خداوند در شریعت خود مقاصد و اهدافی دارد، یعنی در بحث انزال کتب نظام و هدف وجود دارد و عدالت نیز پیشین دینی است و روش شارع نیز برای عقل قابل فهم است. شما باید نصوص را اصل قرار دهید و مقاصد را نیز نصوص تفسیر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج فقه و اصول …
Read More »همه مطالب
تزاحمات موجود در تعامل حکومت و مراجع
دکتر عبدالوهاب فراتی معتقد است باید فقیه حاکم را به گونهای قانع کرد که قرار نیست حکومت دینی، الزاماً بر نظرات او استوار باشد. اینکه فقیه حاکم، به این نتیجه برسد که خود معیار دینی بودن امور در دولتش میباشد، برای حکومت اسلامی خطرآفرین خواهد بود. شبکه اجتهاد: شیوهی تعامل جمهوری اسلامی ـ بهعنوان یک حکومت دینی ـ با مراجع …
Read More »پنهان شدن در پشت آرای شهید صدر/ نیازمند بازسازی نظامات براساس فقه هستیم
استاد سطح خارج حوزه علمیه تأکید کرد: باید مرزها روشن شود و مطالب خود را به شهید صدر منتسب نکنیم؛ گذر از فقه موضوعات به فقه نظامات ربطی به آرای شهید صدر ندارد. برخی چون میخواهند حرفی بگویند ولی از گفتنش واهمه دارند آن را به شهید صدر نسبت میدهند؛ در حالی که حرف خود را میزنند. لذا اگر گفته …
Read More »فهم نصوص شرعی در پرتو مقاصد الشریعه
این رویکرد، با تکیه به نصوص فرعی قرآن و سنت رسول خدا(ص) به کشف مقاصد شریعت همت مینماید. معرفت و فهم فقهی این گروه از متون و آموزههای دینی نه تنها با مقاصد و اهداف کلی نصوص آیات قرآن و سنت رسول(ص) بیگانه و ناسازگار نیست، بلکه پیوند ژرف و عمیق با آنها دارد و تنها میتوان آیات و روایات …
Read More »تأملات فقهی در حوزه قانونگذاری
این کتاب دربرگیرنده نظریات، آرا و افکار بزرگان حوزه فقه و قانون است که در یک مقدمه و شش نشست نوشته شده و هر نشست از شناسنامهای برخوردار است که در آن، ارائه دهندگان، ناقدان، دبیر علمی و دبیر اجرایی معرفی شدهاند و در پایان هر نشست، گزارشی تفصیلی از آن ارائه شده و این گزارش شامل سؤال و جواب …
Read More »عدم ابلاغ آییننامه اجرای احکام حدود و قصاص بعد از گذشت پنج سال/ حجتالله فتحی
متأسفانه بعد از گذشت پنج سال از قوانین حدود و قصاص و دیات موضوع ماده ۲۱۶ ق.م.ا. مصوب ۱۳۹۲ و ماده ۵۴۹ ق.آ.د.ک. مصوب ۱۳۹۲ هنوز آییننامه اجرایی آن تهیه و ابلاغ نشده است؛ حال سؤال این است که بر اساس کدام قانون و دستورالعمل احکام حدود و قصاص اجراء میشود؟ اگر در اجرای حدود و قصاص مجری دچار اشتباه …
Read More »طلاب برای ورود به پژوهشهای اسلامی، ابتدا به «مبانی اجتهاد» مسلط شوند/ تأکیدبر احیای آثار عالمان گذشته
آیتالله شبیری زنجانی، تخصص در اصول و فقه را برای ورود به بسیاری از پژوهشهای دینی ضروری دانست و گفت: طلبه قبل از آنکه وارد هر رشتهای در علوم اسلامی بشود مناسب است اصول و فقه را خوب خوانده باشد و به مبانی اجتهاد مسلط شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی روز گذشته در دیدار با اعضای …
Read More »نظامات حقوقی و علوم انسانی «فقه» را به پاسخگویی فرا میخوانند/ در مسیر پیشرفت باید سُنن اصیل حوزوی حفظ شود/ نگاه کلاسیک دانشگاهی به سطوح خارج، یک نگاه افراطی است
مدیر حوزههای علمیه فقه در گردهمایی مدیران مدارس فقهی تاکید کرد: ما باید در کارزا تعامل و گفت و گو و پاسخگویی به نظامات علمی و حقوقی و… توانمندی لازم را از خود نشان دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله علیرضا اعرافی در گردهمایی مدیران مدارس فقهی حوزه علمیه قم که در سالن آیتالله حائری مرکز مدیریت حوزههای علمیه در …
Read More »دعوت اکبرنژاد از استاد علیدوست برای مناظره دربارهی «روششناسی فقهی شیخ انصاری» و پاسخ شاگردان
اخیرا حجتالاسلام اکبرنژاد در نامهای سرگشاده از حجتالاسلام والمسلمین علیدوست برای مناظره دعوت کرده است که متعاقب آن برخی از شاگردان وی به پاسخ به نامه رئیس مؤسسه فقاهت پرداختند. به گزارش شبکه اجتهاد، در پی نامه سرگشاده حجتالاسلام محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و دعوت به مناظره کردن برخی از مجتهدان از جمله حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست استاد خارج …
Read More »وحدت و راه حلهایی برای گسترش همگرایی
زیر بنای وحدت در اندیشه سیاسی اسلام، توحید است. بی گمان اگر توحید که بنیادی ترین اصل در تمام ادیان الهی است، به درستی فهمیده شود، وحدت امت نیز قابل فهم خواهد بود. شبکه اجتهاد: وحدت و همگرایی هدفی عالی و آرمانی است که اگر به درستی تبیین شود و به تحقق برسد، گذشته عزتمندانه اسلام و مسلمانان را تداعی …
Read More »نشست «بررسی فقهی ترتیب اعمال منا» برگزار شد
رمی جمره، ذبح و حلق یا تقصیر به عنوان سه عمل واجب در روز عید قربان مطرح است، بحث در این است که آیا ترتیب در بین اینها لازم است یا خیر؟ آیا این ترتیب به نحو وجوبی است یا به نحو استحبابی؟ و یا این که مثل برخی از مراجع معاصر احتیاط در لزوم رعایت ترتیب است و بر …
Read More »مراحل چهارگانه تحلیل موضوع در روش فقهی آیتالله شاهرودی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه مرحوم آیتالله هاشمی شاهرودی با ذهنی منفتح، منضبط، علمی و فقاهتی، موضوع شناسی را به انجام رسانده است، گفت: استخراج و ارائه “روش تحلیل موضوع” از موضوع شناسی آیتالله شاهرودی در فقه مسائل مستحدثه، فرصتی کم نظیر برای حوزههای علمیه است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد مبلغی در نشست …
Read More »نهادهای دینی مصر علیه افراطگرایی/ راه اندازی آکادمی «تربیت مفتی»
الازهر، اوقاف و دارالافتای مصر در سال جدید میلادی با راه اندازی آکادمی تربیت مبلغ و مفتی به دنبال مقابله جدی با افراط گرایی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، آشفتگی در عرصه فتوا و صدور فتواهای متناقض، متضاد و جنجالی در سالهای اخیر سبب شده تا نهادهای دینی مصر با هدف ساماندهی به وضعیت ولنگاری فتوا همایشها، کنفرانسها و موسسههای متعددی …
Read More »رویکرد حداقلی سند الگوی پیشرفت به فقه اسلامی/ ضرورت توجه به ظرفیت نظامسازی فقه شیعی
همتی با انتقاد از رویکرد حداقلی سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به فقه اسلامی، بر ظرفیت فقه در جهت عملیسازی مبانی و غایات سند الگو تأکید کرد و از آن به عنوان ضامن مشروعیت سند الگو یاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام حیدر همتی، مدیر موسسه آموزش عالی حوزه امام رضا(ع)، در گفتوگویی به بررسی مسئله «الگوی اسلامی ایرانی …
Read More »عدهای تلاش دارند فتوای مرجعیت را بیارزش کنند/ روحانیت حافظ مردم است
استاد شیخ حسین انصاریان گفت: آنچیزی که دشمنان برای دست یافتن به آن سخت در تلاشند جدایی مردم از دین، روحانیت به ویژه مراجع معظم تقلید هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان در حسینیه آیتالله ابن الرضا(ع) خوانسار به تببین برنامههای دشمن برای ضربه زدن به دین و روحانیت اشاره کرد و اظهارداشت: برنامه دشمن این …
Read More »نظر آیتالله مکارم در رابطه با حکم شرعی «حرمت ابدی»/ ادله قانع کننده و کافی برای حرمت ابدی نداریم
آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه برخی میگویند اگر مادربزرگ بچهای، بچه را شیر دهد، مادر اصلی این بچه در خانه شوهر حرام ابدی میشود؛ ما درباره این مسئله مطالعه زیادی کرده و به این نتیجه رسیدیم که موجب حرام ابدی نمیشود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله ناصر مکارم شیرازی در درس خارج فقه در مسجد اعظم قم به یکی …
Read More »نهاد روحانیت و قوه قضا در دوراهی مظفری و مزارعی!/ سلمان کدیور
شبکه اجتهاد: این روزها دو خبر از مسئولان قوه قضائیه که هر دو روحانی نیز هستند، منتشر شده است. نخستین آن از قول حجتالاسلام مظفری، رئیس دادگستری خراسان رضوی است که فرمودهاند: «ما به نمایندگی از امام زمان و به نمایندگی از خدا در امور مردم دخالت میکنیم. اگر فردی در زمان طاغوت در زندان بود، حبسش از مجازات اخروی …
Read More »ظرفیت استخراج فقه نظامات از مکاسب شیخ اعظم/ در فقه نظامات باید سراغ مقاصد و نصوص مبین مقاصد برویم
استاد علیدوست با اشاره به اینکه مکاسب شیخ انصاری را میتوان با دو نگاه متفاوت تحلیل کرد، گفت: یکی نگاه بالفعل و دیگری نگاه ظرفیتی است؛ به نظر ما از مکاسب میتوان فقه نظامات را هم درآورد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «روش شناسی فقه و اجتهاد» به همت فرهنگستان علوم برگزار شد. آنچه در ادامه میخوانید مشروح مطالب …
Read More »اسلام و مسئله محیط زیست/ موجود زنده به لحاظ فقهی دارای حق است
اگر حق موجود زنده غصب شود و یا مورد تصرف و تجاوز قرار بگیرد، غاصب و متجاوز «ضامن» است و ملاک در مورد غصب و تجاوز، نظر خبره و کارشناس است و این که آیا حقی پایمال شده و اگر شده چگونه و تا چه حدودی بوده است و متناسب با آن چگونه باید آن را تدارک و جبران کرد …
Read More »پول اسلامی نداریم/ پول را عرف تعیین میکند و شریعت در این باره چیزی نگفته است
چیزی که مهم به شمار میآید این است که آیا ما پولی به نام پول اسلامی داریم که آن پول اسلامی عبارتست از طلا، این محل تأمل است و هیچ یک از فقهای ما چنین حرفی نمیزنند. البته اگر در نصوص درباره درهم و دینار صحبت شد یا به دلیل این است که میخواهد درباره طلا و نقره صحبت کند …
Read More »اگر حوزه، پژوهشگاه نظام است، پس باید بودجهاش را هم نظام تأمین کند/ وابستگی کامل حوزه به مردم، روحانیت را پوپولیست میکند!/ افزایش نقد به حوزه، به جهت عدم پاسخگوئی است
اینکه روحانیت به مردم وابسته باشد خوب است. مرحوم مطهری میفرمودند: خاصیت روحانیت شیعه این است که مردمی است. ولی این تیغ دو لب است چراکه وقتی مردمی شد حالت پوپولیستی ممکن است پیدا کند. به این معنا که آنچه مردم یا بانی دوست دارد را باید بگوید تا دعوت شود. بعد میبینیم طلبه سه نوبتکار میکند تا امورات خود …
Read More »فقه عفاف؛ حلقهای مفقود در تبویب فقه
استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم به سه جلد کتاب «فقه عفاف» اشاره کرد و گفت: کتاب فقه عفاف از دو جلد فقه فردی و اجتماعی تشکیل شده است و جلد سوم آن میتواند نتیجه مباحث فقهی در بخشهای قبل باشد و ذیل سیاستگذاری اجتماعی تعریف شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله همایشهای ملی الگوی زندگی عفیفانه …
Read More »یک سفارش بزرگ از یک استاد بزرگ به یک شاگرد بزرگ
شهید صدر بهعنوان یک دِین به نظام اسلامی، بهترین شاگردشان را خرج میکنند؛ اما برخی که از لحاظ نظری یا موارد شخصی با این نظام مشکل دارند میخواهند از لحاظ نظری ارتباط پشتوانه نظام با شهید صدر را قطع کنند و بهترین راه را نیز این دیدند که بگویند این نعم الخلف یا بهترین جایگزین، امتداد استادش نیست؛ در حالی …
Read More »الگووارهای نوین در ساختارشناسی فقه
در این مقاله، ساختار شناسی علم فقه از نگاه نظام سازی اصطلاحات و تاثیر آن در ارائه ساختار منطقی علم فقه، به عنوان راهبردی اساسی، بررسی میشود. همچنین، با مروری بر دسته بندی رایج فقه برای تقسیم بندی آن الگویی پیشنهاد میشود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نود و چهارمین شماره فصلنامه علمی- پژوهشی «کاوشی نو در فقه» (تابستان ۱۳۹۷) به …
Read More »کارآمدی نظام اسلامی در گرو دولتسازی و برطرف کردن خلأهای قانونی است/ تجربه تولید بینش حوزوی و دانش دانشگاهی در نظام اسلامی کارآمد بوده است
حوزه باید علوم راهبردی و بینش تولید کند و دانشگاه وظیفه دارد تولید دانش داشته باشد و کارشناس تربیت کند که الان در حوزه تحولاتی معطوف به حکمت مدنی صورت میگیرد و قم در آینده پیشتاز حکمت سیاسی و اجتماعی خواهد بود؛ همچنین تجربه دانشگاههایی همچون دانشگاه باقرالعلوم(ع) براساس بینش حوزوی و دانش دانشگاهی بسیار کارآمد بوده است؛ تا جایی …
Read More »حاکمیت قانون الهی بر رسولان و حاکمان/ محمد عابدی
قانون پایه اقدامات مجریان در هر نظام سیاسی و مقدم بر اجراست و شأن قانونگذاری ارتباط محکمی با رهبری دارد، لذا در نظامهای سیاسی به نوع تعامل رهبری با قانونگذاری اهمیت زیادی داده میشود، یکی از مباحث مهم چگونگی رابطه رهبری با قانون است. اختصاصی شبکه اجتهاد: با توجه به این که نظام سیاسی تأثیر مهمی در سرنوشت شهروندان دارد …
Read More »برخلاف نظر منکران تحزب در اسلام، حزب با ادلۀ ولایت فقیه نیز در تعارض نیست
ما حزب را ذیل حکومت ولایی تعریف کردهایم و نه در عرض آن، ثانیاً اگر در موردی هم حزب در مقابل ولیِّ فقیه قرارگرفت، باز راه مخالفت و جداشدن از حزب برای اعضای آن بسته نیست. علاوه بر اینکه در موارد تعارض و تزاحم راههای علاج وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر علوم …
Read More »امکان ندارد کسی فقیه باشد اما ضد ولایتفقیه باشد/ اگر غیرمتخصصان در مورد ولایتفقیه صحبت نمیکردند، امروز اینقدر مشکل نداشتیم/ پیشینه تاریخی ولایتفقیه را مطالعه کنیم
برخی معتقدند امام(ره) ولایت مطلقه را قبل از انقلاب نگفته بود. خیلی بدفهمی داریم ما؛ یعنی در ولایتفقیه اگر کسانی که تخصص نداشتند صحبت نمیکردند، ما امروز اینقدر مشکل نداشتیم. کسانی بدون مطالعه و تحقیق و بررسی آمدهاند و صحبت کردهاند و الآن ما کلی باید وقت صرف کنیم و بگوییم که آنها درست نیست. یکی از بزرگان در یک …
Read More »چرا آیتالله مکارم خلق پول بانکی را حرام اعلام کرد؟
سرپرست اسبق وزارت اقتصاد اظهار کرد: خلق پولی که الان اتفاق میافتد وارد چرخه تولید نمیشود و در چنین شرایطی صرفاً ضرر و زیان جامعه را در پی دارد. به همین دلیل آیتالله مکارمشیرازی خلق پول را در شرایط موجود حرام اعلام کردهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب در پی تدوین الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت که در …
Read More »نحوه ورود آیتالله شاهرودی به مباحث فقهی بسیار راهگشا بود/ نظرات فقهی دقیق و متقنی در جلسات شورای نگهبان ارائه میداد/ روشنبینیهای فقیه مجاهد در ساحتهای فقهی مورد نیاز جامعه
در مسألهی مالیات و عوارض. یک مسألهی مهمی آنجا هست که خب اولاً پایههای فقهیاش چیست؟ چرا حکومت میتواند مالیات بگیرد؟ چرا عوارض میتواند بگیرد؟ بعد حالا بر تقدیر اینکه عوارض میتواند بگیرد یا مالیات میگیرد آیا این یک تکلیف است و یا اینکه یک حکم وضعی است؟ یعنی بعد از اینکه حکومت اسلامی مصوب کرد که باید مالیات و …
Read More »