استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: برخی وقتی بحث حقابه مطرح میشود طبق نگاه قدیم میگویند قابل اجرا نیست ولی معتقدم حقابه منطق قویم و قوی فقهی دارد ولی باید به روز شود. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی، در نشست علمی «حقابه از منظر فقه و قانون» که از سوی مؤسسه دینپژوهان برگزار شد، با بیان اینکه بحث …
Read More »دیدگاه و گزارش
کارکرد روحانیت در نظام اسلامی؛ حکمران اسلامی یا رهبر مدنی؟
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ضمن طرح این پرسش که آیا استقرار نظام اسلامی میتواند برای روحانیت به مثابه رهبر مدنی فرصت باشد یا خیر، تصریح کرد: راهکاری که میشود برای تقویت روحانیت به مثابه رهبران مدنی ارائه کرد این است که آنها در عین حال که نظام سیاسی را پذیرفتند و با آن تعامل دارند، تعاملشان …
Read More »امام سجاد(ع)؛ از بازسازی تشکیلات شیعی تا ایجاد حکومت اسلامی
ائمه دنبال این خط و این هدف بودند: تشکیل حکومت اسلامی. وقتی که امام حسین(ع) در ماجرای کربلا به شهادت رسیدند و امام سجاد(ع) با آن وضع بیماری به اسارت درآمدند، در حقیقت مسئولیت امام سجاد(ع) از آن لحظه شروع شد. اگر تا آن تاریخ قرار بر این بود که امام حسن و امام حسین(ع) آن آینده را تأمین بکنند، …
Read More »بیانیه پایانی یازدهمین اجلاس رسمی مجلس خبرگان رهبری
یازدهمین اجلاس رسمی پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری عصر امروز، چهارشنبه ۳ اسفند، در ساختمان سابق مجلس شورای اسلامی با صدور بیانیهای ۱۰بندی به پایان رسید. به گزارش شبکه اجتهاد، متن این بیانیه که توسط استاد سیداحمد خاتمی، عضو هیئت رئیسه و سخنگوی مجلس خبرگان رهبری قرائت شد، به شرح ذیل است: بسم الله الرحمن الرحیم مجلس خبرگان رهبری در …
Read More »فقه حکومتی چندتباری و برمدار عقل است/ نباید برای اثبات ولایتفقیه و ضرورت تشکیل حکومت اسلامی بهچند روایت اکتفا کرد/ تبارشناسی فقه حکومتی؛ بهلحاظ جنس، اصل و ذاتیات
استاد حوزه علمیه خراسان ضمن تبیین نسبت فقه حکومتی با فقه سیاسی و بیان قلمروی سیاست؛ «تبار فقه حکومتی» را بهلحاظ جنس، اصل و ذاتیات؛ در پنج محور «وحیانی، نقلی، کلامی، فلسفی و عرفانی» برشمرد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشستها علمی مرکز تحقیقات اسلامی وابسته به آیتالله اشرفی شاهرودی، نشست علمی «تبارشناسی فقه حکومتی» با ارائه حجتالاسلام …
Read More »جریانشناسی نسبت دین و سیاست در جهان اسلام؛ پنج کلان نظریه درباره رابطه دین و سیاست
مسأله مناسبات دین و سیاست موضوع بحث ماست که به نظر میرسد امروز بخش زیادی از مشکلات مسلمانان نتیجه ابهامها و آسیبهای این مناسبات است. شبکه اجتهاد: طیفهای گستردهای در ذیل این مناسبات قابل تصور هستند و این طیفها گاهی تا مرز نزاع و درگیری با هم پیش میروند. به تعبیر بهتر ما امروز یک واقعیت بیرونی داریم که تفسیری …
Read More »امام (ره) ماندگاری نظریه ولایت فقیه را تضمین کرد/ ایشان اشبه الناس به امام معصوم را شایسته حکمرانی میدانست
حجتالاسلام والمسلمین ایزدهی با اشاره به اینکه امام خمینی(ره) هم مطرح کننده نظریه ولایت فقیه بود و هم ماندگاری آن را تضمین نمود، گفت: حضرت امام فرمود آن کسی که برای ما شریعت آورده قطعاً برای آن متصدی اجرا نیز تعیین کرده است. امام خمینی (ره) اشبه الناس به امام معصوم را شایسته حکمرانی میدانست و نوع نگاه ایشان مبتنی …
Read More »آیتالله صافی برای پرکردن حفرههای تئوریک نظام شخصاً وارد میشود و دیگران را هم دعوت میکند/ ایشان نظام جمهوری اسلامی را «رکن شدید» میدانست/ امامت در نظر آیتالله صافی یک عقیده تاریخی نیست
وقتی آیتالله صافی گلپایگانی از اراک رأی میآورند، پیشنهاد میشود که علما پیشنهاداتی برای قانون اساسی ارائه دهند. ایشان در یک مقدمهای طولانی، ۱۳ فصل و ۱۹۱ اصل، قانون اساسی موردنظر خود را پیشنهاد میدهد و با آن قاعده ذهنی وارد مجلس خبرگان میشود و از آن استفاده میکند. ایشان نهتنها خود وارد پرکردن حفرههای تئوریک نظام میشود بلکه دیگران …
Read More »نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه محقق نائینی حکومت را به دو نوع تملیکیه و ولایتیه تقسیم میکند، ابراز کرد: مرحوم نائینی بهطور مطلق عدم تصدی امر حکومت توسط فقها را منتفی ندانسته است. اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر مسعود معینیپور، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتگویی پیرامون ولایت در اندیشه فقهی سیاسی میرزای نائینی در توضیح …
Read More »زمینههای نظری مردمسالاری دینی در اندیشه سیاسی نائینی (ره)
عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: آیتالله نائینی از مشارکت سیاسی مردم صحبت میکنند و نظارت مردم در روندهای حاکمیت را جدی میدانند و میگویند ابتنای سلطنت اسلامی بر مشارکت مردم است. همچنین قائل به تفکیک قوا هستند و برای مشروطیتِ سلطنت و مشروعیت اجمالی آن مشارکت مردم را جدی میگیرند و اینکه همه کار نباید به صورت علی اطلاق …
Read More »دموکراسی و مشروعیت سیاسی در اندیشه آیتالله صافی گلپایگانی
حجتالاسلام نجفعلی غلامی در نشست علمی «فقه نظامسازی در جامعه منتظر در اندیشه آیتالله العظمی صافی گلپایگانی» گفت: ایشان در انتقاد از تفکر غرب در نظامسازی به نقد مستقیم دموکراسی غربی پرداخته و معتقد است که دموکراسی غربی از نظر اسلام مورد قبول نیست، زیرا بر مبنای اصالت رأی و عدم تعهد دینی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »آیه ۵۸ سوره نساء، میتواند از اصلیترین منابع فقه سیاسی باشد/ ایده دولت نگهبان درست نیست/ تأکید میرزای نائینی بر ولایت فقیه
پژوهشگر فقه سیاسی، به اشاره به آیه شریفه ۵۸ سوره مبارکه نساء، گفت: این آیه در فرهنگ فقهی و منابع فقهی ما آنچنان که باید مورد استفاده قرار نگرفته است، در حالی که این آیه میتواند، یکی از اصلیترین منابع فقه سیاسی قرار بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمد متقیان تبریزی، پژوهشگر فقه سیاسی، در ادامه سلسله مباحث بررسی …
Read More »حکمرانی اسلامی «مردم محور» و «ولایت پایه» است/ آزادی، عدالت و امنیت در حکمرانی اسلامی پیوند شبکهای دارند/ مهمترین امتیاز حکمرانی اسلامی، اشراب اخلاق در آن است/ لزوم ایجاد دستگاه حل مسئله
حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است؛ ممکن است گفته شود فساد ستیزی و کارآمدی در نظامهای لیبرال نیز وجود دارد پس چرا بهعنوان مزیت حکمرانی اسلامی ارائه شده است؛ اهداف دو نظام سیاسی متفاوت است و بایستههای حکمرانی بر اساسنامه مالک اشتر و عبارت «استصلاح اهلها» متناسب با وظایف حکومت و تلاش برای تحقق حیات طیبه است که …
Read More »نمیتوانیم بحث ولایت مطلقه را منهای بحث مصلحت عموم، مطرح کنیم/ فقیه باید تسلیم مصالح جامعه باشد!
تصور امام خمینی (ره) این بود که نیازهای جامعه بسیار بسیار گستردهتر و سیالتر از آن چیزی است که ما به شکل ثابت مجموعهای از احکام را از قبل مورد شناسایی قرار دادهایم و آنها را تبدیل به رسالههای عملیه کردهایم و برداشت ثابتی از شریعت به دست آوردهایم. ما نمیتوانیم در آن چارچوب به همه نیازهای مردم و جامعه …
Read More »جمع میان حکومت دینی و جمهوریت در اندیشه امام خمینی مبنایی است/ امام (ره) فقه را در مستوای اداره کلان جامعه میبیند
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، گفت: بسیاری از اسلامگرایان سیاسی در جهان اسلام روی خوشی به جمهوریت و مردم سالاری ندارند مثلا جریانات اسلامگرا در جهان اسلام مانند حزب التحریر به صراحت کتاب نوشتند و «دموکراسی» را نظام کفر قلمداد کردند و برخی مانند جریانات رادیکال اسلامگرا اساسا جمهوریت را مقابله با ربوبیت تشریعی الهی میدانند. ولی امام …
Read More »یک فدایی اسلام
شبکه اجتهاد: حرکت فداییان اسلام «یک حرکت اسلامى و ضد استعمارى و ضد استبدادى بود و حرکت مغتنم و بزرگى بود. منتها اینها مظلوم و غریب بودند. کار اینها آن روز خیلى دشوار بود.» حرکتی که تأثیر زیادی بر آیتالله خامنهای که آن زمان طلبهای نوجوان بود گذاشت: «همانوقت جرقههای انگیزش انقلاب اسلامی به وسیلهی نواب صفوی در من به …
Read More »نواندیشان در بحث محاربه دچار خطای روشی هستند/ سرانجام این روش به لغویت ارسال رسل منجر میشود/ برخی از مطالب نواندیشان دینی، نشاندهنده عقبماندن از زمانه است
یک اشکال روشی که نواندیشان با همین مساله دارند بسیار جالب است. در مورد مجازات محارب روایات را میگویند و کلمات فقها را میآورند و میگویند نباید مجازات محارب فلان مجازات باشد، من میگویم چرا شما به روایات و فقها تمسک میکنی؟ شما که تا دیروز میگفتید تمام آیات و روایات زمانمند و تاریخمند هستند. مجازات اقدام علیه امنیت ملی …
Read More »جُستارهایی فقهی و حقوقی محاربه
اعدام یکی از اغتشاشگران در هفتههای اخیر باعث شد برخی افراد شبهاتی وارد نمایند که حکم چنین فردی محاربه نیست. ازآنجاییکه محاربه و افساد فیالارض مانند دیگر مباحث فقهی و حقوقی بعضاً دارای چالشهای نظری است، «شبکه اجتهاد» برآن شد در جُستارهایی فقهی و حقوقی موضوع محاربه و افساد فیالارض را مورد مداقه قرار داده و به برخی شبهات پاسخ …
Read More »از شرایط ناراضی هستیم/ مردم انتظار دارند مشکلات را بهگوش مسئولین برسانیم/ نباید به آدم خوبِ بیعرضه مسئولیت اجرایی داد/ وعده حل مشکلات محقق نشد
مردم وفادار و علاقهمند به نظام هستند، اما مردم از ما گلایه دارند که چرا به مسئولین نسبت به مشکلات تذکر نمیدهیم، درحالیکه ما مکرر تذکر داده و میدهیم، اما اینکه چرا صداوسیما تذکرات مراجع را منعکس نمیکند، حتماً مصلحتی دارد، اما مردم انتظار دارند که مسئولین به این تذکرات ترتیب اثر دهند. ما برای دولت و مسئولین دعا میکنیم، …
Read More »چالش فقه حقوق شهروندی، مسائل غیرمسلمانان، غیرشیعیان و زنان است/ در فقه حقوق شهروندی، نباید نگاه حداکثری داشت
استاد مهریزی معتقد است با درنظرگرفتن فقه حداقلی، روشن میشود بسیاری از مسائل حقوق شهروندی، مسائلی عقلایی است؛ چون لازم نیست آنها را از منظر یک فقیه و با مبانی خاص در نظر بگیریم، اینها مسائلی است که عقلای عالم هر چه به آن رسیدند ما هم میتوانیم آن را مبنای عمل قرار دهیم. نهایتاً ما در حوزه فقه شهروندی …
Read More »تأثیرپذیری میرزای نائینی از کواکبی
مدرس حوزه علمیه قم گفت: عبدالرحمان کواکبی در کتاب طبایع الاستبداد، سلطنت تملیکیه را اسارت و تبعیض میداند همچنین سرفصل دیگر کتاب او، استبداد دینی و سیاسی است و در خاتمه هم در مورد قوای ملعونه استبداد بحث کرده است؛ او ابتدا استبداد را معنای لغوی کرده و بعد معنای اصطلاحی آن را بیان کرده و میرزای نائینی هم عین …
Read More »محاربه؛ از مفهوم تا مجازات
در حکم محارب بودن، ظاهراً درگیری عمومی لازم نیست؛ اما برای «محارب» درگیری عمومی لازم است، چرا که ناامنی اجتماعی را ایجاد میکند. بنابراین خود محارب، کسی است که یک إخافهی عمومی داشته باشد. منظور از إخافه عمومی یعنی ایجاد ترس عمومی در مردم است. البته منطقه این ترس عمومی میتواند گسترده یا غیرگسترده باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »آنچه در مأموریت هیئت اعزامی رهبر انقلاب به سیستان و بلوچستان گذشت
جلسه ما با علمای اهلسنت مقرر بود در نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در امور اهل سنّت سیستان و بلوچستان انجام شود، اطّلاع دادند که آقایان میگویند اگر میخواهید، برای دیدن ما به مسجد مکی بیاید. گفتیم دیدار باید اینجا باشد و تغییرپذیر نیست اما اینکه جهت سلام و تسلیت، چند دقیقهای آنجا بیاییم حرفی نداریم. نهایتاً پیشنهادی به ما …
Read More »پاسخ به چند شبهه درباره اجرای حدود در عصر غیبت
شبکه اجتهاد: در این روزها برخی افراد در پوشش فقه و اسلام، اجرای حدود را در عصر غیبت تعطیل معرفی میکنند و مدعیاند این کار جمهوری اسلامی دخالت در وظیفه امام معصوم است! در این راستا حجتالاسلام والمسلمین علی محمدی جورکویه، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به تبیین این موضوع پرداخته است. علی …
Read More »چیستی ماهیت محاربه، صدق عنوان محارب و مجوز مجازات اعدام
فتوای مشهور فقها همان فتوایی است که امام راحل اختیار کرده است؛ امام قائل شدند که نیازی به قتل و جرح در مجازات قتل نیست، همینکه «شهر سلاح» برای اخافه الناس کرد حاکم شرعی حق دارد حکم قتل او را بدهد، کما اینکه سایر مجازاتهای محارب هم برای او میتواند جاری شود و انتخاب نوع مجازات بنا به مصحلتی است …
Read More »اعدام در هنگام محاربه تضمینی برای رعایت حقوق بشر است/ مجازات محاربه نشانهای از توجه ویژه اسلام به امنیت مردم
حجتالاسلام باقرزاده، مجازات اعدام را ضمانت اجرای مؤثر حقوق بشر دانست و گفت: اگر مجازات جدی وجود نداشته باشد ضمانت اجرایی لازم وجود نخواهد داشت، وقتی در حقوق بشر قواعد حقوقی فقط به عنوان یک شعار دنبال شود و هیچگاه به این قواعد عمل نشود پس هیچ توجهی به ضمانت اجرای آن هم نمیشود. همچنین حجتالاسلام محمدی کرجی اظهار کرد: …
Read More »سیر مطالعاتی بحث مُحارب و مُحاربه
اختصاصی شبکه اجتهاد: بسته پیشنهادی «سیر مطالعاتی بحث مُحارب و مُحاربه» در پنج بخش «چیستی، گسترهشناسی و مصداقشناسی محارب و محاربه»، «نگاه تاریخی به حد محاربه»، «نسبت سنجی مفهومی و جرمشناختی بین “محاربه” با پدیدههای بغی، افساد فی الارض، “نافرمانی و اخلال مدنی»، «مبانی و معیارهای محاربه» و «آیا استفاده از سلاح در تحقق محاربه، شرط شده است؟» با معرفی …
Read More »«محاربه در فقه و قانون»؛ گزارشی از مناظره جلیل محبی و محسن برهانی + صوت
مناظره «محاربه در فقه و قانون» با حضور دکتر محسن برهانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و حجتالاسلام دکتر جلیل محبی عضو هیئت علمی مرکز پژوهشهای مجلس به همت بسیج دانشجویی دانشگاه، یکشنبه شب ۲۰ آذرماه در تالار آیتالله مهدوی کنی (ره) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر برهانی در ابتدای این نشست گفت: دوست داشتم در فضای آرامی …
Read More »پاسخ به برخی اشکال حقوقی، بهفرض وجود نیت تشجیع مردم در مرتکب و فقدان نیت اخافه و ارعاب
شبکه اجتهاد: عنصر معنوی جرائم عمدی از یک رکن اجباری و دو رکن اختیاری تشکیل شده است. تفاوت رکن اجباری با اختیاری آن است که قانونگذار نمیتواند در جرمی عمدی رکن اجباری را نادیده گرفته و شرط نکند لکن رکن اختیاری به دست شارع یا قانونگذار است و میتواند در جرمی از جرائم عمدی آن را قید کرده یا رها …
Read More »سیاههای در باب حکم اعدام یکی از محاربین اغتشاشات اخیر و اشکالات بر آن
شبکه اجتهاد: بعد از صدور رای دادگاه مبنی بر محارب بودن آقای محسن شکاری و تایید آن از سوی دیوان عالی کشور و سپس اجرای حکم، چند روزی است که چند نفری از دانشگاهیان و برخی حوزویان زبان به انتقاد گشوده و این حکم را هم از نظر فقهی و هم از نظر قانونی مخدوش دانسته و آن را ظلم …
Read More »