حکومت و قانون

آیا شیخ فضل الله در اسناد، لوایح و مکتوباتش، سخنی در تأیید ولایت فقیه و مطلبی علیه سلاطین صاحب قدرت و غیر معصوم دارد؟ و نظر وی در این مسأله چیست؟ آیا سندی وجود دارد؟ این مقاله، نظر ایشان را درباره‌ «ولایت فقیه»، «سلطنت اسلامیه»، «صاحبان امر غیر معصوم و سلاطین صاحب قدرت»، «میزان اعتبار رأی اکثریت»، «منشأ قدرت» تبیین …

بر اساس قانون صدور فتوا که برای اولین بار در مصر تصویب شد فقط دارالفتاء و هیئت علمای بزرگ الازهر حق صدور فتوا دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، قانون ساماندهی به فتوا، به عنوان اولین قانونی که در زمینه ساماندهی فتوا به پارلمان ارائه می‌شود، دیروز توسط ۶۰ نماینده به رئیس پارلمان مصر تقدیم شد و رئیس پارلمان نیز بررسی …

حجت الاسلام وحدتی شبیری با اشاره به این که برخی احکام فقهی در سطح کلان به ضرر جامعه است، گفت: نیازی نیست هر چیزی که در فقه است را تبدیل به قانون کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسن وحدتی شبیری، عضو هیأت علمی دانشگاه قم، در مراسم تجلیل از پژوهشگران برتر مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی که …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی با بیان این که امروز سرنوشت دین در جامعه بر اساس قانون و چگونگی اجرای آن رقم می‌خورد، گفت: بدون قانون سخن گفتن از کاکرد دین در حوزه سیاست گذاری جامعه بی معنا است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی، در مراسم تجلیل از …

نشست علمی «ضرورت و ادله جرم انگاری توهین به مذاهب و ادیان رسمی کشور» با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین محسن ملک افضلی اردکانی مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه بین المللی المصطفی (ص) در حاشیه نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام ملک افضلی در این نشست ضمن اشاره به اصل دوازدهم قانونی اساسی اظهار …

فقه حکومتی علاوه بر نظارت بر فرد یک کل مستقل به عنوان جامعه را نیز در نظر دارد و علاوه بر توجه به شرایط فرد به آثار فتوا در جامعه نیز توجه دارد. همچنین فقه حکومتی برای نظامات و سازمان‌ها و قوه مجریه، قضاییه و مقننه نیز به استنباط می‌پردازد و علاوه بر مشروعیت وجود نهادها به تبیین الزامات و …

سازمان‌های بین‌المللی، شخصیت حقوقی هستند که می‌توانند مصداقی برای حکم فقهی قرار بگیرند؛ و می‌شود از قواعد فقهی برای حکم فقهی موضوعات و مسائل مرتبط با سازمان‌های بین‌المللی در اکثر مباحث استفاده و از آنها حکم استنباط کرد. به گزارش شبکه اجتهاد؛ کرسی ترویجی و عرضه و نقد ایده علمی با موضوع «نقش قواعد فقه سیاسی در تعامل دولت اسلامی …

برخی «فقه حکومتی» را به معنای نوعی خاص از رویکرد فقیه، معنا کرده‌اند که این صحیح نیست، چرا که بنا بر تعریف مشهور، فقه از مقوله علم است نه رویکرد و صحیح آن است که رویکرد اجتماعی را وصف «فقاهت» و روش استنباط بدانیم نه تعریف «فقه حکومتی». به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با عنوان «فقه حکومتی؛ چیستی، چرایی …

آیت‌الله اراکی با بیان اینکه هر سخنی که باعث آتش افروزی شود جرم است، گفت: اگر بخواهیم تشیع وحدت گرا داشته باشیم باید تشیع انگلیسی و امثال آن را منزوی کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری سی‌امین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با حضور آیت‌الله محسن اراکی دبیرکل مجمع تقریب مذاهب اسلامی صبح امروز در موزه شهدا برگزار شد. اراکی …

اگر بخواهیم حوزه علمیه انقلابی بماند، در دو زمینه باید کار شود؛ اول این‌که فقه اجتماعی اسلام را تقویت کنیم و طبیعتاً این فعالیت، از یک طرف مبانی علمی و اعتقادی آن، و از سوی دیگر، بصیرت سیاسی در عمل را شامل می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در سی‌ودومین نشست انجمن فارغ‌التحصیلان …

معنا و محدوده نظام چیست؟ چارچوب حفظ نظام عام یا حفظ نظام سیاسی چیست؟ آیا به هدف حفظ نظام هر کار لازمی می‌توان کرد و اطلاق دارد یا مقید است و نمی‌توان برای حفظ نظام هر اقدامی را انجام داد؟ در تزاحم ولو نسبی میان حفظ نظام عام اجتماعی و حفظ نظام سیاسی کدام مقدم است؟ شبکه اجتهاد: قاعده «وجوب …

همایش بین‌المللی «اسلام و حقوق بشردوستانه بین‌المللی”با حضور عالمان و محققان علوم اسلامی و سایر ادیان الهی، اساتید و پژوهشگران دانشگاهی از ایران و ۲۰ کشور جهان، همچنین شخصیت‌ها و فعالان حوزه حقوق بشردوستانه، طی دو روز در تاریخ ۱۷ و ۱۸ آذر ماه در شهر قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کنفرانس به ابتکار و همت مرکز …

به گزارش شبکه اجتهاد، دومین همایش بین‌المللی «اسلام و حقوق بشر دوستانه بین المللی»، به همت مرکز مطالعات تطبیقی اسلام و حقوق بشر دوستانه بین المللی، با حضور اندیشمندانی از ۲۰ کشور جهان ۱۸ آذرماه ۹۵ در شهر مقدس قم برگزار شد و شخصیت‌های داخلی و خارجی طی دو روز به سخنرانی و ارائه نظرات خود پرداختند.

رئیس مؤسسه امام خمینی(ره) تأکید کرد: در رأس حکومت باید ولی فقیه باشد تا اسلام را بتواند در امور سیاسی هم پیاده کند، فقیهی که فقط عبایش را سر می‌کشد و زیارت عاشورا می‌خواند و به خانه می‌رود و بر می‌گردد به درد این کار نمی‌خورد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام …

عضو هیأت علمی‌دانشکده حقوق دانشگاه تهران می‌گوید در قوانین ما هیچ تفاوتی فی‌مابین حقوق و تکالیف زن و مرد وجود ندارد؛ شریعت ما اصول اساسی و غیرقابل خدشه و غیرقابل انکار و بسیار روشنی در این زمینه دارد، همچنین مطالبی که در این خصوص مطرح می‌شود، به دلیل عدم مطالعه است. متأسفانه مطالب دینی و قوانین متخذه از شرع، در …

محمدجواد ارسطا در بررسی مسائل حقوقی کشور و ارتباط آن با فقه حکومتی عنوان کرد: بعد از پیروزی انقلاب ما در هنگامی که می‌خواستیم قوانین را بر اساس فقه اسلامی تدوین کنیم با یک چالش‌هایی روبرو شدیم که بعدها فهمیدیم این چالش‌ها ناشی از نحوه نگاه ما نسبت به فقه بوده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا …

پرونده «بررسی ازدواج برابر در فقه و قانون» با ۹ مقاله از سوی کارشناسان، کوشیده مفاد مفهوم «ازدواج برابر» را در نسبت با فضای بین‌المللی و حقوق داخلی بررسی نماید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بحث «ازدواج برابر» در چند سال اخیر از مباحثی است که توسط جریان‌های دفاع از حقوق زنان دنبال می‌شود، این مفهوم که ناظر بر برابری کامل …

بدون تردید مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی منحصر در هیچ حزب و جریانی نبود بلکه با اعتقاد به مبانی خود، به ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی و حوزه‌ علمیه و پاسخ به نیازهای روز مردم کوشید و این‌که برخی در صدد بهره‌گیری جناحی از ایشان باشند، ظلم به شخصیت و جایگاه علمی این فقیه مبرز است. شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی(ره) …

اگر یک عده بگویند احکام فردی را قبول داریم، اما احکام اجتماعی، سیاسی، قضایی و امثال این‌ها غیر قابل قبول است این می‌شود (نُؤمِنُ بِبَعضٍ وَنَکفُرُ بِبَعضٍ). لذا سکولاریسم به معنای جدایی ساحت سیاسی ـ اجتماعی از ساحت دینی، یک نوع کفر است. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین نشست علمی مرکز تحقیقات حکومت اسلامی دبیرخانه مجلس خبرگان با موضوع «حکومت …

قائلان این سخن معتقدند فقه حکومتی برای اداره یک کشور لازم و ضروری است، اما برای ایجاد تمدن، ما نیازمند فقه تمدنی هستیم! بدیهی این تشتت در حوزه تعریف و تبیین فقه حکومتی و عدم ارائه تعریفی جامع و مانع از آن، و عدم پرداخت دقیق و علمی به آن از سوی نهادها و موسسات و اندیشمندان متولی این امر، …

سیدجواد ورعی ضمن تشریح مبانی فقهی انقلاب اسلامی از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره)  گفت: تفاوت احکام امر به معروف و نهی از منکر با مبارزه با بدعتها در این نکته است که، سکوت در برابر بدعتها به تدریج موجب اضمحلال دین و تغییر و تحول در معارف و احکام دین می‌گردد، ولی ترک امر به معروف و نهی از منکر …

به لحاظ حکم اولیه تفاوت جدی بین دیدگاه مراجع نسبت به انقلاب وجود ندارد و تفاوت موضع‌گیری آن‌ها را باید به لحاظ احکام ثانویه و زمینه‌های پیدایش حکم ثانویه که به شناخت از شرایط سیاسی ـ اجتماعی و ظرفیت‌ها و نیز برخی ویژگی‌های شخصیتی برمی‌گردد، دنبال نمود. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «مقایسه مواضع امام خمینی و مراجع حوزه …

از مهم‌ترین آسیب‌های فقه حکومتی آن است که بر اساس فقه فردی بخواهیم جواب سیستمی و حکومتی به وضع موجود بدهیم. نباید مسائل فقه حکومتی را با فقه فردی جواب داد. در فقه حکومتی باید ساختارهای نظام و اعمال حاکمیت را به عنوان واحدی کلان نگاه کرد و متناسب با آن ساختار جواب متناسب با آن را داد. به گزارش …

اساسا بحث در ماهیت مدیریت اوقاف است و نظر سید این است که واقف می‌تواند بطور کلی جلوی دخالت حاکم را برای همیشه بگیرد وحتی با انقراض متولیان خاص هم سرپرستی با عموم مومنین از عدول خواهد بود و حاکم اجازه دخالت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی انتشار مقاله «حکومت زدایی از حرم»، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد عابدی استاد …

همایش فقه حکومتی از دیدگاه فقیه بصیر آیت‌الله مهدوی کنی(ره) و تجلیل از سه دهه تلاش‌های علمی ایشان با حضور روسای دفتر تبلیغات اسلامی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، دانشگاه امام صادق و جمعی از شخصیت‌های علمی حوزه و دانشگاه در محل پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد واعظی در همایش فقه …

به اعتقاد شیعه عنصر تقیه برگرفته از آیات قران و با روایات فراوانی از طرف معصومین مورد تاکید قرار گرفته است. اما در مقابل مخالفینی معتقدند تقیه عنصری ابداعی است که شیعیان به عنوان اقلیت دینی با استفاده از آن خود را در انزوای سیاسی قرار دادند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب تقیه در اندیشه سیاسی شیعه  به قلم حسین …

طرح مصلحت نظام سیاسی، پس از تشکیل نظام جمهوری اسلامی، در برخی ساحت‌ها موجب تحول فقه سیاسی شیعه شده است. نگارنده می‌کوشد نکاتی را که در بـحث تـحول فقه سیاسى شیعه برخاسته از مصلحت نقش دارد تبیین کند. شبکه اجتهاد: مـصلحت که گاهى اوقات بـیانگر اهـداف دین در حوزه روابط سیاسى – اجتماعى است، یکى از عناصر درونى دین و …

کرامت انسان می‌تواند به عنوان قاعده‌ی فقهی، آن هم یک قاعده‌ی فراگیر مطرح باشد به این معنا که هر جا اجرای حکمی باعث مخدوش شدن اصل کرامت انسان شد، آن حکم با استناد به قاعده‌ی کرامت محدود، کنترل و یا تعلیق شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهل‌وچهارمین شماره فصلنامه علمی – پژوهشی «پژوهش‌های فقه و حقوق اسلامی»(تابستان ۱۳۹۵) با هفت …

فقیهان شیعه گرچه در ابواب مختلف فقه به این اصل استناد جسته و بر اساس آن به عدم ولایت اشخاص بر دیگران فتوا داده‌اند، اما از چیستی این اصل و خاستگاه آن کمتر سخن گفته‌اند. با توجه به اهمیت این اصل در فقه شیعه؛ به خصوص در بحث حکومت و سیاست و تأثیر آن در نفی یا اثبات برخی از …

آنچه دراین مقاله مورد نظر است، نه احکام فقهی مربوط به عاشورا و نه تحلیل فقهی انگیزه و ماهیت عاشورا بلکه بررسی و ارزیابی این موضوع است که فقهای ما از چه منظری به عاشورا نگریسته‌اند و حرکت امام به عنوان سیره عملی معصوم چه نقشی در فقه سیاسی آنان داشته است. شبکه اجتهاد: فرجام تاریخی و دستاوردهای ماندنی عاشورا …