دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

در چنین شرایطی، چقدر نظرات آقای نصیری با محکمات دیدگاه‌‌‌های امام درباره فقه، درباره حکومت اسلامی و ولایت فقیه در دوران غیبت و بحث تمدن سازی و غیره انطباق دارد؟ به نظر می‌رسد یا جناب آقای نصیری سخنان صریح امام درباره رسالت حاکمیت اسلامی را ملاحظه نکرده‌اند و یا انتظار دارند نیروهای انقلاب به جای اندیشه‌‌‌های امام (ره) از اندیشه‌‌‌های …

بشیریه می‌گوید: «دانش‌نامه عدالت کیفری کودکان و نوجوانان» تنوع خوبی دارد. همه قاره‌ها را در برمی‌گیرد. نظام حقوقی استرالیا، نظام حقوقی آمریکا، در آفریقا نمونه‌هایی مانند نامیبیا، در آسیا از یک سو ایران و از سوی دیگر ژاپن و چین. در اروپا هم تعداد زیادی از کشورها از شرق و غرب و نیز انگلستان را در کتاب مشاهده می‌کنیم. به …

شبکه اجتهاد: برخی گفتگوها در میان عامه مردم و شاید برخی خواص، در خصوص منزلت روحانیت، تلنگری است تا پاسخ درستی در اختیار مخاطبان قرار داد، یکی از کتبی که این روزها در پی پاسخ به سوالات مردم در خصوص کاهش یا افزایش منزلت روحانیت است، توسط حجت‌الاسلام وحید نجفی نوشته شده و موسسه صراط مبین آن را تهیه و …

شبکه اجتهاد: با اظهارات اخیر یکی از اساتید حوزه درباره فقدان نظام سازی در فقه، دوباره بحث فقه نظام ساز در محافل حوزوی مطرح شده است. بالاخره فقه نظام ساز است یا خیر؟ اولین نکته مهم این است که اساسا مساله و معضله عدم کفایت فقه سنتی و موجود برای اداره جامعه مربوط به یک قرن اخیر است و در …

اختصاصی شبکه اجتهاد: پیرامون «روش‏‌شناسی و متدولوژی نظام‏‌سازی قرآنی»  دو معنا محتمل است: اول) معنای اول این است که قرآن کریم برای نظام‏‌سازی چه روش‌‏هایی را پیشنهاد داده و یا از چه روش‏‌هایی بهره برده است؟ آیا از روش‏‌های عقلایی و موجود بهره برده و به اصطلاح در این حوزه به صورت امضائی و پذیرش یک یا چند روش‏ از …

شبکه اجتهاد: اخیراً یکی از فضلاء و بزرگواران حوزه علمیه قم در طی سخنانی گفته است:«مرحوم آقای صدر در همان مسئله اقتصادنا که به نظرم متأثر از وجود نظام‌های سرمایه‌داری، نظام‌‌‌های اقتصادی سرمایه داری یا نظام‌های اقتصادی کمونیستی است که این اندیشه در ذهنش جرقه زد که باید خود اقتصاد در اسلام یک نظام داشته باشد و دنبال کشف نظام …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، استاد شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی در دومین همایش نکوداشت مرحوم آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی در بخشی از سخنان خود اظهار داشت: تاکنون که ما این مقدار در فقه کار کرده‌ایم چیزی به نام نظام ندیده‌ایم، این عناوین نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام قضایی، نباید چشم و گوش ما را پر کند که بگوییم اسلام نظام …

آن زمان که مرحوم صاحب عروه استفتاء را در باب بیمه پاسخ داد، باید بحث‌های استدلالی را در این باره پیش می‌بردیم. امروزه می‌بینیم که بحث‌های صورت گرفته در باب اجاره چقدر زیاد است؛ اما در باب بیمه بحث‌های استدلالی کم است! پرداختن به مسئلۀ بیمه از ضرورت عصر جدید به شمار می‌آید و باید این بحث را شروع کنیم …

شبکه اجتهاد: پس از اختلاف نظر بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان درسال ۱۳۶۶ بر سر قانون کار که یک لایحه مهم محسوب می‌شد و در عین حال اختلاف جدّی بین مجلس و شورای نگهبان را به وجود آورده بود، برخی سران نظام طی نامه‌ای از حضرت امام رحمت الله علیه درخواست راه حل نمودند. حضرت امام با اندیشه …

تطبیق دادن و اشاره کردن با اسم از ضروریات نیست؛ خصوصاً جانب تبری به جهت اعتقادی و قلبی بر می‌گردد. از اعمال جوارحی و بدنی نیست مثل زبان و چیزهای دیگر. تبری عملی قلبی است. شبکه اجتهاد: بعضی اشکال می‌کنند که از طرفی تبری جزء فروع تشیع است و از طرفی هم می‌گویند سب و لعن نکنید یعنی دست از …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید حسن مدرس (۱۳۱۶-۱۲۴۹ش) از مهم‌ترین مجتهدان شیعه است که نامش با سیاست گره خورده و نیز گفته می‌شود از نخستین کسانی است که به تدریس نهج‌البلاغه در حوزه‌های علمیه پرداخته است. از اندیشه‌ سیاسی مدرس می‌توان نکاتی کاربردی برگرفت و تا این زمانه‌ نیز آن را امتداد داد. به عنوان نمونه، وی بر این باور بود …

شبکه اجتهاد: کتاب «نظام آموزشی حوزه: جستاری پیرامون نظام آموزشی و متون درسی حوزه‌های علمیه»، مجموعه‌ای حاوی دیدگاه‌ها و نظرات ارکان متعدد و مختلف حوزه‌های علمیه درباره روزآمدسازی متون درسی است، که غالبا از انعکاس مفصل رویکردهای مخالف تغییر در متون درسی اجتناب کرده، و در بخش‌هایی از جمله نظرسنجی و مصاحبه‌ها، اشاراتی به نظرات مخالف هم داشته است. این …

شبکه اجتهاد: زیدیان مکتب قدیم کوفه در عصر ابو خالد واسطی و بعد از او در دوران راویان او تا عصر احمد بن عیسی بن زید و شاگردانش مانند محمد بن منصور مرادی و شاگردان او به روایات و فقه امامان شیعی و از همه مهمتر امامین باقر و صادق (ع) اعتنا داشتند. خود قاسم رسی و سنت‌ هادوی از …

شبکه اجتهاد: در هفته هفته‌ی وحدت تلاش می‌شود تا با تکیّه بر ضرورت هم‌دلی و وحدت در میان مسلمانان، نه تنها اختلاف شیعه و سنّی بر سرِ تاریخ تولّد پیامبر (صل‌ّالله علیه و آله) حل شود، که کلّ اختلافات تاریخی آن‌ها کم‌اهمیّت نشان داده شده و راه برای ایجاد وحدت میان‌شان هموار گردد. در این هفته سمینارهایی با مشارکت عالمان …

شبکه اجتهاد: تقریب، از زمان سید جمال در سطح نخبگانی باقی مانده‌ است. این نخبگانی بودن تقریب، خود را در ساحت نخبگانیِ سیاسی، مذهبی یا فرهنگی نشان می‌دهد. ویژگی‌ خاصی که به یک تعبیر می‌توان آن را «میراث نخبگانی پروژه‌ی سیدجمالی تقریب» نامید. به تعبیری پاشنه‌ی آشیل تقریب در تمام طول عمر حدود یک قرنی‌اش در دوران معاصر، سرایت تقریب …

بی‌پرده باید گفت که همه شاخص‌ها نشان می‌دهد که کنفرانس وحدت اسلامی همچون سایر قطعات پروژه تقریب در این کشور، سالهاست که از کار افتاده و این پیکره نیازمند یک تعمیر بلکه تعویض اساسی است. شبکه اجتهاد: سی و دومین اجلاس بین المللی وحدت اسلامی امروز ۵ آذرماه در غیاب نمایندگان رسمی مذاهب اسلامی و بدون حضور رهبران سیاسی جهان …

شبکه اجتهاد: «من بعد از بحران سوریه به این نتیجه رسیدم که اصل اختلافات سیاسی است و تا در سطح سیاسی وحدتی شکل نگیرد، وحدت اسلامی تحقق نخواهد پذیرفت. تمام تلاش‌‌‌های تقریبی ‌‌آیت‌الله واعظ زاده، تسخیری و علمای تقریبی اهل سنت با یک حادثه سیاسی مثل بحران سوریه از بین رفت و اوضاع نه تنها به حالت اول که به …

بحث فقه بازی‌های رایانه‌ای به‌طور کلی وارد بحث فضای مجازی نمی‌شود؛ بلکه گرایشی از آن است و بحث فضای مجازی بسیار گسترده‌تر و دارای مسایل متعدد است که می‌توانیم، قالب‌های کلی آن را عرض کنیم که یک فقیه برای ورود به این عرصه نیاز به چه توانایی‌هایی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، امروزه فضای مجازی و سایبری، فضایی است که …

شبکه اجتهاد: در برخى مقالات تصور شده که با مصلحت گرایى می‌توان در نصوص قرآنى و حدیثى تصرف کرد، این موضوع در این مقاله مورد بررسى قرار گرفته است. در مکتب عدلیه، افعال الهى در تکوین و تشریع با غرض و هدف همراه می‌باشد و ساحت حق تعالى از هر کار لغو و بیهوده منزه است و اراده او بر …

علامه طباطبایى (ره) در بحث اعتباریات و علوم غیرحقیقیه، اعتبار را عبارت دانسته است از: «اعطاى حد چیزى به شى‏ء دیگرى که این حد را ندارد. از جمله اعتبارها یا به گفته جان سرل، حقایق نهادی که زندگی اقتصادی بشر را متحول ساخت، پول است». شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسّلی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، در یادداشتی …

آثار فیرحی تا چه حد توانسته است در عرف و هنجارهای مرسوم حاکم بر حوزه علمیه و فضای تفکر فقهی تاثیر بگذارد و رویکرد حاکم بر آن را متحول سازد؟ شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی میرموسوی رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه مفید، برای نشست «در کجا ایستاده‌ایم؟ نگاهی به آورده‌ها و بایسته‌های دکتر داود فیرحی در دانش سیاست» چنین …

«نظام‌های مدرن مبتنی بر معرفت‌شناسی خاصی است؛ فقیه باید از این ساختارهای انحصارگر تجربه، گذار نماید و خودش ساختار جدیدی بر اساس منطق معرفتی اسلام ارائه دهد و سپس بر اساس منطق معرفتی جدید، فتوا صادر نماید؛ در صورت اتکای فقیه به موضوع‌شناسی یا موضوع‌سازی پوزیتیویسمی، فقه گرفتار نوعی سکولاری‌شدن خواهد شد» شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهش مؤسسه …

مولف کتاب «موسیقی بر ضرب‌آهنگ فقه و قانون» می‌گوید: همچنان شاهد دیدگاه‌های مخالف در این حوزه هستیم و علی‌رغم وجود نهادهای قانونی مرتبط با این هنر در کشور، شاهد تسری دیدگاه فقهی سنتی هستیم به نوعی که حتی در حوزه موسیقی سنتی نیز همچنان با چالش‌هایی مواجه بوده‌ایم. به گزارش شبکه اجتهاد، موسیقی همواره از جمله موضوعات مبهم فقهی بوده …

آیت‌الله اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به تماس‌های تهدیدآمیز یا تطمیع‌گرانه از سفارتخانه‌های آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی با مهمانان این کنفرانس گفت: حامد کرزای و نوری مالکی، مهمانان شاخص این دوره هستند. همچنین قریب به ۱۰-۱۲ وزیر خارجه و وزیر اوقاف و شؤون دینی و مفتی‌های اهل تسنن حضور پیدا خواهند کرد. به گزارش شبکه …

شبکه اجتهاد: در میان مراجع تقلید شیعه بوده‌اند فقهایی که مشی مبارزاتی برجسته‌ای از خود بر جای گذاشتند. میرزا فتح‌الله نمازی غروی اصفهانی(۱۳۳۹-۱۲۶۶ق) مشهور به شیخ‌الشریعه از آن جمله بود. در کارنامه‌ وی هشت فتوای جهاد علیه استعمارگران بریتانیایی بر جای مانده است. میرزا فتح‌الله در ۱۲ ربیع الاول ۱۲۶۶قمری در اصفهان به دنیا آمد. خاندان وی از خانواده مشهور …

حجت‌الاسلام زیبایی نژاد می‌گوید از نظر علامه مرد و زن به‌لحاظ تکوینی هم تفاوت دارند و هم تفاضل؛ یعنی مرد برتر و عقلش بیشتر است اما این تفاضل ملاک ارزشی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، علامه طباطبایی به‌واسطه شخصیت جامع علمی و فلسفی‌ای که دارد، در حاشیه آثارش درباره امور گوناگونی اظهار نظر کرده است. یکی از این موضوعات، «زن …

شبکه اجتهاد: گاه و بیگاه می‌بینم برخی این بحث را مطرح می‌کنند که علم اصول در ادوار و سده‌های اخیر تورم پیدا کرده و حاوی مباحثی است که ارتباطی با فرایند اجتهاد و تفقه در احکام شرعی ندارد. نتیجه هم گرفته می‌شود که باید علم اصول را پاکسازی و مختصر و مفیدش کرد. اگر از نقطه نظر ضرورت‌ها و بایسته‌های …

برای درک بهتر از سهم عربستان در افزایش تنش مذهبی می‌توان نگاهی به هزینه‌های سنگین این کشور در مناطق مختلف جهان انداخت. علاوه بر درصدی از فروش نفت، وهابیون عربستانی با سرمایه‌ای برابر با ۶ درصد سود ناخالص ملی خود و گاهی به ۷٫۷ درصد از آن، به نشر تفکرات تنش‌زای خود در ۷۰ کشور جهان پرداخته است. به گزارش …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله شیخ محمّد سند از جمله مدرسین عالی رتبه فقه و اصول در حوزۀ نجف است. تقریراتی که از ایشان تحت عنوان فقه المصارف و النقود در رابطه با مباحث مالی از جمله ضمان الفعل و عقد التأمین به طبع رسیده ما را بر آن داشت که گفتگویی در زمینۀ بیمه با ایشان انجام دهیم. معوّض دانستن …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مسئلۀ تعاون در فقه فردی و اجتماعی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. خداوند متعال در این باره در قرآن‌ می‌فرماید: تعاونوا علی البرّ و التّقوی و لاتعاونوا علی الإثم و العدوان. یکی از مواضع عامّ البلوایی که امروزه‌ می‌تواند مصداق فراز ایجابی و یا تحریمی این آیۀ شریفه باشد و متأسّفانه از آن غفلت شده است، مسئلۀ …