حجتالاسلام هاشمی گفت: بررسی آیات و روایات نشان میدهد که کفر ترک برخی واجبات مثل نماز و روزه یا انجام برخی محرمات مثل شرابخواری، کفر از روی انکار عالمانه و عمدی است، نه ترک واجبات از روی ضعف در مقابله با هوای نفس با اعتراف به وجوب آن عمل؛ چنان که اگر کسی کار حرامی مانند شرابخواری را انجام میدهد، …
Read More »دیدگاه و گزارش
احیای حقوق عامه صحیح در گرو تقویت و توسعه نظریهپردازی است/ چهار نکته اساسی در مسئلۀ حقوق عامه
دکتر حکمتنیا معتقد است در مسئلۀ حقوق عامه باید توجه داشت که جامعۀ علمی کنونی کشور از اساس دچار خلأ نظریهپردازی و مفهومی در این زمینه است. ما در حال حاضر نتوانستهایم پیشینۀ ذهنی و مفهومی از حقوق عامه را بیابیم و لذا نیاز به نظریهپردازی داریم. او میگوید وقتی که ما از حقوق عامه صحبت میکنیم، نباید خودمان را …
Read More »تعبیر اسلام سیاسی غلط است، سیاست باید اسلامی باشد/ من به اسلام جامعنگر قائلم/ فرق نواندیشی دینی با عقلانیت اسلامی
جریان عقلانیت اسلامی یا اسلام ولایی معتقد به سیاست اسلامی است نه اسلام سیاسی. این جریان دنیای مدرن را میشناسد، میراث سنت را هم پذیرفته است اما خرافههای جریان سنت را میزداید و از سنت اسلامی و علوم اسلامی کمک میگیرد که پرسشهایی که تفکر مدرن از عقلانیت تا سبک زندگی به روی ما باز کرده را پاسخ دهد. به …
Read More »آیا فقه موجود، تضمینکننده عدالت در جامعه است؟/ زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی
حجتالاسلام حسنعلی علیاکبریان ضمن اشاره به جایگاه عدالت در عرصه حکمرانی تصریح کرد: ما یقین داریم احکام از روی عدالت وضع شده است. با این حال ممکن است در ظرف خاص یک جامعه و در یک زمان خاص به دلیل بروز عوارضی اجرای یک حکم ظالمانه باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «زوایای عدالت در حکمرانی اسلامی» با سخنرانی …
Read More »طرح لزوم قوه مقننه دو مجلسی در ساختار نظام جمهوری اسلامی
حجتالاسلام جوان آراسته گفت: ما باید بر نقاط قوت و ضعف نظامهای دو مجلسی یا یک مجلسی تامل کنیم بخصوص با تمرکز به اینکه آیا در نظامهای تک ساخت و بسیط در مقابل با نظامهای فدرال گرایش به دومجلسی شدن قابلیت دفاع و توجیه عقلانی دارد؟ با دلایل که در این طرح نامه ارائه شده است نیازمندیم تا در نظام …
Read More »مدارس فکری نجف؛ تمایز نظر و میدان عمل/ ادبیاتِ «دوگانه مکتب نجف و قم» در ایران خاستگاه سیاسی پررنگی دارد
دکتر فراتی گفت: ما باید بین مرامنامههای فقهی علمای نجف در باب دولت مشروع، پذیرش یا عدم پذیرش ولایت و بین طرحوارههایی که آنها بلحاظ عینی در باب اداره دولت در عراق دارند تمایز بگذاریم. ما نمیتوانیم از طریق آثار فقهی آنها بفهمیم که آنها در باب تغییر دولت در عراق چگونه فکر میکنند. به همین دلیل کسانی که طرفدار …
Read More »دلایل کمتوجهی منابع فقهی به آیات قرآنی مربوط به تعزیر
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اظهار کرد: یکی از علتها درباره اینکه چرا موضوع تعزیر در کتابهای فقهی مطرح نشده، این است که مؤلفان معتقد بودند قرآن در موضوع تعزیر آیه و حکمی ندارد. در برخی از منابع نیز استناد محدودی به تعزیر از منظر قرآن شده که یکی از آنها سرائر ابن ادریس است که فقط …
Read More »پیگیری «اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» در چندمرحلۀ فقهی/ دنبال عناوین ثانوی نروید!
اختصاصی شبکه اجتهاد: پنجمین نشست از سلسله نشستهای نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجتالاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، رئیس میز تخصصی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی و عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش …
Read More »۲۳ نکته در تحلیل فقهیِ «اعتبار اَسنادِ عادی»
اختصاصی شبکه اجتهاد: چهارمین نشست از سلسله نشستهای نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجتالاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین سیدمحسن حسینیفقیه برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و معاونت راهبردی قوه قضائیه با حضور برخی از اساتید و فضلا، در تیرماه ۱۴۰۰ در مدرسه …
Read More »تحقیق فقهیِ «اعتبار اسناد عادی»، روشمند و براساس ضوابط فقهی- اصولی و دارای نظم منطقی است
اختصاصی شبکه اجتهاد: سومین نشست از سلسله نشستهای نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجتالاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین مهدی زمانیفر، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و معاونت راهبردی قوه قضائیه با حضور برخی از …
Read More »همه فقه، سیاست است/ نسبت صحیح میان فقه و سیاست، توصیف است نه تقیید
با رجوع به منابع اسلامی به دست میآید که فقه عین سیاست است؛ به تعبیر دیگر همه فقه، سیاست میباشد. از دیدگاه حضرت امام(ره) که دیدگاه صحیحی نیز است، اسلام چیزی غیر از سیاست نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن اراکی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه قم و مدرس خارج حوزه علمیه قم در همایش «فقیه فقه سیاسی» که …
Read More »سه راه برای ولایی شدن قانون/ سکوت قانون با ولایی شدن حکم امکانپذیر است
حجتالاسلام حسنعلی علیاکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تاکید کرد: اگر در جامعه امروز ما قانون بخواهد بر همه الزام شود مشروعیت آن به حکم ولایی وابسته است، ولی پدیده سکوت قوانین را به دلایل مختلف شاهدیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین حسنعلی علیاکبریان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در نشست علمی «جایگاه …
Read More »پاسخ متفاوت فقه شیعه و سنی به دوگانه جنگ و صلح/ کدامیک از جنگهای پیامبر(ص) دفاعی بود؟
حجتالاسلام سیدعلی حسینی ضمن اشاره به اینکه از نظر اهل سنت اصالت با جهاد و از نظر فقه شیعه اصالت با صلح است تصریح کرد: گرچه جهاد ابتدایی توسط ائمه(ع) جایز است ولی وقتی جنگهای رسول اکرم(ص) و امیرالمومنین(ع) را بررسی میکنیم میبینیم عموما دفاعی بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «ماهیت و الزامت فقه مقاومت» با حضور حججاسلام …
Read More »پیامدهای فتوای جدید آیتالله سیستانی؛ خنثی کردن عادیسازی روابط با اسرائیل و اتحاد مسلمانان
دفتر آیتالله سیدعلی سیستانی به استفتایی در خصوص خرید از فروشگاههایی که بخشی از سود آن برای حمایت از رژیم صهیونیستی اختصاص داده میشود، پاسخ داده است: «خرید و فروش کالاهای اسرائیلی جایز نیست و خرید و فروش از شرکتهایی که به صورت مؤکد و قطعی اثبات شود که حمایت مؤثری از اسرائیل دارند، جایز نیست». به گزارش شبکه اجتهاد، …
Read More »آیا نظام اسلامی میتواند مردم را الزام به واکسن زدن کند؟
حجتاسلام نوایی با بیان اینکه برای دفاع از حق عمومی و سلامت جامعه، فقه اسلامی به حکومت اسلامی اجازه داده که افراد را ملزم به واکسن زدن کند، گفت: احکام تابع مصالح و مفاسدند؛ اگر در حکمی مصلحت ملزمه باشد، چه در تحریم و چه در تحلیل آن، حاکم اسلامی و صاحب ولایت میتواند به آن اقدام کند. به گزارش …
Read More »کریمینیا: ارتداد ماهیت حقوقی دارد/ خواجهپور: ارتداد اگر همراه با سبالنبی نباشد، مشمول مجازات نیست
حجتالاسلام محمدمهدی کریمینیا در کرسی واکاوی ماهیت حقوقی ارتداد بر داشتن ماهیت حقوقی حکم ارتداد و اینکه در تمامی کشورها اهانت به مقدسات جرم است، تأکید کرد، اما حجتالاسلام خواجهپور معتقد است که ارتداد اگر همراه با سبالنبی نباشد، مشمول مجازات نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی کریمینیا، استاد مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، در نشست علمی «واکاوی …
Read More »نسبت مخالفت علامه طباطبایی با حرکت امام و حکومت اسلامی، ناشی از کماطلاعی است/ برای علامه، نصر و کربن طریقی بودند برای کشف واقع
آیتالله سبحانی گفت: علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در آخر سوره آل عمران به صورت مفصل درباره حکومت اسلامی بحث کردهاند. چنین شخصی چطور میتواند مخالف امام باشد؟ اما اینکه انتظار داشته باشیم که همه افراد با امام یکسان باشند انتظار نابجایی است. سلیقه امام در مَسند ایجاد حکومت بود و همه فشارش را بر همان هدف وارد میآورد، ولی …
Read More »چالشها و راههای اصلاح و تقویت نظام قانونگذاری در ایران
مسلماً اسلامیکردن قوانین این نیست که یک مسئلهای را که شیخ طوسی هزار سال پیش گفته برداریم و عیناً ترجمه کنیم و در قانون بیاوریم. اسلامیکردن آن است که آن مبانی را بگیریم و بر مقتضیات روز تطبیق دهیم و آنها را بهروز کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر سید حسین میرمحمد صادقی، استاد دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی در …
Read More »ترسیم حکمرانی دینی
در حال حاضر کل دنیا به سمت اینترنت ملی میرود. چون حکمرانی فضای مجازی نداریم لذا ممکن است دولت باشد یعنی وزارتخانهها باشند، ادارات و ساختار هرمی باشد اما حکمرانی نباشد. یعنی ممکن است سیاستگذاری باشد اما تنظیمگری متناسب با سیاستگذاری نباشد، تنظیمگری قانونگذاری باشد ولی رصد و ارزیابی نباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، اساس و سرچشمه قدرت سیاسی و …
Read More »حکومت به مثابه تولیت موقوفه
حجتالاسلام سیدجواد ورعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، گفت: نائینی حکومت را از قبیل تولیت موقوفه میداند که باید بر اساس مصلحت واقف و موقوف علیهم عمل کند و این با کسانی که کشور را ملک خود و مردم را برده خود میدانند تفاوت وجود دارد. در این دیدگاه زمامدار، امانتدار است و او معتقد بود که ولایت …
Read More »جایگاه «قاعده لاحرج» در فقه سیاسی امامیه و فقه شبهخوارجی/ داود مهدویزادگان
شبکه اجتهاد: شاید بتوان گفت که یکی از دلایل ضرورت امامت و ولایت، وجود تفکرات متحجرانه و خوارجی است، چون حاملان چنین تفکری دین و احکام دینی را بهنفع قدرتهای سلطهگر و عافیتطلبان تفسیر به رأی میکنند. اگر ولایت در میان نباشد و برابر تفسیرهای ناصواب آنان نایستد و از کیان اسلامی دفاع نکند؛ جامعه ایمانی در دامان قدرتهای سلطهگر …
Read More »نقد و بررسی و تحلیل فقهیِ «اعتبار اسناد عادی»
اختصاصی شبکه اجتهاد: نشست دوم از سلسله نشستهای نقد و بررسی طرح پژوهشی «تحلیل فقهی اعتبار اسناد عادی در اموال غیرمنقول» با ارائه حجتالاسلام مصطفی جلالی و نقادی حجتالاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد، برگزار شد. این جلسه از سوی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و معاونت راهبردی قوه قضائیه با حضور برخی از …
Read More »بررسی فقهی ضوابط استفاده از عنصر مصلحت در حکومت اسلامی
اگر شارع حکم شرعی دارد(عام یا خاص)، در واقع برای حاکم تعیین مصلحت کرده است. یعنی تکلیف، رعایت مصلحت اجرای حکم شرعی است. اما اگر حکم مشخص نبود تکلیف رعایت مصلحت به معنای عرفی است که مصداق آن از رجوع به متخصص به دست میآید. به گزارش شبکه جتهاد، دهمین نشست «آسیبشناسی تقنین و قوه مقننه در ایران» با موضوع …
Read More »نقد و بررسی کتاب «فلسفه فقه سیاسی از دیدگاه آیتالله خامنهای»
حجتالاسلام سیدسجاد ایزدهی با تأکید بر اهمیت روزآمدی فقه بیان کرد: فقها همواره براساس نیازهای زمانه خودشان پیشرفتهاند و فقه متناسب با زمان خود را نگاشتهاند اما امروزه اگر بنا باشد که تحولی در زمینه فقه صورت بگیرد این تحول باید در حوزه نگرش باشد، سپس این فقه کاربردی شود و در روش، تغییر حاصل شود و در ادامه توقعات …
Read More »آیا مراجعه به اعلم در فتوای معیار در قانونگذاری شرط است؟
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: درباره اینکه مراجعه به اعلم، شرط است یا خیر در جاهای زیادی بحث شده و برخی آن را شرط نمیدانند. کسانی هم موضوع فتوای کارآمد را مطرح کردهاند و گفتهاند رجوع به آرای دیگر و غیراعلم هم ممکن است و میتوانیم از ادله آنها در اثبات مدعای خود استفاده کنیم. به …
Read More »حقوق بینالملل یک امر ثانوی برای دولت اسلامی است/ اصل «نفی سبیل» حاکم بر تمامی قواعد و قراردادهای بینالمللی
آرمان ما تحقق دولت اسلامی است؛ اما بر اساس واقعیت چارهای نداریم که در نظام بینالملل زندگی کنیم. حالا که مجبوریم در این نظام بینالملل زندگی کنیم، بهنظر من ظرفیتهای بسیار زیادی در حقوق بینالملل وجود دارد که میتوانیم از این ظرفیتها علیه نظام سلطه و کشورهای متخاصم، فعالانه استفاده کنیم؛ یعنی مثلاً اینکه کشوری مثل کانادا هرساله علیه ایران …
Read More »تصویر واضح و صحیحی از رابطه قانون و فتوا نداریم/ فتوا نمیتواند جایگزین قانون بشود/ در حکومت اسلامی نیازمند دستگاه قانونگذار هستیم/ قانونگذار باید مقاصد شریعت را از طریق سیاستگذاری دنبال کند و نه از طریق جرمانگاری
در خیلی از موارد میبینیم که واقعاً فاصله زیادی داریم با آنچه باید در یک جامعه اسلامی وجود داشته باشد. این مشکلات همه ناشی از آن است که ما از اهداف بلندی که داشتیم، غفلت کردیم و نگاهمان را به یک سلسله ظواهر شرعی دوختیم. البته که لازم است این احکام به اجرا گذاشته شود اما این احکام یک پیوست …
Read More »پذیرش «دولت- ملت» در جمهوری اسلامی عدول از«امامت-امت» است یا حاصل بازسازی آن؟
نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران هم از مصادیق بازسازی شده و اسلامی پدیده «دولت-ملت» طبق متفاهم دنیای امروز است و هم مصداق بازسازی شده نظام سیاسی «امامت-امت» است. اصلاً ما معتقدیم امتیاز انقلاب اسلامی و امتیاز اندیشه بنیانگذار این انقلاب به همین است که توانست سنت اسلامی را برای انسان معاصر بازسازی و در دسترس قرار دهد. به گزارش شبکه …
Read More »مبانی طالبان همان است که بود؛ تغییر روشی در نگاه به شیعیان و زنان
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب ضمن بیان تغییرات روشی در طالبان گفت: نگاه آنها به شیعه بسیار بغضآلود است. لذا هرجا فرصت کنند شیعیان را بکشند چنین کاری را انجام میدهد، اما اکنون روش خود را تغییر دادهاند و گفتهاند با شیعیان تعامل میکنیم ولی هرگز نگفتهاند که قائل به تکفیر شیعه نیستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …
Read More »نگاهی به یکی از پژوهشهای فقهی مرتبط با حقوق مردم و حریم خصوصی
شبکه اجتهاد: در کشور ما تلاشها در حوزه حقوق انسانی چه از حیث علمی و نظری و چه از حیث عملی فقط محدود به محیطهای دانشگاهی یا فعالان مدنی مرتبط با آنها یا مراکز رسمی در قوای سهگانه نمیباشد بلکه نهادهای حوزوی و فعالان دینی نیز هم از حیث نظری و هم عملی تلاشهای در خور توجهی از خود نشان …
Read More »