حجتالاسلام عابد به تبیین چیستی بحث و مدعای استاد شیخ محمد سند پرداخت و بیان داشت که ایشان در کتاب «الغلو و الفرق الباطنیه» مدعی هستند که سران غلات همچون عبد الله بن سبأ، ابوالخطاب، مغیره بن سعید قائل به الوهیت یا پیامبری ائمه علیهمالسلام نبودهاند، و حتی برای خویش نیز مقام نبوت مدعی نشده و مهمترین اشتباه و خطای …
Read More »آخرین اخبار
مدل حل مسئله در احکام فقهی ناسازگار با حقوق شهروندی زنان
زهرا صراف گفت: اصول و مبانی که برای چنین مدلی در نظر گرفتم، یکی کرامت انسان است، حق آزادی انسان، نبود تفاوت جوهری میان زن و مرد و نفی مهتری، یعنی یک مزیت سلطهآوری به صورت دائمی برای مردان نسبت به زنان وجود ندارد. اصل بودن قرآن در استنباطات فقهی، انحصار روایات به موارد خودشان، تأسیسی نبودن بعضی از احکام، …
Read More »دموکراسی و مشروعیت سیاسی در اندیشه آیتالله صافی گلپایگانی
حجتالاسلام نجفعلی غلامی در نشست علمی «فقه نظامسازی در جامعه منتظر در اندیشه آیتالله العظمی صافی گلپایگانی» گفت: ایشان در انتقاد از تفکر غرب در نظامسازی به نقد مستقیم دموکراسی غربی پرداخته و معتقد است که دموکراسی غربی از نظر اسلام مورد قبول نیست، زیرا بر مبنای اصالت رأی و عدم تعهد دینی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین …
Read More »موسایی: بانکداری اسلامی از همان ابتدا استحاله شد!/ سبحانی: رسیدن به بانکداری بدون بهره شدنی است
موسایی گفت: بانکداری اسلامی از همان ابتدا دچار استحاله شده بوده و به تازگی این اتفاق نیفتاده است. این استحاله نیز تنها در موضوع تغییر قوانین میتواند مصداق داشته باشد. ما در نگاه سیستمی باید اهداف، روشها و ابزار را در نظر بگیریم. تا زمانی که تغییرات اساسی در مبانی فقه بانکداری اسلامی صورت نگیرد ما به موفقیت دست پیدا …
Read More »خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه
استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به چیستی خصائص الشریعه گفت: حداقل دو فایده بر شناخت خصائص مترتب است و هر دوی آنها منهجی و روشی هستند و اگر این دو درست باشد باید به فلسفه شریعت بهعنوان علم ضروری نگاه کنیم. فایده اول این است که یک آگاهی و احاطه علمی را به فقیه میبخشد که در هنگام …
Read More »جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای آیتالله خامنهای
«جوابِ سلام پیامکی»، «وصیت به تقسیم نشدن ارث»، «مطالبۀ قیمت در اختلاف متراژ ملک با سند»، «پیدا کردن پرندۀ زینتی» و «وقف خانه و شرط سکونت»، از جمله استفتائات مطابق با فتوای رهبر معظم انقلاب است که اخیراً منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (بهمنماه ۱۴۰۱) مطابق با فتوای حضرت آیتالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، ۹ …
Read More »گزارشی از آیین تجلیل از مقام علمی آیتالله مرتضوی و رونمایی از «شرح زیارت جامعه کبیره»
استاد مرتضوی در این اثر نکتهای را از خود بیان نمیکنند بلکه همه سخنان را مستند میکنند که نشاندهنده همان شیوه فقهی ایشان یعنی «وثوق السندی» است. ایشان اصرار دارند که باید ریشه روایی و قرآنی هرکدام از عبارات زیارت آورده شود تا اثبات شود هیچ غلو و بزرگنمایی در این زیارت وجود ندارد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین رونمایی …
Read More »آیه ۵۸ سوره نساء، میتواند از اصلیترین منابع فقه سیاسی باشد/ ایده دولت نگهبان درست نیست/ تأکید میرزای نائینی بر ولایت فقیه
پژوهشگر فقه سیاسی، به اشاره به آیه شریفه ۵۸ سوره مبارکه نساء، گفت: این آیه در فرهنگ فقهی و منابع فقهی ما آنچنان که باید مورد استفاده قرار نگرفته است، در حالی که این آیه میتواند، یکی از اصلیترین منابع فقه سیاسی قرار بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام محمد متقیان تبریزی، پژوهشگر فقه سیاسی، در ادامه سلسله مباحث بررسی …
Read More »لویاتان «فقه حقوق شهروندی»/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مفهوم «شهروندی»، اساساً سابقه چندانی ندارد، بنابراین اینکه فقه اسلامی نیز تا سالهای اخیر هیچگاه بهصورت جدی بدان نپرداخته است، اشکالی را متوجه آن نمیسازد. مراد از شهروند در این نوشتار، «تابعیت» یک کشور است؛ بنابراین عنوان «شهر» که در این ترکیب بهکاررفته، عنوانی رهزن است و نباید موجب اختصاص آن به شهرنشینان و حذف روستانشینان و …
Read More »احکام شرعی نباید به خاطر قاعده تنفیر از دین تعطیل شود/ تاثیر مقبولیت اجتماعی در اجرای احکام
استاد فقه و حقوق دانشگاه آزاد ضمن نقد و بررسی قاعده تنفیر از دین تصریح کرد: طبق قاعده تنفیر نباید در رفتار بهگونهای عمل کنیم که زدگی از دین ایجاد کند با این حال معنایش این نیست که تصور کنیم اگر حکمی از احکام شرعی را اجرا کنیم تنفیر میآورد، آن را رها کنیم. شبکه اجتهاد: بسیاری از کارشناسان معتقدند …
Read More »حکمرانی اسلامی «مردم محور» و «ولایت پایه» است/ آزادی، عدالت و امنیت در حکمرانی اسلامی پیوند شبکهای دارند/ مهمترین امتیاز حکمرانی اسلامی، اشراب اخلاق در آن است/ لزوم ایجاد دستگاه حل مسئله
حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است؛ ممکن است گفته شود فساد ستیزی و کارآمدی در نظامهای لیبرال نیز وجود دارد پس چرا بهعنوان مزیت حکمرانی اسلامی ارائه شده است؛ اهداف دو نظام سیاسی متفاوت است و بایستههای حکمرانی بر اساسنامه مالک اشتر و عبارت «استصلاح اهلها» متناسب با وظایف حکومت و تلاش برای تحقق حیات طیبه است که …
Read More »شهید صدر حداقل شرط مفسر قرآن را، مجتهد بودن میداند
حجتالاسلام مؤذنی، اجتهاد فقهی را یک وجه از شخصیت قرآنی شهید صدر توصیف کرد و گفت: از نظر شهید صدر حداقل شرط مفسر و بیانکننده مقصود قرآن در سطوح مختلف، مجتهد بودن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سید امید مؤذنی، معاون پژوهشی پژوهشگاه شهید صدر در نخستین نشست از سلسله نشستهای تخصصی تفسیر موضوعی شهید صدر با موضوع …
Read More »نمیتوانیم بحث ولایت مطلقه را منهای بحث مصلحت عموم، مطرح کنیم/ فقیه باید تسلیم مصالح جامعه باشد!
تصور امام خمینی (ره) این بود که نیازهای جامعه بسیار بسیار گستردهتر و سیالتر از آن چیزی است که ما به شکل ثابت مجموعهای از احکام را از قبل مورد شناسایی قرار دادهایم و آنها را تبدیل به رسالههای عملیه کردهایم و برداشت ثابتی از شریعت به دست آوردهایم. ما نمیتوانیم در آن چارچوب به همه نیازهای مردم و جامعه …
Read More »دغدغههای فرهنگی مراجع
«ضرورت حجاب و راههای فرهنگی»، «مشکلات حوزه چاپ و نشر و لزوم ارائه تسهیلات»، «تقویت فعالیتهای قرآنی»، «حل گرانی هزینه حج»، «نهادینه کردن علم دینی در دانشگاهها و امور فرهنگی» و «توجه به قطب فرهنگی حوزه و دانشگاه» ازجمله توصیههای مراجع معظم به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد …
Read More »جمع میان حکومت دینی و جمهوریت در اندیشه امام خمینی مبنایی است/ امام (ره) فقه را در مستوای اداره کلان جامعه میبیند
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، گفت: بسیاری از اسلامگرایان سیاسی در جهان اسلام روی خوشی به جمهوریت و مردم سالاری ندارند مثلا جریانات اسلامگرا در جهان اسلام مانند حزب التحریر به صراحت کتاب نوشتند و «دموکراسی» را نظام کفر قلمداد کردند و برخی مانند جریانات رادیکال اسلامگرا اساسا جمهوریت را مقابله با ربوبیت تشریعی الهی میدانند. ولی امام …
Read More »«ثبوت الهلال» اثر آیتالله جوادی آملی ترجمه شد
کتاب حاضر که حاصل تلاش آیتالله عبدالله جوادی آملی در این موضوع است مستخرج از بخشی از درسهای معظم له در حوزهٴ علمیهٴ قم با شیوهٴ فقهی استدلالی است. البته بنا به مناسبتهایی که پیش آمده، در جاهای مختلف آن در حد ضرورت از مبانی نجومی و عوامل اثرگذار جوّی در ثبوت هلال نیز، بحث به میان آمده است. به …
Read More »تلاشی در بررسی مفهوم و ساختار ملکیت
اختلافی که بین فقهاء در این جهت وجود دارد به فهم متفاوت از مفهوم ملکیت برمیگردد و از طرف دیگر ملکیت در زمان ما با عناوینی مثل ملکیت خصوصی و عمومی که زائیده مکاتب فکری غرب و شرق است، مبهمتر شده و مفهوم مجهولتری پیدا کرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام محمدرضا ترابی شاهرودی در جلسه هشتاد و سوم …
Read More »ادبیات «فقه اجتماعی» با فقیهان جسور تقویت میشود
نویسنده کتاب «درآمدی بر فقه اجتماعی» معتقد است، فقه اجتماعی، به فقیهانِ با جسارت نیاز دارد تا با جرئت علمی و تلاشی فقیهانه، دیدگاههای خود را ـ هرچند خلاف مشهور ـ ابراز کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، منظور از «فقه اجتماعی» این است که فقه در ارتباط با جامعه و ناظر به حکومت و نگاه کلان به صدور حکم در …
Read More »قلمرو شناسی فقه هنر؛ از «هنرهای زیبا و کاربردی» و «تفکیک فقه رسانه و فقه هنر» تا «نحوه تعامل فقیه و مسائل هنر»
در مباحث هنری به نظر میرسد خود فقیه باید مثل عرف خاص موضوع را بشناسد، لذا کسانی که میخواهند در فقه هنر کار کنند باید بعضی مباحث فقهی عمومی و عام درباره هر رشته هنری را بداند، کار شاقّی نیست، شما اگر بخواهی فقه مؤثر و کارآمد و حضور داشته باشد و به یک معنا دور زده نشود که البته …
Read More »انتشار مجموعه مقالات همایش ملی سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی در ۷ جلد
همایش ملی سیاستگذاری عمومی و حکمرانی اسلامی به همت مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و با همکاری برخی از مراکز علمی ـ تحقیقاتی کشور، از ۲۹ آذر تا ۱۴ دی ۱۴۰۰ در تهران برگزار شد. مجموعه مقالات این همایش در ۷ جلد توسط انتشارات آفتاب توسعه (ناشر اختصاصی مرکز پژوهشهای علوم انسانی اسلامی صدرا) منتشر و در اختیار علاقمندان به …
Read More »زعامت آیتالله بروجردی و نوسازی نهاد مرجعیت
شبکه اجتهاد: زعامت آیتالله بروجردی، فصل نوینی در تاریخ مرجعیت شیعه بود. این نقطه عطف تاریخی، رهآورد شرایط گوناگون بود. پس زمینه تاریک – روشن از آن را چنین میتوان دید: ۱- سنت مرجعیت شیعی، آن بود که مراجع طراز اول، در حوزههای بزرگ عصر خود بودند و گام به گام، با تربیت نسلهای متوالی شاگردان، موقعیت و منزلت علمی …
Read More »رونمایی از دوره ۷ جلدی «انوار المواهب» ترجمه و شرح مکاسب
«انوار المواهب» دوره ۷ جلدی ترجمه و شرح مکاسب شیخ مرتضی انصاری (ره) است که بهتازگی از سوی استاد محسن غرویان ترجمه و تبیین و توسط انتشارات دارالفکر به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، آئین رونمایی از دوره ۷ جلدی «انوار المواهب» که شرحی بر مکاسب شیخ انصاری است، با حضو مؤلف اثر استاد محسن غرویان …
Read More »تمدنسازی نوین اسلامی بدون تقریب مذاهب امکان ندارد/ تقریب مذاهب هم الگوی حکمرانی میخواهد/ نباید تقریب را در گفتوگو و همایش خلاصه کرد
استاد عبدالحسین خسروپناه ضمن اشاره به ضرورت استفاده از ظرفیت تقریب مذاهب در تمدن نوین اسلامی تصریح کرد: ادعای بنده این است که تمدنسازی نوین اسلامی بدون تقریب مذاهب امکان ندارد و تقریب مذاهب هم الگوی حکمرانی میخواهد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست الگوی حکمرانی تقریب مذاهب در تمدنسازی نوین اسلامی با حضور استاد عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب …
Read More »بررسی حکم کرایوینک از منظر فقه/ انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است
یکی از مسائل نوپیدا در عرصه پزشکی مسأله کرایونیک یا سرمازیستی یا انجماد انسانی است. یک استاد و محقق فقه پزشکی، با تحلیل و واکاوی ادلّهی فقهی و تبیین حقیقت کرایونیک و مفهوم مرگ، بدین نتیجه میرسد که کرایونیک و انجماد انسان زندهای که بیماری لاعلاج دارد، مصداق القای در تهلکه و ضرر به نفس است و از جهت فقهی …
Read More »قواعد فقهی کلیدی است که هزار قفل را باز میکند
نویسنده کتاب «قواعد فقهی فرهنگ و ارتباطات» یکی از نیازهای اساسی امروز را تدوین قواعد فقهی مضاف و مسائل مستحدثه دانست و اظهار کرد: فرق قواعد فقهی با مسئله فقهی این است که هردو کلید هستند اما قواعد فقهی کلیدی است که هزار قفل را باز میکند. با قواعد فقهی قفلهای فراوان مشکلات معرفتی را باز کنیم. قواعد فقهی در …
Read More »پیشبینی رؤیتپذیری هلال ماه رجب ۱۴۴۴ قمری در ایران
اختصاصی شبکه اجتهاد: برای رؤیت هلال در شب اوّل ماه، عواملی چون «زمان غروب خورشید و ماه» و «اختلاف زمان غروب آن دو» و «مختصّات خورشید و ماه و جدایی زاویهای ماه و خورشید که از اختلاف ارتفاع ماه و خورشید، و نیز اختلاف سمت آن دو نشئت میگیرد» و «درصد روشنایی هلال و به اصطلاح فاز ماه» و … …
Read More »فقیه آگاه؛ بررسی اندیشه آیتالله صافی گلپایگانی
«تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیبت از منظر آیتالله صافی»، «تزاحم قانون و مصلحت از منظر آیتالله صافی»، «استقلال حوزه از منظر آیتالله صافی»، «وحدت شیعه و سنی از منظر آیتالله صافی»، «مخالفت آیتالله صافی با فلسفه و عرفان» و «نظر آیتالله صافی در حوزه زنان و موسیقی» برخی از سرفصلهای این پرونده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیتالله شیخ …
Read More »سخنان مهم مراجع تقلید به وزیر کشور
ما نمیخواهیم مطلبی بگوییم که سبب تضعیف دولت گردد، اما مردم دچار مشکلات و گرفتاری اقتصادی هستند و انتظار دارند تا گامی جهت حل مشکلات آنان برداشته شود/ با پشت میز نشستن گرهای از کار مردم باز نمیشود بلکه باید مسئولان امر در دسترس مردم باشند و از نزدیک با مردم در ارتباط باشند. بنده در اولین دیدار با جناب …
Read More »گنجینهای در حدیث و فقه/ محمدباقر ملکیان
اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب من لا یحضره الفقیه تألیف محمّد بن علی بن الحسین بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق از مهمترین کتب روائی شیعه، و دومین کتاب از جمله کتب اربعه آنهاست. کثرت نسخههای خطی از این کتاب، نقل قولهای فراوان از آن، شروح و حواشی متعددی که پیرمون آن نگاشته شده و… ما را از بحث درباره …
Read More »پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست/ نظریه «تبدّل موضوع» امام، ظرفیتی که کمتر توجه شد/ لزوم حرکت دینامیکی درون اجتهادی
استاد مبلغی معتقد است پاسخگوسازی فقه با تکیه بر عناصر مکانیکی درست نیست، اما فعال سازی عناصر درونی روش استنباط و تبدیل این عناصر به یک «حرکت دینامیکی درون اجتهادی» کاری ضروری است که کمتر انجام شده است، رویکرد ایجاد و تقویت حرکت دینامیکی میتواند به گشایش افقهای جدید منتهی شود و یک پویش فقهی را پدید بیاورد. او با …
Read More »