس از رحلت ایشان جنبه معنوی یافته است. انسجام و یکپارچگی سیاسی این جامعه نیز …

شبکه اجتهاد: فهم سخنان شریف مرتضی همیشه ساده نیست. باید با ادبیات کلامی و جدلی دوران او و مکاتب کلامی شیعی و معتزلی کاملا آشنا بود تا بتوان مباحث کلامی او را حتی در موضوع امامت به خوبی درک کرد و فهمید. یکی از مواردی که سخنان او تاکنون به صورت کاملا ناصوابی فهم شده سخن مرتضی است در تنزیه …

کتاب جدید استاد حیدر حب‌الله، پژوهشگر لبنانی و مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم با عنوان «عاشورائیات» در بیروت چاپ و به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چاپ اول کتاب «عاشورائیات» شامل دراسات، مقالات و پرسش و پاسخ‌های استاد حب‌الله پیرامون حرکت امام حسین(ع)، شعائر حسینی و مناسک دینی، عاشورا در تاریخ و حدیث، فقه عزاداری و …

چاپ اول کتاب «صدسالگی حوزه قم»؛ مجموعه مقالات به مناسبت صدساله شدن حوزه علمیه قم، به کوشش حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در اواخر زمستان سال ۱۳۰۰ هجری شمسی (۲۲ رجب ۱۳۴۰ق ) وارد قم شد و این نقطه  آغازین تأسیس حوزه قم است. حجت‌الاسلام …