رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به انواع روششناسی فقه سیاسی و کاربرد آن در فقه گفت: امام خمینی(ره) تنها فقیهی است که برای شناسایی فقه سیاسی، سیستمی بحث میکند؛ زیرا با روششناسی در فقه میتوان نظام سیاسی فقها را دستهبندی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در سلسله …
Read More »دیدگاه و گزارش
فقه سیاسی و تجدد: تحلیل گفتمانی فقه سیاسی مشروطیت
دو نظریه «سلطنت مشروطه مشروعه» و «سلطنت مطلقه» نظریاتی جدید در سنت فقه شیعه به شمار میآیند که در دوره مشروطه در سنت فقهی شیعه و در تقابل با همدیگر تدوین شدند. شبکه اجتهاد: دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری …
Read More »رئیس مجلس خبرگان: حاکمیت در اسلام تعدد بردار نیست
آیتالله یزدی معتقد است فقهاء به عنوان حاکم شرعی به شمار میروند و حاکمیت در اسلام تعدد بردار نیست و تنها یک فقیه، باید توسط فقهاء به عنوان حاکم انتخاب شود تا قدرت او بیشتر شود و باقی فقهاء تابع او باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمد یزدی در همایش بزرگ ولایتمداران که در مسجد امام حسن عسکری(ع) پردیسان …
Read More »بررسی کتاب «فقه الانتخاب» با نقادی دری نجفآبادی
نشست علمی «نقد و بررسی کتاب فقه الانتخاب» از سوی انجمن علمی مدیریت اسلامی حوزه با حضور اساتید و فضلای حوزه علمیه قم برگزار میگردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی نقد و بررسی کتاب «فقه الانتخاب» به همت انجمن علمی مدیریت اسلامی حوزه با حضور مؤلف اثر حجتالاسلام والمسلمین سیدصمصامالدین قوامی رییس بنیاد فقهی مدیریت اسلامی و استاد حوزه …
Read More »تأثیرات فقه سیاسی شیعه بر جمهوری اسلامی ایران
تأملات نظری فقها در این دوره و بهویژه ارائه نظریه ولایت فقیه و بیان ارکان حکومت اسلامی از سوی امام خمینی، بستر مناسبی را برای تعامل افکار، مهیّا کرد؛ لذا تأثیرات فقه سیاسی بر جمهوری اسلامی ایران از تشکیل نظام تا تکمیل ساختارهای نظام سیاسی و در واقع، درهمتنیدگی فقه سیاسی با نظم سیاسی جدید، موضوع مهمی است که این …
Read More »«دفاع مشروع» در آراء و اندیشه فقها
نویسنده کتاب «دفاع مشروع در فقه اسلامى»، کوشیده است با رویکرد فقهى و بر اساس آیات و روایات شریف و نظرات فقیهان شیعه، ضمن باز پژوهی موضوع دفاع مشروع در منابع و متون فقه اسلامى، اثرى جامع را فراهم آورد که بىگمان با نوشتارهاى حقوقى مربوط به این عرصه، تفاوتهاى قابل درنگى دارد. شبکه اجتهاد: دفاع مشروع یکى از نهادهاى …
Read More »نمایی از اندیشههای سیاسی بزرگ مرجع جهان تشیع
اگر در مورد اندیشه وی نتوانیم نظری قطعی بدهیم اما اقدامات سیاسی و عملی آیتالله بروجردی(ره) قابل تشکیک نیست. لذا بررسی اقدامات و رویه سیاسی وی و تطبیق آن با نظریه ولایت فقیه میتواند کمک شایانی در روشن شدن افکار و اندیشه سیاسیشان داشته باشد. شبکه اجتهاد: نقش مراجع تقلید در کاهش ظلم و ستم درباریان در دورههای مختلف تاریخ …
Read More »چگونه قانون مدنی ایران بر اساس فقه امامیه تدوین شد؟
قانون مدنی ایران جزو نادر قوانین مدنی کشورهای اسلامی است که مستقیماً بر مبانی حقوق اسلامی استوار شده و تنها قانون مدنی است که در آن قواعد فقه امامیه رعایت گردیده است و تدوین کنندگان آن از چنان صلاحیتی برخوردار بودند که به خوبی موفق شدند از مبانی مستحکم فقه امامیه در قالب نوین و منطبق با اسلوب پیشرفته تدوین …
Read More »برگزاری کرسی نقد «جمهوری اسلامی و شهروندی» در قم
کرسی نقد «جمهوری اسلامی و شهروندی» با حضور کارشناسان این عرصه، به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قم برگزار میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی «کرسی نقد جمهوری اسلامی و شهروندی» با حضور فظلا و طلاب و اساتید مطرح حوزه و دانشگاه در شهر مقدس قم برگزار میگردد. بر اساس این گزارش، …
Read More »بررسی جایگاه فقهی حق رأی و تبیین نظریه مشروعیت حکومت
کارشناسان در این میزگرد علمی، علی رغم این که در مبانی مشروعیت حکومت و نقش مردم در آن با یکدیگر اختلاف نظر دارند، اما متفق القولند که حتی هیچ حاکم برحقی، حق اِعمالِ استبداد و اِجبارِ مردم به پذیرش حکومت دینی را ندارد. به عبارتی دیگر معتقدند حکومت مستبدانه دینی بر مردم، از منظر فقه شیعه مطرود است. شبکه اجتهاد: …
Read More »کتابهایی برای انتخاب درست
انتشارات انقلاب اسلامی در آستانهی پنجمین انتخابات مجلس خبرگان و دهمین دورهی انتخابات مجلس شورای اسلامی، مجموعه کتاب «انتخاب صالحان» را که شامل بیانات رهبر انقلاب در سالهای مختلف دربارهی اهمیت انتخابات است، در قالب نُه جلد، تدوین و بهتازگی عرضه کرده است. شبکه اجتهاد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، مردم هیچگونه دخالتی در انتخاب افراد شایسته بهعنوان نمایندهی آنها …
Read More »ماهیت فقهی انتخابات، از سنخ شناسایی امین است، نه وکالت
عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی ماهیت انتخابات را وکالت در پیگیری خواستها ندانست و گفت: امور جامعه توکیلپذیر نیستند و از ابتدا مربوط به امور شخصی نیست. انتخاب مردم میتواند از سنخ شناسایی فرد امین باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ذبیحالله نعیمیان، عضو هیأت علمی گروه حکومت اسلامی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی قم، گفتگویی را با …
Read More »گزارش مناظره فیرحی و فخار با موضوع «حق رأی در اسلام»
حجتالاسلام فیرحی معتقد است حقوق ربطی به مسائل شرعی یا نخبگانی ندارد، بلکه جزء حقوق انسانی است. در سوی دیگر حجتالاسلام فخار طوسی مدعی است امکان خطا برای توده مردم زیاد است و عقل اقتضا میکند که رأیها را به آنها نسپریم! به گزارش شبکه اجتهاد، مناظره علمی «حق رأی در اسلام» با حضور حجتالاسلام داود فیرحی عضو هیئت علمی …
Read More »مستنداتِ فقهی برخی از نوآوریهای قانون مجازات اسلامی جدید
مجلس قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ نسبت به قانون پیشین دارای امتیازات و نوآوریهای فراوانی است. مستندات فقهی برخی از این نوآوریها طیّ گفتارهای کوتاهی تقدیم خوانندگان میگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، مسعود امامی دبیر علمی شورای فقهی مرکز تحقیقات، طی گزارشی درباره مستنداتِ فقهی برخی از نوآوریهای قانون مجازات اسلامی جدید آورده است: براساس این گزارش، قانون مجازات …
Read More »۱۳ مقاله در باب «حکومت اسلامی» در یک کتاب
مجموعه مقالات «حکومت اسلامی» به کوشش حسینعلی بای، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشکده نظامهای اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این مجموعه ارزشمند شامل مقالاتی چون: حکومت و مشروعیت از محمدتقی مصباح یزدی، مشروعیت حکومت ولایی از عبدالحسین خسروپناه، مبانی فلسفی و کلامی حکومت دینی از محمد محمدرضایی، اصول و مبانی …
Read More »فقهی که در حقوق تأثیرگذار باشد، فقه حکومتی است
فقه حکومتی همان فقهی است که برای تنظیم روابط جمعی از جانب حاکم اسلامی وضع میشود. فقه حکومتی نه تنها در حقوق کاربرد دارد، بلکه اصلاً عین حقوق است. به عبارتی رابطهای که بین فقه حکومتی با حقوق برقرار است، رابطه تساوی می باشد، با این تفاوت که مصدر این حقوق حاکم اسلامی است. شبکه اجتهاد: در یادداشت پیشرو دکتر …
Read More »آیتالله فاضل: تایید و یا رد افراد باید با حجت بسیار قوی، شرعی و قطعی باشد
محروم کردن افراد قوی که نیت خدمت به نظام را دارند یک حجت بسیار قوی شرعی میطلبد و اینگونه نیست که کسی به راحتی کسی را از شرکت در این عرصه محروم کند و اگر این حجت با تمام ادله قطعی ثابت نشود، کسی حق تایید یا رد کسی را ندارد.
Read More »گزارش؛ آنچه در کنگره بینالمللی «خطر جریانهای تکفیری در دنیای امروز»، مطرح شد
مسئله تکفیر در جهان اسلام تا آنجا پیش رفته که حتی وضعیت را بدتر از تفتیش عقاید در اروپا کرده و ضربه زیادی به حیثیت اسلام و مسلمین وارد آورده است؛ اشتباه در تفسیر آیات، نداشتن پیشزمینه علمی و بیاطلاعی از حقایق عالم و معانی آیات قرآن، ازجمله عواملی هستند که موجب میشوند فتاوای وحشتناک توسط مفتیان وهابی صادر شود.
Read More »طی نشستی در قم بررسی شد؛ فتواهایی که شورای نگهبان میتواند ملاک قرار دهد
در راه قضا و در هنگامی که مقتضیات قواعد عمومی مد نظر باشد شورای نگهبان به نظر میرسد که در توجه به فتوا باید وظایف مردم را مورد توجه قرار دهد حتی اگر نظر پذیرفته شده برخلاف نظر شورای نگهبان باشد.
Read More »تمکین به رای شورای نگهبان در مکتب امام خمینی و رهبر انقلاب
کسانى که به عنوان نامزد انتخابات به مردم معرفى مىشوند، معنایش این است که اینها صلاحیت دارند و این معرفى، امضاى صلاحیت اینهاست. دستگاهها بایستى مراقب باشند که این امضاء بیهوده، خلاف و دروغ نباشد. این دروغ گفتن به مردم است؛ هم رد کردنِ آدم صالح، هم پذیرفتنِ آدم ناصالح؛ هر دو بد و هر دو خلاف است.
Read More »فقه حکومتی مترادف با فقه سیاسی نیست
عضو پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با تأکید بر اینکه فقه حکومتی مترادف با فقه سیاسی نیست، گفت: منظور از فقه حکومتی نگرشی محسوب میشود که فقیه بر اساس آن حاکمیت سیاسی شیعه را مدنظر قرار میدهد.
Read More »فردا؛ کنفرانس «دین، صلح و امنیت جهانی» برگزار میشود
پنجمین دور گفتوگوی دینی مرکز گفتوگوی ادیان و تمدنهای سازمان فرهنگ با کنفرانس ادیان برای صلح کره جنوبی، با عنوان «دین، صلح و امنیت جهانی » ۶ بهمن به مدت دو روز برگزار می شود.
Read More »نشست بررسی جرم روسپیگری و عوامل آن برگزار شد
به همت گروه مطالعات زن و خانواده موسسه آموزش عالی حوزوی حکمت وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی ترویجی بررسی عوامل روسپی گری(تن فروشی)، در شهر مقدس قم برگزار شد.
Read More »درگفتوگو با آیتالله اشکوری: اختیارات ولی فقیه از دیدگاه شهید صدر
به اعتقاد شهید صدر، ولیفقیه یعنی مجتهد و مجتهد کسی است که در حدود بشری مسلط بر خواستهای شرع مقدس است. ولیفقیه براساس آن خواستهای کلی، موظف است که احکام متغیر را صادر کند، اما از جانب خود نمیتواند حکمی صادر کند.
Read More »مبلغی تاکید کرد: دستگاه فقهی حوزه؛ نیازمند تحرک بیشتر برای پاسخ به نیازهای روز است
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی گفت: دستگاه فقهی حوزه برای پاسخ به نیازهای روز نیازمند تحرک بیشتر است.
Read More »حقوق و آزادیهای عمومی در اسلام
درس خارج فقه «حقوق و آزادیهای عمومی در اسلام» به عنوان اولین دوره کلاسهای حقوق بشر اسلامی، توسط حجتالاسلام والمسلمین ارسط در قم تدریس شد؛ گزارش کامل این سلسله دروس در ادامه میآید.
Read More »مواجهه فقها و روشنفکران با اعلامیه حقوق بشر
برخی روشنفکران لزومی بر مقایسه اصول اعلامیه حقوق بشر با آیات و روایات اسلامی نمیدانند و اعلامیه حقوق بشر را مبتنی بر بستر و جغرافیای فرهنگ دیگری میدانند. ریشه این دیدگاه به دوران مشروطیت بازمیگردد و در اینجا باید گفت نزاعی بین شیخ فضلالله با آخوندخراسانی و مرحوم نائینی صورت گرفته که البته این نزاع در مباحث استراتژیک نبوده است.
Read More »نگاهی به آخرین پایاننامههای حقوق بشر اسلامی
به مناسبت روز حقوق بشر اسلامی و کرامت انسانی، «شبکه اجتهاد» مهمترین پایاننامههای مرتبط با این موضوع که در ۵ سال اخیر دفاع شده است، جهت اطلاع پژوهشگران و علاقهمندان تقدیم میکند.
Read More »مجموعه مقالات پیرامون حقوق بشر اسلامی
به مناسبت روز جهانی حقوق بشراسلامی و کرامت انسانی شبکه اجتهاد، فهرستی از مهمترین مقالات نگاشته شده در ۵ سال اخیر پیرامون حقوق بشر را تهیه کرده که تقدیم خوانندگان محترم میگردد .
Read More »معرفی مهمترین آثار درباره حقوق بشر اسلامی
به کوشش شبکه اجتهاد فهرست بیش از ۵۵ کتاب در حوزه «حقوق بشر» و «حقوق بشردوستانه» تقدیم خوانندگان فرهیخته میشود.
Read More »