اجتهاد و اصول فقه

استاد احمد مبلغی معتقد است: درس خارج به دو معنا باید فارغ از فضای درسی باشد؛ اول اینکه به قرائت متن نپردازد و دوم اینکه علم را از جایی که تا حال پیش رفته است، جلوتر ببرد. باید الگویی برای درس خارج، تعریف و ترسیم کنیم و اجزا و عناصری را در آن ملاحظه کنیم که تأمین‌کننده این دو جنبه …

شبکه اجتهاد: طلابی که قصد ورود به درس خارج دارند، باید از سبک‌ها و شیوه‌های متداول درس‌های خارج اطلاع داشته باشند؛ چرا که هر کدام از این روش‌ها و سبک‌ها، دارای نقاط قوت و ضعفی هستند و طلاب وظیفه دارند با تکیه بر نقاط قوت و رفع نقاط ضعف، مسیر درس خارج را تا رسیدن به نتیجه مطلوب هموار سازند. …

اگر بخواهیم طلبه را برای درس خارج اصول آماده کنیم، باید او را به شناخت خوبی از قواعد و مهارت در کاربرد آن قاعده‌ها در نمونه‌هایی از بحث‌های فقهی برسانیم. در وضع موجود در درس خارج حرف‌هایی زده می‌شود که اصلاً در کتاب‌های سطح نبوده است. مثلاً نظریه شهید صدر، نظریه مرحوم عراقی یا نظریه مرحوم نایینی مطرح می‌شود که …

یکی از ابعاد شخصیتی امام خمینی(ره)، «بُعد علمی» ایشان بود که گاهی به تبیین این بُعد پرداخته می‌شود، ولی از منظر «روش شناختی» بسیار کم به آن توجه شده است. از مواردی که می‌توان با پرداختن «روش شناسانه» به آن، بهره‌های زیادی به دست آورد و از آنها در زندگی فردی و صنفی طلاب و نیز برنامه‌ریزی‌های تحصیلی و آموزشی …

شبکه اجتهاد: گام‌هایش را تندتر کرد تا زودتر برسد. سر جایش نشست. استاد با حدیثی درس را شروع کرده بود. دفترش را باز کرد و حدیث را نوشت. استاد بحث را شروع کرد. نیم ساعتی گذشت. دفترش به پایان رسید. از بس نوشته بود، احساس خستگی می‌کرد! شاید این صدمین دفتری بود که پر کرده بود! نگاهی به دور و …

معاون آموزش حوزه علمیه خراسان گفت: امروز در کنار ۱۶۰ مدرسه علمیه خراسان، ۱۶۰ حوزه علمیه‌ی مجازی داریم که دروس و آموزش‌ها را به صورت برخط به طلاب ارائه می‌‌‌دهند. با در نظر گرفتن این مدارس با متوسط  ۱۵ تا ۲۰ کلاس در مدرسه که به صورت هم زمان ۴ کلاس برگزار کنند، نیاز به استفاده‌ی همزمان ۱۰ هزار طلبه …

شبکه اجتهاد: مراسم آغاز سال جدید تحصیلی حوزه علمیه خراسان (۱۳۹۹-۱۴۰۰) با حضور اعضای شورای عالی، دبیر و مدیر این حوزه و اساتید و مدیران مدارس مشهد؛ با سخنرانی آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.

عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان با اشاره به اینکه در مسئله سازماندهی درس خارج، موضوع تقریرات و تحقیق درس بسیار مهم است، اظهار کرد: درس خارج مانند مقطع سطح نیست که آموزشی باشد و تنها یک دانسته و دانش به دانسته‌های انسان اضافه شود، بلکه همانطور که اساتید در گذشته تاکید می‌کردند، پیش مطالعه و تحقیق نیاز است و …

شبکه اجتهاد: سخن گفتن درباره تاریخ فقه شیعه به دلایل گوناگون دشوار به نظر می‌رسد. برای نمونه منابعی که جهت بررسی تاریخ فقه امامیه در دسترس قرار دارد بسیار اندک بوده و همگی مربوط به دورانی متأخرتر از عصر امام باقر(ع) و امام صادق(ع) هستند. یا آن که گمان می‌کنیم این مرزبندی میان مذاهب اسلامی در زمینه‌های گوناگون از جمله …

آیت‌الله مکارم شیرازی در پیامی به مناسبت آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه گفت: اگر با رعایت شئون بهداشتی امکان برگزاری کلاس‌ها نبود، باید به سمت مجازی حرکت کنیم، اما اگر امکان دارد کلاس‌ها باید حضوری تشکیل شود، چرا که کلاس حضوری عالمی دارد که مجازی ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی پیش از ظهر امروز در …

شبکه اجتهاد: مراسم آغاز سال تحصیلی جدید ۱۳۹۹-۱۴۰۰ حوزه‌های علمیه قم، صبح شنبه ۱۵ شهریورماه با پیام تصویری آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و سخنرانی آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه قم در جمع شخصیت‌های برجسته و مسئولان حوزوی، با شعار «حوزه و فضای مجازی» در مدرسه دارالشفاء قم  برگزار شد.

کتاب «صدر نامه»، احوال و آثار آیت‌الله سید صدرالدین صدر و فرزندش آیت‌الله سید رضا صدر به اهتمام سید باقر خسروشاهی از سوی مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «صدر نامه»، بیش از ۱۸۰۰ صفحه در دو جلد است که به اهتمام سید باقر خسروشاهی به احوال و آثار آیت‌الله سید صدرالدین صدر …

شبکه اجتهاد: برخی روشنفکران عرب تمدن اسلامی را “تمدن فقه” توصیف کرده‌اند. این سخن از جنبه‌های مختلف سخن درستی است. از فقه در این تعبیر طبیعی است که تعبد شخصی به فروع فقهی مراد نیست. بلکه جنبه تمدنی فقه در اسلام است که مقصود است. روشنفکری دینی در ایران چند دهه‌‌ای است که در برابر توجه به جنبه‌های معنوی دین …

شبکه اجتهاد: امام خمینی (ره) وصیت‌نامه خود خطاب به حوزه‌های علمیه چند نکته مهم را یادآور می‌شود که توجه به آنها بسیار سودمند و اثرگذار است. ایشان در بند (ط) وصیت‌نامه (صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۴۲۴-۴۲۶) خود خطاب به حوزه‌های علمیه چند نکته مهم را یادآور می‌شود: ۱- از مهم‌ترین شگردهای مخالفان اسلام، نفوذ دادن افراد منحرف و تبهکار …

معاونت آموزش حوزه‌های علمیه قم و مشهد، دستورالعمل آموزشی سال تحصیلی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ ویژه دوره کرونا را پس از طی جلسات کارشناسی و نظرخواهی از مدیران آموزشی، تصویب و ابلاغ نمود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، معاونت آموزش حوزه‌های علمیه قم، دستورالعمل آموزشی سال تحصیلی ۱۴۰۰ – ۱۳۹۹ ویژه دوره کرونا را پس از طی جلسات کارشناسی و نظرخواهی از …

کتاب شرحی گویا بر کتاب «الوسیط فی اصول الفقه» در ۲ مجلد از سوی انتشارات توحید به‌زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب الوسیط تألیف آیت‌الله جعفر سبحانی سالیانی است که در حوزه‌های علمیه  تدریس می‌شود و برخی اظهار کرده‌اند بر این کتاب شرحی نوشته نشده است؛ سال گذشته جلد اول این کتاب (مباحث الفاظ) منتشر شد، و …

جدیدترین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی به «روش شناسی فقه و اصول» اختصاص یافت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نوزدهمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» (تابستان ۱۳۹۹) ویژه «روش شناسی فقه و اصول» دربردارنده ۹ مقاله علمی، به همت اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اشاره: برخی از واژگان به کار برده شده در این یادداشت من جمله دولت، بازار، کالای عمومی و کالای خصوصی در معنای اصطلاحی خود به کار رفته و دارای تعاریف، نظریات و مطالب مبسوط در اقتصاد بخش عمومی‌اند. لاجرم دانش خواننده محترم نسبت به آنها مفروض گرفته می‌شود. ۱. اهمیت مسأله شیوه تأمین مالی حوزه‌ها اگر شما …

به طور سنتی مواجهه فقه در فضای افتاء بوده است. البته در مواردی همین افتاء و استفتاء منجر به جریان سازی نیز شده است، مثل فتوای مرحوم میرزای شیرازی در قضیه تنباکو و یا فتوای مرجعیت عراق در حرمت پیوستن به حزب بعث و یا مقابله با جریان‌های تکفیری. اما باید توجه داشت که تا وقتی ضریب نفوذ فقه در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ایجاد تمدن نوین اسلامی، هدف نهایی و غایت انقلاب اسلامی و آخرین حلقه از حلقات فرآیند تکاملی انقلاب اسلامی به شمار می‏‌رود. این مهم از چنان ارزش و جایگاهی برخوردار است، که -خصوصاً در سال‌‏های اخیر- به مهمترین و از جمله پرکاربردترین کلیدواژه‌‏ها در ادبیات و گفتمان رهبری معظم انقلاب، امام خامنه‌‏ای(حفظه‏‌الله) تبدیل شده است. در مورد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ مرتضی آشتیانی از فقهای متقی و اساتید برجسته خارج حوزه علمیه مشهد و از رهبران بزرگ مشروطیت بود که نقش بسیار مهمی در پیروزی مشروطیت در ایران داشت‌. او در سال ۱۲۸۱ هق در بیت علم و فقاهت در نجف متولد شد. پدرش آیت‌الله میرزا حسن آشتیانی از شاگردان برجسته آیت‌الله شیخ مرتضی انصاری بود …

آن‌چنان که شهید صدر در مقدمه فلسفتنا اشاره کرده، قرار بر این بوده که حلقه وصل در سه‌گانۀ فلسفتنا، اقتصادنا و مجتمعنا که ایشان موفق به نوشتن آن نشدند، مجتمعنا باشد؛ اما با توجه به اصرارهای عموم خوانندگان که از شهید صدر  درخواست داشتند اقتصادنا را  بر نگارش مجتمعنا مقدم کند؛ ایشان اقتصادنا را پیش از مجتمعنا تألیف می‌کند تا …

مدیر حوزه علمیه خراسان گفت: سعی داریم امسال از میان طلاب قریب الاجتهاد و مستعد، افرادی را به عنوان نخبگان فقهی و اصولی سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی شناسایی کنیم و با تقویت طرح نخبه پروری، برنامه‌ای پنج ساله اجرایی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی در مراسم اختتامیه هشتمین مرحله‌ی شناسایی استعدادبرتر آموزشی …

شبکه اجتهاد: شیخ طوسی چندین کتاب فقهی دارد: النهایه فی مجرد الفقه و الفتوی (فقه روایی) المبسوط فی فقه الامامیه (فقه تفریعی) الجمل و العقود فی العبادات (فقه فتوایی) مسائل الخلاف (فقه مقارَن)؛ تک‌نگاری‌های فقهی دیگری نیز دارد. دو کتاب التهذیب و الاستبصار وی نیز کتب «روایی» هستند با رویکرد فقهی و از این جهت در دسته کتب فقهی نمی‌گنجند. …

مدیر حوزه‌های علمیه در پی بازدید خود از نمایشگاه دستاوردهای معاونت آموزش حوزه‌های علمیه در طول چهار سال گذشته، ۲۳ تصمیم جدید اتخاذ و ابلاغ کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه قم با تقدیر و تشکر از حجت‌الاسلام والمسلمین رستم نژاد و همکاران وی جهت برپایی نمایشگاه دستاوردهای آن معاونت طی چهار سال گذشته؛ تصمیمات …

نخستین المپیاد علمی با رویکرد فقه و اصول توسط معاونت آموزش و مرکز نخبگان و استعدادهای برتر حوزه علمیه خراسان و با همکاری مدرسه علمیه سعادت، با هدف ایجاد فضای علمی، نشاط روحی، شناسایی استعدادهای برتر و حمایت از طلاب فعال و مستعدّ، در دو مرحله  مجازی و حضوری در سطوح ۱ و ۲ و ۳ برگزار می‌شود. به گزارش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی رحمه الله علیه از فقهای برجسته و بسیار با عظمت شیعه است که سالها ریاست مرجعیت شیعه و زعامت حوزه علمیه نجف را برعهده داشت‌ و مرجعیت جهانی یافت. وی در اصفهان متولد شد. به‌خاطر استعداد و جدیت در تحصیل و قوت در حافظه و درک اساتید بزرگ، تحصیلات حوزوی خود را با …

‌آیت‌الله سید عبدالجواد علم الهدی، از علمای تهران و برادر بزرگ‌تر ‌آیت‌الله سید احمد علم الهدی، امام جمعه مشهد، در سن ۹۰ سالگی دارفانی را وداع گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله سید عبدالجواد علم الهدی، از علمای تهران و برادر بزرگ‌تر ‌آیت‌الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی و امام جمعه مشهد، در سن …

آیت‌الله محمد ابراهیم ربانی مهموئی عمر خود را در راه ترویج معارف دین سپری کرد. در سال ۱۳۴۴ پس از کسب مقام اجتهاد در نجف به دعوت مردم قائنات به آن دیار رفت. در سال ۱۳۴۸ نماینده امام خمینی در اخد وجوهات شرعی شد. فعالیت‌های سیاسی او در دوران نهضت اسلامی با محوریت حوزه علمیه بیرجند شدت گرفت تا جایی …

سومین شماره مجله «طلیعه ۱۴۱۷» با موضوع «پیشران‌های تحول در حوزه» از سوی دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، سومین شماره مجله نطلیعه ۱۴۱۷» فصلنامه دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان با موضوع «یشران‌های تحول در حوزه» با مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین صفرعلی فتح اللهی، در ۱۲۰ صفحه منتشر شد. در این شماره مباحثی …