حکومت و قانون

اولین بحث در اندیشه سیاسی علامه فقیه، شیخ‌محمدحسین نائینی حکومت آرمانی است. از آنجا که بعضی نویسندگان و تحلیلگران اندیشه سیاسی نائینی از این نکته غفلت یا تغافل کرده و (مشروطه سلطنتی) را تنها حکومت مطلوب او دانسته‌اند، بررسی این مساله لازم و ضروری است، به‌ویژه که در تبیین اندیشه شخصیتی چون نائینی که هم دارای مبنای فکری در علوم …

شبکه اجتهاد: سخن گفتن از عدالت در نظر مرحوم علامه محمدرضا حکیمی به دو جهت کار دشواری است. اول اینکه مرحوم علامه حکیمی عدالت را زیسته‌اند و سخن گفتن درباره کسی که عمری با عدالت زندگی کرده است -و نه‌فقط درباره آن حرف زده است- سخت است. وقتی که خود انسان در مقام آن عمل قرار نمی‌گیرد و می‌خواهد درباره …

استاد سیفی مازندرانی در پاسخ به این شبهه که «سلمان رشدی سنی مذهب و حنفی مسلک است و بنابر قول مشهور که «ألزموا بما ألزموا به أنفسهم» پس لازم است که حاکم سنی حکم را صادر کند بیان نمود: اولاً این حکم قتل برای ساب النبی اختصاص به امامیه ندارد و ثانیاً در مذهب شیعه فقیه جامع بر همه‌‌ی مسلمین …

شبکه اجتهاد: «فقه سیاسی» شیعه به‌عنوان یک دانش فقهی که به استخراج و بیان احکام شرعی ناظر بر امور سیاسی می‌پردازد از ظرفیت‌ بسیاری برخوردار است ،اما ما از همه آن ظرفیت‌ها به قدر کفایت بهره ‌نگرفته‌ایم و لازم است فقه سیاسی ما در برخی امور ورودی جدی‌تر داشته باشد تا بتواند از این ظرفیت‌ها بهره‌مند شود. در این گفتار …

شبکه اجتهاد: تامین عدالت به‌ویژه در حوزه قضایی از مهم‌ترین رسالت‌های پیامبران الهی است و چون رسیدن به آن بدون حاکمیت ممکن نیست، تامین عدالت جزو اهداف نظام سیاسی الهی قرا می‌گیرد و رهبری نظام در این حوزه برخوردار از اختیارات و وظایفی می‌شود. «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِیدَ …

قرار بود که کتاب آیات شیطانی نقطه‌ی آغازی بر تحقیر نظام‌مند جهان اسلام باشد اما حکم قاطعانه‌ی امام خمینی رحمهالله‌علیه آن برنامه را از بین برد. زنجیره‌ی پلید توهین به اسلام از راه‌های مختلف دنبال می‌شود تا در جنگ اراده‌ها، اراده‌ی جهان اسلام را بشکند. تجربه‌ برخورد با آیات شیطانی به ما ثابت کرد «پایبندی بر اصول اسلامی و کوتاه …

شبکه اجتهاد: «وقتی صحبت از «حق الناس» یا همان «حقوق بشر» می‌شود انواعی از آن به ذهن همه می‌رسد. ۱. حق مالی دارایی: اینکه تصرف و غصب اموال مردم جز حق‌الناس است. گرانفروشی، احتکار، تقلب، غش در معامله؛ سرقت، کم‌فروشی، فریب در معامله، تدلیس و… نمونه‌ای از حق مردم است و کسی که از این طریق اموال مردم را به …

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به تقدم مصالح اخروی بر منافع دنیوی در حکمرانی حسینی، تفاوت‌های حکمرانی اسلامی و اموی را برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ‌والمسلمین نجف لک‌زایی در اولین قسمت از ویژه برنامه «مسیر» به تشریح موضوع حکمرانی پرداخت و گفت: با توجه به اینکه قیام امام حسین(ع) در تقابل با حکومت وقت بوده، …

شبکه اجتهاد: جامعه ایرانی در نسبت با قانون، جامعه‌ای چند پاره است: گروهی ولو اندک شیفته مظاهر زندگی غیرانسانی غربند که جهانشان با کسب درآمد و پول، لذت و شهوت نظم پیدا‌ می‌کند. اینان نه برای شریعت و احکام شرعی جایگاهی قائلند و نه برای قانون بما هو قانون. الزام شرعی و الزام قانونی حجاب در جامعه ایرانی برای این …

رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی، اظهار کرد: وقتی رویکرد اخباری توسط مرحوم وحید بهبهانی شکست می‌خورد و اجتهاد جای نص‌گرایی را می‌گیرد، شاهد آن هستیم که موضوع ولایت‌ فقیه و حکومت دینی به شکل گسترده در بین علما مطرح می‌شود. به تعبیری باید گفت رویکرد نص‌گرا شیعیان را صرفاً در روایات محدود کرده و موجب می‌شود فهم غلطی از دین داشته …

شبکه اجتهاد: بارها شنیده‌ایم که ترویج غدیر منافاتی با وحدت اسلامی ندارد و حتی در راستای وحدت اسلامی است. اما چگونه واقعه‌ای که‌ اختلاف در فهم آن، منجر به شکل‌گیری دو قطبِ مذهبی شیعه و سنی در دنیای اسلام شده، منافاتی با وحدت اسلامی ندارد؟! برای پاسخ به این سؤال باید بدانیم که معتقدان به عدم تنافی غدیر و وحدت …

شبکه اجتهاد: مسئله جانشینی پیامبر اعظم(ص) و رهبری امت اسلام یکی از قضایای مورد توجه مسلمانان از صدر اسلام تا به امروز بوده است. بخش بزرگی از رویدادهای سال‌ها و ماه‌های پایانی حیات مبارک رسول اکرم(ص) و حوادث پس از رحلت ایشان معطوف به چگونگی امامت و رهبری جامعه اسلامی دانسته می‌شود که آثار آن به باور بسیاری از مورخان …

ده‌ها نهاد دینی و علمی و شخصیت مسلمان اهل سنت انتخاب وی را دهن کجی حکومت سعودی به اسلام و شعائر مورد احترام مسلمانان در یکی از برترین روزهای نزد مسلمانان، توصیف کرده و حاجیانی که برای انجام مناسک خود در عرفات تجمع کرده‌‌‌اند را به عدم اقتدا به العیسی در نماز روز عرفه تشویق کردند. شبکه اجتهاد: حکومت سعودی …

مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه میرزای نائینی درصدد پی‌ریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی اسلامی بوده است، گفت: امثال اعضای نهضت آزادی در ابتدای پیروزی انقلاب و در مجلس تدوین قانون اساسی، درصدد سکولاریزه کردن مرحوم نائینی بودند، ولی آن عالم بزرگ درصدد پی‌ریزی عقلانیت دینی در نظام سیاسی بوده است. او فرهنگ سیاسی را به سه دسته …

مرحوم امام نظرشان این بود که فتوای شورای نگهبان معیار باشد. شاهدش این است که به نظریه تفصیلی که شورای نگهبان در سال ۶۳ ابراز کرد، اشکالی وارد نکردند و در عملکرد شورای نگهبان که فتوای امام را در پاره‌ای از موارد لحاظ نمی‌کردند و بر اساس فتوای خودشان که مغایر فتوای امام بود، عمل می‌کردند، ایشان اعتراضی نکردند. به …

حجت‌الاسلام ایزدهی گفت: آنچه فقه را در مرز دانش قرار می‌دهد این است که فقه همواره فرزند زمان خودش بوده است و اگر فقه فرزند و ناظر بر نیازهای زمان خودش نباشد و نگاه به آینده نداشته باشد، در فرآیند روزمرگی می‌ماند و به روزآمدی تبدیل نمی‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، مطابق دیدگاه آیت‌‌الله خامنه‌‌ای، فقه سیاسی گرایشی بینارشته‌ای است …

درسنامه «نظریه ولایت سیاسی فقیه» اثر غلامحسن مقیمی در ۳۵۳ صفحه در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پژوهش در حوزه اندیشه سیاسی از منظر دینی در راستای شناخت مبانی، سرشت و ساختار آن در سال‌‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ضرورتی انکار …

شبکه اجتهاد: در اولین سالگرد درگذشت داود فیرحی، سلسله یادداشت‌هایی از سید جواد طباطبایی در کانال تلگرامی وی انتشار یافت که در تداوم لحن تند و عتاب‌آلود طباطبایی، حاوی انتقادها و اتهام‌زنی‌هایی به فیرحی بود. پیش از آن نیز کتابی با عنوان «سکولاریسم پنهان»، حاوی گفتارها و نوشتارهایی از حجج‌اسلام والمسلمین سید محمدمهدی میرباقری، حمید پارسانیا، عبدالحسین خسروپناه و عده‌ای …

کتاب «بازاندیشی عدالت اجتماعی (چیستی، چرایی، قلمرو)» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۲۵۶ صفحه به چاپ رسید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) که در کنار عرصه‌‌هایی چون هرمنوتیک، فلسفه سیاسی، مباحث کلام جدید و …، سال‌‌ها در …

رهبر انقلاب در دیدار رئیس و مسئولان دستگاه قضایی، قوه قضائیه را رُکنی مهم و تأثیرگذار در مسائل کشور خواندند و توصیه‌هایی هشت‌گانه؛ عمل به سند تحول قوه قضائیه، مبارزه جدی با فساد، تشویق قضات و کارکنان شریف و زحمتکش، معطل نماندن هیچ‌یک از اختیارات و مأموریت‌های قانونی قوه، پیشگیری از جرم، تنظیم ارتباطات قوه قضائیه و ضابطان قضایی، مسئولیت …

استاد علیدوست اظهار کرد: نگاه به موضوع آب را، نباید تنها با پیگیری روایات اسلامی پیش برد، بلکه ادبیات عقلی مانند مقاصد شریعت می‌تواند باعث ایجاد گفتمان بین المللی در این مسئله شود، بر همین اساس پیشنهاد می‌شود، نسبت به موضوع آب، یک پرونده در دو قسمت سنتی (نگاه فقهی و روایی) و غیر سنتی (نگاه عقلی) تشکیل شود. به …

استاد کعبی گفت: رهبر انقلاب از نظریه تمدنی و فکر فاخر در حکمرانی برخوردار است که رهبری در این نظریه تمدنی دوگانه‌هایی مانند علم و ایمان، عقلانیت و معنویت، شریعت‌گرایی و مدنیت، جمهوریت و اسلامیت، عدالت و پیشرفت، اقتدار بازدارنده و قاطعیت و مرزبندی با دشمن و مهر و محبت و مدارای اجتماعی با مردم را در تفکر خود جمع …

شبکه اجتهاد: سوء استفاده از ناچاری مردم به مسکن، مجاز است به افزایش نامتعارف اجاره بهاء بیانجامد؟! اگر قیمت‌های نامتعارف موجب حرج مستاجرین باشد، آن مازادِ قیمت، آیا شرعاً مجاز است و صاحب ملک مالک آن می‌شود؟(۱) پاسخ اجمالی: مشهور فقهاء قیمت بیشتر از ثمن المثل در معاملات با مضطرین را مخلّ به رضایت او نمی‌دانند و حکم به جواز …

کتاب «رابطه فقه و حقوق در الگوی کلان نظام اسلامی، (سلسله نشست‌های علمی)» تقریر و تحقیق حجت‌الاسلام دکتر نصیراله حسنلو از پژوهشگران پژوهشگاه فقه نظام، در ۳۲۹ صفحه از سوی اندیشه ناب ماندگار، روانه بازار نشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد‌، با توجه به نوپدید بودن رویکرد کلان و نظام ساز به رابطه فقه و حقوق، برگزاری نشست‌های علمی و …

کتاب «فقه و امنیّت (امنیت پژوهی در تراث فقه شیعه)» اثر محمداسماعیل نباتیان به همت نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ۵۱۵ صفحه چاپ و منتشر شد. این پژوهش با تطبیق و رصد ابواب مختلف فقه در آثار فقهای شیعه تلاش کرده گزاره‌های فقهی ناظر بر امنیت از این منابع استفاده شود و زمینه تأملات فقه امنیت را فراهم …

کتاب نظام امارت اسلامی «الاماره الاسلامیه و نظامها» توسط قاضی القضات طالبان مولوی عبدالحکیم حقّانی تألیف و با مقدمه کوتاه ملاهبت الله آخندزاده به تازگی چاپ و منتشر شده است. کتاب سیصد و دوازده صفحه و به زبان عربی است که توسط مکتبه دارالعلوم الشرعیه منتشر گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، ملا هبت‌ الله بخش‌هایی از کتاب را خوانده …

مراجع معظم تقلید و اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، از برخی اقدامات رئیس قوه قضائیه قدردانی کردند و توصیه‌هایی را در خصوص برخی موضوعات و مشکلات مهم قضائی بیان داشتند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلام‌حسین محسنی اژه‌ای در هفتمین سفر رسمی استانی خود از بدو تصدی ریاست دستگاه قضا، روز پنجشنبه …

استاد حوزه علمیه قم، با اشاره به تاکید قرآن، قدم اول جلوگیری از توهین به مقدسات دینی را پرهیز مؤمنان از توهین به مقدسات دیگران دانست و افزود: البته از جریحه‌دار کردن احساسات میلیون‌ها انسان نمی‌توان گذشت اما باید مراقب بود، چون گاهی دشمن با خلق سوژه، دنبال تحریک مسلمانان علیه یکدیگرست. به گزارش شبکه اجتهاد، اخباری درباره اهانت یک …

دیدگاه حضرت امام اگرچه در کتب و آثار علمی که قبل از تشکیل نظام مطرح نموده‌اند بر اساس نظریه نصب استوار است که همان دیدگاه سنتی در فقه شیعه است بحث جایگاه مردم طرح نشده است. ولی پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی از شیوه حکمرانی و رفتار سیاسی ایشان و هم جملات منقول از ایشان بیانگر این حقیقت است …

استاد سیفی مازندرانی با اشاره به بازوی علمی بودن حوزه انقلابی برای امام خامنه‌ای اظهار کرد: جامعه مدرسین انقلابی، جامعه‌ای است که با انتشار مجله علمی فقهی، بازوی موضع گیری‌های مقام معظم رهبری باشد و ریشه فقهی، تفسیری و روایی مواضع رهبری را باید در مجله علمی جامعه مدرسین یافت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر سیفی مازندرانی، با اشاره …